Monday, December 28, 2015

ေဆာင္းရာသီမွာ စက္ဘီးစီးျခင္း...။

(၁)- ေရခဲျပင္ထဲက ေဘာ္လုုံးကြင္း...။
...
မေန႔ညက နွင္းေတြက်ထားလုုိ႔ ဒီမနက္ ဓတ္ပံုုေလ်ာက္ရုုိက္မယ္ဆုုိျပီး အိမ္ေနာက္ဖက္ ေတာတန္းထဲက ေရကန္ဆီ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ပထမ စိတ္ကူးက ေဘာလုုံးကြင္းအနီးရွိ ေရကန္ငယ္ေလးအနီးက သစ္ပင္ေတြေပၚ က်န္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ နွင္းေတြကိုု ရုုိက္ဖုုိ႔။

ေႏြရာသီမွာ ကေလးေတြ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီေဆာ့ေနတဲ့ ေဘာလုုံးကြင္းထဲမွာ နွင္းေတြျပည့္ေနျပီး သူရဲေကာင္းတဦးတည္း ေဘာ္လုုံးေဆာ့ေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ညေနပုုိင္းမွာ နွင္းေတြကိုုျပန္ ရွင္းျပီး ကေလးေတြေဆာ့နုုိင္ေအာင္ ျပန္လုုပ္ေပးမယ္ထင္ပါရဲ့။ ဒါမွမဟုုတ္ ေဘာ္လုုံးကြင္း ကေန စကီးကြင္းအျဖစ္ ေျပာင္းေပးလုုိက္မလား မေျပာတတ္။
အဲဒီေဘာ္လုုံးကြင္းေနာက္နားရွိ ေႏြရာသီမွာ ေရကူးေနၾက ေရကန္ဆီေရာက္ေတာ့ ဆီးနွင္း ေတြဖုုံးျပီး ေရကန္က စကီးကြင္းျဖစ္ေနျပီ။ ဘယ္ေလာက္မာသလဲဆုုိျပီး ေရထဲဆင္းရပ္ၾကည့္ ေတာ့ အေတာ့္ကိုုမာေနျပီ။ ေရခဲျပင္ စကိတ္စီးလုုိ႔ရတဲ့အေနအထားျဖစ္ေနျပီ။
ေဘးနားကေတာအုုပ္ထဲ၀င္လုုိက္ေတာ့ ထင္းရူးပင္ေတြၾကားမွာ ဆီနွင္းေတြက လွလွပပ။ တေယာက္ထဲဆုုိေတာ့ ေတာအုုပ္ထဲ၀င္ရမွာခပ္လန္႔လန္႔။ အေအးဓတ္ကလည္း အနႈတ္ ၃ ေလာက္ရွိတယ္ဆုုိေတာ့ မေတာ္လုုိ႔ၾကြက္တက္ရင္ တေယာက္ထဲ ဂန္႔သြားနုုိင္တယ္ မဟုုတ္ပါလား။
အဲဒီလုုိေတြးေနတုုန္း ခ်ာတိတ္တေယာက္ ေခြးတေကာင္နဲ႔အတူ ေတာအုုပ္ထဲကေနထြက္လာ ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ကုုိယ့္အရင္ေလွ်ာက္ထားတဲ့ လူေျခရာ၊ ေခြးေျခရာေတြကိုုလဲ ဆီးနွင္းေပၚ ေတြ႔ရေတာ့ နည္းနည္းအားရွိလာပါတယ္။ ေတာလမ္းထဲမွာ လူေတြ ေတြ႔နုုိင္ေကာင္းရဲ့ေပါ့။
...
(၂)- ေဆာင္းရာသီမွာ စက္ဘီးစီးျခင္း...။
...
ဒီလုုိနဲ႔ နွစ္ကီလုုိနီးပါးေ၀းတဲ့ ေႏြရာသီတုုန္းက လမ္းေလ်ာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ေသာက္ေရကန္ဆီ တကိုုယ္ေတာ္ဆက္ေလ်ာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဆီးနွင္းေတြၾကားမွာ ေျခရာေတြေတြ႔ေပမဲ့ လူ ေတာ့တဦးမွ မေတြ႔မိ။ အေအးဓာတ္ကလည္းအေတာ္မ်ားတဲ့အတြက္ ၾကြက္တက္ရင္ ေတာ့ တေယာက္တည္း ဒုုကၡပဲဆုုိျပီးေတြးေနတုုန္း ေတာတုုိးသံတခ်က္ၾကားလုုိက္ရပါတယ္။
၀က္၀ံထြက္လာရင္ေတာ့ ဒုုကၡပဲဆုုိျပီး လွည့္ၾကည့္လုုိက္ေတာ့ လား၊ လား။ သူရဲေကာင္း စက္ဘီးသမား ၃ ဦး ေဆာင္းတြင္းစက္ဘီးၾကီးစီးလုုိ႔ ရုုတ္တရက္ထြက္လာပါတယ္။ ျမင္တဲ့ အတုုိင္း ဧရာမတာရာၾကီးနဲ႔။ လမ္းေတာင္မနည္းေလ်ွာက္ေနရတဲ့ ေရခဲေတာင္ေစာင္းမွာ သူတုုိ႔မုုိ႔ မေၾကာက္မလန္႔ စီးရဲတယ္။
၀တ္စုုံကိုုလည္းၾကည့္လုုိက္ဦး။ စက္ဘီးဆုုိတာ ေႏြရာသီအားကစားလုုိ႔ ျမန္မာနုုိင္ငံမွာ နည္းလည္ထားေပမဲ့ ဒီကပုုဂၢိဳလ္ေတြကေတာ့ ေဆာင္းမွာလည္းစက္ဘီးစီးနုုိင္ဖုုိ႔ အထူး ၀တ္စုုံေတြ၊ အထူးစက္ဘီးေတြ ထြင္ထားေလရဲ့။ ၀တ္စုုံကေတာ့ ပရုုိဖက္ရွင္နယ္ စက္ဘီး သမားေတြ၀တ္တဲ့အတုုိင္းပါပဲ။ ေႏြ၀တ္စုုံေနရာမွာ ေဆာင္း၀တ္စုုံနဲ႔အစားထုုိးေပါ့။
ေနြ၀တ္စုုံေတာင္ ေဒၚလာ ၁၀၀၀ ေလာက္ရွိေတာ့ ေဆာင္း၀တ္စုုံဆုုိ ၁၅၀၀ ထက္ ဘယ္နည္း ပါ့မလဲ။ ဒါေပမဲ့ ေရခဲျပင္စကီးစီးမယ္ဆုုိရင္လည္း ၀တ္စုုံဖုုိးက ဒီထက္မနည္းပါ။ ၀တ္စုံက သိပ္မထူးေပမဲ့ စက္ဘီးကေတာ့ ေဆာင္းရာသီအထူးဘီးပါ။ တာယာက ဆုုိင္ကယ္တာယာ ေလာက္ၾကီးပါတယ္။ တခ်ဳိ႔ဘီးေတြဆုုိ သံဆူးေတြပါ တပ္ထားပါတယ္။ ေစ်းကေတာ့ ပရုုိဖက္ ရွင္နယ္စက္ဘီးသမားေတြရဲ့ တာေ၀းဘီးေတြလုုိ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ကေန ၃၀၀၀ ၾကားရွိနုုိင္ ပါတယ္။

