Thursday, October 31, 2024
“ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးကို တပ်ပေါင်းစုမူဖြစ်လာအောင် ဆောင်ရွက်နို...
Tuesday, October 29, 2024
“တရုတ်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအပေါ် ၄၀% အထိ အားကိုးလွန်းတဲ့ မူဝါဒကို ပြောင်းဖို...
Sunday, October 27, 2024
“ကျနော်တို့က တဖြေးဖြေး ရှေ့တိုးနေရာယူနိုင်ပြီး ရန်သူက တဖြေးဖြေး နောက်ပြန...
Saturday, October 26, 2024
“မြန်မာပြည် ပဋိပက္ခမှာ တရုတ်အစိုးရဟာ ဘက်မှားရပ်မိသူဖြစ်တယ်”
Friday, October 25, 2024
မဲဆောက်မြို့ က Off line သတင်းများ...(1)
မဲဆောက်မြို့ က Off line သတင်းများ...
(၁)- ဘန်ကောက်မြို့က မြန်မာဆိုင်များ...
မနက်ဖန် မဲဆောက်အရောက်ဆင်းရမယ်ဆိုတော့ ပထမ ဆုံးလုပ်ရမှာက ဆက်သွယ်ရေး
အဆက်မပြတ်စေဖို့ ထိုင်း Sim-card ဝယ်ရမယ်။ အခုက နော်ဝေဖုန်းနဲ့ဆိုတော့ ဟိုတယ်က ထွက်သွားရင် အင်တာနက်က မရတော့ဘူး။ ဒီတော့ တိုးရစ်ဖုန်းကတ် ဝယ်ထည့်ရပါတယ်။ ၇ ရက်စာအတွက် ဘယ်လောက်၊ ၁၄ စာဆိုရင် ၈၀၀ ဘတ် လားမသိဘူး။
ဆဲဗင်းအဲလဗင်းတခုမှာ အဲဒါကို ဝယ်ထည့်လိုက်မှ ၂၄ နာရီ အင်တာနက်က အိုကေ ပြ။
ပြီးတော့ နေ့လယ်စာစားရင်း ဘော်ဘော်တဦးနဲ့တွေ့မယ်ဆိုပြီး စီအမ်ပါရဂွန်ဆီ ချီတက်၊ စားသောက်ဆိုင်တခုမှထိုင်ပြီး ပွားနေတာကို စားပွဲထိုးတစုက နားစွင့်နေတာ သတိထားမိ။ “မြန်မာလိုပြောတာကို နားစွင့်နေရင် အဲဒါ မြန်မာတွေပဲ” -တဲ့၊ ဘော်ဘော်ကြီးက ပြောပါတယ်။
ဒါနဲ့ စားသောက်ဆိုင်ဝတ်စုံကို စမတ်ကျကျဝတ်ထားတဲ့၊ မြန်မာအလုပ်သမားနဲ့လုံးဝမတူတဲ့ လူငယ်တဦးကို မြန်မာလိုမေးလိုက်တယ်- မြန်မာလား- ဆိုတော့... “မဟုတ်ဘူး- ကျနော်က မွန်” တဲ့။ သတင်းထောက်လုပ်ပြီး မေးခွန်းမှန်အောင် မမေးတတ်တာ သတိထားမိ။ “မြန်မာနိုင်ငံကနေ ဒီမှာ အလုပ်လာလုပ်နေကြတာလား”- ဒါမျိုးမေး ရမှာ...။
ညနေပိုင်းမှာတခါ မြန်မာသတင်းသမားတဦးနဲ့တွေ့ဖို့ စင်ထရယ်ဝေါဆီ ရောက်ပြန်ပါတယ်။ စားသောက်ဆိုင်မတွေ့တာနဲ့ Food Center မှာပဲ အလွယ်ဝင်ထိုင်၊ ဘာစားရင်ကောင်းမလဲ...ဆိုတော့ ဝက်ခြေတောက်ပြုတ် မိုက်တယ်တဲ့။
“ခေါက်ခါမူ- ဘယ်လောက်လဲ”- ဆိုပြီး ထိုင်းလိုမပီတပီပြောတော့ “အကိုတို့က မြန်မာတွေလား၊ မြန်မာလိုပြောလို့ရတယ်” ဆိုပြီး ဆိုင်ရောင်းနေတဲ့ ကောင်မလေး ၂ ယောက်က ပြောပါတယ်။ မြန်မာတွေလား-ဆိုတော့ “ဟုတ်တယ်-ဒီမှာ မြန်မာတွေ အများကြီး” တဲ့...။
နောက်သတိထားမိတာတခုက ထိုင်းမှာ ပိုက်ဆံရှင်းပေးတဲ့အခါ တယ်လီဖုန်းနဲ့ စကင်ဖတ်ပြီးပေးတာ အတော်ခေတ်စားနေပြီ။ အဲဒီ Food Center မှာ တိုကင်ဝယ်တဲ့နေရာ ဘယ်နားမှန်းမသိလို့ ငွေသားပေးတော့ လက်မခံဘူး။ စကင်နဲ့မှရမယ်တဲ့... တော်သေးတယ် - ထိုင်းမှာ ၃ နှစ်လောက်ကြာနေပြီဖြစ်တဲ့ အဲဒီဘော်ဘော်မှာ စကင်ရှိနေလို့...။
“မြန်မာဆိုင်တွေကို စိတ်ဝင်စားရင် လိုက်ပြပေးမယ်” ဆိုပြီး သူက ကျနော့်ကို လမ်းပြလုပ်ပါတယ်။ အင်း- ကိုယ်တွေက အရင် ဘန်ကောက်မှာအကြာကြီးနေဖူးတယ်ဆိုပေမယ့် အခုမရောက်ဖြစ်တာ ၆ နှစ်လောက်အတွင်း ဘန်ကောက်က အတော်ပြောင်းလဲသွားပြီ။
စီအမ်ပါရဂွန်နဲ့ ချင်းလုံဘူတာကြားမှာ စကိုင်းဝေါရှိတဲ့အပြင် စင်ထရယ်ဝေါနဲ့ ပတူနမ်ကြားမှာတောင် စကိုင်းဝေါ ရှိနေပြီ။ လူတွေကတော့ အရင်လိုပဲ တိုးဝှေ့သွားနေကြတာ ဘုရားပွဲရှိသလားတောင် မှတ်ရတယ်။ ဥရောပမဲဇာက ပြန်လာသူအတွက်တော့ တောသား မြို့ရောက်ပါပဲ။
“အဲဒါ Feel ဆိုင်လေ” ရန်ကုန်ကနေ ဒီမှာ ဆိုင်ခွဲလာဖွင့်ထားတာဖြစ်မယ်-တဲ့။ ပါတူနမ်- လှေဆိပ်ဘေးနားမှာ ဆိုင်က သားသားနားနား။ ဘေးနားမှာလည်း မြန်မာ စားသောက်ဆိုင်တွေရှိတယ်။ မြန်မာလို ခပ်ကျယ်ကျယ်ပြောနေကြတာ သတိထားမိပါတယ်။
အဲဒီကနေ စကိုင်းဝေါပေါ် ပြန်တက်၊ ပန်ထင့်ပရာဇာဖက်ကို လျောက်တော့ (ပန်ထင့်ပရာဇာက အမည်ပြောင်းသွားပြီ၊ အရင်လို ကွန်ပြူတာ ဌာနချုပ်လည်းမဟုတ်တော့ပါ) မြန်မာစကားပြောသံတွေ ပိုကြားလာရ။ လမ်းဘေးဆိုင်တွေမှာ မြန်မာအလုပ်သမား အတော်များပုံရပါတယ်။
အဲဒီကနေ နည်းနည်းရှေ့တိုးလိုက်တော့ “ပုဂံမြေ” ဆိုတဲ့ မြန်မာစာနဲ့ဆိုင်းဘုတ်ရေးထားတဲ့ ဆိုင်ကြီးကို ဘန်ကောက်မြိုလယ် လမ်းမကြီးဘေးမှာ တွေ့လိုက်ရတာ တကယ့်ကို ထင်မထားဘူးရယ်။ အင်း... ခေတ်ကပြောင်းသွားပြီပဲ...။
“ဒီတကြိမ်ထွက်ပြေးလာတာက ခင်ဗျားတို့ခေတ်ကလို ဒို့အရေး အော်သူတွေချည်းမဟုတ်ဘူး၊ ငွေထုပ်ပိုက်ပြီး ထွက်လာသူတွေလည်း အများကြီး”...ဆိုတဲ့ အင်တာဗျုးတခုမှာ အကဲခတ်တဦးပြောခဲ့တာကို ပြန်ကြားရောင်မိ။
ကိုယ်တို့ ခေတ်ကလို ရဲဖမ်းမှာစိုးလို့ မြန်မာလိုကျယ်ကျယ်မပြောရဲ... မြန်မာအချင်းချင်း မြန်မာလိုလာမေးတာကိုတောင် “မြန်မာမဟုတ်ဘူး- ဖိလစ်ပိုင်ပါ” -ဆိုပြီး မြန်မာလိုပြန်ပြောမိတဲ့ ရဲဘော်ဟောင်းတယောက်ကိုတောင် ပြန် သတိရ...။
အဲဒီဆိုင်ရဲ့မျက်နှာချင်ဆိုင် ပလက်ဖောင်းကနေ နဲနဲဆက်လျောက်ပြီး လမ်းသွယ်တခုထဲ ဝင်သွားတော့... “ရိုးရိုးလေးမှာ ဆုံကြစို့” တဲ့...။ ကျိုက်ထီးရိုးများ ပြန်ရောက်သွားသလား ...။ အဲဆိုင်နောက်မှာလည်း နောက်ထပ် မြန်မာစားသောက်ဆိုင်တွေ ရှိသေးတယ်...။
ဒါက ဒီနားဝန်းကျင်က စားသောက်ဆိုင် ၅ ခုလောက်ပဲရှိသေးတာ...။ အခြားနေရာတွေမှာ
အများကြီးရှိသေးတယ်။ ငါးခြောက်- လဖက်သုပ် စသဖြင့် နိုင်ငံခြားရောက် မြန်မာတွေလိုချင်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကိုလည်း မဲဆောက်အထိ သွားဝယ်စရာမလိုတော့ဘူး။ ဘန်ကောက်က
ကြိုက်တဲ့နေရာ ဝယ်လို့ရတယ်။ MBK မာဘိုခရောင်းထဲမှာတောင် မြန်မာဆိုင်တွေ
အများကြီးရှိတယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
(အစားစာတွေ အဝယ်များသွားလို့ လေယာဉ် ပေါင်ပိုထိရင်လည်း မပူနက်၊ ဘန်ကောက်လေဆိပ် ထွက်ခွာအထပ် အစွန်ဆုံးမှာ စာတိုက်ရှိတယ်။ တကီလို ဘတ် ၃၀၀ နဲ့ပို့လိုက်ရင် ၁၀ ရက်အတွင်း ဥရောပ-အမေရိကား- အကုန်ရောက်တယ်၊ မြန်မာပစ္စည်းမှာချင်သူများ အမြန်ဆက်သွယ်ပါ)
အင်း... ဒါတောင် မြန်မာတွေဝယ်ထားတဲ့ ကွန်ဒိုမီယံဆိုတာတွေကို သွားလည်ခွင့် မရလို့ ... ထိုင်းမှာ ကွန်ဒိုဝယ်တဲ့စာရင်းထဲ မြန်မာတွေ ထိပ်ဆုံးရောက်နေတယ်ဆိုပြီး သတင်းခေါင်းစဉ် ဖြစ်နေတယ်မဟုတ်လား...။
မြန်မာဆိုင်တွေက သားနားတယ်လို့ထင်ရပေမယ့် သူတို့ဆိုင်ဆီသွားရတဲ့လမ်းက နဲနဲတော့ ရေမြောင်းပုတ်အနံ့ရတယ်။ ဥရောပမဲဇာမှာက လေ သိပ်သန့်တော့ ဒါမျိုးဆို အဆင်မပြေဘူး။ အလဂျီ - ထွက်ချင်တယ်။
”မြန်မာ Rooftop Bar” လည်းရှိတယ်ဆို၊၊ ချင်းလုံ ဘူတာနားဆိုလားမသိဘူး”၊ အဲပေါ်သွားပြီး လေကောင်းလေသန့်ရှုမှဖြစ်တယ်ဆိုပြီး ဂိုဂယ်ခေါက်ကြည့်တော့ ဟုတ်တယ်။ Mandalay Rooftop Bar- တဲ့။
ဒါပေမယ့် မသွားဖြစ်လိုက်ပါဘူး။ ည ၉ နာရီလောက်မှာ ချိန်းထားတဲ့ ထိုင်းအခြေစိုက် ရဲဘော်ဟောင်းတွေ၊ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းက ပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ နိုင်ငံရေး သိမြင်နှံစပ်သူတွေပါ ဝင်တဲ့ ဘော်ဘော်တစုက ချင်းလုံအလွန် တဘူတာက စားသောက်ဆိုင်မှာ စောင့်နေတာတဲ့...။
ဒီရဲဘော်တွေက မတွေ့လို့မဖြစ်ဘူး။ သူတို့က မြေပြင်မှာနေသူတွေဆိုတော့ အွန်လိုင်းပေါ်က သတင်းတွေအပြင် မြေပြင်သတင်းတွေ၊ Off Line သတင်းတွေ၊ ဘက်ပေါင်းစုံက အမြင်တွေ သူတို့ဆီက အများကြီး သိခွင့်ရနိုင်တယ် မဟုတ်ပါလား...။
အဲဒီဆိုင်မှာလည်း မြန်မာတွေ များသလားမမေးနက်။ စားဖိုးမှူးတွေ၊ စားပွဲထိုးတွေအပြင် ကျနော်တို့ စားပွဲနား လာတောင်းတဲ့ ကလေးသူတောင်းစားကအစ မြန်မာဖြစ်နေလေရဲ့...။
“ခင်ဗျားက မဲဆောက်ကို ဘတ်စ်ကားစီးပြီး ဆင်းမလို့လား..၊ နိုင်ငံခြားပြန်ကြီးကလည်းဗျာ.. လေယာဉ်နဲ့သွားပါလား” တဲ့...။ လေယာဉ်ဈေးက ဒေါ်လာ ၁၅၀ လောက်ရှိတယ်၊ ဘတ်စ်က ဘတ် ၅၀၀ လောက်နဲ့ရတယ်မို့လား.။ ... အူးလေးဒေကလည်း ကိုယ့်ကိုများ ပရောဂျက်ရလို့ ခရီးသွားနေတယ်များ ထင်နေလား မသိဘူး။ ခရက်ဒစ်ကတ်က လင့်မင့်-ရှိတယ်လေ.. ဆရာဒေ.။
ဒါပေမယ့်... အခုက ည ၁၀ နာရီလောက်ရှိနေပြီ၊ မနက်ဖန် ညနေ ၅ နာရီ မဲဆောက်မှာ
အင်တာဗျုးလုပ်ဖို့က ချိန်းထားပြီးသား..ဆိုတော့ လေယာဉ်နဲ့မသွားရင် ဘယ်မီတော့မလဲ...။
“မပူနက်အူးလေး... မနက်စောစော မော်ချစ်ကနေ ဘတ်စ်နဲ့ တာ့ခ်ကို ဆင်းလာခဲ့၊ အဲဒီမှာ ခင်ဗျားကိုကြိုပြီး မဲဆောက်ဆင်းရင် တနာရီအတွင်းရောက်တယ်” တဲ့...။
မဲဆောက်ကို သူ့ကားနဲ့ လိုက်ပို့ပေးမယ်ပြောထားတဲ့ အူးလေးတယောက်က ချင်းမိုင်ကနေ ဖုန်းဆက်လာတယ်။
သူပြောတဲ့အစီစဉ်က မဆိုးဘူး။ ဒီလိုနဲ့ ပရောဂျက်မရှိ- ခရစ်ဒစ်ကတ်သာရှိ ဖြစ်နေတဲ့ သူပုန်လူထွက် သတင်းသမားဟာ မဲဆောက်က ဘတ်နှစ်ရာ (မူရင်းအမည်က ဘန်းနူယံ- မြောက်ပိုင်းဈေးဆိုလား- မြန်မှုပြုတော့ ဘတ် ၂၀၀ ဈေးဖြစ်သွား) ဟိုတယ်ကို အချိန်မီ ရောက်သွားခဲ့ပေါ့...။
---
(၂) ရာဇဝင်ထဲက မဲဆောက်...
