ေတာ္လွန္ေရးသတင္းသမားတဦးရဲ့ ဒုုိင္ယာရီ (၅၄) နိဂုုံးပုုိင္း

သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ေနာ္ေ၀ခရီးစဥ္နွင့္ DVB ေအာ္စလုုိရံုုး နိဂံုုး အစ

DVB ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ အဓိကေနရာမွာပါ၀င္ခဲ့သူ၊ ၁၉၉၁ မွာ သူရခဲ့တဲ့ နုုိဗယ္္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုုကေန DVB ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ အားေပးခဲ့သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ့ခရီးစဥ္အျပီး ၆ လ ၀န္းက်င္အၾကာ ၂၀၁၃ ခုုနွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေနာ္ေ၀းနုုိင္ငံဆီေရာက္လာ ပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာသမၼတဦးရဲ့ ပထမဆုုံး ေနာ္ေ၀းခရီးစဥ္ ျဖစ္သလုုိ ၈ ေလးလုုံးေနာက္ပုုိင္း ပထမ ဆုုံးအၾကိမ္ ဥေရာပခရီးစဥ္လည္းျဖစ္ ပါတယ္။

(၂၀၁၃ ခုုနွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရိီလက သမၼတဦးသိန္းစိန္ကိုု ဆႏၵျပေနသူမ်ား)

၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြအျပီးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ပါလီမန္ထဲေရာက္လာျခင္း၊ နုုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလုုံးနီးပါးျပန္လြတ္လာျခင္း၊ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ အတုုိင္းအတာတခုုအထိရလာျခင္း အပါ၀င္ သိသာတဲ့ ဒီမုုိကေရစီ ျပဳျပင္ေရးလမ္းစတခ်ဳိ႔ကိုု ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရဖက္က လုုပ္ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ နွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ပိတ္ဆုုိ႔ထားရတဲ့ စီးပြါးေရးပိတ္ဆုုိ႔မႈ၊ ဗီဇာပိတ္ပင္မႈတုုိ႔ကုုိ ေနာ္ေ၀းနဲ႔ ဥေရာပဖက္က တစုုံတရာေျဖေလ်ာ့ေပးလုုိက္တဲ့ လကၡဏာလုုိ႔ လည္းေျပာနုုိင္ပါတယ္။

သမၼတနဲ႔အတူ ဒု တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုးဝင္း၊ နုုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္၊ သမၼတရံုုး၀န္ၾကီး ဦးစိုးသိန္း၊ ျပန္ၾကားေရး ဒုု၀န္ၾကိးနွင့္ သမၼတ ေျပာခြင့္ရပုုဂၢိဳလ္ ဦးရဲထြဋ္နွင့္အတူ တျခားဒုု၀န္ၾကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဦးသန္႕ေက်ာ္၊ ေဒါက္တာေဒၚသက္သက္ဇင္၊ ေဒါက္တာေဒၚသိန္းသိန္းေဌးနွင့္ ဌာနဆို္င္ရာအရာရွိ စုုစုုေပါင္း ၂၀ ေလာက္ လိုုက္ပါလာတဲ့အတြက္ ဒီခရီး စဥ္အေပၚ ျမန္မာအစုုိးရဖက္က မ်ားစြာေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္ဆုုိတာ သံသရရွိစရာမလုုိပါဘူး။

ဒါဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ပထမဆုုံး ဥေရာပခရီးစဥ္ျဖစ္တဲ့အျပင္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြအလြန္ အရွိန္ေကာင္းေနတဲ့ ဒီမုုိကေရစီျပဳျပင္ေရးကာလဆုုိေတာ့ အားလုုံးက ၀မ္းပန္းတသာၾကိဳဆုုိၾကလိမ့္မယ္ လိုု႔လည္း ျမန္မာအစုုိးရအဖဲြ႔က ထင္ထားပုုံရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထင္ထားသလုုိျဖစ္မလာခဲ့ပါ။

ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔ ညေန ၄ နာရီမွာ လူအင္အား ၅၀ ခန္႔ပါတဲ့ ေနာ္ေ၀းေရာက္ ျမန္မာမိသားစုုေတြက သမၼတ တည္းခုုိတဲ့ ဟုုိတယ္ေရွ့ကိုုေရာက္လာျပီး ‘’သိန္စိန္ လူလိမ္'' ၊ ''သိန္းစိန္အစိုုးရ အလုုိမရွိ''၊ ''ၾကံ့ဖြံ႔ အစိုုးရအလုုိမရွိ'' ၊  ''၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုုံ အလုုိမရွိ’’ ဆုုိတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံေတြကုုိ ေအာ္ျပီ ဆႏၵျပတာကုုိခံလုုိက္ရ ပါတယ္။ ေနာ္ေ၀းအစိုုးရနဲ႔ ၂ နုုိင္ငံေဆြးေႏြးပဲြအျပီးျပန္လာတဲ့ သမၼတက ဒီလုုိဆႏၵျပမႈအေပၚ အေတာ္မေက် မလည္ျဖစ္သြားပုုံရျပီး လွည့္ေတာင္မၾကည့္ပဲန႔ဲ ဟုုိတယ္ထဲ တန္း၀င္သြားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ သမၼတရံုုး၀န္ၾကီးနဲ႔ ျပန္ၾကားေရးဒုု၀န္ၾကီးတုုိ႔ကေတာ့ နည္းဗ်ဳဟာနည္းနည္းေျပာင္းျပီး ဆႏၵျပ သူေတြထဲက ကိုု္ယ္စားလွယ္ ၂ ဦးကိုု ဟုုိတယ္ထဲ ေခၚယူေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ “ဘာလုိ႔ ဒီမွာ ဆႏၵျပေနလဲ၊ ေနျပည္ေတာ္အထိ လာေလ့လာၾကေလ” လုိ႔ ၀န္ႀကီးဦးစိုးသိန္းက ဖိတ္ေခၚျပီး  သူတုုိ႔ အစိုုးရအသစ္က လုုပ္ေနတဲ့ ျမန္ျပည္တခြင္ လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြကိုုရွင္းျပခဲ့တယ္လိုု႔သိရပါတယ္။

ဒီဆႏၵျပပဲြဟာ ျမန္မာ့နုုိင္ငံေရးကုုိ အေတာ္ကရက္ရုုိက္သြားတယ္လိုု႔သိရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆုုိရင္ ဒီမုုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့သမၼတ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုုၾကည္ကိုုယ္တုုိင္က ယုုံၾကည္ပါတယ္လုုိ႔ေျပာထားတဲ့ သမၼတကိုု ဘာေၾကာင့္ဆႏၵျပတာလဲဆုုိျပီး လန္ဒန္က BBC အပါ၀င္ သတင္းဌာန အေတာ္မ်ားမ်ားက လွမ္းေမးၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းရွိသတင္းသမားေတြက လည္း လွမ္းေမးၾကပါတယ္။

သတင္းသမားဆုုိလုုိ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔အတူ Skynet, MRTV အပါ၀င္ ျမန္မာနုုိင္ငံတြင္းက သတင္း သမားေတြ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီလုုိက္ပါလာတာေတြ႔ရျပီး က်ေနာ္တုုိ႔ဆႏၵျပေနစဥ္မွာ သတင္းရုုိက္ယူေနတာေတြ႔ရ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထူးျခားတာက အရင္က ဒီလုုိဆႏၵျပပဲြသတင္းမ်ဳိးကိုု မပ်က္မကြက္ရုုိက္ယူေလ့ရွိတဲ့ ေအာ္စလုုိအေျခစိုုက္ DVB သတင္းဌာနက သတင္းသမားေတြက ဒီပဲြကိုု သတင္းလာယူျခင္းမရွိပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုုိ႔လဲဆုုိျပီး စုုံစမ္းၾကည့္ေတာ့ သမၼတနဲ႔ ေနာ္ေ၀းအစိုုးရအဖဲြ႔ေဆြးေႏြးပဲြကိုု အဓိကဦးစားေပး သတင္း ယူေနရလိုု႔ ဆႏၵျပပဲြဆီမလာျဖစ္ေတာ့တာပါတဲ့။

အစိုုးရသတင္းစာရွင္းပဲြမွာ အခန္းနားမႈးျဖစ္သြားတဲ့ DVB ညႊန္မႈး

အစိုုးရကုုိဆႏၵျပတဲ့ပဲြဆီ သတင္းယူဖိုု႔ မအားမလပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဒီမုုိကေရစီကုုိယ္စားျပဳသတင္းဌာန DVB ကပုုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ေနာက္တရက္မွာက်င္းပတဲ့ အစိုုးရသတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာေတာ့ အခန္းနားမႈးအျဖစ္ပါ တာ၀န္ယူေပးေနတာကုုိ ထူးဆန္းစြာေတြ႔လိုုက္ရပါတယ္။ ‘’သမၼတၾကီးနွင့္အဖြဲ႔ ၾကြေရာက္လာျပီျဖစ္တဲ့ အတြက္ အားလုုံးမတ္တန္႔ရပ္ေပးၾကပါခင္ဗ်ား’’ ဆုုိျပီး DVB ဒုုညႊန္မႈး ကုုိခင္ေမာင္၀င္းကိုုယ္တုုိင္က ေအာ္ေျပာေနတာကုုိ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။