ဒီလုုိစက္ဘီးလည္းမ၀ယ္နုုိင္၊ ေဆာင္းရာသီ၀တ္စုုံလည္းမ၀ယ္နုုိင္လုုိ႔ ေႏြရာသီမွာစီးေနၾက စက္ဘီးစုုတ္ေလးကိုု ဂုုိေထာင္ထဲထည့္သိမ္းျပီး လမ္းေလ်ာက္ေလ့က်င့္ခန္းေလာက္သာ လုုပ္နုုိင္တဲ့ က်ေနာ့္က သူတိုု႔ပုုံေတြကိုု အမိအရ ရုုိက္ကူးျပီး မိ္တ္ေဆြေတြဆီ မွ်ေ၀ေပး လုုိက္ပါတယ္။
..........

(၃) လမ္းေပၚပဲြေတြ လာေတာ့မယ္...။
...
ေဆာင္းရာသီမွာ စက္ဘီးပဲြမရွိလုုိ႔ ခပ္ပ်င္းပ်င္းရွိေနေပမဲ့ ေရွ့သတင္း ၂ ပတ္မွာ ကမၻာေက်ာ္ပဲြ ေတြျပန္စေတာ့မွာပါ။ 
ဇန္နာ၀ါရီ ၁၇ ကေန ၂၄ အထိ ၾသစေတလ်နုုိင္ငံ Adelaide မွာက်င္းပမဲ့ Tour Down Under သတင္းတပတ္ၾကာပြဲအတြင္း ၾသစေတလ်က နာမည္ၾကီးစက္ဘီးသမားေတြ အျပင္ ကမၻာ့နာမည္ၾကီးအသင္းအားလုုံးက ၀င္ျပိဳင္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
ပရိသတ္သိတ့ဲ့ အမည္တခ်ဳိ႔ကိုုေကာက္နႈတ္ေဖၚျပရမယ္ဆုုိရင္ Simon Gerrans က Orica GreenEdge အသင္းကိုု ဦးေဆာင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ နာမည္ၾကီး Richie Porte က sky အသင္းကိုု ဦးေဆာင္မွာျဖစ္ပါ တယ္။
တခ်ိန္တည္းစတင္မဲ့ (ဇန္နာ၀ါရီ ၁၈ မွ ၂၄ အထိ) အာဂ်င္တီးနားမွာက်င္းပမဲ့ Tour de San Luis ပဲြ ဖက္လွည့္ရမယ္ဆုုိရင္ လက္ရွိ ကမၻာ့ခ်န္ပီယံ ပီတာဆာဂင္ Peter Sagan (Tinkoff)၊ ကုုိလံဘီယာမွ နည္မည္ၾကီး ကင္တားနား Nairo Quintana (Movistar)၊ အီတလီမွ ဆရာၾကီး နီဘာလီ Vincenzo Nibali (Astana) တုုိ႔ ပါ၀င္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
လာမဲ့သတင္း ၂ ပတ္အတြင္း ပရုုိဖက္ရွင္နယ္ စက္ဘီးသမားေတြရဲ့ လမ္းေပၚပဲြေတြကိုု ရႈစား ရေတာ့မွာျဖစ္ပါေၾကာင္း နွစ္သစ္ကူး သတင္းေကာင္းပါး လုုိက္ရပါတယ္။ ။

Thursday, December 24, 2015

ေရြးေကာက္ပဲြအလြန္ စိမ္ေခၚမႈမ်ား

The Voice Daily, 30-12-2015.

ေစစပ္ေဆြးေႏြးတဲ့နည္းန႔ဲ ထြက္ေပါက္ရွာပါ
ေရြးေကာက္ပဲြအလြန္ကာလ ဒီမုုိကေရစီနွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအလားအလာ “Democratisation and Peace in the Post-Election Period’’ လုုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြတခုု ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔က ေနာ္ေ၀းနုုိင္ငံ ေအာ္စ လုုိျမိဳ့မွာက်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ေနာ္ေ၀း-ျမန္မာေကာ္မီတီ NBC ကဦးစီးျပီး စာေပဗိမန္ Litteraturhuset မွာက်င္းပတဲ့ ဒီပဲြမွာ အဓိကေဆြးေႏြးသူေတြကေတာ့ ၈၈ အဖြဲ႔မွ ဦးကိုုကုုိၾကီး၊ ကရင့္အမ်ဳိး သားအစည္းအရံုုး KNU မွ ေနာ္စီပုုိး ရာစိန္ (Zipporah Sein) နဲ႔ Sandhi Institute မွ ဦးခုုိင္၀င္း တုုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ 



နုုိ၀င္ဘာ ရက္ေန႔ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ NLD ပါတီက အျပတ္အသတ္အနုုိင္ရသြားတာဟာ စစ္အုုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စစ္တ ပုုိင္းအုုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုု လူေတြကစိတ္ကုုန္ေနျပီ၊ စစ္တပ္လႊမ္းမုုိးမႈအေပၚ “Enough is enough” ျဖစ္သြားျပီဆုုိတဲ့ သေကၤတျဖစ္တယ္လိုု႔ ကုုိကုုိၾကီးကေျပာပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုုလႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္ေနရာ ၃၇၈ အထိရသြားတဲ့ NLD ပါတီက အစုုိးရဖြဲ႔ခြင့္ရသြားတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါဟာ အရပ္သားနဲ႔ ယူနီေဖာင္း၀တ္ေတြအၾကား တရား၀င္မႈ အားျပိဳင္ပဲြျဖစ္ျပီး ဒီရလာဒ္အေပၚ စစ္ဖက္ကရုုိးသားစြာ အသိအမွတ္ျပဳဖုုိ႔လုုိေၾကာင္း ေထာက္ျပပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးတဲ့နည္းနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုုပ္ဖုုိ႔ တဖက္ကၾကိဳးစားေနသလုုိ အျခား တဖက္ကလည္း ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးတဲ့နည္းန႔ဲ ထြက္ေပါက္ရွာဖုုိ႔ၾကိဳးစားေနပုုံရေၾကာင္း၊ ေရြးေကာက္ခံ NLD အစိုုးရကိုု အာဏာလႊဲေပးဖုုိ႔ စစ္အုုပ္စုုဖက္က ျပင္ဆင္ေနေပမဲ့ ၂၀၁၆ မတ္လမွာ NLD က အုုပ္ခ်ဳပ္ ေရးအာာဏာကုုိ ေခ်ာေမြ႔ စြာကုုိင္တြယ္ခြင့္ရဖုုိ႔ဆုုိရင္ ဒီနွစ္ဖြဲ႔အၾကား အျပန္အလွန္ညွိနႈိင္းမႈရွိဖုုိ႔လုုိေနဆဲလုုိ႔ ကုုိကုုိၾကီးက ေျပာပါတယ္။