---
မဲဆောက်ဆိုတာ မြန်မာ့တော်လှန်ရေးနဲ့ သမိုင်းတလျောက်လုံး ဆက်စပ်နေတဲ့မြို့...။
ဟိုး...ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့ခေတ် ရဲဘော်သုံးကျိပ်တပ်တွေ ဂျပန်နဲ့အတူ ဝင်စဉ်ကတည်းက မဲဆောက်ကနေ စစ်ကြောင်းတခု ဝင်တယ်လို့ စာအုပ်တွေထဲ ဖတ်ရ ပါတယ်။
ပြီးတော့ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနု ဦးဆောင်တဲ့ ပြည်ချစ်ပါတီ ခေတ်ကလည်း မဲဆောက်ဟာ အဓိကနေရာ တခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်... ၁၉၈၈ စာရေးသူတို့ တောခိုစဉ် ABSDF ကာလတုန်းကလည်း မဲဆောက်ဟာ အဓိနေရာတခုပါ။
အရင်က ရွာသာသာအဆင့်သာရှိတယ်ဆိုတဲ့ မဲဆောက်ဟာ အခု အတော်ကိုပြောင်းလဲ
တိုးတက်သွားပြီ။ ဒီမြို့ကို စာရေးသူ နောက်ဆုံးရောက်ဖူးတာ သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်ရဲ့ခေတ်ပြောင်းကာလ ပထမဆုံး ပြည်တော်ပြန်ချိန် ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇွန်လတုန်းက။ အဲဒီနောက်ပိုင်း
မြန်မာပြည် တနှစ်တခေါက်ပြန်ပေမယ့် Transit လေယာဉ်ကွင်းရှိရာ ဘန်ကောက်-
ချင်းမိုင်ပဲ ရောက်ပြီး မဲဆောက်ကို အခုမှတခါ ထပ်ရောက်တာပါ။
မြန်မာပြည် ပြန်ခွင့်မရခင်တုန်းကတော့ နှစ်စဉ်နီးပါး ရောက်ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ... အဲဒီမတိုင်ခင် ၁၉၈၈-၉၀ ဝန်းကျင်ကတော့ မဲဆောက်မှာ တနစ်နီးပါး ABSDF တာဝန် ထမ်းဖူးခဲ့ပေါ့...
ဆိုလိုတာက အဲဒီ ၈၈ ကနေ အခု ၂၀၂၄ ကြားမှာ မဲဆောက်က လုံး၀ ပြောင်းလဲသွားပြီ။ ရွာသာသာအဆင့်ကနေ တကယ့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမြို့ကြီးတခုဖြစ်သွားပြီ။ ဟိုက်ဝေး လမ်းတွေကလည်း အများကြီး၊ မြို့ပြင်ရပ်ကွက်သစ်တွေကလည်း အများကြီး။ မြဝတီ- ချစ်ကြည်ရေး တံတားနားမှာလည်း အိမ်ယာသစ်တွေက အများကြီး...
အရင်က နေခဲ့ဖူးတဲ့ ABSDF နယ်မြေကော်မီတီရုံးရှိရာ ရပ်ကွက်ဘေးက၊ ကျနော်တို့ ဟင်းဖိုးမရှိရင် သွားခူးနေကြ လမ်းဘေး ကဇွန်းခင်းလည်း မတွေ့တော့ဘူး။ ဟိုက်ဝေးလမ်းဖောက်လိုက်လို့ အဲနေရာတွေကို မမှတ်မိတော့။ အဲ... အရင်ခေါက်တွေက မဲဆောက်ရောက်ရင် ဝင်တွေ့နေကြ လေယာဥ်ကွင်းမားက ဒေါက်တာစင်သီယာ ဆေးခန်းတောင် အရင်နေရာမှာ မရှိတော့ဘူး...။ဟိုး....မြို့ပြင် အမတ် ၂ တံတားဖက်ပြောင်းသွားပြီ။ အရင်ခေတ်က ကျနော်တို့ ကျိုးဖိုးတွေကို ခရီးသွားခွင့်လက်မှတ်ထုတ်ပေးတဲ့ ဗိုလ်မှူးစိုးစိုးအိမ်ကိုလည်း မမှတ်မိတော့ဘူး...
ဒါပေမယ့် မပူပါနက်... ဒီနေ့ ခေတ်သစ်လူငယ်တွေက ကျနော်တို့ခေတ်ကလို KNU လက်မှတ်ပါမှ မဲဆောက်တခွင် ခရီးသွားနိုင်တာမျိုးမဟုတ်တော့ဘူး။ ၁၀ နှစ်စာ လက်မှတ်တွေ၊ အလုပ်သမားလက်မှတ်တွေ၊ အနည်းဆုံးတော့ ရဲကြေး ဘတ် ၃၀၀ ပေးထားရင် တလစာ (ည ၈ နာရီကနေ မနက် ၅ နာရီအတွင်းတော့ မရ) လွတ်လပ်စွာ
သွားလို့ရနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
မဲဆောက်မှာ တွေ့ရမယ့် ရဲဘော်ဟောင်းတွေက အများကြီးဆိုပေမယ့် သြစီမှာတွေ့သလို တနေရာတည်းမှာ ခေါ်တွေ့ဖို့အဆင်မပြေဘူး။ ညနေပိုင်းတွေ့ရင် ဘီယာဖိုး (မဲဆောက်သားတွေအကြိုက်က ရေဂျင်စီ ဆိုပေမယ့်) မတတ်နိုင်တဲ့အပြင် နောက်နေ့မနက်မှာ အင်တာဗျုးတွေက ရှိနေတော့ အရက်သမားမျက်နှာနဲ့ ကင်မရာရှေ့ထွက်လို့မဖြစ်...။
သတင်းကို စာနဲ့ရေးသူတွေက ပြသာနာမရှိပေမယ့် အရုပ်ပြ- အသံဖတ်ပြရသူတွေဆို ညာလို့မရဘူး။ ဟိုနေ့ကတောင် အသံလွှင့်ဌာနကြီးတခုက တယောက် အရက်သမားမျက်နှာဖြစ်နေတယ်ဆိုပြီး ဝေဖန်ခံရတာ တွေ့လိုက်သေး။
ဒီတော့ ဘေးကင်းရန်ကွာ- ဘတ်ဂျက်လည်းချွေတာတဲ့အနေနဲ့ ဘီယာဆိုင်အစား လဖက်ရည်ဆိုင်ကိုသွား၊ ညနေပိုင်းအစား မနက်ပိုင်းမှာ ပွားကြတာကြတယ်ဆိုပါတော့...။
အဲဒီလိုပွားဖို့ အခု ကျနော်တို့ထိုင်နေတဲ့ဆိုင်က -“မင်္ဂလာပါ စားသောက်ဆိုင်”။ မနက်စာအတွက် မြန်မာစားစရာတွေ အကုန်ရတယ်။ ဆိုင်ကလည်းအကျယ်ကြီး... ၆ ယောက်ထိုင်စားပွဲ အလုံး ၂၀ ကျော်မှာ လူတွေအပြည့်၊ နန်းကြီးသုပ်တပွဲမှာတာ နာရီဝက်နီးပါး စောင့်ရတယ်။ လူများလွန်းလို့ စားဖိုမှုးတွေ- စားပွဲထိုးတွေ လက်မလည်ဘူး...
“အခုက ခေတ်ပြောင်းသွားပြီ။ ခင်ဗျားတို့ခေတ်ကလို -လမ်းမသိရင် စံလွန့် (ဆိုက်ကား) ခေါ်သွားပါလား- ဆိုတဲ့ ထီးထမ်း လမ်းလျောက်ခေတ်မဟုတ်တော့ဘူး။ ဟိုမှာတွေ့လား ကိုယ်ပိုင်ကားတွေ- ကားပါကင် နေရာတောင် မရှိတော့ဘူး” လို့ အငှားဆိုင်ကယ်နဲ့ ရောက်လာတဲ့ ရဲဘော်ဟောင်းတယောက်က ဆိုပါတယ်။
ခေတ်ပြောင်းသွားပြီဆိုမှ ဆိုက်ကားစီးနေစရာလား... ခေတ်နဲ့အညီ တိုးတက်လာမှုတွေကို လက်ခံရမှာပေါ့...။ ထောက်ပို့တွေ အားကောင်းတဲ့ခေတ်ဆိုတော့ ဒီလောက်တော့ ရှိမှာပေါ့...။ အခု ထိုင်နေတဲ့ဆိုင်တောင် ထောက်ပို့အတွက် ဖွင့်ထားတယ်ဆိုလား... ဒါပေမယ့် ဆိုင်ပိုင်ရှင်နဲ့တော့ စကားပြောခွင့်မရခဲ့ပါဘူး။
ဒါက မနက်ပိုင်းအတွက် လဖက်ရည်ဆိုင်၊ ညနေပိုင်းအတွက်လည်း မြို့ဟိုဖက်နားရှိ ရေကန်ကြီးတခုဘေးနားမှာ အတော်သားနားတဲ့ -MOM (Memories of Maesot) - စားသောက်ဆိုင်တခုရှိသေးတယ်။ ၂ ခေါက်လောက်ရောက်ခဲ့ပေမယ့် ဆိုင်ရှင်နဲ့ တွေ့ခွင့်မရခဲ့ပြန်ဘူး။
သေချာတာကတော့ ဒီဆိုင်တွေမှာ မြန်မာများစွာ၊ မြန်မာနဲ့ဆက်စပ်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ နိုင်ငံတကာ မိတ်ဆွေများစွာကိုတွေ့နိုင်ပါတယ်။ ချိန်းမထားပဲတောင် တွေ့နိုင်ပါတယ်။ အဲ...သူတို့ဆီကနေ အွန်လိုင်းမှာ နေစဉ်ကြားနေရတဲ့သတင်းနဲ့ မတူတဲ့ Off Line သတင်းတွေ၊ ပိတ်ကားနောက်ကွယ်က ဖြစ်ရပ်မှန်များစွာကို ကြားရ- မြင်ရနိုင်ပါတယ်။
Off Line သတင်းတွေဆိုတော့ ဒီနေရာမှာ ရေးပြလို့မရဘူးပေါ့...။ လူငယ်တွေပြောသလို CB ကနေ ဆက်သွယ်ပါလို့ပြောရမလား...“ခင်ဗျားတို့ သတင်းသမားတွေက အွန်လိုင်းချည်း လုပ်မနေနက်... မြေပြင်ကိုဆင်းပြီး Off Line သတင်းတွေလည်း နားထောင်ပါအူး...” ဆိုပြီး မဲဆောက်သား ရဲဘော်တယောက်ကတော့ အကြံပေးပါတယ်။
ရေးလို့ရတဲ့ဟာကို ဆက်ရေးရမယ်ဆိုရင် မဲဆောက် ၃ ရက်တာခရီးစဉ်အတွင်း စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ရီးစဉ်ကတော့ “ရွှေကုက္ကိုသို့ ခြေလှမ်း ၅၀” ခရီးစဉ်ပါ။ မဲဆောက်သား အတော်များများကလည်း ခုနက ဆိုင်မှာသာ ပွားနေကြပေမယ့် မဲဆောက်မြို့ပြင်ထွက်ပြီး ဒီလိုနေရာတွေသွားဖို့ အခက်ခဲရှိပုံရပါတယ်။
အရင်တလော မြဝတီတိုက်ပွဲဖြစ်တုန်းက စစ်ကောင်စီ စစ်သားတွေ ခိုအောင်းခဲ့တဲ့ အမှတ် ၂ တံတားကိုကျော်ပြီး သောင်းရင်းမြစ်အတိုင်း အပေါ်နည်းနည်းတက်လိုက်ရင် (သောင်းရင်းက ပြောင်းပြန်စီးတဲ့အတွက် ရေစီးအတိုင်းပြောရင်အောက်ဖက်) ဟွေးခလုတ်ရွာဟောင်းဖက် ရောက်ပါတယ်။
ဟွေးခလုတ်ကျော်ရင် အရင် ဝမ်ခဟောင်း- (ကော့မူရာ) နေရာပေါ့။ အဲဒီကနေ အပေါ်နည်းနည်းလေး ထပ်တက်တော့ အရင် ရေကျော်စခန်းဟောင်းနေရာဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်။ မှန်းပြောရတာ- မရောက်ဖြစ်တာ နှစ် ၃၀ ကျော်ပြီဆိုတော့ မသေချာတော့ဘူး။
အဲဒီနေရာမှာ သောင်ရင်းမြစ်ဘေး ထိုင်းဖက်ကမ်းက စားသောက်ဆိုင်တခုရဲ့ Rooftop ပေါ် တက်လိုက်တော့... “Wow...ရွှေကုက္ကိုဆိုတာ ဒီလိုကြီးလား”...။ ဓာတ်ပုံတွေ၊ ဗီဒီယိုတွေထဲမှာ မြင်ရတာထက် အများကြီး ပိုကြီးကျယ်ခန်းနားနေတာ တွေ့လိုက်ရပါတယ်။
တနည်းအားဖြင့်ပြောမယ်ဆိုရင်တော့ ကရင်ပြည် နယ်မှာ ရှမ်းမြောက်တို့၊ ကချင်တို့၊ ချင်းတို့၊ ရခိုင်တို့၊ ကရင်နီတို့နဲ့မတူတဲ့ အရှိတရားတခုကို တွေ့လိုက်ရတယ်လို့ပြောရမလား...
အဲ... ဒီလောက်ပဲ ပြောလို့ရမယ်ထင်တယ်။ မဲဆောက်သားတွေပြောတဲ့ ဒီဒေသရဲ့ ထူးခြားဆန်းပြား စီးပွားများကတော့ Off Line သတင်းတွေဖြစ်သွားပြန်ပြီ...။ ဆိုတော့... မဲဆောက်ခရီးစဉ်မှာ ပြန်ရေးပြလို့မရတဲ့...Off Line သတင်းတွေ အများကြီး ကြားခဲ့- မြင့်ခဲ့ရတယ်လို့ တင်ပြရင်း ခရီးစဉ်ကို ဒီမှာပဲ ရပ်မှ ဖြစ်တော့မယ်... ဆိုပါတော့...။. ။
ရာဇဝင်ထဲက ကန်ချနပူရီ...သို့မဟုတ် ... စစ်ပွဲတွေကို ပြတိုက်ထဲတည့်ပြီး ပြစားတဲ့ခေတ် ဘယ်တော့ရောက်မလဲ...
ရာဇဝင်ထဲက ကန်ချနပူရီ...သို့မဟုတ် ...
စစ်ပွဲတွေကို ပြတိုက်ထဲတည့်ပြီး ပြစားတဲ့ခေတ် ဘယ်တော့ရောက်မလဲ...
ကန်ချနပူရီလည်း မဲဆောက်လိုပဲ မရောက်ဖြစ်တာ ၂၀၁၃ ကတည်းကဆိုတော့ ၁၁ နှစ်ရှိနေပြီ။ ချင်းမိုင်က အပြန် မော်ချစ်ကနေ စိုင်တိုက်မိုင် (တောင်ပိုင်းကားဂိတ်- မော်ချစ်က မြောက်ပိုင်းကားဂိတ်) ကို တက္ကစီငှား သွားမိပါတယ်။ နောက်မှသိရတာက မော်ချစ်မှာလည်း ကန်ဘော်လီ (ထားဝယ်လေသံဖြစ်ဖတ်ရန်) သွားတဲ့ ဘတ်စ်တွေ ရှိပါတယ်တဲ့...
ဒါပေမယ့် ဘတ်စ်တွေက အရင်ခေတ်လို အကြီးစားတွေမဟုတ်တော့ဘူး။ လွတ်တိုးလ် အလတ်စားတွေဖြစ်ကုန်ပြီ။ ကြာချိန်ကတော့ ၂ နာရီကျော်ကျော်လေး။ ကန်ဘော်လီရောက်ရင် အရင် ABSDF ရဲဘော်တွေ တည်းနေကြ VL Guest House မှာ တည်းမလား၊ အလှူရှင်တွေ တည်းနေကြ မျက်နှာချင်ဆိုင်က River Kwai ဟိုတယ်မှာ တည်းမလား...
ကြိုတင် ဘိုကင် လုပ်မထားဘူးဆိုတော့ အခု ကန်ဘော်လီရောက်ခါနီးမှ အင်တာနက်ပေါ်လိုက်ရှာ၊ River Kwai Bridge ဟိုတယ်လား၊ ရီဆွတ်လား မသိဘူး။ (ကန်ချနပူရီမှာက River Kwai အမည်တွေက အတော်များသား) မြစ်ဘေးမှာ ဘန်ဂလိုတွေနဲ့ ဆိုတော့ ဓာတ်ပုံထဲမှာ မိုက်တယ်။
“ဆဝါဒီ ခပ်” အခန်းယူမယ် ... ဘယ်လောက်လဲ... ဆိုတော့ ဟိုတယ် ရီဆက်ရှင်မှာ ဖုန်းကိုင်သူက ထားဝယ်သားဖြစ်နေတယ်။ ဆိုလိုတာက ခေတ်ပြောင်းသွားပြီ၊ ကန်ချနပူရီလည်း မဲဆောက်လောက် မြန်မာ မများရင်တောင် စာရေးသူတို့ နေခဲ့ဖူးတဲ့ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေနဲ့ မတူတော့ဘူး...
ဟိုတယ်ရောက်သွားတော့ ချောင်းဘေးနား (River Kwai မြစ်ဘေးမှာ) မှာ တကယ်အေးဆေးပြီး တရားတောင်ထိုင်လို့ရအောင် ငြိမ်သက်တဲ့ ဘန်ဂလိုလေးတွေရှိနေပါတယ်။ ရေကူးကန်တောင် ပါသေး...။
အင်း... ဘန်ကောက်-မဲဆောက်-ချင်းမိုင်မှာ မနားတန်း ဒိုးနေရင်းနဲ့ ဇိမ်ခံဖို့ အချိန်မရလိုက်ဘူးဆိုတော့... ရွာနားနီးနီး (ထားဝယ်နဲ့အနီးဆုံး ထိုင်းဖက်ကမြို့) ကန်ဘော်လီ ရောက်တုန်း ဇိမ်ခံအူးမှပါ... ဆိုပြီး ရေကူးဖို့ ပြင်ကာရှိသေး...။
“ကျနော်တို့ရောက်နေပြီ အကို။ တံတား ဒီဖက်ကမ်းက ချွေးတပ်စခန်း ဆိုင်ကို လာခဲ့ပါ”...တဲ့။
အင်း... ဇိမ်ခံရေး စီမံကိန်းက ပျက်ပြန်ပြီ။ ပတ္တရား ပင်လယ်ကမ်းခြေသွားပြီး အနားယူရေးလည်း ပျက်ပြီ။ ဘာကြောင့်လဲဆို အချိန်က မရတော့ဘူး။ မနက်ဖန် အော်စလိုပြန်ရတော့မှာလေ...