(သမၼတရဲ့ သတင္းစာရွင္းပဲြမွာ အခန္းနားမႈးအျဖစ္တာ၀န္ယူေနသူ DVB ဒုုညႊန္မႈး)

ေရွ့ဆုုံးတန္းမွာထုုိင္ေနတဲ့ ABSDF, DPNS မွ ရဲေဘာ္ေဟာင္း ၄-၅ ဦးက မထပဲ ဒီတုုိင္း ထုုိင္ေနပါတယ္။ ဒါကုုိ သမၼတက မ်က္စိမ်က္နွာမပ်က္ပဲ အခန္းနားမႈးတာ၀န္ယူထားသူက မ်က္နွာပ်က္ျပီး ပ်ာပ်ာသလဲ ျဖစ္ေနတာကိုု ျမင္ရေတာ့ စိတ္ထဲမွာတမ်ဳိးၾကီးုုျဖစ္မိပါတယ္။ ‘’မေန႔က ဆႏၵျပတာကိုုအားမရလိုု႔ ဒီမွာ ဆက္ဆႏၵျပေနတာကုုိသိရဲ့သားနဲ႔ ဒီလူက က်ေနာ္တိုု႔ကိုုလာျပီး ထရပ္ခုုိင္းေနတယ္ဗ်ာ’ ဆုုိျပီး အဲဒီ ရဲေဘာ္ေတြက က်ေနာ္ကိုု ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

မေန႔က ဆႏၵျပတာေရာ၊ ဒီေန႔ အခန္းနားမွာ ထပ္ဆႏၵျပတာကိုုပါ ခံလုုိက္ရတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ေရြးေကာက္ခံ သမၼတဆုုိေပမယ့္ ဒါေတြကုုိ သီးခံနုုိင္ရည္ရွိပုုံမရေသးပါ။ ၅ မီနစ္ေလာက္ပဲ အမွာစကားေျပာျပီး တျခား အေရးၾကီးလုုပ္စရာေတြရွိေသးတယ္။ က်န္တာကိုု ၀န္ၾကီးဦးစိုုးသိန္းနဲ႔ ဦးရဲထြဋ္တိုု႔ကုုိပဲေမးပါလုုိ႔ေျပာျပီး ျပန္သြားပါတယ္။ ထူးျခားတာကေတာ့ အဲဒီလုုိ သမၼတျပန္တာနဲ႔ အခန္းနားမႈး DVB ဒုုညြန္မႈးလည္း သမၼတေနာက္ကိုု တေကာက္ေကာက္လုုိက္သြားတဲ့အတြက္ ခုုနက ေရွ့ဆုုံးတန္းမွာ ဆႏၵျပခဲ့သူတဦးက အခန္းနားမႈူးအျဖစ္ အေရးေပၚတာ၀န္ယူေပးလုုိက္ရပါတယ္။

အဲဒီေန႔ညေနပုုိင္းတက္လာတဲ့ ေနာ္ေ၀းသတင္းေတြနဲ႔ DVB သတင္းေတြကိုုဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ အလုုပ္မ်ားတယ္လုုိ႔ေျပာျပီး ျပန္သြားတဲ့သမၼတဟာ DVB ဒုုညႊန္မႈးနဲ႔အဖြဲ႔ကုုိ သူတည္းတဲ့ဟုုိတယ္မွာ Exclusive (သီးသန္႔) အင္တာဗ်ဳးေပးတယ္လိုု႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီအင္တာဗ်ဳးကိုု DVB ေအာ္စလုုိရံုုးကေန ေနာက္ဆုုံးထုုတ္လႊင့္တဲ့ အသံလႊင့္ခ်က္အျဖစ္ ထုုတ္လႊင့္ျပီးတဲ့ေနာက္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ DVB စတူဒီယုုိကေန ထုုတ္လႊင့္မႈအားလုုံးကုုိ တရား၀င္ရပ္ဆုုိင္းလုုိက္တယ္လိုု႔ ဒုုညႊန္းမႈးကေျပာေၾကာင္း NRK ေနာ္ေ၀းသတင္းဌာနမွာ ဓာတ္ပုုံနဲ႔တကြ ေဖၚျပထားတာ ေတြ႔လုုိက္ရပါတယ္။