အဓိကညွိနႈိင္းဖုုိ႔လုုိေနတဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့ ဒီမုုိကေရစီေဖၚေဆာင္ေရး၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ ေရး၊ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရးနွင့္ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးပဋိပကၡေျပလည္ေစေရး၊ နုုိင္ငံေရးအေျခခံ စီးပြါးေရးကိစၥေတြ ျဖစ္တဲ့ ျမစ္ဆုုံဒဏ္၊ ေျမသိမ္းပုုိက္မႈနဲ႔ မူးယစ္ေဆးကိစၥ၊ ပထ၀ီ နုုိင္ငံေရးကိစၥေတြျဖစ္တယ္လိုု႔ သူကေထာက္ျပပါတယ္။



ဒါေပမဲ့ စစ္တပ္ဟာ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပုုံကိုု အသုုံးခ်ျခင္းနွင့္ ဥပေဒျပင္ပကေန တုုိင္းရင္းသားေတြအေပၚ ထုုိးစစ္ဆင္ျခင္း၊ သုုိ႔မဟုုတ္ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡဖန္တီးျခင္း၊ ဗ်ဳရုုိကေရစီယႏၱယားကိုုထိမ္းခ်ဳပ္ျခင္းေတြ လုုပ္ေကာင္းလုုပ္ နုုိင္တဲ့အတြက္ ဒါမ်ဳိးမျဖစ္ေအာင္ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာဖိုု႔လုုိတယ္လုုိ႔ သူက တုုိက္တြန္းပါတယ္။

NLD ဖက္ကိုုၾကည့္မယ္ဆုုိရင္ေတာ့ လူထုုလႈပ္ရွားမႈပါတီကေန အာဏာရပါတီအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းရဖုုိ႔ရွိ္ေန ေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိန္က သူနဲ႔တဖက္တည္း ရပ္တည္အားေပးခဲ့တဲ့ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ မီဒီယာေတြကိုု လြတ္လပ္ျပီး အားေကာင္းလာေအာင္လုုပ္ေပးမလား၊ အသြင္မတူေတာ့တဲ့ ဒီအဖြဲ႔ေတြၾကား ဆက္ဆံမႈပုုံစက ဘယ္လုုိျဖစ္လာလမလဲဆုုိတာဟာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ျဖစ္လာမယ္လုုိ႔ ဆုုိပါတယ္။

ေရရွည္လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြထဲမွာေတာ့ လူမ်ဳိးစုုအေရးနဲ႔ပတ္သက္ျပီး လက္ရွိသြားေနတဲ့ NCA ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥကုုိ အေသအခ်ာကုုိင္တြယ္ဖုုိ႔လုုိေနေၾကာင္း၊ ျပီးေတာ့ တရားဥပေဒစုုိးမုုိးေရး၊ အားလုုံးကိုု စီးပြါးေရးတန္းတူခြင့္ေပးေရး (ခရိုုနီေတြအေပၚ သေဘာထား) ေတြကိုု ေဆာင္ရြက္ဖုုိ႔လုုိေနတယ္လုုိ႔ ကိုုကုုိၾကီးကေျပာပါတယ္။

ဒီအတြက္ သူရဲ့အၾကံျပဳခ်က္ကေတာ့ အမ်ားျပည္သူေတြပါ၀င္ခြင့္ရတဲ့ ေဆြးေႏြးျငင္းခုုန္မႈေတြ မ်ားမ်ားလုုပ္ေပးဖုုိ႔၊ နုုိင္ငံတကာဖက္ကလည္း အစုုိးရအဖြဲ႔အစည္းအရည္ခ်င္းျပည့္လာေအာင္ကူတဲ့အျပင္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ အရည္ အခ်င္းျပည့္လာေအာင္ပါ ကူဖုုိ႔လုုိေၾကာင္း၊ လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အကူအညီအျပင္ က်မ္းမာေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ သယ္ယူ ပိုု႔ေဆာင္ေရး (PublicTransport System) အတြက္ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈအကူအညီေတြကုုိပါေပးဖုုိ႔လုုိတယ္လုုိ႔ ကုုိကုုိၾကီးက တုုိက္တြန္းသြားပါတယ္။ 

ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အားလုုံးပါ၀င္ခြင့္ရွိရမယ္

ဒုုတိယ ေဆြးေႏြးသူ တုုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုုိင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔မ်ား (EAO) ရဲ့ေခါင္းေဆာင္၊ KNU အဖြဲ႔ရဲ့ ဒုုဥကၠဌ ေနာ္စီဖုုိးရာစိန္ကေတာ့ NCA တနုုိင္ငံလုုံး အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ကိစၥကိုု အားလုုံးပါ၀င္ခြင့္ရေအာင္ အခ်ိန္ယူ ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း အေလးေပးေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တုုိက္ဆုုိင္မႈျဖစ္ခ်င္ေတာ့ သူက အဲဒီလုုိ ေျပာေနခ်ိန္ မွာ ေနျပည္ေတာ္မွာေတာ့ လက္မွတ္ထုုိးလုုိက္တဲ့ အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ကေန ‘’နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆုုိင္ရာ မူေဘာင္သေဘာ တူညီခ်က္ကုုိအေခ်ာသတ္ျပီး သမၼတဆီအပ္နွံပြဲ အခမ္းအနား က်င္းပတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ေနပါတယ္။