ဟိုတယ်ကနေ ၅ မီနစ် လမ်းလျောက်တာနဲ့ River Kwai Bridge ကိုရောက်ပါတယ်။ ဒီတံတားကို ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်တွင်းကာလ ၁၉၄၂-၄၃ တုန်းက ဆောက်ခဲ့တာပေါ့။ အဲကာလမှာ ဂျပန်က ယာယီစစ်နိုင်ထားသူဆိုတော့ စစ်ရှုံးတဲ့ အဂ်လိပ်နဲ့ မဟာမိတ် စစ်သုံ့ပန်းတွေကို ခိုင်းပြီးဆောက်ထားတာ။... အဲ.. မြန်မာပြည်က အရပ်သား ချွေးတပ်သားတွေက အများစုပေ့ါလေ...
ဒါပေမယ့် တံတားဘေးနားက စစ်သချိုင်းမှာတော့ သေဆုံးသွားတဲ့ မဟာမိတ်စစ်သားတွေရဲ့ ဂုတ်ဂူတွေကိုပဲတွေ့ရပြီး မြန်မာချွေးတပ်သားစာရင်းတွေ၊ အုတ်ဂူတွေတော့ မရှိပါ။ အခုဆို ဒီတံတားသက်တန်းက ၈၂ နှစ်ရှိနေပြီ။ အင်း... ဒုကတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးတာလည်း နှစ် ၈၀ ပြည့်တော့မယ်လေ...။ (ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နဲ့အတူ စတင်ခဲ့တဲ့ မြန်မာပြည်တွင်းစစ်ကတော့ အခုထိ မပြီးသေး...)
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တုန်းက ရဲဘော်သုံးကျိပ်စစ်ကြောင်းတခုဟာ ဂျပန်တွေနဲ့အတူ ဒီမြို့ကိုဖြတ်ပြီး အများတောင်ကြားကနေ တနသာင်္ရီမြစ်အတိုင်း (အခုတော့ ထီးခီး-ထားဝယ်လမ်းအတိုင်းပေါ့) ဆန်တက်၊ တောင်သုံးလုံးအရောက်မှာ ဗိုလ်ဗထူးတို့လို လူငယ်တွေကို စည်းရုံး၊ မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေး ရအောင်ရုန်းကန်ခဲ့ဖူးပါတယ်။
အဲ... ၁၉၇၀ ဝန်းကျင်မှာတော့ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးနုရဲ့ ပြည်သူ့ပြည်ချစ်တပ်မတော် တောင်ပိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ဆိုတာကို ဒီတံတားရဲ့ လက်ရှိ ရထားလမ်းအဆုံး... စိုင်ယွတ်ရဲ့ ဟိုဖက်နားက နတ်အိမ်တောင်စခန်းမှာ ဖွင့်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲဒီကနေ ဆက်သွားရင်တော့ ဘုရာသုံးဆူစခန်းကို ရောက်ပါတယ်။
၁၉၈၈ မှာတော့ စာရေးသူတို့ ABSDF ကျောင်းသားတွေဟာလည်း ရဲဘော်သုံးကျိပ် ခြေရာကိုနင်းမယ်ဆိုပြီး ဒီလမ်းကြောင်းအတိုင်း အမ္မရာ (အများတောင်ကြားလမ်း) ကနေ တနသာင်္ရီမြစ်အတိုင်း မေတ္တာ-တောင်သုံးလုံးဖက် ချီတက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။
ဟော... အခု ၂၁ မျိုးဆက်တွေက ဒီနှစ် ၈၀ ကြာ... ဒုတိယကမ္ဘာစစ်လက်ကျန် ရာဇဝင်ထဲက ဒီတံတားရဲ့ ဟိုဖက်ကမ်းက ဂျပန်ချွေးတပ်စခန်းဟောင်း နေရာမှာဖွင့်ထားတဲ့ ဆိုင်ကို လာခဲ့ဖို့ခေါ်နေပြန်ပါတယ်။
“ဒီဆိုင်မှာ မထိုင်ဘူး နွန်းဂီး၊ လူနာ ရဲဘော်တွေကို အရင်လိုက်ပြမယ်။ ကားပေါ်တက်ပါ”...တဲ့...။ ဟ... တယ်ဟုတ်ပါလား ကိုယ့်ဆရာတွေ... “မဲဆောက်ဖက်ကလူတွေပဲ ကားရှိတယ်ထင်နေတာ” ဆိုပြီးနောက်တော့... “အထင်မကြီးနဲ့ နို့နွန်ဝေး။ ထောက်ပို့တယောက်က လူနာသယ်ဖို့ အရေးပေါ်ခန ချွေ့ထားတာ”...တဲ့။
ကန်ဘော်လီမှာလည်း ထားဝယ်သားတွေ အရင်ခေတ်ထက် ၁၀ ဆ လောက်များနေပြီဖြစ်ပေမယ့် မဲဆောက်လိုတော့ ပေါ်တင် သွားလာလို့ အဆင်မပြေသေးဘူးနဲ့တူပါတယ်။ ကိုယ့်ဆရာတွေကိုကြည့်ရတာ နည်းနည်းတော့ လူဝကြီး (လဝ) ဆန်နေတုန်း...
ဒီလိုနဲ့ ကန်ချနပူရီနဲ့ ရတ်ချပူရီ (ကန်ဘော်လီနဲ့ လတ်ဘော်လီ) ကြားက ရပ်ကွက်လေးတခုမှာ ရဲဘော်လူနာအချို့ကိုတွေ့ခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။ “အချို့က ဆေးရုံရက်ချိန်းစောင့်နေတာ၊ အချို့က ပြန်ခွင့်ရဖို့စောင့်နေတာ- အနာမကျက်ခင်တောင် ဒီကောင်တွေက ရှေ့တန်း ပြန်ဆင်းချင်နေကြပြီ”...တဲ့။ ကျနော်ကိုလိုက်ပို့တဲ့ တနသာင်္ရီတိုင်း ပကဖ အရာရှိက ပြောပါတယ်။
အခန်း ၃ ခန်းမှာ လူနာ ၁၀ လောက်တောင်ရှိမလားပဲ။ အချို့က မျက်စိ၊ အချို့က ခြေတောက်နဲ့လက်မှာ လက်နက်ကြီးအစမှန်တဲ့ ဒဏ်ရာတွေနဲ့။ အချို့ သက်သာသူတွေကတော့ ထမင်းချက်ဖို့ ပြင်နေတုန်း။ ဘေးခန်းမှာလည်း ထိုင်းတွေရှိနေတယ်။
သူတို့ကိုကြည့်ရတာ အေးဆေးပဲ... ကိုယ်တွေခေတ်ကလို အိမ်ထဲကနေ အိမ်ပြင် မထွက်ရဲ၊ မြန်မာစကားမပြောရဲတဲ့ ခေတ်မဟုတ်တော့ဘူး။ သာမန်ထိုင်းတွေတောင် မြန်မာ့အရေးကို ပိုနားလည် လက်ခံလာတဲ့သဘောလား...။
အဲဒါပြီးတော့ ရဲဘော်လူနာတွေတင်ထားတဲ့ ဆေးရုံတခုဆီ ကျနော်တို့ရောက်လာပါတယ်။ “သူက ... ဘယ်တိုက်ပွဲမှာ ထိတာလေ။ ညာဖက်ခြေတောက် ဖြတ်လိုက်ရတယ်၊ အနာက မကျက်သေးဘူး။ ရွာပြန်ဖို့ချည်းပြောနေတယ်” လို့ ပကဖ တာဝန်ရှိသူက မိတ်ဆက်ပေးပါတယ်။
ဘယ်ရွာကလည်းဆိုပြီးမေးကြည့်တော့ ကိုယ့်မြို့နယ်၊ ကိုယ့်ရွာနဲ့ သိပ်မဝေးတဲ့အရပ်က... “လူဆိုတာ ဒေသစွဲရှိတယ်” ဆိုတာ တကယ်ဖြစ်မယ်ထင်တယ်။ မဲဆောက်- မယ်တော်ဆေးခန်းမှာတုန်းက ခြေတောက်ဖြတ်ထားရတဲ့ PDF လူငယ်တဦးကို ဆေးမှုးကိုအောင်ဖေ လက်ညှိုးထိုးပြစဉ်က ကိုယ့်စိတ်ထဲ “သြော်”- ဆိုတာထက်ပိုပြီး သိပ်ခံစားမှု မဖြစ်မိ။
သတင်းသမားတဦးအနေနဲ့ သတင်းဖြစ်စဉ်တခုကို မြင်လိုက်ရတာထက် မပိုဘူးလို့ ပြောရမလား။ အခုတော့ စိတ်က အဲလိုမဟုတ်တော့ဘူး။...“ငါတို့နယ်က လူငယ်တွေတောင် ဒီလိုဖြစ်နေပြီလား။ အဲဒီနယ်က လူတွေကို ကယ်တင်မယ်ဆိုပြီး တောခိုလာတဲ့ ငါက... ဒီလူတွေကို ဘာမှ မကူနိုင်ဘူးလား၊ ငါ တာဝန်ကော ကျေရဲ့လား”... ဒီလို စိတ်ခံစားချက် ဖြစ်လာပါတယ်။
“ကလေးတွေတောင် အသေခံတိုက်နေမှတော့ ကျမတို့လည်း ဒီတိုင်းထိုင်နေလို့ ဘယ်ဖြစ်မလဲ။ အလုပ်ကထွက်ပြီးတော့ ဒီမှာ စကားပြန်လာလုပ်ပေးနေတာ ၂ နှစ်လောက်ရှိပြီ” တဲ့...။ အရင်က ထိုင်းမှာ ၁၀ နှစ်ကျော်နေပြီး ဦးသိန်းစိန်ခေတ်မှာ ထားဝယ်ကိုပြန်...။ အခု အာဏာသိမ်းတော့ ပြန်ထွက်လာတဲ့ ထိုင်း စကားကျွမ်းတဲ့ ထားဝယ်သူတဦးက ပြောပါတယ်။
“စကားပြန်ကလည်း အရေးကြီးတယ်လေ၊ ကျနော်တို့က အကိုတို့လောက်တောင် ထိုင်းစကား မကိန်ဘူး၊ ကိစ္စရှိရင် မက်ဆင်ဂျာကနေ စကားပြန်နဲ့ တချိန်လုံးပြောနေရတာ”...တဲ့။ မက်ဆင်ဂျာကို ဝါကီတော်ကီဖွင့်သလို တချိန်လုံးဖွင့်ပြီးပြောနေရတဲ့ လူနာတွေကို တာဝန်ယူကူညီပေးနေရတဲ့ ရဲဘော်ကြီးက ကျနော့်ကို ထိုင်းစကား “ကိန်” တယ်ထင်ပြီး အထင်ကြီးနေပြန်...
“ဟိုလူနာက မနေ့ကမှ ရောက်လာတာ။ ... တိုက်ပွဲမှာ ထိတာလေ၊ အကိုတောင် သတင်းလွှင့်လိုက်သေးတယ်မို့လား။ သူက အခုထိ သတိပြန်လည်မလာသေးဘူး”...တဲ့။ ကုတင်ပေါ်မှာ သတိမေ့နေတဲ့ လူနာကိုလက်ညှိုးထိုးပြီး ပကဖ အရာရှိက ပြောပါတယ်။ သူ့ဒဏ်ရာက ခြေတွေ လက်တွေမှာမဟုတ်ပဲ ဝမ်းဗိုက်နဲ့ ကျောကုန်းမှာ...။
လူနာခန်းကနေ အပြင်ခနထွက်လာတော့ ထားဝယ်သူ ၂ ဦးနဲ့ လာတိုးနေပြန်ပါတယ်။ “ကျမတို့ ဘာကူညီပေးရမလဲ၊ ကျမက သူ့ (လူနာ) အမ၊ သူက ကျမသူငယ်ချင်း၊ အခုပဲ သတင်းကြားလို့ အလုပ်တရက်ခွင့်ယူပြီး ဘန်ကောက်ကနေ ဆင်းလာတာ” ...တဲ့။
အင်း... ကမ္ဘာကြီးက ပိုကျဉ်းလာတယ်ဆိုတာ အမှန်ဖြစ်မယ်။ ဟိုး...တနသာင်္ရီတိုင်း ပင်လယ်ကမ်းစပ်က ရွာတရွာမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်လို့ ဒဏ်ရာရတဲ့ လူနာကို ထိုင်းအထိ သယ်လာ၊ ဒီမှာ ဆေးရုံတင်ထားချိန်မှာ သူ့အမျိုးတွေက ဘန်ကောက်ကနေ ဆင်းလာကြည့်တယ်ဆိုတာ စာရေးသူတို့ ခေတ်က ဘယ်လိုမှမဖြစ်နိုင်တဲ့ စိတ်ကူးယဉ်မှုပါ။
ရှိလည်းမရှိခဲ့ဖူးပါဘူး။ ၁၉၈၈ တောစခိုတဲ့အချိန်ကနေ ၂၀၁၃ မှာ အိမ်ပြန်လည်ခွင့် ရတဲ့အထိ မိသားစုနဲ့ ဘာအဆက်အသွယ်မှမရှိ။ (တယ်လီဖုန်း- အင်တာနက် ခေတ်မဟုတ်တာလဲပါမယ်) ရဲဘော်လူနာအချို့ ဒီဆေးရုံကို အလားတူ တင်ခဲ့ဖူးပေမယ့် ဒဏ်ရာရချိန်၊ နေမကောင်းလို့ ဆေးရုံတက်နေချိန်မှာ အမတွေ၊ ညီမတွေ လာတွေ့တယ်ဆိုတာ မယုံနိုင်စရာကြီး...။
ခေတ်ကပြောင်းသွားပြီလေ။ နည်းပညာခေတ်ဆိုတော့ ခုနက ခြေတောက်ဖြတ်ထားရတဲ့ လူနာလေးတောင် လက်ကိုင်ဖုန်းပွတ်ပြီး ရှေ့တန်းက သူရဲဘော်တွေနဲ့ ချက်တင်- လုပ်နေတာ သတိထားမိပါတယ်။
“ဘန်ကောက်၊ မဟာချိုင်၊ စူရတ်မှာ ထားဝယ်တွေချည်းပဲ နို့နွန်ဝေး၊ သူတို့ဆီက ထောက်ပို့နဲ့ပဲ ကျနော်တို့ ရပ်တည်နေရတာ။ ဆေးကုသစရိတ်ကလွဲရင် ကျန်တဲ့လိုအပ်ချက်အားလုံး သူတို့ဆီပဲ အပူကပ်နေရတာ”...တဲ့။ ပကဖ ရဲဘော်ကြီးက ဆက်ရှင်းပြနေပါတယ်။
စာရေးသူတို့ခေတ်က မရှိခဲ့ဖူးတဲ့ ထောက်ပို့တပ်မဟာကြီးပေါ့။ တပ်မဟာ တခုစာထက်တောင် အင်အားပိုများမယ်ထင်ပါတယ်။ တနသာင်္ရီတိုင်းမှာ အလုပ်လုပ်နိုင်တဲ့ လူဦးရေရဲ့ ၈၀% လောက်က ထိုင်းကို ရောက်နေကြတယ် မဟုတ်ပါလား...
ကားတစီးလုံးတောင် လူနာသယ်ဖို့ လာပေးထားတယ်ဆိုတော့ ဒီလူတွေရဲ့ စေတနာနဲ့ စိတ်ဓာတ်ကို ခန့်မှန်းလို့ရနိုင်ပါတယ်။ ခုနက စကားပြန်အမျိုးသမီးပြောသလို -“ကလေးတွေက အသေခံ တိုက်နေချိန်မှာ ကျမတို့က ဒီတိုင်းနေလို့ ဘယ်ဖြစ်မလဲ.၊.. ဒီကောင်တွေကို ပြုတ်ကျအောင် ဝိုင်း တိုက်မှဖြစ်မှာပေါ့”...ဆိုတဲ့ စိတ်ထားက အားလုံးမှာ ကိန်းအောင်းနေကြတယ် ထင်ပါတယ်။
ညနေပိုင်းမှာတော့ နယ်စပ်ဖက် ပိုနီးတဲ့ရွာလေးတခုဆီသွားပြီး တနသာင်္ရီတိုင်း တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့တွေ့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလူတွေကို အွန်လိုင်းအစည်းအဝေးတွေမှာ မကြာခန တွေ့နေပေမယ့် လူချင်းတွေ့တာ ဒါ ပထမ ဆုံးအကြိမ်ပါ။ အွန်လိုင်းကတွေ့တာနဲ့ လူချင်းတွေ့တာ အရသာချင်း အတော်ကွာတယ်ပြောရမလား...
“ဒို့ကို ကလည်း စခန်းသိမ်းတာ မခက်ဘူး၊ ကျနော်လိုချင်တဲ့ လက်နက် ၁၀၀ လောက်နဲ့ ကျည်အပြည့်သာ ဖြည့်ပေး၊ အခု ချက်ခြင်းသိမ်းပြလို့ရတယ်၊ ကျည်ပဲ အဓိက လိုတာ” ...ဆိုပြီး မကြာသေးခင်ကမှ ပဲဒက်စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲမှာ လက်စွမ်းပြခဲ့သူကြီးက ကျနော့်ကို ပြောပြနေလေရဲ့...