DVB မဟုုတ္ေတာ့တဲ့ DVB 

ေအာ္စလုုိရံုုးကေန သတင္းတုုိက္ရုုိက္ထုုတ္လႊင့္မႈကုုိ ရပ္နားလုုိက္ျပီလုုိ႔ ေၾကညာျပီးေနာက္မွာေတာ့ ခ်င္းမုုိင္နဲ႔ ရန္ကုုန္ရံုုးဖက္က လႈပ္ရွားမႈေတြ အေတာ္အရွိန္ေကာင္းလာတာကိုုေတြ႔ရပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္ အရာရွိေတြနဲ႔ DVB အရာရွိေတြၾကားဆက္ဆံေရးကလည္း အေတာ္တုုိးတက္လာပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ DVB အၾကား ပထမ ဆုုံး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကေတာ့ ၂၀၁၂ ခုုနွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၄-၂၅ က ရန္ကုုန္ အင္းယားလိပ္ဟုုိတယ္မွာက်င္းပတဲ့ (Media in Service to the Public: A Forum on Public Service Broadcasting) “အမ်ားျပည္သူအတြက္ ဝန္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ- အမ်ားျပည္သူအတြက္ အသံလႊင့္လုုပ္ငန္း ေဆြးေႏြးပဲြ” ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

(DVB Multimedia Group နဲ႔ အစိုုးရျပန္ၾကားေရးတုုိ႔ ပထမ ဆုုံးအၾကိမ္ ပူးတြဲက်င္းပတဲ့ မီဒီယာ ေဆြးေႏြးပဲြ)

အဲဒီေနာက္ပုုိင္းမွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ရွိ MRTV က အစိုုးရသတင္းသမားေတြကုုိ DVB ဒုုညႊန္မႈးနဲ႔အဖြဲ႔က သင္တန္းေပးတာေတြ၊ ကြန္ျပဴတာနဲ႔ အသံလႊင့္လုုပ္ငန္းသုုံးပစၥည္းလွဴတန္းတာေတြလုုပ္ခဲ့တယ္လိုု႔ သိရ ပါတယ္။ ေနာက္ပုုိင္းမွာေတာ့ ေၾကာ္ညာေတြကိုုပါလက္ခံျပီး ဒီမုုိကေရစီကိုုယ္စားျပဳ အတုုိက္ခံ မီဒီယာကေန commercial စီးပြါးျဖစ္ မီဒီယာအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းေတာ့မယ္ဆုုိျပီး တရား၀င္ေၾကညာလုုိက္ပါတယ္။

၂၀၁၃ ခုုနွစ္ ေအာက္တုုိဘာလ ၃ ရက္ေန႔က ရန္ကုုန္ျမိဳ့ ပါ့ခ္ရြိဳင္ယယ္ဟုုိတယ္မွာ က်င္းပတဲ့ DVB ကုုိ ေတာ္လွန္ေရးမီဒီယာကေန စီးပြါးေရး Commercial မီဒီယာအျဖစ္ စတင္ရပ္တည္ျခင္း စာနယ္ဇင္း မိတ္ဆက္ပဲြမွာ ဒုုညႊန္မႈး ကိုုခင္ေမာင္၀င္းက အဲဒီလုုိေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ 

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ DVB, Democratic Voice of Burma ဒီမုုိကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံကုုိ DVB Multimedia Group ဒီဗီြဘီ မာရတီမီဒီယာဂရုု အျဖစ္ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရဆီမွာ မွတ္ပုုံတင္လုုပ္လုုိက္တယ္လိုု႔ လည္း သူကဆုုိပါတယ္။ ဒီလုုိအမည္ေျပာင္းလုုိက္ေတာ့ DVB ရဲ့ အဓိပၺယ္က ဘာလဲ။ အရင္အတုုိင္း Democratic Voice of Burma ဒီမုုိကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ ဟုုတ္ေသးရဲ့လားဆုုိျပီး VOA ျမန္မာပုုိင္းမွ ၀ါရင့္အစီစဥ္မႈး ဦးေက်ာ္ဇံသာက အင္တာဗ်ဳးတခုုမွာေမးတဲ့အခါ ကိုုခင္ေမာင္၀င္းက ေဟာဒီလုုိ ေျဖခဲ့ ပါတယ္။

(ေတာ္လွန္မီဒီယာမွ စီးပြါးျဖစ္မီဒီယာအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းေၾကာင္း ေၾကညာေနစဥ္)

‘’က်ေနာ္တို႔က်တဲ့ မွတ္ပံုတင္က DVB Multimedia Group လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဗမာလုိကေတာ့ ဒီဗီြဘီ သတင္းဌာနလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံလို႔ မေျပာေတာ့ပါဘူး။ အခု ဒီဗီြဘီ သတင္းဌာန လို႔ ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ က်တဲ့မွတ္ပံုတင္ကလည္း DVB Multimedia Group လို႔ တရားဝင္မွတ္ပံုတင္ က်ထားတာရွိပါတယ္။ DVB ကေတာ့ ဒီအတိုင္းပဲ ဒီဗီြဘီ လို႔ပဲ ဆက္သြားေနပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အက်ယ္ေကာ ေရးသလား။ Democratic Voice of Burma.  Burma ဆိုတဲ့ အသံုး အႏႈန္းကို ေဖာ္ထည့္လို႔၊ ေရးလု႔ိရပါသလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒါ မေရးေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ station ရဲ ႔ အေခၚအေဝၚ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ Democratic Voice of Burma လို႔ မေခၚေတာ့ပါဘူး။ DVB Multimedia Group အဂၤလိပ္လို၊ ျမန္မာလိုကေတာ့ ဒီဗီြဘီ သတင္းဌာနလို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲဒါ B ဆိုတဲ့ဟာ Burma မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာမွလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ နံမည္တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္'' တဲ့။