ျပီးေတာ့ ဇန္နာ၀ါရီလ ၁၅ ရက္မတုုိင္ခင္ နုုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈေတြ စတင္မယ္။ ဒါဟာ NCA သေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာ ပါတဲ့အတုုိင္း ရက္ ၆၀ အတြင္း နုုိင္ငံေရးမူေဘာင္ အျပီးသတ္ေရးဆဲြျပီး ရက္ ၉၀ အတြင္း နုုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈစရ မယ္ဆုုိတဲ့ မူအရ လုုပ္တာျဖစ္တယ္လုုိ႔ ဖြဲ႔ပါပုုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာ MPC တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ NCA ေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ပါခဲ့ျပီး လက္မွတ္ေရးထုုိးတဲ့အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ထဲက အဓိကအဖြဲ႔တခုုျဖစ္တဲ့ KNU ဒုုဥကၠဌကေတာ့ သတ္မွတ္ခ်ိန္အတုုိင္း ဆက္သြားေရးဆုုိတဲ့ လုုပ္ငန္းစဥ္ထက္ အားလုုံးပါ၀င္ လက္မွတ္ထုုိး ေရးဆုုိတဲ့ အနွစ္သာရက ပုုိအေရးၾကီးတယ္၊ အသြင္သ႑န္ထက္ အနွစ္သာရကိုု ဦးစားေပးဖုုိ႔လုုိတယ္ လုုိ႔ေျပာပါ တယ္။

လက္မွတ္မထုုိးရေသးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြကိုု မေစာင့္ပဲ၊ အသစ္တက္လာမဲ့ NLD အစိုုးရကိုု မေစာင့္ပဲ လက္ရွိဦးသိန္းစိန္ အစိုုးရသက္တန္းအတြင္း တက္သုုတ္ရုုိက္ေဆာင္ရြက္သြားမယ္ဆုုိရင္ ပန္းတုုိင္ဆီမေရာက္ပဲ ရႈတ္ေထြးမႈေတြ ကိုုသာ ပုုိျဖစ္လာေစမွာျဖစ္တယ္လုုိ႔ သတိေပးေျပာဆုုိခဲ့ပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရးလုုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ အဓိကအကူအညီေပးေနတဲ့ ေနာ္ေ၀းအပါ၀င္ နုုိင္ငံတကာ အလွဴရွင္ေတြကိုုလည္း သူကေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္အကူအညီေပးတာကိုု မူအရ ကန္႔ကြက္စရာ မရွိေပမဲ့ နုုိင္ငံတကာအလွဴရွင္ေတြဟာ တကယ့္ကြင္းထဲကအေျခအေနမွန္ေတြကိုု အခ်ိန္ယူ ေလ့လာနားေထာင္ မႈလုုပ္ဖုုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လိုု႔ေထာက္ျပပါတယ္။

အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထုုိးျပီးတဲ့ေနာက္ ခ်က္ခ်င္း၀င္လာမဲ့ မ်ားျပားၾကီးမားလွတဲ့ နုုိင္ငံတကာရင္းနွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြအတြက္ EAO ဖက္က အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ ေနာက္တခါ နုုိင္ငံတကာအဖဲြ႔အစည္းေတြဟာ EAO နဲ႔ ေဒသခံ တုုိင္းရင္းသားေတြဖက္က ဘာေတြလုုိအပ္ေနသလဲ၊ ဘာေတြေဆာင္ရြက္ခ်င္သလဲဆုုိတာကိုု ေမးျမန္းျခင္းမရွိပဲ လွဴရွင္နုုိင္ငံေတြဖက္က ဘာေတြလုုပ္ခ်င္သလဲဆုုိတာကိုုသာ လက္ခံဖုုိ႔ လာေရာက္ေျပာဆုုိတာမ်ဳိး၊ သူတိုု႔လုုပ္ငန္း စဥ္ေတြကိုု တုုိင္းရင္းသားနယ္မွာ အေကာင္အထည္ေဖၚဖုုိ႔ ၀င္လာတာမ်ဳိးေတြသာျဖစ္ေနတယ္လုုိ႔ ေထာက္ျပပါ တယ္။ 

အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထုုိးတယ္ဆုုိတာဟာ နုုိင္ငံတကာအကူအညီ၊ နုုိင္ငံတကာရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈ ၀င္လာေစေရးအတြက္ လက္မွတ္ထုုိးတာမ်ဳိးမျဖစ္သင့္ပဲ ေရရွည္နုုိင္ငံေရးျပသာနာ ေျပလည္ေစေရးအတြက္ျဖစ္သင့္တယ္လုုိ႔ သူက ေျပာ ပါတယ္။ 

ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိအလ်င္စလုုိသြားေနတဲ့ NCA လုုပ္ငန္းစဥ္ကုုိ ဆုုိင္းငံ့ထားဖုုိ႔၊ လက္မွတ္မထုုိးရေသးတဲ့၊ အထူး သျဖင့္ ရွမ္းျပည္နဲ႔ကခ်င္ျပည္ဖက္မွာျဖစ္ပြါးေနတဲ့ ထုုိးစစ္ေတြကုုိ ခ်က္ခ်င္းရပ္တန္႔ေပးဖုုိ႔၊ အသစ္တက္လာမဲ့ အစိုုးရ သစ္နဲ႔ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ဖုုိ႔၊ NLD နဲ႔ EAO ကလုုိလားေနတဲ့အတုုိင္း ၂၀၀၈ ဖြဲစည္းပုုံကုုိ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ ေရးလုုပ္ဖုုိ႔၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုုကုုိဦးတည္ေရးနဲ႔ ေလာေလာဆယ္မွာ ေဒသဆုုိင္ရာအုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔ေတြကိုု အာဏာတုုိးေပးဖုုိ႔ စသျဖင့္ ေနာ္စီဖုုိးရာစိန္က အၾကံျပဳသြားခဲ့ပါတယ္။

လက္ဖက္ရည္ဆုုိင္မွာ အခ်ိန္ျဖဳန္းမေနသင့္ပါ

ေနာက္ဆုုံးေဆြးေႏြးသူ Sandhi Governance Institute မွ ဦးခုုိင္၀င္းကေတာ့ လက္ရွိအေျပာင္းအလဲ အေပၚ သာမန္ နုုိင္ငံသားေတြရဲ့အျမင္ကုုိတင္ျပပါတယ္။လဖက္ရည္ဆုုိင္ေတြအားလုုံး မၾကာခင္ ပိတ္ရေတာ့မယ္ဗ်လုုိ႔ တကၠ စီ ဆရာတဦးက သူကုုိေျပာေတာ့ သူအံၾသသြားေၾကာင္း၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆုုိျပီးေမးၾကည့္ေတာ့ေဒၚစုု အစိုုးရ တက္လာရင္ က်ေနာ္တုုိ႔အားလုုံး အလုုပ္ေတြအမ်ားၾကီးလုုပ္ရေတာ့မယ္ေလ၊ အခုုလုုိ အခ်ိန္ျဖဳန္းေနလုုိ႔မျဖစ္ ေတာ့ဘူးဆုုိျပီး တကၠစီဆရာကေျပာတယ္လိုု႔ဆုုိပါတယ္။ ဒါဟာ သာမန္နုုိင္ငံသားမ်ားစြာထဲက တဦးရဲ့အျမင္ပါ။