... ခင်ဗျား လူမှားနေပြီထင်တယ်။ အဲဒါ ကျနော့်ကိုပြောရမှာမဟုတ်ဘူး။ ကျနော်က ထောက်ပို့တပ်သားအဆင့်ပဲရှိတာ။ ထောက်ပို့တပ်မဟာမူး ပန်ဆယ်လိုနဲ့ ဆယ်လီတွေကို ပြောရမှာ... ဆိုပြီးနောက်တော့ ...
“ဟုတ်တယ်ဗျာ။ ကျနော်တို့ဖက်ကို ဆယ်လီတွေ၊ ထောက်ပို့တွေ၊ ဗဟိုတာဝန်ရှိသူတွေဖက်က အာရုံစိုက်တာ နည်းနေတယ်။ ဝိုင်းကူပေးကြပါအူး။ အခု ကျည်တသိန်း ကမ်းပိမ်းတောင် မှန်းချက်က မပြည့်သေးဘူး”...ဆိုပြီး သူက ငြီးပါတယ်။
မဟာမိတ်အခြေအနေကို မေးကြည့်တော့ ကိုယ်ထင်ထားတာနဲ့ သိပ်မကွာပါဘူး။ မြဝတီဖက်မှာ မြဝတီနဲ့ ရွှေကုက္ကုကို ချန်ထားပြီး တိုက်ပွဲဖေါ်နေသလိုမျိုုး ဒီဖက်မှာလည်း ထီးခီးနဲ့ စီးပွားရေးဇုန်တွေ၊ လမ်းကြောင်းတွေကို ချန်ထားပြီး တိုက်ပွဲဖေါ်နေတာဆိုတော့...
အခု KIA က တိုက်သလို...ညီနောင် ၃ ဖွဲ့ တိုက်သလိုမျိုး ...ဘုရင်နောင် ဖောင်ဖျက်တိုက်တာမျိုး၊ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေဖေါ်ဆောင်တာမျိုးကတော့ တနသာင်္ရီတိုင်းမှာ ဒီနှစ်အတွင်း မြင်ရဖို့ မရှိသေးပါ...။
“အကိုကလည်း လွတ်မြောက်နယ်မြေတွေအများကြီးရှိနေပြီ၊ ကျနော်တို့နဲ့အတူ လိုက်ခဲ့ပါလား၊ လမ်းတောင်လျောက်စရာ မလိုဘူး။ ကားစီးပြီး ထားဝယ်-ပုလော-တနသာင်္ရီ အကုန်သွားလို့ရနေပြီ”... တဲ့။ ပကဖ ရဲဘော်ကြီးက ကျနော်ကို အတင်းဆွဲခေါ်နေပါတယ်။
ကိုယ့်မှာကလည်း ရှေ့မှာ သူများတွေကိုနောက်ပြီး ပြောခဲ့သလို...“အော်စလိုရောက်ရေး ဒို့အရေး” အော်ပြီးထွက်လာသူ မဟုတ်ဘူးဆိုပေမယ့်လည်း အဲဒီကို ပြန်ရအူးမှာ...။ လောလောဆယ်တော့ မဖြစ်သေးဘူး။ နောက်တခေါက်ပေါ့...။
ဒါပေမယ့် သေချာတာကတော့ ဒီခရီးစဉ်ကနေ လူငယ်တွေရဲ့ ပေးဆပ်မှုနဲ့ လက်တွေ့ အခက်အခဲတွေကို ရင်ထဲအထိ ခံစားလိုက်ရပါတယ်။ ၈၈ တုန်းက ဒို့အရေးအော်ပြီး ထွက်လာသူတွေ တတိယ နိုင်ငံတွေမှာ ဒီတိုင်း ငြိမ်နေလို့ ဘယ်ဖြစ်မလဲ။ နယ်စပ်ပြန်ပြီး မကူနိုင်ရင်တောင် လစဉ်အလှူငွေလေးတော့ တိုးထည့်လာအောင် လှုပ်ဆော်မှ ဖြစ်မယ်... ဒီလို စိတ်ထဲဖြစ်လာပါတယ်။
အထူးသဖြင့် တနသာင်္ရီတိုင်းက ရဲဘော်ကြီးတွေ... “ခင်ဗျားတို့ ကျုပ်တို့ခေတ်က မပြီးဆုံးခဲ့တဲ့ တော်လှန်ရေးခရီးကို ဒီနေ့လူတွေ ဆက်တိုက်ပွဲဝင်နေတယ်။ ကျုပ်တို့ခေတ်ကထက် အများကြီးပိုခရီးရောက်နေပြီ၊ ဒီတိုက်ပွဲကို ကူညီပေးဖို့ ခင်ဗျားတို့- ကျုုပ်တို့မှာ ပိုပြီး တာဝန်ရှိလာတယ်၊ ဒီထက်မက ပိုကူပေးနိုင်မှဖြစ်မယ်...ဒီလို နှိုးဆော်ရင်း...
... တသွင်သွင်းစီးနေတဲ့ ကွေးမြစ်ကြီးကို နှစ် ၈၀ ကျော်သက်တန်းရှိနေပြီဖြစ်တဲ့ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်လက်ကျန် သံတံတားအိုပေါ်ကနေ ဖြတ်ပြန်လာရင်း...
... အင်း ကိုယ်သာတယောက်တည်း တံတားပေါ်ချွေးပြန်နေတာ။ ထိုင်းတွေ- တိုးရစ်တွေက အေးဆေး ဆယ်ဖီဆွဲလို့ကောင်းတုန်း...။ တခါတလေ စဉ်းစားမိပါတယ်။ ထိုင်းတွေလို စဘိုင်စဘိုင် (အေးဆေး) နေနိုင်တဲ့ ဘ၀ ငါတို့ ဘယ်တော့ ရောက်မှာလဲ...လို့။
ဒီတံတားကြီးကိုပဲကြည့်...။ စစ်ဖြစ်တာက မြန်မာပြည်မှာ... သေတဲ့လူတွေက မြန်မာနဲ့ နိုင်ငံတကာ စစ်သားတွေ၊ ဒီတံတားနဲ့ သေမင်းတမန်ရထားလမ်းကို ပြစားပြီး စီးပွားဖြစ်နေတာက ကိုရွှေထိုင်းတွေ...
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး နှစ် ၈၀ အတွင်း သူများနိုင်ငံတွေ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်လိုက်တာ ပြာပုံကနေ နိဗာန်ဘုံနီးနီးဖြစ်ကုန်ပြီ... ငါတို့နိုင်ငံက ပြာပုံဘဝကနေတောင် တခါမှ ပြန်မတက်နိုင်တော့ဘူး...
ကျိန်စာသင့်နေလို့လား... ငါတို့ရဲ့ စဉ်းစားတွေးခေါ်ပုံတွေ တခုခုလွဲနေပြီလား... ထိုင်းတွေလို စဘိုင်စဘိုင် ဘဝမျိုး ဘယ်တော့ရောက်နိုင်မလဲ...
စစ်ပွဲတွေကို ပြတိုက်ထဲသွင်းပြီး ပြစားတဲ့ခေတ် မြန်မာပြည်မှာ ဘယ်တော့ရောက်မလဲ...
ကွေးမြစ်နဲ့ သံတံတားအိုကြီးကတော့ တံတားပေါ်ဖြတ်သွားတဲ့ ထောင်ပေါင်းများစွာသောလူတွေထဲက ဒီလူတယောက်ရဲ့ အတွေးကို ဘယ်သိနိုင်ပါ့မလဲ...။
တံတားပေါ်က ဖြတ်သွားတဲ့ ဇတ်ကောင်တွေ တယောက်ပြီးတယောက်၊ တခေတ်ပြီးတခေတ် ပြောင်းသွားပေမယ့် ကွေးမြစ်ရေကတော့ အရင်ကအတိုင်း ...တသွင်သွင်းစီးနေဆဲ...။. ။
======
ဇင်းမယ်မှ ကန်ချနပူရီသို့...
ဇင်းမယ်မှ ကန်ချနပူရီသို့...
(၁) ချင်းမိုင်မြို့က သတင်းသမားများ...
မဲဆောက်ကအပြန် ကန်ချနပူရီဖက်မသွားခင် ချင်းမိုင်ကိုလည်း ခန ဝင်ဖြစ်ပါသေးတယ်။ ဒီမြို့မှာတော့ ABSDF ရဲဘော်ဟောင်းတွေအပြင် မီဒီယာသမား စီနီယာတွေ၊ ဂျုနီယာတွေ၊ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းက ပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ နိုင်ငံရေးဆန်းစစ်ဝေဖန်သူတွေ အတော်များများနဲ့တွေ့ဖြစ်ပါတယ်။
မီဒီယာသမားတွေဆိုတဲ့အတိုင်း ဘက်ပေါင်းစုံကအမြင်တွေကို သူတို့ဆီမှာ ကြားရပါတယ်။ တူညီတဲ့အမြင်တခုကတော့ နိုင်ငံတကာ အလှူရှင်တွေက မြန်မာမီဒီယာတွေကို ဘတ်ဂျက်ပေးတာ နည်းလာတယ်၊ တင်းကျပ်လာတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ပါ။
“တော်လှန်ရေးသမားတွေကို လက်နက်ကိုင်ရင် အလှူငွေမပေးဘူးဆိုသလိုမျိုး မီဒီယာသမားတွေကိုလည်း လက်နက်ကိုင်တဲ့ ပုံတွေ၊ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲကို အားပေးတဲ့သတင်းတွေရေးရင် အလှူငွေ မပေးဘူး” ဆိုတဲ့သဘောမျိုး အလှူရှင်တွေစိတ်ထဲရှိနေတယ်လို့ အလူရှင်တွေနဲ့ ဆပ်စပ်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ မီဒီယာ အကြံပေးတဦးက ဆိုပါတယ်။
လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးလုပ်နေပါတယ်ဆိုမှ... အနောက်တိုင်းအလှုရှင်တွေကလည်း ဘယ်လိုစဉ်းစားနေကြတာလဲ...။ ...“သူတို့ကသာ ငါးပြား-ဆယ်ပြား လှူဖို့အရေး ဘာပြင်ပေးပါ- ညာပြင်ပေးပါပြောနေတာ။... ဟိုဖက်က လူတွေက ဘာမှမပြောပဲနဲ့ လက်နက်တွေ ပုံပေးနေတာ မတွေ့ဘူးလား”...တဲ့ ... စီနီယာသတင်းသမားတဦးက အနောက်အုပ်စုနဲ့ ရုရှား-တရုတ်တို့ရဲ့ ရပ်တည်ချက်ကို ယှဉ်ပြီး ပြောသွားပါတယ်။
ထားတော့... ဒါတွေက ရှေရှည်ဆွေးနွေးပြီး အလှူရှင်တွေကို စည်းရုံး ေတာင်းဆိုတိုက်ပွဲဝင်ရမှာ။ လောလောဆယ်ကြားရတဲ့ ထူးခြား ဖြစ်စဉ် ၂ ခုကို တင်ပြချင်ပါတယ်။
ပထမ တခုက..“ကျနော်တို့ နယ်တွေဖက်မှာ ဖုန်းမရ- အင်တာနက်မရဖြစ်နေတာ လနဲ့ ချီ နေပြီ၊ အဲဒီဒေသတွေအတွက် သတင်းစာစောင် အပတ်စဉ်ဖြန်ဝေဖို့ စီစဉ်နေတယ်”. ..တဲ့။ မွန်-တနသာင်္ရီဖက်က သတင်းသမားတဦးကပြောပါတယ်။
ကျနော့်အတွက်တော့ အထူးအဆန်းပါပဲ။ ကမ္ဘာကြီးပေါ်မှာ စာအုပ်စာစောင်ဖတ်သူမရှိတော့ဘူး။ အားလုံးက အင်တာနက် (မြန်မာဆို FB ဖေစ်ဘုတ်ပေါ့) ဖြစ်နေချိန်မှာ ဒေသကွက်ပြီး ဘယ်လို နောက်ပြန်ဆုတ်သွားတာလဲ...။
အရင် စာရေးသူတို့ တောထဲနေစဉ်ကတော့ ရေဒီယိုသာရှိ အင်တာနက်မရှိ- တယ်လီဖုန်း
မရှိဆိုတော့...“ဒေါင်းအိုးဝေနဲ့ ခေတ်ပြိုင်” စာစောင်တွေကို အားကိုးရတာပေါ့။ ဒါတောင် အဲစာစောင်တွေက ရွာထဲမရောက်ပဲ ရှေ့တန်း ခွဲရုံးတွေမှာ ပုံနေတာတွေအများကြီး။
ပြီးတော့ ခေတ်ပြိုင်နဲ့ ဒေါင်းအိုေ၀ ဘယ်ဟာက ပိုပြီး စာရွက်အရည်အသွေးကောင်းသလဲ...ရွာသားတွေကြား ငြင်းခုန်ကြတယ်ဆိုတဲ့ ဇတ်လမ်းတွေလည်းရှိခဲ့ပါတယ်။ အခုကတော့ PDF တွေက ရွာတိုင်းလိုလိုမှာ ရှိနေတာဆိုတော့ ဒီတကြိမ်စာစောင်ဖြန့်တာ အလုပ်ဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်။
ဒါက ဖြန့်ဝေရေးကိစ္စ...။ ဒုတိယ တခုက ...ရပ်တည်ရေးကိစ္စလို့ ပြောသင့်တယ်ထင်ပါတယ်... ။ ရှေ့မှာ တင်ပြခဲ့တဲ့အတိုင်း လက်နက်ကိုင်တဲ့ ပုံ၊ လက်နက်ကိုင်တိုက်တဲ့အကြောင်း သတင်းတွေထည့်ရင် (အလှုရှင်နဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာပိုင်ရှင်တွေရဲ့အမြင်မှာတော့ အကြမ်းဖက်မှုအားပေးတဲ့ပုံတွေပေါ့) အလှူရှင်တွေက ဘတ်ဂျက်မပေးဘူးတဲ့...
မပေးရင်နေကွာ. ယုံကြည်တာ ကိုယ့်ဘာသာ ဆက်လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ မီဒီယာအဖွဲ့အချို့ဟာ... အခုဆိုရင် Youtube, FB စတဲ့ ဆိုရယ်မီဒီယာကရတဲ့ ဝင်ငွေလေး (ဝင်ငွေလေးဆိုပေမယ့် ပိတ်သတ်များရင် များသလိုရပါတယ်) နဲ့ ရပ်တည်နေရတယ်ဆိုလို့ ဆိုပါတယ်။
ပြသာနာက ...ဆိုရှယ်မီဒီယာက ဝင်ငွေရတယ်ဆိုတာဟာ ပိတ်သတ်ကြည့်နုန်းပေါ်
မူတည်ပြီးပေးတယ်ဆိုတာ FB သုံးနေသူတိုင်းလိုလို သိပြီးသားဖြစ်မှာပါ။
အဲတော့ ပိတ်သတ်အကြိုက်နောက်ကိုလိုက်ပြီး Youtuber ဆန်ဆန်၊ ဆယ်လီဆန်ဆန် အိုဗာအိုက်တင်နဲ့ သတင်းတွေကို တင်ပြကြမလား... ဂျာနယ်လစ် တယောက်လို ဘက်မလိုက်ပဲ အချက်အလက်ပေါ် အခြေခံပြီး တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်တင်ပြမလား...။
ပိတ်သတ်အကြိုက်ဆိုတာကလည်း ခက်သား...။ အခု စာရေးသူ ထိုင်းနယ်စပ်အထိသွားပြီး- တောထဲအထိသွားပြီး ရိုက်ကူးလာတဲ့ အစီစဉ်တခုကို အော်စလိုရုံးကနေ Zoom နဲ့ လှမ်းမေးတဲ့ အစီစဉ်လောက် ကြိုက်ချင်မှ ကြိုက်တာ။ လူကြည့်များချင်မှ များတာ။
တခါ ဒေါ်လာသန်းနဲ့ချီ ဘတ်ဂျက်သုံးနေပြီး ဝန်ထမ်းအင်အား ရာနဲ့ချီရှိတဲ့ (အမေရိကန်-ယူကေ-အစိုးရတို့က ထောက်ပံ့ထားတဲ့) သတင်းဌာနကြီးတွေက ထုတ်လုပ်တဲ့အစီစဉ်ကို ပိတ်သတ် တသိန်းလောက်ပဲကြည့်ပြီး ဇီးရိုး ဘတ်ဂျက်နဲ့ တယောက်တည်းထိုင်ပြီး Zoom နဲ့ မေးထားတဲ့ အင်တာဗျုုးကို ပိတ်သတ် တသန်းလောက်ကြည့်ရင် ကြည့်နေတာမျိုး တွေ့ဖူးကြမှာပေါ့...။
ဆိုတော့ ... ပိတ်သတ်အကြိုက်ဆိုတာ မှန်းရအတော်ခက်ပါတယ်။ ဘယ်ဟာကို ကြိုက်ပါ- ဘယ်ဟာကို မကြိုက်နက် သွားပြောလို့ရတာမဟုတ်ဘူး။ အရင်ခေတ်ကလို TV က ပြမှ၊ ရေဒီယိုက လွှင့်မှ ကြည့်ရ၊ နားထောင်ရတဲ့ တဖက်သတ် မီဒီယာ ခေတ်မဟုတ်တော့ဘူး။
ပိတ်သတ်မှာ ရွေးချယ်ခွင့်တွေက အများကြီး၊ မကြိုက်ရင် ကွန့်မင်းထဲ...ဝင်ဆဲသွားလို့တောင် ရတဲ့ ခေတ်ကိုရောက်နေပြီ မဟုတ်ပါလား...