အဓိပါယ္ကေတာ့ DVB ဟာ အဲဒီအခ်ိန္ ၂၀၁၃ ခုုနွစ္ ေအာက္တုုိဘာလကစျပီး ‘’Democratic Voice of Burma ဒီမုုိကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ’’ မဟုုတ္ေတာ့ပါ။ ၁၉၉၂ ခုုနွစ္ ဇူလုုိင္လ ၁၉ ရက္ေန႔မွာစတင္ခဲ့တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးကိုု္ယ္စားျပဳ၊ ဒီမုုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈကိုု္ယ္စားျပဳ DVB ဟာ အဲဒီေန႔မွာ သက္တန္းကုုန္ဆုုံး သြားျပီျဖစ္ပါတယ္။

တနည္းအားျဖင့္ေျပာမယ္ဆုုိရင္ေတာ့ ၂၀၁၃ ခုုနွစ္ ေအာက္တုုိတာေနာက္ပုုိင္း ဆက္လက္ရွိေနတဲ့ DVB ဟာ မူလ DVB မဟုုတ္ေတာ့ပါ။ ထပ္ရွင္းေအာင္ေျပာရမယ္ဆုုိရင္ေတာ့ ၁၉၉၂ ခုုနွစ္ ဇူလုုိင္ ၁၉ ရက္ေန႔ ကေန ၂၀၁၃ ခုုနွစ္ စက္တင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔အထိရွိတဲ့ DVB ဟာ မူလ ေတာ္လွန္ေရးမီဒီယာ DVB ျဖစ္ခဲ့ျပီး ၂၀၁၃ ခုုနွစ္ ေအာက္ တုုိဘာေနာက္ပုုိင္းဆက္ရွိေနတဲ့ DVB Multimedia Group ဟာ မူလ DVB နဲ႔ဘာမွမဆုုိင္တဲ့ ပုုဂၢလိကပုုိင္ Commercial စီးပြါးေရး မီဒီယာျဖစ္သြားျပီလုုိ႔ အဓိပါၺယ္ရပါတယ္။

ဒီလုုိအမည္ေျပာင္းလုုိက္ျပီဆုုိတာကုုိ ေနာ္ေ၀းအစိုုးရနဲ႔ ေနာ္ေ၀းျပည္သူေတြကိုု အသိေပးဖုုိ႔အတြက္ ၂၀၁၃ ခုုနွစ္ နိုု၀င္ဘာလ ၂၁-၂၂ ရက္ေတြမွာ မီဒီယာေဆြးေႏြးပဲြၾကီးတခုု ေအာ္စလုုိမွာျပဳလုုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုုတိယေန႔ မွာေတာ့ ေအာ္စလုုိရွိ ျမန္မာမိသားစုုေတြကိုုပါ ဖိတ္ၾကားျပီး DVB ရံုုး ပိတ္လုုိက္ျပီဆုုိတဲ့အေၾကာင္း ညြန္မႈး ေတြကရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီပဲြကုုိ ျမန္မာနုုိင္ငံမွ စာနယ္ဇင္းသမားေတြလည္း ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီတက္ေရာက္ခဲ့ ပါ တယ္။ 

(ျမန္မာစာနယ္ဇင္းသမားေတြပါတက္တဲ့ DVB ေအာ္စလုုိရံုုးပိတ္ပဲြ)

ဒီအခန္းအနားဆီတက္လာတဲ့ ေအာ္စလိုုအေျခစုုိက္ ျမန္မာသတင္းသမားတဦးျဖစ္သူ ကိုုညုုိ (အရင္ အိႏၵိယ အေျခစုုိက္ RFA သတင္းေထာက္) ကေန ဘာေၾကာင့္ DVB ေနာ္ေ၀းကေန ျမန္မာနုုိင္ငံဆီေျပာင္းသြား တာလဲ၊ ေဒၚလာ ၃ သိန္းလာဘ္စားမႈကုုိ ရင္မဆုုိင္ရဲလုုိ႔လား။ ေနာ္ေ၀းအစိုုးရက လက္မခံေတာ့လုုိ႔လား ဆုုိျပီးေမးပါတယ္။ တခါ ဒီမုုိကေရစီကုုိယ္စားျပဳမီဒီယာကေန ပုုဂၢလိကပုုိင္မီဒီယာအျဖစ္အသြင္ေျပာင္းလုုိက္ ျပီဆုုိေတာ့ လက္ရွိ DVB Multimedia Group ကုုိ ဘယ္သူေတြကပုုိင္သလဲ။ ညႊန္မႈးေတြက ပုုိင္ရွင္ျဖစ္သြား ျပီလား။ စသျဖင့္ တည့္တုုိးေမးခြန္းထုုတ္ပါတယ္။