ဒီလုုိ လူတုုိင္းအတြက္ အလုုပ္အကိုုင္အသစ္ေတြ ဖန္တီးေပးနုုိင္ဖုုိ႔၊ သာမန္ျပည္သူေတြရဲ့ဘ၀ တုုိးတက္လာေစဖုုိ႔ဆုုိ ရင္ အမ်ဳိးသား (လူမ်ဳိး၊ ဓေလ့၊ ယဥ္ေက်းမႈ) တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ နုုိင္ငံေရးတည္ေဆာက္ေရး (Nation-building and State-building) ခုုစလုုံးကိုု တျပိဳင္တည္းေဆာင္ရြက္ဖုုိ႔လုုိတယ္လုုိ႔ ဦးခုုိင္၀င္းက ေျပာပါတယ္။ ဒီလုုိ တည္ ေဆာက္ေရးလုုပ္နုုိင္ဖုုိ႔အတြက္ ပထမ လုုိအပ္တာကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဒုုတိယက နုုိင္ငံသားေတြအတြက္ Welfare လူမႈဖူလုုံေရးအဆင္ေျပေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေရးျဖစ္တယ္လုုိ႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။

ဒီအတြက္ အစိုုးရသစ္လက္ထက္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုု ဦးစားေပးလုုပ္ဖုုိ႔လုုိေနေၾကာင္း၊ ေရြးေကာက္ခံတရား၀င္မႈဟာ တုုိင္းရင္းသားပဋိပကၡ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြမွာ မ်ားစြာအေထာက္အကူျဖစ္နုုိင္ေၾကာင္း သူကေျပာပါတယ္။ NLD အစိုုးရသစ္အတြက္ အဓိကစိမ္ေခၚမႈဟာ အရပ္ဖက္-စစ္ဖက္ဆက္ဆံေရးကိုု ဟန္ခ်က္ညီေအာင္လုုပ္ေပးေရးျဖစ္ ေၾကာင္း၊ အဲဒီထဲမွာ စစ္ဖက္က ထိမ္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈလုုပ္ငန္း (ျပည္ထဲေရးနဲ႔ ေထြ-အုုပ္ ဌာန) ေတြနဲ႔ စစ္ဖက္ကခ်ဳပ္ကုုိင္ထားတဲ့ နုုိင္ငံပုုိင္စီးပြါးေရး (ဦပုုိင္ကုုပၺဏီအပါ၀င္) ေတြဟာ စိမ္ေခၚမႈျဖစ္ေတြျဖစ္တယ္လုုိ႔ ဦးခုုိင္၀င္းကေျပာပါတယ္။

စီးပြါးေရးက႑ကိုုေျပာတဲ့အခါမွာေတာ့ အေသးစားစီးပြါးေရးလုုပ္ငန္းေတြကိုု တည္ျငိမ္ေအာင္ဆက္ထိမ္းထားဖုုိ႔၊ အျခားစီးပြါးေရးလုုပ္ငန္းၾကီးေတြ ဖြံ႔ျဖိဳးလာေအာင္လုုပ္ဖုုိ႔၊ သဘာ၀အရင္းအျမစ္ခြဲေ၀ေရးနဲ႔ ရင္းနွီးျမ႔ပ္နွံမႈစာခ်ဳပ္ကုုိ ျပန္ေရးဖုုိ႔၊ ေစ်းကြက္စီးပြါးေရးဆုုိင္ရာမူ၀ါဒေတြကုုိျပန္လည္ျပဳျပင္ဖုုိ႔ကိစၥေတြပါ၀င္ ပါတယ္။ 

သံယံဇာတခဲြေ၀မႈအတြင္း ပါ၀င္ေနတဲ့လက္နက္ကုုိင္အဖြဲ႔ေတြထဲမွာ ျမန္မာစစ္တပ္အျပင္ တုုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြ လည္းပါ၀င္ေနေၾကာင္း မၾကာေသးခင္ကထြက္လာတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းအစီရင္ခံစာကုုိ ကုုိးကားျပီး သူကေထာက္ျပ ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အဲဒီလက္နက္ကုုိင္ေတြ ေက်လည္ေအာင္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာေရးဟာလည္း NLD အတြက္ နုုိင္ငံေရး-စီးပြါးေရး စိမ္ေခၚခ်က္တခုုျဖစ္တယ္လုုိ႔ သူကေျပာပါတယ္။

အနွစ္ျပန္ခ်ဳပ္ရင္ေတာ့ NLD ကိုုေထာက္ခံမဲေပးထားတဲ့ျပည္သူေတြဟာ အစိုုးရသစ္နဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုုိ႔ အဆင္ သင့္ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ အလားတူ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း အစိုုးရသစ္ရဲ့ ေပၚလစီေတြအေပၚ ေ၀ဖန္ခြင့္၊ ျပန္လည္တင္ျပခြင့္ Feedbak ေပးခြင့္ရဖုုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနေၾကာင္း၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ၊ တာ၀န္ယူမႈေတြ ရွိတဲ့ အစိုုးရသစ္ကေနတဆင့္ လက္ရွိ စစ္ဖက္လြမ္းမုုိးဆဲ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေျခေနေတြကိုု တေျဖးေျဖးေျပာင္းလဲ သြားနုုိင္လိမ့္မယ္လိုု႔ ေမွ်ာ္လင့္မိေၾကာင္း၊ နုုိင္ငံတကာဖက္ကလည္း ေရြးေကာက္ခံအစိုုးရသစ္ကုုိ အျပည့္အ၀ ေထာက္ခံမယ္ လုုိ႔ ယုုံၾကည္ေၾကာင္း ဦးခုုိင္၀င္းကေျပာပါတယ္။