ဒီတော့... မီးလောင်တာ၊ ရေကြီးတာကို သွားကူပေးတဲ့သတင်းဆို အများက စိတ်ဝင်စားတယ်။ ဒါပေမယ့် မီးမလောင်အောင်၊ ရေမကြီးအောင် ဘယ်လိုကြိုတင်ကာကွယ်သင့်တယ်လို့ပြောရင် စိတ်မဝင်စားတော့ဘူး။
တိုက်ပွဲမှာ စစ်ကောင်စီများများသေပြီး လက်နက်များများရတဲ့သတင်းဆို စိတ်ဝင်စားတယ်။ ကိုယ့်ဖက်ကလည်း အကျအဆုံးရှိတယ်၊ ရွာတွေလည်း မီးရှိုခံရတယ်ဆိုရင် သိပ်မကြိုက်တော့ဘူး...
ဆိုတော့ သတင်းသမားတွေက ပိတ်သတ်အကြိုက် Youtuber ဆန်ဆန်၊ ဆယ်လီဆန်ဆန်
ဆက်လုပ်ကြမလား၊ ဂျာနယ်လစ်ဆန်ဆန် ဆက်လုပ်ကြမလား၊ ပိတ်သတ်မကြိုက်ရင်လည်း ဆိုရှယ်မီဒီယာက ဝင်ငွေရဖို့မလွယ်၊ ရပ်တည်ဖို့မလွယ်ဘူးဆိုတော့ အဲ ၂ ခုကြားကနေ ဝင်ငွေလည်းရ- ပိတ်သတ်ကိုလည်း ပညာပေးနိုင်တဲ့ နှစ်ဖက် အဆင်ပြေတဲ့လမ်းများ ရှာနိုင်လေမလား...
ဒါတွေကို အလှုရှင်တွေသိပြီး မြန်မာမီဒီယာလောက ခိုင်မာအောင် လုပ်ပေးသင့်တာပေါ့။ ခေတ်ပြောင်း စနစ်ပြောင်းအတွက် တိုက်ပွဲဝင်တဲ့ကာလမှာ Youtuber ဆန်ဆန်၊ ဆယ်လီဆန်ဆန် တဦးကောင်းတယောက်ကောင်းနဲ့ ရေရှည်ရပ်တည်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါ။
မီဒီယာသမားတဦး ယုံကြည်ရာကို စံနှုန်းမီလုပ်နိုင်ဖို့အတွက် အစိုးရတွေ၊ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေက ထောက်ပံ့ပေးထားမှ ဖြစ်မှာပေါ့...
အဲ... နယ်စပ်က မီဒီယာသမားတွေ ဒီလိုအခက်ခဲတွေ့နေတယ်ဆိုရင် နိုင်ငံတကာက အစိုးရတွေက (အမေရိကန်၊ ယူကေ အစိုးရတွေက) ထောက်ပံ့မှုအပြည့်အဝပေးထားတဲ့ မြန်မာ မီဒီယာကြီးတွေက တော်လှန်ရေးကို အားပေးတဲ့သတင်းတွေ များများ လုပ်သင့်တာပေါ့။
အခု ကြည့်ရတာက ဆိုရှယ်မီဒီယာ အခြေခံ၊ ပိတ်သတ်ဦးရေးအပေါ်အခြေခံပြီး ဝင်ငွေရ တဲ့ မီဒီယာတွေကပဲ အားကောင်းမောင်းသန်လုပ်နေကြသလိုဖြစ်နေပြီး လစာပုံမှန်ရနေတဲ့ မီဒီယာအကြီးကြီးတွေက ပုဂ္ဂိုလ်တွေကတော့ တာဝန်ကျေစပါး စိုက်နေသူပဲများတယ်လို့ ချင်းမိုင်ရှိ မီဒီယာအရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတွေက ပြောပါတယ်။
ဘာဖြစ်လို့လဲ... တကယ်က အဲဒီ ဝါရှင်တန်-လန်ဒန်ရောက်နေတဲ့ မီဒီယာသမားအများစုဟာလဲ စာရေးသူတို့လိုပဲ ၈၈ တုန်းက -“ဒီမိုကရေစီရရှိရေး- ဒို့အရေး“ အော်ပြီး ထွက်လာကြတာပဲ မဟုတ်လား။ “ဝါရှင်တန်ရောက်ရေး ဒို့အရေး” “လန်ဒန်ရောက်ရေး- ဒို့အရေး” အော်ခဲ့ကြတာမှမဟုတ်ပဲ...။
ဒီလိုအရေးကြီးတဲ့အချိန်မှာ အိမ်ကထွက်လာစဉ်ကထားခဲ့တဲ့ မူလ မစ်ရှင်ကို ပြန်လုပ်ကြရမှာပေါ့... “လျောက်ပြောမနေနက် အူးလေး...။ အဲလူတွေက တော်သေးတယ်။ ဟိုမှာ သူတို့ဆရာကြီးက ရန်ကုန်တောင် ရောက်နေပြီလို့ကြားတယ်” တဲ့...
ကျနော်တို့ မီဒီယာသမားတွေ မီဒီယာဖွံဖြိုးရေးအကြောင်း အကြိတ်အနယ်ဆွေးနွေးနေစဉ်မှာ ရှေ့မီနောက်မီ AB လူဟောင်း မီဒီယာသမားတဦးက ဝင်ထောက်ပါတယ်။ အင်း...ဒုက္ခပါပဲ...။ အဲဒီ ဘီးကျဲအကြောင်း မပြောချင်လို့ ချန်ထားပါတယ်ဆိုမှ...။
အဲလူဟာ ABSDF ခေတ်ဦးပိုင်းတုန်းက ခေါင်းဆောင်ပိုင်းတာဝန်ယူခဲ့တယ်လို့ ရေးထားမိတဲ့ “သူပုန်ကျောင်းသား အခန်း ၇” ကိုတောင် ပြန်ဖျက်ရတော့မလား။ ဒီလိုခေတ်ဆိုးကြီးမှာ ရန်ကုန်ပြန်ရဲတဲ့အထိ ရူးချင်ယောင်ဆောင်သွားတာမျိုးကတော့ မဖြစ်သင့်ပါဘူး။
ဒါကြောင့်ဖြစ်မှာပေါ့...။ ၂၁ GZ လူငယ်တွေက ၈၈ က ဘီးကျဲတွေကို GL လို့ ခေါ်ကြတာ။ သိပ်တာ့လည်း မလွန်ပါဘူး။ ကိုယ်လူတွေကလည်း လွန်လွန်းတာကိုး...။
ဒါပေမယ့် မျိုးဆက်တခုလုံး အဲလိုဖြစ်သွားတာမျိုးတာ့လည်း မဟုတ်ပါဘူး။ ရှေ့အခန်းမှာ တင်ပြခဲ့သလို PRF. အပါဝင် ဒီနေ့ ပြည်ပကနေ အများဆုံးအကူအညီပေးနေတာ ဒီမျိုးဆက်က လူတွေပဲ မဟုတ်ပါလား...
အင်း... ခရီးသွားဆောင်းပါးရေးရင်နဲ့ နိုင်ငံရေး ဝေဖန်ချက်တွေကို ဖြစ်ကုန်ပြီ...။ ဒီလူတွေအကြောင်းပြောရတာ... အကုသိုလ်များပါတယ်...။ ချင်းမိုင်တောင် (Doi Suthep) ပေါ် တက်ပြီး ဘုရားဖူး... ဆုတောင်း လုပ်အူးမှပါ။ ဒီဘုရားက ဆုတောင်းပြည့်တယ်လို့ ပြောကြတယ်မဟုတ်လား...
“တော်လှန်ရေး အမြန်အောင်ပါစေ။ ထောက်ပို့ငွေ များများလှူနိုင်ပါစေ” ဒီလို ဆုတောင်းရမှာလား... ။ ... ဆုတောင်းတိုင်းသာ ပြည်စုံနေမေယ်ဆိုရင် ... ဘာလို့ လူငယ်တွေက အသက်အသေခံပြီး တိုက်နေဖို့လိုတော့မလဲ... ။ အားလုံး ဘုရားပေါ်တက် ဆုတောင်းတာပဲ လုပ်နေကြတော့မှာပေါ့...
သေချာတာကတော့ ဒီတောင်ပေါ်မှာ ရာသီဥတုက အေးစိမ့်စိမ့်ရှိနေဆဲ... လေကောင်းလေသန့်တွေရှိနေဆဲ...။...ဆိုတော့... ခုနက အပူတွေကို ခနလောက်တော့ အေးချမ်းသွားစေတာ၊ ခနလေး မေ့ထားလို့ရလိုက်တာတော့ အမှန်ပါပဲ။
အင်း... စိတ်ညစ်စရာတွေချန်ထားပြီး ချင်းမိုင်ရောက်တုန်း လျောက်လည်အူးမှပါ...။ ချင်းမိုင်ကို စာရေးသူ စရောက်ဖူးတာ ၁၉၈၉ ဒီဇင်ဘာလို့ ထင်ပါတယ်။ အဲတုန်းကလည်း မဲဆောက်ကအပြန် ချင်းမိုင်ကိုဖြတ်ပြီး ကန်ချနပူရီဖက်သွားဖို့ ထောက်လှမ်းရေး လက်မှတ် လာယူတာ...
အဲခေတ်က ချင်းမိုင်ရောက်ရင် အနွေးထည်ဝတ်ထားရတယ်။ ရာသီဥတုက အေးစိမ့်စိမ့်။ တောင်ကြီးဆောင်းတို့၊ ဟားခါးဆောင်းတို့လိုပေါ့။ ဒါမေပယ့် အခုတော့ ခုနက တောင်ပေါ်ကလွဲရင် ချင်းမိုင်တမြို့လုံးဟာ ဘန်ကောက်လိုပဲ ပူစပ်ပူလောင်ဖြစ်နေပြီ...။
ခုနက... စာရေးသူ တွေ့ဆုံ-စကားပြောနေတဲ့ နောက်တိုး သတင်းသမားအများစုက (နောက်တိုးဆိုတာက အခု ၂၁ အာဏာသိမ်းမှ အသစ်စက်စက်ထွက်လာသူတွေကို ဆိုလိုတာ၊ အရင် ၈၈ က အပြင်ထွက်ပြီး ဦးသိန်းစိန်ခေတ်မှာ ပြန်ဝင်- အခု ပြန်ထွက်လာသူတွေ မပါသေး) မြို့ပြင်ရပ်ကွက်တွေမှာ နေတာ များပါတယ်။
မြို့ပြင်ဆိုတော့ ဈေးသက်သာတာပေါ့။ မဲဆောက်နဲ့စာရင် ချင်းမိုင်က အများကြီးဈေးသက်သာတယ်တဲ့... မယုံချင်စရာကြိး။ မဲဆောက်ဟာ မြန်မာတွေကို တကယ့် အချဉ်ဖမ်းနိုင်တဲ့ နေရာကြီး။၊ ဈေးကွက်ကြီးဖြစ်နေတယ်လို့ သူတို့က ဆိုကြပါတယ်။
ထိုင်းရဲတွေတောင် မဲဆောက်မှာ တာဝန်ကျဖို့အရေး ဘတ် သိန်းနဲ့ချီ လာဘ်ထိုးပြီး ကြိုးစားနေကြတယ်လို့ မြန်မာတွေက ပြောနေကြလေရဲ့...။
အဲ... ချင်းမိုင်က သတင်းသမားတွေကြားမှာတော့ မဲဆောက်ကလူတွေလို ဘီယာသောက်တာထက် အစိုးရ-အရက်လို့ နာမည်ကြီးနေတဲ့ -ရေဂျင်စီ-က ပိုခေတ်စားနေပါတယ်။...စားသောက်ဆိုင်တိုင်းမှာ အဲဒီ ရေဂျင်စီ မှာလို့ရတယ်။ မြန်မာ စားသောက်ဆိုင်တွေလား... ရှိတာပေါ့။ သတင်းသမားတွေ ဖွင့်ထားတဲ့ စားသောက်ဆိုင်တောင် ရှိပါတယ်ဆို...။
အရင် ၁၉၉၀ ဝန်းကျင်ကဆိုရင် မြန်မာဆိုလို့... ပြည်ချစ် လက်ကျန်အချို့၊ ကျိုးဖိုး အချို့နဲ့ “ထိုင်းယိုင်” လို့ ခေါ်ကြတဲ့ ရှမ်းပြည်က ဆင်းလာတဲ့ အလုပ်သမားတွေပဲရှိတာ။ အခုကတော့ ထာ့ဖယ်ဂိတ်တို့ ညဈေးတန်းတို့မှာတောင် မြန်မာလို အော်ကျယ်အော်ကျယ် ပြောနေကြပြီ...။
တောင်ပေါ်ကဆင်းလာသူတွေထက် မြေပြန့်ကတက်လာတဲ့ မြန်မာတွေတောင် ပိုများနေပြီလား မသိဘူး။ ရန်ကုန်-မော်လမြိုင်ဖက်က လူတွေအပြင် ဟိုး... အောက်ပြည်အောက်ရွာ မြိတ်-ထားဝယ်ဖက်ကလူတွေ ချင်းမိုင်မှာ အများကြီးရောက်နေတာ အံ့သြစရာကြီး...
ခုနက သတင်းသမားတွေထဲမှာ ထားဝယ်သားတွေ တွေ့ရတဲ့အပြင်.. ထားဝယ်သားတဦးဖွင့်ထားတဲ့ (Burma iCon) စားသောက်ဆိုင်မှာလည်း ထားဝယ်တွေကို ထပ်တွေ့ရပြန်ပါတယ်။
ဟိုး...ပင်လယ်ဝက ထားဝယ်တွေ ကော့သောင်း-ရနောင်းကိုကျော်ပြီး... ထီးခီး-ကန်ချနပူရီ ကိုကျော်ပြီး ဘယ်လိုလုပ် တောင်ပေါ်ဒေသ ချင်းမိုင်အထိ ရောက်လာကြတာလဲ...။
(စာ သိပ်ရှည်သွားမှာစိုးလို့... ကန်ချနပူရီ ခရီးစဉ်ကို မနက်ဖန်မှ ဆက်တင်ပါမည်)။
မဲဆောက်မြို့က Off Line သတင်းများ (၂)
မဲဆောက်မြို့က Off Line သတင်းများ (၂)
(၁) ရွှေကုက္ကိုက အပြန်...
မဲဆောက်မှာ Off line သတင်းတွေများလွန်းလို့ ဘာမှရေးပြလို့မရဘူးဆိုရင်လည်း သိပ်မဟုတ်သေးပြန်ဘူး။ ”ရေဒီယိုက လွှင့်သွားတဲ့သတင်းထက် မလွှင့်ပဲ ချန်ထားတဲ့သတင်းက ပိုစိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းနေတယ်” လို့အပြောခံရနိုင်ပါတယ်။ ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ ရေးတာတောင် Self- censorship သိပ်များနေရင် ဘယ် အလုပ်ဖြစ်တော့မလဲ...
တလောက ဖတ်ရတဲ့သတင်းတွေအရဆိုရင် သံလွင့်မြစ်နဲ့ ထိုင်းနယ်စပ်တကျောရှိ စစ်ကောင်စီစခန်းအားလုံးကို KNLA - တပ်မဟာ ၅ နဲ့ မဟာမိတ်တွေက အလုံးစုံသိမ်းပိုက်လိုက်ပြီ၊ သံလွင်မြစ်ကြောင်းတခုလုံးမှာ စစ်ကောင်စီ ကင်းစင်သွားပြီ... ဒီလို သိထားရပါတယ်။
ဒါပေမယ့် အခု ကျနော်ထိုင်ငေးနေတဲ့ သောင်ရင်းမြစ်ဘေးတလျောက်မှာတော့ စစ်ကောင်စီရော၊ စစ်ကောင်စီရဲ့ မဟာမိတ်တွေလို့ပြောနိုင်တဲ့ BGF တွေရော အများကြီးရှိနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ရွှေ့ကုက္ကိုလိုမြို့သစ်တွေ ဒီနေရာမှာရှိနေခြင်းကိုက မြဝတီတိုက်ပွဲ ဘာကြောင့် အဖျားရှုးသွားသလဲ...ဆိုတဲ့ အချက်တွေအတွက် အရေးကြီး အထောက်အထားဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်။
BGF တွေကို KNU က ဘယ်လိုသဘောထားသလဲ...။ KIA ကတော့ ကန်ပိုက်တီ၊ ဆော့လော်၊ ချီဖွေ၊ ပန်ဝါ စတဲ့မြို့တွေမှာရှိတဲ့ BGF တွေကို ဆက်တိုက် ထိုးစစ်ဆင်နေတာတွေ့ရပါတယ်။ ERO တွေရဲ့ မူဝါဒတွေက တဖွဲ့နဲ့တဖွဲ့ မတူကြဘူးလား...