ဒီေမးခြန္းကိုု ကုုိေအးခ်မ္းနုုိင္နဲ႔ ကုုိခင္ေမာင္၀င္းတုုိ႔က တုုိက္ရုုိက္ေျဖၾကားျခင္းမရွိပဲ ''ခင္ဗ်ားကုုိ ဘယ္သူက ဖိတ္လုုိ႔ တက္လာတာလဲ၊ သတင္းေထာက္ကတ္ျပပါ'' ဆုုိျပီး ခပ္တင္းတင္းတုုန္႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဧရာတီက ထုုတ္ေပးထားတဲ့ Contributor ကတ္ကိုုျပလုုိက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ညႊန္မႈး ၂ ဦး ဘာျပန္ေျပာရမွန္းမသိပဲ ''က်ေနာ္တုုိ႔က လက္နက္ခ်လုုိက္တာမဟုုတ္ဘူး။ ဒီမုုိကေရစီအေရးအတြက္ နည္းလမ္းေျပာင္းျပီး ဆက္ လုုပ္ေနတာပါ'' လုုိ႔ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒုုတိယ ေမးခြန္းျဖစ္တဲ့ ေဒၚလာ ၃ သိန္းလာဘ္စားမႈနဲ႔ လက္ရွိ အသြင္ေျပာင္း DVB Multimedia Group ကုုိ ဘယ္သူပုုိင္သလဲဆိုုတဲ့ေမးခြန္းေတြကိုုေတာ့ ေျဖၾကားျခင္းမရွိခဲ့ပါဘူး။ ပဲြကလည္း အေတာ္ရုုတ္ ရုုတ္သဲသဲျဖစ္သြားေတာ့ ဒီေမးခြန္းကိုု ထပ္ေမးခြင့္မရေတာ့ပါ။ လက္ရွိ DVB Multimedia Group ကုုိ ဘယ္ သူပုုိင္သလဲ၊ ေဒၚလာ ၃ သိန္းလာဘ္စားမႈ ဘယ္လိုုျဖစ္သြားျပီလဲဆုုိတာေတြဟာ တကယ္ ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းေတြပဲ မဟုုတ္ပါလား။

ေသခ်ာတာကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္၊ ေဒါက္တာစိန္၀င္းနဲ႔ ဒီမုုိကေရစီအင္အားစုုေတြက DVB Multimedia Group ကိုု အုုပ္ခ်ဳပ္ပုုိင္ခြင့္မရွိေတာ့ပါ။ ဒါျဖင့္ ပုုိင္ေကာ ပုုိင္ေသးလား။ ဆုုိင္ေကာ ဆုုိင္ေသး လား။ ဒါလည္း အားလုုံး၀ုုိင္းစဥ္းစားသင့္တဲ့ ကိစၥပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ DVB တင္မကပါဘူး။ ၈ ေလးလုုံး အေရးေတာ္ပုုံနဲ႔ ဒီမုုိကေရစီအေရးလႈပ္ရွားမႈကုုိအေျခခံျပီး၊ ေတာ္လွန္ေရးကိုုကုုိယ္စားျပဳျပီး အလွဴရွင္ေငြ နဲ႔ေပါေပါက္လာခဲ့တဲ့ ဧရာ၀တီ၊ မဇ်ိမ အပါ၀င္ ျပည္ပကေန ေနျပည္ေတာ္ဆီျပန္၀င္သြားတဲ့သတင္းဌာန အားလုုံးကိုု ဘယ္သူပုုိင္သလဲ ဆုုိတာဟာ ေမးခြန္းတခုုအျဖစ္ရွိေနဆဲပါ။

ေသခ်ာတာကေတာ့ ၂၀၁၃ ခုုနွစ္၊ နုုိ၀င္ဘာလကုုန္ကစျပီး ေနာ္ေ၀းမွာ မွတ္ပုုံတင္လုုပ္ထားတဲ့ Democratic Voice of Burma Foundation ဟာ ေနာ္ေ၀းေျမ ေပၚကေန လုုံး၀ေျပာင္းသြားခဲ့ပါျပီ။ ၁၉၉၂ ခုုနွစ္ ဇူလုုိင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ကတည္းကစတင္ခဲတ့ဲ့ ေတာ္လွန္ေရးမီဒီယာ DVB ရဲ့ မွတ္ပုုံတင္ကိုု ေနာ္ေ၀းက တရား၀င္ဖ်က္ သိမ္းလုုိက္ျပီျဖစ္ပါတယ္။ 