ေဆြးေႏြးပြဲအျပီး ေမးခြန္းေမးတဲ့အလွည့္မွာေတာ့ NCA ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေရွ႔အလားအလာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ့ အစိုုးရသစ္စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႔ စစ္ဖက္-အရပ္ဖက္ဆက္ဆံေရး ေရွ႔အလားအလာေတြကိုု အေတာ္ေမးၾကပါတယ္။ ေျဖ ဆိုုသူေတြဖက္ကေတာ့ အစိုုးရသစ္လက္ထဲ အာဏာေရာက္ဖုုိ႔က ေနာက္ထပ္ လနီးပါးလုုိေသးတဲ့အတြက္ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရးကာလ ေခ်ာေမြဖုုိ႔လုုိေၾကာင္း၊ ျပီးရင္ အစိုုးရသစ္ကိုု လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ေပးဖုုိ႔လုုိေၾကာင္း၊ အဲဒီလုုိေပးျပီး ကာလတခုုေရာက္မွ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပသင့္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။          

Wednesday, December 9, 2015

အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေတြကုုိ လြတ္ေတာ္အသစ္က ဘာဆက္လုုပ္မလဲ

ေအာ္စလုုိျမိဳ့က ေဆြးေႏြးပဲြ

ဗုုဒၵဘာသာကုုိ ဥပေဒျဖင့္ကာကြယ္ျခင္း သုုိ႔မဟုုတ္ ျမန္မာနုုိင္ငံမွ အမ်ဳိးဘာသာ ကာကြယ္ေရး ဥပေဒျပဌဏ္ျခင္း  Protecting Buddhism through Law: Myanmar’s legislation to "protect race and religion" လုုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြတခုု ဒီဇင္ဘာလ ရက္ေန႔က ေနာ္ေ၀းနုုိင္ငံ ေအာ္စလုုိျမိဳ့မွာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ နုုိ၀င္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ပထမ ဆုုံးအၾကိမ္က်င္းပတဲ့ ျမန္မာ့အေရးေဆြးေႏြးပဲြျဖစ္ျပီး လာမဲ့ ၁၅ ရက္ေန႔ မွာလည္း ေနာက္ထပ္ေဆြးေႏြးပဲြတခုု လုုပ္ဖုုိ႔ရွိေနပါတယ္။

Norwegian Centre for Human Rights အဖြဲ႔က ဦးစီးက်င္းပတဲ့ ဒီပြဲမွာ အဓိကေဆြးေႏြးသူေတြကေတာ့ PRIO အဖြဲ႔မွ Dr. Iselin Frydenlund နဲ႔ အဂၤလန္နုုိင္ငံ Oxford တကၠသုုိလ္မွ Dr. Khin Mar Mar Kyi တုုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရရဲ့ ေနာက္ဆုုံးေန႔ေတြမွာ ျပဌဏ္းလုုိက္တဲ့ အမ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒ မ်ဳိးအေၾကာင္းကိုု ေဒါက္တာ Frydenlund က ခြဲျခမ္းစိပ္ဖ်ာ ျပပါတယ္။

ျပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္ ျမန္မာ့ဒီမုုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ လုုပ္ငန္းစဥ္ဟာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး (Ethno-religious) ပဋိပကၡနဲ႔ ဘာသာေရးကိုု နုုိင္ငံေရးအတြက္အသုုံးခ်မႈ တုုိးပြားေနျခင္း စိမ္ေခၚမႈေတြကိုု ရင္ ဆုုိင္ျဖတ္သန္းေနရတာျဖစ္တယ္လုုိ႔ ေျပာပါတယ္။ 

ကုုိးကြယ္ရာဘာသာကူးေျပာင္းျခင္း၊ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း၊ တလင္တမယားစနစ္ က်င့္သုုံးျခင္းနဲ႔ လူဦးေရတုုိးပါြး နႈန္းထိမ္းညွိျခင္းဆုုိင္ရာ ဥပေဒ ခုုစလုုံးဟာ နုုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ မကုုိက္ညီေၾကာင္း။ အထူးသျဖင့္ အမ်ုုိးသမီးမ်ားအေပၚခဲြျခားဆက္ဆံမႈ ကာကြယ္ေရး (CEDAW) လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ကာကြယ္ေရး (ICCPR) မူေတြတုုိ႔နဲ႔ မကုုိက္ညီဘူးလုုိ႔ သူကေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အခုု အသစ္တက္လာမဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ့ NLD ပါတီ အစိုုးရသစ္လက္ထက္မွာ ဒီအမ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒ မ်ုုိးကိုု ဆက္ျပီးလက္ခံထားမွာလား။ ပယ္ဖ်က္ပစ္မွာလားဆုုိတာကိုု မၾကာခင္ ဆုုံးျဖတ္ခ်က္ ေပးရေတာ့ မွာျဖစ္တယ္လုုိ႔ Frydenlund က ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။

လင္မယားကိစၥမွာ ဘာသာေရးနဲ႔ နုုိင္ငံေတာ္ ပါဖုုိ႔မလုုိပါ

ဒုုတိယ ေဆြးေႏြးသူ ေဒါက္တာ ခင္မာမာၾကည္ကေတာ့ နုုိ၀င္ဘာေရြးေကာက္ပဲြမွာ NLD ပါတီက အျပတ္အသတ္ အနုုိင္ရသြားလုုိ႔ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္လာေတာ့မယ္ဆုုိျပီး အားလုုံးက ေမွ်ာ္လင့္ေနေပမဲ့ ရွမ္းျပည္မွာ တုုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ေနဆဲ၊ အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ကေလးငယ္အမ်ားစုုပါတဲ့ ဒုုကၡသည္ေတြထြက္ ေျပးေနရဆဲ၊ မၾကာေသးခင္ကပဲ အဲဒီ ေဒသကေန သူျပန္လာတယ္။ အေျခေနဆုုိးေတြကိုု သူကုုိယ္တုုိင္ျမင္ခဲ့ရတယ္လုုိ႔ ေျပာပါတယ္။


တုုိင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ေျပာင္းလဲမႈမရွိေသးသလုုိ အမ်ဳိးသားေရးအစြန္းေရာက္ေတြ၊ ဘာသာေရး စြန္းေရာက္ေတြရဲ့ အျမင္ေတြကလည္း မေျပာင္းေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒဆုုိတာ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈမွာ မလုုိအပ္ပါဘူးလုုိ႔ သူကဆုုိပါတယ္။ 

‘’ပုုဆုုိးတန္းတင္ အၾကင္လင္မယား’’ ဆုုိျပီး လူသိမ်ားတဲ့ ျမန္မာ့အစဥ္အလာထိမ္းျမားမႈကိစၥမွာ ရံုုးေတာ္တက္လက္ မွတ္ထုုိးတာေတြ၊ ဘာသာေရးအရ ဘုုရားေက်ာင္းတက္ သစၥာဆုုိတာေတြ အစဥ္အလာ မရွိဘူး။ တနည္းအားျဖင့္ ျမန္မာေတြ မဂၤလာေဆာင္တဲ့ကိစၥမွာ ဘုုန္းေတာ္ၾကီးေတြ၊ နုုိင္ငံေရးသမားေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္စရာ အေၾကာင္း မရွိ ဘူးလုုိ႔ေျပာပါတယ္။