BGF ကို မဟာမိတ်အဖြစ် စည်းရုံးဖို့ KNU ဘက်က စဉ်းစားနေဆဲလား...။ မာနယ်ပလောခေတ်၊ ဗိုလ်ချုပ်မြခေတ်ကလို ကရင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအားလုံး KNU အောက်မှာ တစုတစည်းတည်းပြန်ဖြစ်ဖို့ကတော့ မလွယ်သေးဘူးထင်ပါတယ်။
လက်ရှိအထိုင်ကို အပြောင်းအလဲ မလုပ်နိုင်သေးရင်တော့ မာနယ်ပလောခေတ်ကလိုမျိုး တပ်ပေါင်းစုမှာ ဦးဆောင်ရေး၊ တော်လှန်ရေးကို ဦးဆောင်ရေး၊ မြောက်ပိုင်းအဖွဲ့တွေနဲ့ဟန်ချက်ညီ ချီတက်ရေးတွေကတော့ နည်းနည်းခက်နေဦးမယ်ထင်ပါတယ်။
ဒါတွေက ရွှေကုက္ကိုမြို့ကို သောင်းရင်းမြစ်တဖက်ကမ်းကနေ ထိုင်ငေးရင်း တွေးမိတာတွေပါ။ ဒီထက် ပိုတွေးလို့မဖြစ်ဘူး။ “ပြောတာတော့ လူတိုင်းပြောတတ်ပေါ့။ ခင်ဗျားကိုယ်တိုင် နယ်စပ်ပြန်လာပြီး လာတိုက်ပါလား” ဆိုရင် ဒုက္ခရောက်မယ်။ အသက် ၆၀ နီးပြီဆိုတော့ ထောက်ပို့အဆင့်ထက် ပိုပြီး ကွင်းထဲဆင်းဖို့ မလွယ်တော့ပါ...။
ထောက်ပို့ဆိုမှ ... အဆင်မပြေမှုတွေ၊ အားမလိုအားမရမှုတွေ မည်သု့ိပင်ရှိနေစေကာမူ လစဉ် ဒေါ်လာ ၅၀၊ ၁၀၀ ပုံမှန် အလှူငွေထည့်နေသူ၊ ဈေးရောင်းပွဲတွေ အပတ်စဉ်ကျင်းပပြီး ရန်ပုံငွေရှာပေးနေသူ ထောင်-သောင်းချီ ရှိနေဆဲဆိုတာကို သိခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။
တနည်းအားဖြင့် NUG-MOD ရဲ့ “တပြည်လုံး PDF၊ တကမ္ဘာလုံး PRF ” ဆိုတဲ့ဆောင်ပုဒ်က အလုပ်ဖြစ်ပုံရပါတယ်။ (PRF : People's Revolution Supply Family)။
“ခေတ်က ပြောင်းသွားပြီ ကိုယ့်လူရေ...။ အခု PRF က လစဉ်ရတဲ့ ထောက်ပံငွေ၊ အခြား ကရတဲ့ အလှူငွေနဲ့ MOD ကနေ လစဉ်ရိက္ခာခွဲတမ်းပေးထားတဲ့ PDF တပ်ဖွဲ့ဝင် ၂ သိန်းလောက်အထိရှိတယ်။ ဒါတောင် မပေးနိုင်သေးတဲ့ LPDF တွေ အများကြီးကျန်နေသေးတယ်” လို့ ၈၈ တော်လှန်ရေးကနေ လက်ရှိတော်လှန်ရေးအထိ ဆက်လက်ပါဝင်နေတဲ့ ရဲဘော်ဟောင်းတဦးက ပြောပါတယ်။
တနည်းအားဖြင့် ဝေဖန်ရေးတွေ သိပ်မလုပ်နက်... ခင်ဗျားတို့ခေတ်က စဉ်းစားပုံနဲ့ ဒီနေ့ လူငယ်တွေစဉ်စားပုံ မတူတော့ဘူး။ ခင်ဗျားလုပ်နိုင်တဲ့ ထောက်ပို့ကိုပဲ များများလုပ်၊ အလှုငွေ များများရအောင် လှုပ်ဆော်ပေးတာကိုပဲ လုပ်ပါ- ကျန်တာ သိပ်မပွားနဲ့ဆိုတဲ့ သဘောများလား...
ဒါပေမယ့် မပြောပဲကလည်း မနေနိုင်တော့... အရင် BCG (Burma Cooridation Group) ကိုပြတဲ့ စာရင်းမျိုးလား၊ BCG လို နိုင်ငံတကာအဖွဲ့တွေက နယ်စပ်စခန်းတွေကို ရိက္ခာ-ဆေးဝါး လစဉ် လာလှုပေးတာ မရှိဘူးလား မေးမိပြန်ပါတယ်။
စာရေးသူတို့ခေတ်ကဆို BCG ကပေးတဲ့ ရိက္ခာနဲ့ပဲ လစဉ် စားဝတ်နေရေးကို ဖြေရှင်းခဲ့တာရမို့လား။ ပြည်ပရောက်မြန်မာဆိုလို့ ဒေါ်ခင်ပြုံး၊ ဦးမောင်မောင်ဆွေ၊ နောက် ဦးတင်မောင်ဝင်းတို့ရဲ့ CRDB... ဒါပဲရှိတာ။ သူတို့ကလည်း လစဉ်ပုံမှန်ပေးနိုင်တာမျိုးမဟုတ်ဘူး။
အခုကတော့ ပြည်ပရောက် မြန်မာတွရဲ့အကူအညီက အံ့သြစရာကြီး။ အဲဒါနဲ့ အဓိက လည်ပတ်နေရတာ။ ဒါဆို နိုင်ငံတကာအကူအညီဆိုတာက လေ... ပဲရှိတာလား.. လက်နက်မပေးရင်တောင် ဆန်ဖိုး-ဆီဖိုးလေးတော့ ထောက်ပံ့သင့်တာပေါ့။ ဒါတွေကို နိုင်ငံတကာက ကူရင် ပြည်ပရောက်တွေရဲ့ ထောက်ပံ့မှုကို စစ်ရေးဖက်မှာ သုံးနိုင်တာပေါ့...။
ဒီလိုအခြေနေမှာ ပြည်ပကနေ တလနည်းနည်းစီ နိုင်သလောက် ချွေ့ (အကူအညီပေးတာကို ထိုင်းလိုနဲ့ ဘန်းစကားအခေါ်)နေသူတွေရှိသလို တပြားမှ မချွေ့ပဲ ဘေးထိုင် ဘုပြောနေသူတွေကလည်း ရှိနေဆဲလို့ ဆိုပါတယ်။
ပြည်ပကနေ နိုင်သလောက် ချွေ့နေရုံနဲ့တော့ မလုပ်မဖြစ်ဘူး။ ကိုယ်တိုင် နယ်စပ်ဆင်းပြီး လုပ်မှရမယ်ဆိုတဲ့ ခံယူချက်နဲ့ ပြန်လာသူ ရဲဘော်ဟောင်း အနည်းအကျဉ်းကိုလည်း မဲဆောက်မှာ တွေ့ခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။
အဲ ...ပြည်ပရောက်တွေ အနည်းအကျဉ်း ပြန်လာနေချိန်မှာ ပြည်တွင်းက အသစ်ထွက်လာသူတွေထဲက ပြည်ပထွက်ချင်လို့ တန်းစီစောင့်နေကြသူတွေကိုလည်း တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ထူးတာကတော့ အရင်ခေတ်ကလို မနီလွိုင်စခန်းလိုမျိုး စုရပ်နေရာကို သွားစရာမလိုပဲ မဲဆောက်က ဟိုတယ်တွေမှာ နှစ်နဲ့ချီ ထိုင်စောင့်နေကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နောက် အရင်လို ဘန်ကောက်မှာ လက်မခံဘူး၊ UN ရုံးကြီးတွေ၊ ရုံးလေးတွေ၊ ဆူထိစန်တွေမရှိတော့ဘူး။ အားလုံး မဲဆောက်တနေရာတည်းမှာသာ လက်ခံတာဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီမှာ စုပြုံတိုးနေကြတယ်လို့လည်း တီးတိုးစကားသံတွေ ကြားခဲ့ရပါတယ်။
---
(၂) ကျောင်းသားဆေးခန်း- မယ်တော်ဆေးခန်းသို့...
၈၈ ရဲဘော်ဟောင်းတွေ၊ ABSDF ရဲဘော်ဟောင်းတွေအကြောင်းပြောမယ်ဆိုရင် ဘယ်လိုမှ ချန်ထားလို့မဖြစ်သူတဦးကတော့ ဒေါက်တာစင်သီယာ ပါပဲ။ တနည်းအားဖြင့် ၈၈ မျိုးဆက်၊ ABSDF ရဲဘော်ဟောင်းတွေထဲ ၃၆ နှစ်တာအတွင်း လူထုအကျိုးရှိအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်ကို ပြပါဆိုရင် ဒေါက်တာစင်သီယာကလွဲပြီး အခြားလူ ပြစရာမရှိပါ။
ဒေါက်တာစင်သီယာကို ကျနော်စတွေ့ဖူးတာ ၁၉၈၈ အောက်တိုဘာလကုန်ပိုင်း မဲဆောက်က ဗိုလ်မှူးစိုးစိုးအိမ်မှာ (သူပုန်ကျောင်းသား အခန်း ၇ ကိုရှုပါ)။ သူနဲ့အတူ နော်ထူး၊ ကိုစိန်ဟန်၊ ကိုဝဏ တို့ရှိပါတယ်။
ကျနော်တို့က ABSDF နယ်မြေကော်မီတီမှာ နိုင်ငံရေးငြင်းခုန်လို့ကောင်းနေစဉ် သူတို့ ၄ ဦးက မဲဆောက်လေယာဉ်ကွင်းနဲ့ သိပ်မဝေးတဲ့ ဗွက်တောထဲက တဲအိမ်တခုမှာ အရေးပေါ်ဆေးခန်းဖွင့်ဖို့ အလုပ်ရှုပ်နေခဲ့ပေါ့။
အခု ၃၆ နှစ်ကြာပြီးပြန်တွေ့တော့ ကျောင်းသားဆေးခန်းက အရင်နေရာမှာမဟုတ်တော့ဘူး။ ဟိုး အမှတ် ၂ တံတားဆီအသွား လမ်းဘေးက ကျယ်ဝန်းတဲ့ ခြံကြီးတခုထဲမှာ။ တကယ့် ဆေးရုံကြီးဖြစ်နေပြီ။ အရင် ဗွက်တောထဲက အိမ်ကို တိုးချဲ့ပြီး ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းတွေ ဖြစ်သလိုဆောက်ထားရတာမျိုးမဟုတ်တော့ဘူး။ တကယ့်ကို စနစ်တကျဖြစ်နေပြီ။
အဝင်ဝမှာ လုံခြုံရေးဂိတ်၊ အဲဒီဘေးနားမှာ ဈေးဆိုင်တန်းနဲ့ အအေးဆိုင်ကတွေက တောဘုရားပွဲထက် ပိုစည်ပါတယ်။ လိုင်းကားဂိတ်နဲ့ ဆိုင်ကယ်ဂိတ်လည်းရှိပါတယ်။ ထိုင်းဆိုင်ကယ်သမားတွေတောင် မြန်မာလို တော်တော်ပြောတတ်နေတာတွေ့ရ...
အထဲဝင်လိုက်တော့ ပထမ ဆုံးတွေ့ရတာ ဧည့်ခံဆောင်၊ ပြင်ပလူနာဆောင်၊ (ပြင်ပလူနာစာရင်းမှာ ၅၅၀ လားမသိဘူး-တွေ့လိုက်ရ) အတွင်းလူနာဆောင်၊ မျက်စိလူနာ၊ ခလေးမွေးခန်း၊ ဒဏ်ရာရ... စသဖြင့် အဆောင် ၂၀ ကျော်မလား... စနစ် တကျ အကွက်ချဆောက်ပေးထားတာ။
သစ်ရိပ် ဝါးရိပ်တွေလည်းရှိတော့ သိပ်မပူဘူး...။ အကျယ် ၁၀ ဧကလောက်ရှိမလားပဲ။ ဒီဖက်မှာ ဆေးသင်တန်းနဲ့ နိုင်ငံခြားသား ဆရာဝန်တွေ၊ လုပ်အားပေးတွေတည်းတဲ့အဆောင်၊ အစည်းဝေးခန်းမ စသဖြင့် ၂ ထပ် တိုက်ဆောင်တွေ တကယ့်မြို့ထဲက ရပ်ကွက်တခုလို။
ဒီဖက် ကားပါကင်ဘေးနားမှာတော့ ရဲခဲတိုက်နဲ့ ခြေတုလက်တု ဌာန။ “ခြေတုလက်တု ဌာနက ပိတ်ထားတာကြာပြီ၊ အခုတော့ ပြန်ဖွင့်မှရမယ်ဆိုပြီး ပြင်ပ ဆေးအဖွဲ့တဖွဲ့က ပြင်ဆင်မှု ပြန်လုပ်နေတယ်” လို့ ကျနော်ကို လိုက်ရှင်းပြနေတဲ့ ဆေးမှုးကိုအောင်ဖေ ကပြောပါတယ်။
အရင် ငြိမ်းချမ်းရေးခေတ်မှာ (၂၀၁၂ နဲ့ ၂၀၂၁ ကြားကာလ) မိုင်းထိသူမရှိတော့ဘူး၊ တိုက်ပွဲလည်း မရှိတော့ဘူးဆိုတော့ ဒီဌာနကို ပိတ်လိုက်တာ ၁၀ နှစ်ကျော်နေပြီလို့ ပြောပါတယ်။
“ဟိုမှာတွေ့လား၊ အဲဒါ အခု PDF ထဲက လူငယ်တဦးပေါ့၊ သူ ခြေတု လိုလိမ့်မယ်” လို့ ကျနော်တု့ိရှေ့က ဖြတ်လျောက်သွားတဲ့ ဂျိုင်းဒေါင့်နဲ့ လူငယ်တဦးကို ကိုအောင်ဖေက လက်ညှိုးထိုးပြီး ပြောပါတယ်။ ကြည့်လိုက်တော့ ဘယ်ဖက်ခြေ ဒူးအောက်ပိုင်းဖြတ်ထားရပြီး ပတ်တီးစည်းထားတဲ့ လူငယ်တဦး...။
“အရင် ဦးအောင်မင်းလာခေါ်တုန်းကသာ လိုက်သွားရင် သေပြီပေါ့။ ဒီလိုဘယ်လုပ်နိုင်တော့မလဲ...” ဆိုပြီး ကိုအောင်ဖေရဲ့ ဧည့်ခံကြိုဆိုရေးအဆောင်ကို ရောက်လာတဲ့ နော်ထူး ကပြောပါတယ်။
ရထားဝန်ကြီး ဦးအောင်မင်းရဲ့ သံလမ်းမဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးရထားကြီး မဲဆောက်ဘူတာမှာ ဆိုက်တုန်းက ဆွဲခေါ်သွားတာတွေ နည်းတာမှမဟုတ်ပဲ၊ ဒေါက်တာစင်သီယာကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံဆီ ပြန်လာပါ၊ ဘာလုပ်ပေး-ညာလုပ်ပေးမယ်ပြောသွားတာ မှတ်မိကြအူးမှာပေါ့...
အခုတော့လည်း ဒါတွေဒါတွေ ပြီးခဲ့ပါပြီ...။ ဟိုအဆိုတော်တယောက်ပြောသလို -သူ့အလုပ် သူလုပ်- ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ်လုပ်- ရုံပါပဲ။ ဘယ်သူတွေဘာပြောပြော ကိုယ်ယုံကြည်တာ ကိုယ်ဆက်လုပ်နေတဲ့ ဒေါက်တာစင်သီယာလောက် လူထုကို အကျိုးပြုပေးနိုင်တာ ဘယ်သူရှိလို့လဲ...