ဒါေၾကာင့္ ေတာ္လွန္မီဒီယာ DVB ရဲ့အခန္းက႑ဟာ ဒီမွာပဲ တခန္းရပ္သြားခဲ့ပါျပီ။ ေနာက္ထပ္ ဆက္ရွိေန တဲ့ DVB Multimedia Group ဟာ အရင္ DVB နဲ႔ ဘာမွမဆုုိင္ေတာ့ဘဲ စီးပြါးေရးမီဒီယာသာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္အပါ၀င္ အရင္လူေဟာင္းေတြ၊ မူေဟာင္းေတြနဲ႔ လက္ရွိ DVB Multimedia Group ဘာမွမဆုုိင္ ေတာ့ပါ။ ဒါေၾကာင့္ အခန္းဆက္ေရးသားလာခဲ့တဲ့ ''ေတာ္လွန္ေရး သတင္းသမားတဦးရဲ့ဒုုိင္ယာရီ'' ကုုိ မူလ DVB သက္တန္းကုုန္ သြားတဲ့ ၂၀၁၃ ခုုနွစ္ နုုိ၀င္ဘာလမွာပဲ နိဂံုုးခ်ဳပ္လိုုက္ပါတယ္။ ။
....................................................................................

အသိေပးတင္ျပခ်က္နွင့္ အၾကံအညဏ္ေတာင္းခံခ်က္။
ဧျပီလ ၆ ရက္၊ ၂၀၁၅။

တနွစ္ေက်ာ္ၾကာေရးသားခဲ့တဲ့ အထက္ေဖၚျပပါ အခန္း ၅၄ ခန္းစလုုံးကိုုေပါင္းျပီး စာအုုပ္အျဖစ္ထုုတ္ေ၀ဖုုိ႔ အစီအစဥ္ရွိပါေၾကာင္း စာဖတ္သူမ်ားအား ေလးစားစြာအေၾကာင္းၾကား အသိေပးအပ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အထက္ေဖၚျပပါ အခန္း ၅၄ ခန္းထဲမွာ လႊဲေခ်ာ္ေနတဲ့အခ်က္ေတြ၊ လုုိအပ္ေနတဲ့အခ်က္ေတြ၊ ေ၀ဖန္အၾကံျပဳစရာရွိတာေတြရွိပါက က်ေနာ့္ဆီ ပြင့္လင္းစြာေ၀ဖန္ေရးသားအၾကံျပဳနုုိင္ပါေၾကာင္း ဖိတ္ေခၚ အပ္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ DVB ၀န္ထမ္းေဟာင္း၊ ၀န္ထမ္းသစ္ေတြ။ ABSDF, NCGUB နဲ႔ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးက DVB နဲ႔ ပတ္သက္ခဲ့ဖူးသူေတြရဲ့ အျမင္ေတြ၊ အၾကံျပဳခ်က္ေတြကိုု ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။ 

လာမဲ့ ဇူလုုိင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ DVB (Democratic Voice of Burma) ဒီမုုိကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ စတင္ထူ ေထာင္ျခင္း ၂၅ နွစ္ျပည့္ေန႔မွာ ဒီစာအုုပ္ထုုတ္နုုိင္လိမ့္မယ္လုုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။

အားလုုံးကိုု ေလးစားလ်က္
ထက္ေအာင္ေက်ာ္။
..................................................................။     ။