နွစ္ေပါင္းရာနဲ႔ခ်ီျပီး ဒီလုုိအစဥ္အလာနဲ႔သြားေနတဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ ထိမ္းျမားျခင္းကိစၥဟာ အခုု ၂၀၁၅ က်မွ ဘာျဖစ္လုုိ႔ ဥပေဒျပဌဏ္းကာကြယ္ဖုုိ႔လုုိလာတာလဲ။ စစ္အစိုုးရေခတ္အဆက္ဆက္က ဒါေတြကိုု ဘယ္သူမွမေျပာပဲ ဘာေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ေနာက္ပုုိင္းမွာမွ ဒါေတြကိုု ေျပာလာၾကတာလဲဆုုိျပီး သူက ေမးခြန္းထုုတ္ပါတယ္။ 

ျပီးေတာ့ ဒီဥပေဒေတြဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံတဲ့သေဘာ၊ တဆင့္နွိမ့္ခ်ထားတ့ဲသေဘာ၊ ဘုုန္း တံခုုိးရူးတဲ့ စစ္ဗုုိလ္တခ်ုုိ႔နဲ႔ ဘာသာေပါင္းစုုံသင့္ျမတ္ေရးကိုုအေလးမထားတဲ့ မဘသ သံဃာၤတခ်ဳိ႔ရဲ့ အစြန္းေရာက္ အေတြးအေခၚကေန စတင္လာတာလုုိ႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။

စစ္ဗိုုလ္တခ်ဳိ႔ဟာ အခုုခ်ိန္ထိ ဘုုန္းတံခုုိးဆုုိတာကိုု ယံုုေနဆဲျဖစ္ျပီး ဒါဟာ နုုိင္ငံတကာအျမင္နဲ႔ အေတာ္လဲြေန ေၾကာင္း၊ ဒါကုုိ ျပခ်င္တဲ့အတြက္ ၂၀၀၈ နာဂစ္ကာလက နုုိင္ငံတကာအမ်ဳိးသမီးေတြကေန အတြင္းခံ ေဘာင္းဘီ ေတြြ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီျပီး ျမန္မာသံရံုုးေတြဆီ ပုုိ႔ခဲ့ဖူးတယ္လိုု႔ သူကေျပာေတာ့ ပရိသတ္ဆီက ရယ္သံတခ်ဳိ႔ ထြက္လာပါ တယ္။

တကယ္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရးကိစၥမွာ ဥပေဒအရ ဒီလုုိတားျမစ္ခံရတဲ့အျပင္ ေက်ာင္း ပညာေရးမွာလည္း အမ်ဳိးသားေတြကုုိသာဦးစားေပးထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဥပမာ ေဆးပညာ၊ အင္ဂ်င္နီယာပညာ အပါ၀င္ တခ်ုုိ႔ပညာရပ္ေတြသင္ခြင့္ရဖုုိ႔အတြက္ အမ်ဳိးသမီးေတြကိုု အမွတ္ ၄၀ ပုုိရရမယ္လိုု႔ သတ္မွတ္ထားတာမ်ဳိး ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါေတြကိုု အမ်ဳိးသမီးေတြကိုုယ္တုုိင္က မတရားသတ္မွတ္ထားတယ္လုုိ႔မျမင္ပဲ အစဥ္အလာ ယဥ္ေက်းမႈအရ ဒါကိုု လက္ခံသင့္သလုုိလုုိ အျမင္ရွိေနဆဲျဖစ္တာ အံၾသမိေၾကာင္း သူက ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

စစ္သားနဲ႔ ဘုုန္းၾကီးကိုု စံျပအျဖစ္ ထားခဲ့မိေလသလား

ေဒါက္တာ ခင္မာမာၾကည္ေျပာေနတဲ့ စစ္သားေတြ၊ မဟာအဖုုိ၀ါဒီေတြ ယံုုၾကည္အေလးထားတယ္ဆုုိတဲ့ ဘုုန္းကံ အေၾကာင္းစဥ္းစားရင္းနဲ႔ မၾကာေသးခင္က ေဆြးေႏြးပဲြတခုုမွာ ဦးမင္းဇင္ေျပာသြားတဲ့ စစ္သားေတြရဲ့ ယုုံၾကည္မႈအေၾကာင္း သြားေတြးမိပါတယ္။


သူေတြ႔ခဲ့တဲ့ စစ္ဗိုုလ္ေတြ၊ စစ္ဗုုိလ္ေဟာင္းေတြအားလုုံးမွာ တူတဲ့အခ်က္ကေတာ့ စစ္သားေတြေလာက္ ဘယ္သူမွ စည္းကမ္းမရွိဘူး၊ စစ္တပ္ေလာက္ စနစ္တက် စုုဖြဲ႔ထားနုုိင္တဲ့ ယႏၱယား ဘယ္မွာမွ မရွိဘူးဆုုိျပီး စစ္သားအားလုုံးက သူ႔တိုု႔ကိုုယ္သူတုုိ႔ စံျပပုုဂၢိဳလ္အျဖစ္ ယုုံၾကည္ထားတာေတြ႔ရတယ္လုုိ႔ စစ္ဖက္-အရပ္ဖက္ ဆက္ဆံေရးအေၾကာင္း သုုေတသနစာတမ္းျပဳစုုေနသူ (University of California, Berkeley) မွ ဦးမင္းဇင္ကေျပာပါတယ္။

ဒါက စည္ကမ္းနဲ႔ဆိုုင္တဲ့၊ နုုိင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးန႔ဲဆုုိင္တဲ့အပုုိင္း။ ကုုိယ္က်င့္သိကၡာအပုုိင္း၊ အမ်ဳိးဘာသာ ကာ ကြယ္ေရးအပုုိင္းကုုိ ေျပာမယ္ဆုုိရင္ေတာ့ သံဃာၤေတာ္ေတြ၊ ဗုုဒၵဘာသာဘုုန္းေတာ္ၾကီးေတြကလည္း သူတုုိ႔ ေလာက္ ဘယ္သူမွ သိကၡာသမာဓိမရွိဘူး၊ သူတုုိ႔အဖြဲ႔ေလာက္ စနစ္က်တဲ့ ဘာသာေရးအသင္း ရွိမွာမဟုုတ္ဘူးလုုိ႔ ျမင္ေကာင္း ျမင္ေနနုုိင္ပါတယ္။ 