တကယ်က နော်ထူးတို့၊ ဆရာမစင်သီယာတို့နဲ့တွေ့ရင် ဆေးခန်းအကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးအကြောင်း သိပ်မပြောဖြစ်ပါဘူး။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်တွေအတွင်း ရဲဘော်ဟောင်းတွေထဲက ဘယ်သူက ဘယ်နိုင်ငံရောက်သွားသလဲ၊ ဘယ်သူက ဘာလုပ်နေသလဲ...စသဖြင့်ပြောရင်းနဲ့ အချိန်ကုန်တာ များပါတယ်။
ဒီနေ့ကတော့ ဆရာမစင်သီယာက မအားဘူး။ အစည်းဝေးတွေဆက်တိုက်ရှိနေတော့ အင်တာဗျုးပေးဖို့ မအားတဲ့အပြင် အရင်လို ခနလေး လာတွေ့စကားပြောဖို့တောင် မအားဘူးဖြစ်နေပါတယ်။
မအားဆို အခု ဒီဆေးခန်းက အရင် -ကျောင်းသားဆေးခန်း-ခေတ်ကလို “ကွီနီး-ပါရာ၊ တက်ထရာ” လောက်နဲ့ သွားနေတာမျိုး မဟုတ်တော့ဘူး။ ဝန်ထမ်းအင်အား ၄၀၀ ကျော်နဲ့ အတွင်းလူနာ ၁၀၀ ကျော်၊ ပြင်ပလူနာ ၅၀၀ ကျော်ကို ကုသပေးနေတာ၊ စာသင်ကျောင်းလည်း ဖွင့်ထားသေးတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒီတော့ ဆရာမစင်သီယာက ကုသရေးထက် စီမံခန့်ခွဲရေးတွေနဲ့ ပိုအလုပ်များနေတယ်လို့ နော်ထူးက ကွမ်းတဝါးဝါးနဲ့ ရှင်းပြပါတယ်။
လူနာတွေထဲမှာတော့ မြဝတီ၊ ကော့ကရိတ်၊ ဘားအံဖက်ကလူတွေအပြင် ဟိုး.. အညာ စစ်ကိုင်း-မုံရွာဖက်က လူတွေကိုပါ တွေ့ရပါတယ်။ အခမဲ့ကုသပေးတဲ့အပြင် နေစရာ၊ စားစရာပါ စီစဉ်ပေးထားတော့ နယ်စပ်အပြင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းပိုင်းက လူတွေပါ ဒီအထိ လာရောက်ကုသနေကြတာလို့ သိရပါတယ်။
အင်း... ဒီဆေးခန်းကလည်း နိုင်ငံတကာ အလှူငွေနဲ့ လည်ပတ်နေရတာပါပဲ။ ၃၆ နှစ်ကြာ တစိုက်မတ်မတ်လုပ်လာတာ အတော်အောင်မြင်နေပြီဆိုတော့ အိမ်ရှင် ထိုင်းနိုင်ငံအပါဝင် နိုင်ငံတကာရှိ ဆေးဖက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့တွေ၊ အစိုးရတပိုင်းအဖွဲ့တွေက အဓိက ကူညီပေးထားတာပါ။
ဆိုတော့ အလှူငွေ ၅၀၀၊ ၁၀၀၀ လောက်သာထည့်နိုင်တဲ့ ခင်ဗျားလာလည်လို့ ဒီဆေးခန်းအတွက် ဘာထူးမှာလဲ...၊ အဲလိုလည်း မဟုတ်သေးဘူးလေ...။
တခါတလေမှာ ငွေထက် တန်ဖိုးကြီးတဲ့၊ မမြင်ရတဲ့ စွမ်းအားတွေ၊ ခွန်အားတွေဆိုတာ ရှိတတ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် တော်လှန်ရေး ရဲဘော်တွေကြား အချင်းချင်း တွေ့ဆုံမှု၊ အားပေးမှူ၊ အသိအမှတ်ပြုလေးစားမှုဆိုတာ အရေးကြီးပါတယ်၊ ဒါကိုလည်း ရဲဘော်ဟောင်းတွေ အခချင်းချင်းပဲ ပိုနားလည်တယ်လို့ ထင်မိပါတယ်။ ။
“စစ်ကောင်စီကင်းစင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ထဲမှာ ပြည်သူ့စစ်တွေပါ တခါတည်းပါသွားတဲ့သ...
Wednesday, October 23, 2024
“တရုတ်ဖိအားရှိပေမယ့် လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာကို ဆက်လုပ်နေပါတယ်”
Sunday, October 20, 2024
“စစ်ရေးကို ပုံမှန်လေးပဲ ကျနော်တို့က သွားနေတာဖြစ်တယ်”
Friday, October 18, 2024
“စစ်တပ်ဖက်က တန်ပြန်ထိုးစစ်ပြန်လုပ်ဖို့ လောလောဆယ် မဖြစ်နိုင်ပါဘူး”
- ဗိုလ်ကြီးလင်းထက်အောင် (CDM - တပ်မတော်အရာရှိ)
- သီပေါမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲမှာ ဘာတွေ ထူးခြားတာတွေ့ရသလဲ...
- စစ်ကောင်စီဖက်က လားရှိုး ရမခ ကို တကယ်ပဲ ပြန်တိုက်ဖို့ ပြင်နေတာလား...
- သီပေါကိုသိမ်းပြီးရင်၊ ပန်ဝါကို သိမ်းပြီးရင်... TNLA နဲ့ KIA စစ်ကြောင်းတွေက မန္တလေး- စစ်ကိုင်းဖက်ကို ဆင်းလာနိုင်သလား...
- ပင်လယ်ဘူးမှာ လက်နက်ချတဲ့ စစ်သားတွေ ဘာကြောင့် ပြုံးပျော်နေကြတာလဲ...
“BGF တွေ၊ ပြည်သူ့စစ်တွေ အမြန်ဆုံး ဘက်ပြောင်းကြဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်”
Monday, October 14, 2024
သီပေါမြို့ကို TNLA သိမ်းပိုက်... ပန်ဝါမြို့အနီးသို့ KIA ထိုးစစ်ဆင်...
“ခလရ ၂၃ ကို သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီ၊ သီပေါမှာ စစ်ကောင်စီ ကင်းစင်သွားပြီ”
Saturday, October 12, 2024
“PDF တွေကိုယ်တိုင် မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ၊ ချေမှုန်းရေးစစ်ပွဲ ဆင်နွဲနိုင်နေပ...
Thursday, October 10, 2024
“သံတမန်ရေး တဆင့်နိမ့်ထားတာကို စစ်ကောင်စီက လက်ခံလိုက်ရတဲ့သဘောပါပဲ”
Tuesday, October 8, 2024
ပင်လည်ဘူးမြို့ကို KIA နဲ့ PDF ပူးပေါင်းတပ်က သိမ်းပိုက်... ဆိုင်းတောင်က စ...
Monday, October 7, 2024
နပခ-မဲတောင်ဗျုဟာကုန်းကို AA သိမ်းပိုက်... ထန်တလန်က တပ်စခန်းတခု CNF သိမ်း...
Sunday, October 6, 2024
သီပေါ ခလရ ၂၃ မှာ တိုက်ပွဲ ဆက်ပြင်းထန်... ပေါက်မြို့နယ်က ပျူ စခန်းကို PDF...
Saturday, October 5, 2024
သားပိုက်ကောင်နယ်မြေမှ ဆဝါဒီခပ် ဒေသသို့...
(၁)- သြစီက မပြန်ခင် သားပိုက်ကောင်တော့ မြင်ဖူးမှဖြစ်မယ်...
ဆစ်ဒနီမှာ ၅ ရက်တာခရီးစဉ်ပြီးတော့ မဲဘန်းဖက်သွားမလား... နီးနီးနားနား ကင်ဘရာလောက်ပဲသွားပြီး ထိုင်းဖက်လှည့်မလား...။ မဲဘန်းက လေယာဉ်နဲ့ဆို ခနလေးနဲ့ ရောက်ပေမယ့် ကားနဲ့ဆို ၁၀ နာရီကျော်မောင်းရမှာ။ အေးဆေးသွားမယ်ဆို တညအိပ်ပေါ့...။
အဲဒါတွေ ခနနေအူး... လောလောဆယ်က သြစီရောက်ပြီး သားပိုက်ကောင် မမြင်ဖူးဘူးဆိုရင် မဟုတ်သေးဘူး။ တိရိစ္ဆန်ရုံထဲက မဟုတ်တဲ့ တကယ့်သားပိုက်ကောင်ရှိတဲ့နေရာ လိုက်ပြပါဆိုတော့ ဆစ်ဒနီကိုရေပေးနေတဲ့ ကန်ကြီးတခုနား... နေပူစာလှုံနေတဲ့ သားပိုက်ကောင် တအုပ်ကို မြင်ခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။
ဗီဒီယိုတွေထဲ တွေ့ဖူးတာက သြစီမှာ သားပိုက်ကောင်တွေက (နေရာတိုင်းတော့ မဟုတ်လောက်ဘူး) လူနေအိမ်တွေကြားအထိ သွားနေတာ။ သူတို့ကို သွားစရင် ခြေတောက်နဲ့ ကန်တာ စသဖြင့် တွေ့ဖူးထားပေမယ့် ဒီသားပိုက်ကောင်တွေက အဲလို မဟုတ်ဘူး...။
ခပ်နီးနီးတောင် သွားလို့မရဘူး... လူနဲ့ဝေးရာကို ထွက်သွားလေရဲ့...။ ကိုယ်လည်း အကန်ခံရမှာစိုးလို့ နီးနီးမသွားရဲဘူး... ခြံစည်းရုံး တဖက်ခြားပြီး ဓတ်ပုံသွားရိုက်တာပါ။ ဒါပေမယ့် အနီးကပ် မမြင်လိုက်ရတော့ သိပ်အားမရဘူးရယ်...။ အဲတော့ သားပိုက်ကောင်တံဆိပ်ပါတဲ့ သြစီ ဝိုင်တွေပဲသောက်ရင်း ကျေနပ်ရမှာပေါ့...
မဲဘန်းခရီးစဉ်ကလည်း တကယ်ဆို ရဲဘော်ဟောင်းတွေနဲ့ တွေ့ချင်ရုံသက်သက်...။
ရှေ့မှာ မေးခွန်းထုတ်သလိုပါပဲ... ငွေကုန်ခံ ခရီးသွားပြီး အေးဆေးအနားယူပါလား... ရဲဘော်ဟောင်းတွေနဲ့တွေ့တာက ဘာများအရေးကြီးလို့လဲ...
မေးခွန်းသာထုတ်ပြီး အဖြေကမရှိ... တွေ့ချင်တာပဲ သိ-ဆိုသလိုဖြစ်နေလေမလား...။ ကိုယ့်စခန်းက ရဲဘော်ဟောင်းတွေအပြင် ဘုရားသုံးဆူနဲ့ သေဘော့ဘိုးစခန်း မာလာဆောင်က နွေဦးတီတီ-မမ တွေကိုလည်း တွေ့ခဲ့ရပေါ့။
သူတို့လည်း ဆစ်ဒီနီက ရဲဘော်တွေလိုပဲ နွေဦးရန်ပုံငွေအတွက် တကယ့်ကို တက်ကြွစွာ ဆောင်ရွက်နေသူတွေပါ။ သူတို့မှာလည်း ကိုယ်တွေလိုပဲ...အစိုးရက ၂ ရပ်။ ဗဟိုအစိုးရနဲ့ ဒေသအစိုးရ...။ ဆိုလိုတာက NUG ဗဟိုကိုလည်း ထောက်ပံ့ရ... ကိုယ်ဒေသ ကိုယ့်မြို့နယ်က LPDF တွေကိုလည်း ထောက်ပံ့ရနဲ့ အတော်အလုပ်များနေကြတာ...။
မဲဘန်းက ဆစ်ဒနီထက် နည်းနည်းပိုနွေးသလား... မှန်းလို့တော့မရဘူး။ မကြာခန
မိုးရွာလေ့ရှိပါတယ်။ သေချာတာကတော့ သြစီရာသီဥတုဟာ နော်ဝေလိုမဟုတ်။ အခု
ဆောင်းမကုန်ခင်တောင် ၁၀ နဲ့ ၂၀ ကြားရှိနေတာဆိုတော့ နွေဦးဆိုရင် စိုက်ပျိုးရေး အတော်ဖြစ်ထွန်းမယ့် နေရာ...
မဲဘန်းနဲ့ ကင်ဘရာကြားမှာတွေ့ရတဲ့ စိုက်ခင်းတွေက မနည်းလှဘူး။ အချို့နေရာတွေဆို နွေဦးမှာစိုက်ဖို့ မြေပြင်ကို ပြုပြင်နေဆဲ။ မက်မန်းသီး၊ ပန်းသီး၊ စပျစ် စသဖြင့် သစ်မျိုးစုံစိုက်ပျိုးပြီး နိုင်ငံတကာကို တင်ပို့နေတာ။ အရှေ့တောင်အာရှ - တောင်အာရှက အလုပ်သမားတွေကို ထောင်နဲ့ချီ နှစ်စဉ် ခေါ်သုံးနေတာ... ။ တကယ့် စိုက်ပျိုးရေး ဖြစ်ထွန်းတဲ့နိုင်ငံပေါ့...။
အပြန်မှာတော့ မြို့တော် ကင်ဘာရာရဲ့ လွှတ်တော်အဆောက်ဦထဲ ခနဝင်ခဲ့ပါတယ်။
သူများနိုင်ငံမှာ လွှတ်တော်ထဲဝင်တာ ဘာမှမလိုဘူးရယ်။ နိုင်ငံခြားသားလား၊ ဒေသခံလားတောင် မခွဲပါဘူး။ လေယာဉ်ကွင်း Check In မှာ လုံခြုံရေးစစ်သလို စက်တွေကို ဖြတ်သွားလိုက်ရုံပါပဲ။
နေပြည်တော်ရောက်တုန်းက လွှတ်တော်ထဲ ဝင်ချင်တယ်ဆိုပြီး ဂိတ်ဝမှာသွားပြောမိတာ ပြန်အမှတ်ရမိပါတယ်။... ဘယ်အဖွဲ့ကလည်း၊ ဘယ်သူ့ခွင့်ပြုချက်ပါလဲ... လွှတ်တော်ထဲ ဘာဝင်လုပ်မှာလဲ...ဆိုပြီး လုံခြံရေးက မေးခွန်းပေါင်းများစွာ မေးနေလေရဲ့။ ကံမကောင်းရင်အဖမ်းခံရတော့မလိုလိုနဲ့... တခါမှလည်း ဝင်ခွင့်မရတာကို ပြန်သတိရမိ...။
သြစီက မောင်ကျောင်းတွေရဲ့အပြောတိုင်းဆိုရင်တော့ မြို့တော်နေရာအတွက် ဆစ်ဒနီနဲ့ မဲဘန်းတို့ အကြိတ်အနယ်ပြိုင်ရင်း ကြားက ကင်ဘာရာကို ပေးလိုက်တာလို့ ဆိုပါတယ်။ နေပြည်တော်နဲ့တူတယ်ပြောရမလား... စစ်ဗိုလ်တွေလုပ်ချင်သလိုလုပ်နေတာကို ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ ရန်ကုန်နဲ့ မန်းလေးကြားမှာ ရှိတဲ့သဘော... လူဦးရေသိပ်မများ- အဆောက်ဦတွေ သိပ်မများ...နိုင်ငံတကာ လေယာဉ်တွေ ဆင်းခွင့်မပေးတာ...စသဖြင့်ကို ဆိုလို...။
၁၀ ရက်အတွင်း ၃ မြို့ရောက်တယ်ဆိုတော့ မဆိုးဘူးပြောရမယ်။ ဒါတောင် ရဲဘော်ဟောင်းတွေ အစုံတွေ့ရတာမဟုတ်သေး။ ကျနော်တို့စခန်းက အချို့ရဲဘော်တွေက ဆစ်ဒနီ၊ ကင်ဘာရာ၊ မဲဘန်းမှာ ရာသီဥတုအေးလို့ဆိုပြီး အာရှနဲ့ရာသီဥတုပိုတူတဲ့ Brisbane မြို့ကို ပြောင်းသွားကြလေရဲ့...။
သူတို့က အေးတယ်ပြောတဲ့နေရာမှာတောင် အခုဆောင်းကုန်ခါနီးမှာ ၂၀ လောက်ရှိနေတယ်ဆိုရင် အေးရှားနဲ့တူတဲ့ဆိုတဲ့နေရာတွေမှာ ၂၅ လောက်တောင်ရှိနေလေမလား...။ နောက် အချိုု့ရဲဘော်တွေက ဟိုး... အာရှနဲ့ပိုနီးတဲ့ Perth မှာ သွားနေကြတယ်ဆိုပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ထူးထူးခြားခြား အရှေ့တီမောနဲ့ ပိုနီးတဲ့၊ တကယ့်ကို အာရှရာသီဥတုရှိတဲ့ ဒါဝင် Darwin ဖက်မှာတော့ မြန်မာတွေ သွားနေတဲ့သတင်း မကြားရသေးပါဘူး။ ကိုယ်ကလည်း အချိန် ၁၀ ရက်တည်းဆိုတော့ ၃ မြို့ရောက်တာတောင် အတော်ကံကောင်းနေပြီ။
အွန်လိုင်းပေါ်ကနေ ChefZaw Ye နေ့စဉ်ကြွားဝါနေတဲ့ Brisbane မြို့က မြန်မာစားသောက်ဆိုင်က သူ့လက်ရာကို သွားအားပေးချင်ပေမယ့် အချိန်မရတော့ပါ။ ဒါပေမယ့် အဲမြို့မှာ ၂၀၃၂ ကျရင် အိုလံပစ်ပွဲ ကျင်းပဖို့ရှိတယ်။ ရောက်အောင်လာခဲ့ပါဆိုပြီး ဘော်ဘော်တွေကမှာနေလေရဲ့... ။ အင်း.. နောက် ၈ နှစ်မှ ဆိုတော့... ခရီးစရိတ် စုလိုက်ပါအူးမယ်...။
ပြန်ချုပ်ရရင် သြစီခရီးစဉ်က သိပ်တန်ပါတယ်။ ရာသီဥတုကကောင်း... အဲ မိတ်ဆွေတွေကလည်းကောင်း... အေးရှားတွေကလည်းများ- အစားအသောက်ကလည်းစုံ၊
ဘာသာစကားကလည်း အဂ်လိပ်လိုဆိုတော့ (နော်ဝေမှာ နှစ် ၂၀ ကြာတဲ့အထိ
နော်ဝေစကား မရသေး တာလည်းပါမယ်) ဒီလောက်ကောင်းတဲ့နေရာကို ဘာကြောင့်
စောစောကတည်းက လာမလည်မိတာလဲလို့ ကိုယ့်ဘာသာ မေးခွန်းထုတ်မိပါတယ်။
“ဒီကိုပြောင်းလာခဲ့လေ... ရေခဲတောထဲမှာ ဘာလို့ နေနေတာလဲ” တဲ့... ဘော်ဘော်အချို့က မြှောက်ပေးပါတယ်။ သူတို့မေးမှ ကိုယ်လည်းစဉ်းစားမိပါတယ်။ ဘာကြောင့် နော်ဝေမှာ နေနေတာလဲ...။ စရောက်ခါစကတော့ DVB မှာတာဝန်ထမ်းဖို့- တော်လှန်ရေး မီဒီယာမှာ တာဝန်ထမ်းဖို့ဆိုပြီး ABSDF က တာဝန်ပေးလို့ ရောက်လာတာ။
နောက်တချက်က စာအုပ်အတုနဲ့လာတာဆိုတော့ မြန်မာပြည်လည်း ပြန်မရ- ထိုင်းပြန်ဖို့ ကလည်း စာအုပ်က အခိုင်အမာ မရှိသေး... စသဖြင့် အကြောင်းပြန်ချက်တွေနဲ့... နှစ် ၂၀ ကျော်ကြာ သောင်တင်။
ဟော... အခု DVB ခေတ်လွန်သွားတော့လည်း နော်ဝေကနေ မပြန်နိုင်သေး။ မပြန်နိုင်ဆို NLD အစိုးရခေတ်မှာ မြန်မာပြည်မှာ ၃ နှစ်လောက် ပြန်နေလိုက်သေးတယ်လေ။ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတော့ နော်ဝေပဲ ပြန်ပြေးရတာပါပဲ။ ကိုယ့်ကို လက်ခံထားတာကလည်း ဒီနိုင်ပဲ ရှိတာကိုး။
အခုတော့ စဉ်းစားရပြီ...(ဘော်ဘော်အချို့ပြောကြသလို အူးလေးက ပင်စင်အသက်လည်းနီးလာပြီဆိုတော့ကာ...) အသက်ကြီးပြီဆိုတော့ ရာသီဥတုပိုနွေးတဲ့ သြစီကို ပြောင်းလာရင် ပို ကောင်းမလား...
အင်း... လောလောဆယ်တော့ မြန်မာနဲ့ ပိုနီးတဲ့ ထိုင်းကို သွားလေ့လာ လိုက်ပါအူးမယ်လေ...။
(သြစီခရီးစဉ်အတွင်း နေထိုင်စားသောက်ရေး၊ သွားချင်တဲ့နေရာတွေလိုက်ပို့ရေး
ဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ သြစီက အမျိုးတွေကို ကျေးဇူးအထူးတင်ကြောင်း ဒီနေရာကနေ
မှတ်တမ်းတင်ပါတယ်)
----
(၂)- ဘန်ကောက်မှာ ဆဝါဒီခပ်အပြင် - နိဟောင် နဲ့ မင်္ဂလာပါ ဆိုတဲ့ အသံတွေပါ ကြားနေရရပြီလား...
ဘန်ကောက်လေဆိပ်ကိုရောက်တော့ ညနေ ၅ နာရီဝန်းကျင်၊ ဒီတခါထူးခြားတာက
လေယာဉ်အဆင်းမှာ ဆိုက်ရောက်-ထွက်ခွာ ဖောင်တွေ မဖြည့်ရဘူး။ ဆိုတော့ ပါ့စ်ပို့စ် ကွန်ထရိုးရောက်မှ တန်းစီတိုးပြီး ဖြည့်ကြရမှာလား...
တကယ်ကပြောင်းသွားပြီ။ အဲဒါတွေ ဖြည့်စရာမလိုတော့ဘူး။ ဒီက ပါ့စ်ပို့စ် ကွန်ထရိုးက ဥရောပနဲ့ သြစီလို စာအုပ်ကို အော်တို စကင်ဖတ်တာမဟုတ်။ လက်ဖဝါးကို စကင်ဖတ်တာတဲ့...။ လက်မှာချွေးပြန်နေရင် အတော်ကြာတဲ့အမျီုး...။ ပြီးတော့ တုံးထုမှ အားရတဲ့အဆင့်မှာ ရှိနေတုန်း...
“ဘယ်နှစ်ရက်နေမှာလဲ”...တဲ့ လဝက မတ်မတ်က မေးပါတယ်။ ၂ ပတ်ပဲ နေမှာဆိုတော့
ဘာလို့ ၂ လ မနေတာလဲတဲ့...။ အင်း.. မတ်မတ်ထိုင်းတွေ သဘောကောင်းပုံများ...။
ဟိုအရင် စာအုပ်အတုကိုင်ပြီး ခရီးသွားစဉ်က ရင်ခုန်ခဲ့ဖူးတာ၊ လဝက က ငါ့ကိုဖမ်းပြီး ရန်ကုန်ပြန်ပို့ရင် ဒုက္ခပဲဆိုတဲ့ ခေတ်ကိုတောင် ပြန်သတိရမိ...။
သုဝဏဘူမိလေဆိပ်နဲ့ ဘန်ကောက်မြို့ထဲကိုတော့ အရင်လို Airport Link နဲ့ ဒိုးတာပေါ့။ တယောက်မှ ၄၅ ဘတ်တည်းရယ်။ တက္ကစီးရင် ၄၀၀ လောက်ကျမယ်။ လမ်းမှာ ဘယ်လောက် ကားကြပ်မယ် မမှန်းနိုင်။ အဲ... ရထားပေါ်ရောက်တော့ တရုတ်ဘာသာနဲ့
နုတ်ဆက်နေပါလား...
ဒါလည်း အသစ်ဖြစ်ပေါ်မှုပါပဲ။ ၂၀၁၇ ထိုင်းကိုနောက်ဆုံးရောက်တဲ့ခရီးစဉ်တုန်းက
တရုတ်ဘာသာနဲ့ပြောတာ သတိမထားမိပါ။ အခုက ထိုင်း၊ အဂ်လိပ်၊ တရုတ် ၃ ဘာသာနဲ့
အင်ဖွန်မေးရှင်းတွေကိုပြောနေလေရဲ့...။
မြန်မာတွေဆိုပြောမှာပေါ့... ထိုင်းတွေ တရားအားထုတ်နေပြီလို့...။ ဒါပေမယ့် ဒါဟာ စီးပွားရေးပဲလေ...။ စိတ်ခံစားချက်နဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကို ခွဲထားနိုင်တဲ့ ဘီးဇီးနက်မိုင်းဆက်- ထိုင်းတွေမှာ ရှိနေပြီလို့ ပြောရမလား...။
ဒါပေမယ့် ထိုင်းသတင်းစားဆရာတဦးရေးဖူးတဲ့ ဆောင်းပါးထဲက အတိုင်းဆိုရင် တရုတ်တိုးရစ်တွေဟာ အုပ်စုလိုက်လာကြတာဖြစ်ပြီး တရုတ် အဲဝေးနဲ့ ဆိုက်လာတယ်။
လေဆိပ်ရောက်တာနဲ့ တရုတ်ဘစ်က လာကြိုသွားတယ်။ တရုတ် ဟိုတယ်မှာတည်းတယ်။ တရုတ် စားသောက်ဆိုင်မှာ စားတယ်။ တရုတ်တန်းမှာ ဈေးဝယ်တယ်။
ဒါကို Zero budget တိုးရစ်ဇင်လို့ ခေါ်တယ်ဆိုပါတယ်။ ဆိုတော့ အဲဒီ တိုးရစ်တွေဆီက အိမ်ရှင် ထိုင်းအတွက် ဘာတွေကျန်ခဲ့သလဲ... အမှိုက်တွေပဲ ကျန်ခဲ့တယ်ဆိုပါတယ်။ အင်း... စဉ်းစားစရာပဲ...။ ဒါ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်လောက်က ရေးတဲ့ ဆောင်းပါးပါ။
အခုတော့ နည်းနည်းတိုးတက်လာပြီထင်ပါတယ်။ အခု တရုတ်အချိုု့ ရထားပေါ်မှာ ကျနော်နဲ့အတူ ရှိနေတယ် မဟုတ်ပါလား။ တရုတ်အားလုံး သူပြောသလို သွားတာ၊ နေတာ မဟုတ်လောက်တော့ဘူး။ နိုင်ငံတကာအမြင်ရှိတဲ့ တရုတ်လူငယ်တွေလည်း ရှိနေပြီပေါ့။ ဒါပေမယ့် အများစုကတော့ အရင်တိုင်းရှိနေဦးမယ်ထင်ပါတယ်။
မြန်မာလည်း ဘာထူးလဲ...။ ဒီမှာက လေယာဉ်ကွင်းကနေ ဝင်လာလို့ စာရင်းဇယားအတိအကျ ရှိသေးတယ်။ မြန်မာမှာ နယ်စပ်ကနေ ဝင်လာတာ ရှမ်း-မြောက်စစ်ပွဲ စဖြစ်တော့ ဖမ်းပြီး ပြန်ပို့တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသား ၅ သောင်းကနေ တသိန်းကြားရှိတယ်ဆိုလား...
၂၀၁၉ တုန်းက မန်းလေးက ဟိုတယ်တခုမှာ စာရေးသူ မနက်စာ စားနေစဉ် တရုတ်
တိုးရစ် ၃၀ လာက် ဘစ်ပေါ်ကဆင်းပြီး ဟိုတယ်ထဲ ဝင်လာတာတွေ့ဖူးပါတယ်။
မနက်စာစားနေတဲ့ ကိုယ်ရယ်၊ အဖြူ ၃ ကောင်လောက်ရယ်ကို ရှိနေတယ်လို့တောင် သဘောမထားဘူး။ တရုတ်ဘာသာ အော်ကြီးဟစ်ကျယ်ပြောနေလေရဲ့...။
ဒါက မြန်မာတွေ၊ ထိုင်းတွေမို့ နှိမ်တဲ့ သဘောနဲ့ အဲလိုပြောနေတာမဟုတ်ဘူး။ ဥရောပနိုင်ငံတွေမှာလည်း တရုတ်တိုးရစ်တွေရဲ့ အပြုအမူတွေကို အတော်ဝေဖန်နေကြပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ဈေးကွက်စီးပွားရေးခေတ်ဆိုတော့ လူများစုကြီး၊ အမြဲတန်း လူများစုဖြစ်နေမယ့် တရုတ်တွေကို အလေးထားရမှာပေါ့...။ တရုတ် တိုးရစ်တွေမလာရင် စီးပွားပျက်ကုန်မယ်လေ...။ သြစီတို့ နော်ဝေတို့တောင် တရုတ်အစိုးရနဲ့ ပြေလည်အောင် ပြန်ဆံနေရတယ်မို့လား...
ဘေးနားက တရုတ်တွေကို မျက်နှာထားတင်းတင်းနဲ့ သွားကြည့်လို့မဖြစ်သေး။ ပြုံးပြပြီး- နိဟောင် ဖြစ်ဖြစ်- ရှဲရှဲ ဖြစ်ဖြစ် လုပ်ထားအူးမှ။ ပြီးတော့ တရုတ်စကားကိုလည်း လေ့လာထားအူးမှ...
အင်း... သိပ်မတွေးနက်... သိပ်မငေးနက်...ဟိုမှာ Phaya Thai (BTS) ဘူတာကိုရောက်ပြီ။ မိနစ် ၃၀ ကွက်တိပါပဲ။ ဒီဘူတာကနေ BTS- မိုးပျံရထားဆက်စီးမလား... အထုပ်အပိုးက ကြီးတယ်ဆိုတော့ သိပ်အဆင်မပြေ။ သူက ကျောပိုးအိတ်တလုံးနဲ့မှ အဆင်ပြေတာမျိုး။ ဒီတော့ အောက်ဆင်း- တက္ကစီငှား- သို့မဟုတ် တုတ်တုတ်ပေါ့...။ သိပ်အရင်လိုရင်
ဆိုင်ကယ်ငှားလည်းရတယ်... ကားတွေကြား စီးရဲရင်ပေါ့...။
ဘန်ကောက် ဟိုတယ်ဈေးတွေက တက်ကုန်ပြီ။ MBK- မာဘိုခရောင်းဝန်းကျင်မှာ
ဒေါ်လာ ၁၀၀ ကျော်တွေချည်း။ အဲဒီ ၁၀၀ ကျော်တွေကြားထဲက ၅၀ တန်လောက်ကို
ရှာပြီးတည်းပေါ့... တညလေးအိပ်မှာကို ဘာလို့ မတန်တဆပေးရမှာလဲ...။
“အူးလေးကလည်း ဟောလီးဒေး လာတယ်ပြောပြီး ဇိမ်လေးနဲ့နေဦးမှာပေါ့”... လို့
မပြောနက်...။
အရှေ့ကနေ အနောက်ကိုလာတယ်ဆိုတော့ (ဆစ်ဒနီနဲ့ ဘန်ကောက်က အချိန် ၃ နာရီ
ကွာတယ်) ည ၁၀ နာရီလောက်ကတည်းက အိပ်ပျော်သွားပြီး မနက် ၆ နာရီမှာ နိုးပါလေရော...။ အင်း.. .စောစောစီးစီး ဘာဆိုင်မှ မဖွင့်သေး။ ရာသီဥတုနွေးတုန်း လမ်းလေးဘာလေး ထွက်လျောက်အူူးမှ...
ဘန်ကောက်လမ်းတွေက လူစည်ကားသလို လမ်းဘေး ခွေးတွေကလည်းရှိတယ်ဆိုတော့ ဘယ်နား သွားလျောက်မှာလဲ...။ စကိုင်းဝေါ ပေါ်လား...။ ဒါဆို စီအမ်ပါရဂွန်အထိ
မြေကြီးပေါ်ကနေ အရင် လျောက်ရအူးမှာ။ မဖြစ်သေးဘူး။ ချုလာ တက္ကသိုလ်ဆို
လူရှင်းလောက်တယ်။
ဒါပေမယ့် အဆင်မပြေဘူး။ လမ်းဘေး ခွေးတကောင်၊ နှစ်ကောင်ရှိနေတော့ ခွေးတွေ
မျက်စိနောက်ပြီး ထ ကိုက်ရင် ဒုက္ခရောက်နေအူးမယ်။ MBK ဘေးမှာ အားကစားရုံကြီးရှိနေတာကို ... အဲထဲ ဝင်ပြေးပေါ့...။ ဒါပေမယ့် ဝင်ပေါက်က ဘယ်မှာလဲ...။ တကယ့်ဝင်ပေါက်က MBK ဘူတာခြေရင်းမှာ ရှိနေမှန်း မသိလိုက်ဘူး။
သူများပြေးနေတာနောက်လိုက်ရင်းနဲ့ တကယ့်လေ့ကျင့်ရေး ဘောလုံးကွင်းထဲရောက်သွား.. ။ လူ ၁၀၀ လောက်တောင်ရှိမလား မသိဘူး။ ထိုင်းတွေအပြင် တောင်အာရှတွေ၊ လူဖြူ တဦးစ နှစ်ဦးစကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ အင်း... အများစုက လူငယ်တွေ...။
သြစီမှာ ၁၀ ရက်လောက် အိပ်လိုက်-စားလိုက်-သောက်လိုက် လုပ်ထားတယ်ဆိုတော့ ဝိတ် နည်းနည်းကျအောင် ကွင်း ၅ ပတ်လောက် ပြေးမယ်ပေါ့...။ တကယ်တန်းပြေးတော့
တပတ်တောင် ဟောဟဲ ဖြစ်နေပြီ။ “အသက်ကြီးပီလေ အူးလေး” လို့ အပြောခံရမယ့်ပုံပါပဲ။
ဒီလို အားကစားကွင်းထဲပြန်မရောက်တာ ၁၉၈၈ မြန်မာပြည်က ထွက်လာပြီးကတည်းကဆိုတော့ ၃၆ နှစ်ရှိနေပြီ။ အဲဒီအချိန်ကတော့ စက်ဘီးမစီးခင် သွေးပူအဖြစ် ဘော်လုံးကွင်းကို ၃ ပါတ်လောက် အရင်ပြေးနေကြ...။ အင်း... အခုတော့ နုစဉ်တုန်းကလို မဟုတ်တော့p...
မနက် ၆ နာရီခွဲလောက်ကိုတောင် အပူချိန်က ၃၃ လောက်ရှိနေတယ်ဆိုတော့ ချွေးက
ထွက်သလား မမေးနက်။ ဝိတ်ကျ မကျက နောက်မှ။ လောလောဆယ် ချွေးထွက်မလွန်အောင်နားမှဆိုပြီး ဟိုတယ်ပြန်၊ ရေချိုး...။
ပြီးရင် သြစီမှာတုန်းက မကူးရသေးတဲ့ ပင်လယ်ရေသွားကူးမယ်။ ပတ္တယား သို့မဟုတ်
ဟွာဟင် ကမ်းခြေမှာ ၃ ရက်လောက်သွားပြီး အေးဆေး အနားယူမယ်... ဒါမှ ဟောလီးဒေး ထွက်တာ အဓိပါယ်ရှိမယ်ပေါ့...။
အဲဒီလိုလုပ်ဖို့ Plan A, Plan B ဆွဲနေတုန်း... “အူးလေး... မနက်ဖန် မဲဆောက်အရောက် ဆင်းလာခဲ့ပါ။ အချိန် ၃ ရက်ပဲရလို့ မဲဆောက်ခရီးပြီးမှ ကျန်တာ ခင်ဗျားဘာသာ ဆက်လုပ်ပါ”...တဲ့။ မဲဆောက်နဲ့ နယ်စပ်တခွင်သွားရင် ကားနဲ့လိုက်ပို့ပေးမယ့်အပြင် အင်တာဗျုးအတွက် ကင်မရာပါ ရိုက်ပေးမယ်ပြောထားတဲ့ အူးလေးတယောက်ဆီက ဖုန်းဝင်လာပါတယ်။
အင်း... သွားပြန်ပီ။ ဟောလီးဒေးပီသအောင်... ပင်လယ်ကမ်းခြေသွားပြီး အနားယူရေး အစီစဉ်က ပျက်ပြန်ပြီနဲ့ တူပါတယ်။
-----
(မဲဆောက်မြို့က Off Line သတင်းများ- ကို ဆက်လက် ဖေါ်ပြပါမည်)