နုုိင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္ခဲြတန္းကိုုအမ်ားဆုုံးအသုုံးျပဳျပီးတည္ေဆာက္ထားတဲ့ အင္အား သိန္းေက်ာ္ရွိ တပ္မေတာ္နဲ႔ ျပည္သူ႔ေတြရဲ့အလွဴေငြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ အင္အား သိန္းေက်ာ္ရွိ သံဃာၤအဖြဲ႔အစည္း ခုုစလုုံးမွာ ဒီလုုိ အျမင္ရွိေနတာကိုု မွားတယ္လုုိ႔ မဆုုိသာပါ။ ဒါဟာ အရွိတရား တခုုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလုုိ စည္းကမ္းရွိတာ၊ ဒီလုုိ ကိုုယ္က်င့္တရားေကာင္းတာနဲ႔တင္ တုုိင္းျပည္အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ပါ၀င္ခြင့္ရွိတယ္၊ ဥပေဒျပဳခြင့္ရွိတယ္ဆုုိျပီး အေတြး၀င္လာတာကေတာ့ မွားတယ္လုုိ႔ ထင္ပါတယ္။ 

ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာနုုိင္ငံမွာ အင္အားအၾကီးဆုုံးနဲ႔ ၾသဇာအရွိဆုုံး ဒီအဖြဲ႔အစည္း ခုုစလုုံးရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ပုုိင္းတခ်ဳိ႔ဆီမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ တဆင့္နွိမ္ထားခ်င္တဲ့သေဘာ။ အမ်ဳိးသားက အမ်ဳိးသမီးထက္ျမင့္ျမတ္တယ္ ဆုုိတဲ့သေဘာနဲ႔ ဘုုန္းတံခုုိးကိုု ယုုံၾကည္တဲ့ေနရာေတြမွာ သြားတူေန တာကိုုေတြ႔ရ ျပန္ပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္အသစ္နွင့္ အစိုုးရအသစ္က ဘာဆက္လုုပ္မလဲ

ဒီလုုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ အသစ္တက္လာမဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ဘာဆက္လုုပ္ၾကမလဲ။ အရင္ေခတ္က ျပဌဏ္း ထားတဲ့ တရားမွ်တမႈမရွိတဲ့ ဥပေဒေတြ၊ အထူးသျဖင့္ အခုုေဆြးေႏြးပဲြမွာတင္ျပေနတဲ့ စစ္သားနဲ႔ အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္ပုုဂၢိဳလ္ေတြရဲ့ဖိအားနဲ႔တင္ထားတဲ့ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ မ်ဳိးကိုု ဒီတုုိင္း လက္ခံထားမွာလား။ ပယ္ဖ်က္ ပစ္မွာလားဆုုိတာဟာ ေမးခြန္းျဖစ္လာေနပါတယ္။


ဒီဥပေဒေတြက ဒီမုုိကရက္တစ္မဆန္ဘူးေလ။ ဥပေဒတခုုလုုပ္တယ္ဆုုိတာက ကာကြယ္ဖုုိ႔လုုပ္တယ္ ဆုုိေပမဲ့ မထင္ မွတ္ပဲနဲ႔ ပုုိဆုုိးသြားတတ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဥပေဒကေတာ့ ျပန္ျပင္မွကုုိ ျဖစ္မွာပါလုုိ႔ ေဒါက္တာ ခင္မာမာၾကည္ကေျပာပါတယ္။

အဲဒီလုုိျပင္နုုိင္ဖုုိ႔အတြက္ ဒီဥပေဒ တကယ္ျပန္ဌဏ္းဖုုိ႔ လုုိမလုုိဆုုိတာကုုိ အေသအခ်ာ အခ်ိန္ယူသုုေတသန လုုပ္၊ တကယ့္ေအာက္ေျခလူထုုေတြနဲ႔ အေသးစိပ္ေဆြးေႏြး၊ အားလုုံးေသခ်ာျပီဆုုိမွ ျပဌဏ္းမလား၊ ျပန္ျဖဳတ္မလားဆုုိျပီး ဆုုံးျဖတ္သင့္တယ္လုုိ႔ သူက အၾကံျပဳပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳထားျပီးသား ဥပေဒတရပ္ကုုိ ျပန္ျပင္ဖုုိ႔၊ ပယ္ဖ်က္ဖုုိ႔ဆုုိတာ ခ်က္ခ်င္းေတာ့  ဘယ္ လြယ္ပါ့မလဲ။ ျပီးေတာ့ ဒီထက္အေရးၾကီးတဲ့ ျပဳျပင္စရာဥပေဒေတြကလည္း အမ်ားၾကီးရွိေန ပါေသးတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းပုုံအေျခခံဥပေဒထဲက ဒီမုုိကရက္တစ္နည္းလမ္းမက်တဲ့ ဥပေဒေတြ၊ အတိအက်ေျပာရမယ္ဆုုိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကုုိ သမၼတျဖစ္ခြင့္ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ပုုဒ္မ ၅၉- လုုိဥပေဒေတြ၊ ဥပေဒျပင္ခြင့္ကိုု ကိုု္ယ္စား လွယ္ ၇၅ ရာခုုိင္နႈန္းေက်ာ္ေထာက္ခံမွျပင္ခြင့္ရွိတယ္ဆုုိတဲ့ ပုုဒ္မ ၄၃၆ လုုိဥပေဒေတြကိုု အရင္ဦးစားေပးျပင္ဖုုိ႔ လုုိေနတယ္မဟုုတ္ပါလား။


ဒီအတြက္ လက္ရွိသမၼတ၊ လက္ရွိ တပ္-ခ်ဳပ္အျပင္ ေနာက္ကြယ္ကၾကိဳးကုုိင္ေနသူအျဖစ္ အမ်ားက ထင္ေၾကးေပး ထားတဲ့ တပ္-ခ်ဳပ္ ေဟာင္းနဲ႔ပါ ေရြးေကာက္ပဲြအနုုိင္ရ NLD ပါတီဖက္က ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုုပ္ေနပါတယ္။ ဒီေဆြး ေႏြးမႈေတြျပီးလုုိ႔ ပါလီမန္အသစ္၊ အစိုုးရအသစ္လက္ထဲ လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ေတြ တကယ္ေရာက္လာျပီဆုုိရင္ေတာ့ အမ်ား ျပည္သူအတြက္ အက်ဳိးမရွိတဲ့ဥပေဒေတြကိုု လႊတ္ေတာ္အသစ္က စတင္ျပင္ဆင္လာလိမ့္မယ္လိုုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္မိ ပါ တယ္။  

Share

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More