08.04.2015

အသံဖိုင္

TV အစီအစဥ္

မ်က္ေမွာက္ေရးရာ / သတင္းသံုးသပ္ခ်က္

အေျပာင္းအလဲမ်ားနဲ႔ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ

• ပံုႏိွပ္ရန္
• မွတ္ခ်က္ (1)
• ျဖန္႔ေဝရန္

DVB Logo

• 

မီဒီယာ

အသံ

• အေျပာင္းအလဲမ်ားနဲ႔ ဒီဗီြဘီ
  • နားဆင္ရန္
  • Playlist

ဦးေက်ာ္ဇံသာ

29.11.2013 06:32

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရး သုံးသပ္ခ်က္အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုနဲ႔အတူ ေပၚေပါက္လာခဲ့တဲ့ DVB ေခၚ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံဟာ ေနာ္ေဝႏိုင္ငံကေန ရုတ္သိမ္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ အဓိက အေျခစိုက္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုေျပာင္းေရႊ ႔ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ရပါသလဲ။ ေရွ ႔အလားအလာ ဘယ္လို ျဖစ္လာႏိုင္ပါသလဲဆိုတာကို DVB တြဲဘက္အမွဳေဆာင္ညြန္းၾကားေရးမွဴး ဦးခင္ေမာင္ဝင္း နဲ႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ တို႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုခင္ေမာင္ဝင္းတို႔ရဲ ႔ DVB ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံဟာ ေနာ္ေဝႏိုင္ငံမွာ ရံုးပိတ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အၿပီးေျပာင္းေရႊ ႔ေတာ့မယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္။ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။  ေနာ္ေဝမွာ ရံုးပိတ္တာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္ အၿပီးေရႊ ႔တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ လုပ္ငန္းေတြ ခ်ဲ ႔ထြင္တာေတာ့ရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပရိုဂရမ္ (program) အစီအစဥ္ ထုတ္လုပ္ေရးအပိုင္းေတြေပါ့။ အသံလႊင့္လုပ္ငန္းေတာ့ အျပင္ကလည္း လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အသံလႊင့္တဲ့လုပ္ငန္းကို ဘယ္ကလုပ္မွာလဲ။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ ေလာေလာဆယ္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အေျခစိုက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ဖို႔ရွိပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အခုဆိုရင္ တရားဝင္အလုပ္လုပ္ခြင့္ရွိတယ့္ သေဘာရွိေတာ့ ထိုင္းကေနလုပ္ဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ စီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အပိုင္းကေတာ့ ထိုင္း နဲ႔ ျမန္မာျပည္တြင္းကေန တာဝန္ရွိတဲ့လူေတြက ခြၿပီးေတာ့သြားေနမယ္ဆိုေတာ့ ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာျပည္ ႏွစ္ခုစလံုးက တန္တူအေရးပါတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခအေနေတြ ဘယ္လိုေျပာင္းလဲလာတယ္လို႔ သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီဖက္ကို ေရႊ ႔ဖုိ႔ျဖစ္လာခဲ့သလဲ။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။  ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ တက္လာၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ၾကေပါ့။ အဲဒီမွာ မီဒီယာက႑မွာလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေပးခဲ့ၾကတာရွိတယ္ေလ။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ မီဒီယာကို တရားမဝင္ မီဒီယာအျဖစ္ ဆက္ခံရၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သတင္းေထာက္ေတြလည္း အဖမ္းအဆီးခံရတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အခု အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ အေျပာင္းအလဲလုပ္လိုက္ေတာ့ အဲဒီအေျခအေနကေန ေျပာင္းထြက္သြားၿပီးေတာ့ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ တစံုတရာ ဖြင့္ေပးလိုက္တာ အားလံုးလည္း အသိျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရင္တုန္းက ျပည္တြင္းဝင္လို႔မရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသတင္းဌာနေတြ VOA, BBC, RFA, DVB အပါအဝင္ အားလံုးအကုန္လံုး ဝင္ခြင့္ရၿပီးေတာ့ အထဲမွာဝင္ၿပီးေတာ့ လုပ္ဖုိ႔ရွိပါတယ္။ အထဲမွာ လုပ္ရွားဖို႔ အေျခအေနရွိသေရြ ႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အထဲမွာ လႈပ္ရွားဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အဲဒီအေျပာင္းအလႊဲေတြေအာက္မွာ က်ေနာ္တို႔က ျပည္တြင္းမွာ အဓိကေတာ့ အစီအစဥ္ေတြအပိုင္းကို အမ်ားႀကီးတိုးခ်ဲ ႔လုပ္ကိုင္ဖို႔ ရွိပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျပည္တြင္းမွာ တစံုတရာအတိုင္းအတာအထိ အေျပာင္းအလဲျဖစ္တယ္။ လႈပ္ရွားလို႔ရတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္ေလာက္အထိ လႈပ္ရွားခြင့္ ရွိပါသလဲ။ မီီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္အဝရၿပီလို႔ သံုးသပ္ပါသလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။  မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္အဝ    မရေသးဘူးလို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အဝရေအာင္လုပ္ဖို႔ အမ်ားႀကီး လိုအပ္ပါေသးတယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔ေျပာတဲ့ အေျပာင္းအလဲဆိုတာက မျဖစ္မေန လုပ္ကိုလုပ္လို႔ရတဲ့ အလုပ္ေတြက ရွိေနပါၿပီ။ အဓိကေတာ့ သတင္းယူတာ၊ သတင္းစုေဆာင္တာ၊ သတင္းအစီအစဥ္ေတြ ထုတ္လႊင့္တာ။ ဒါေတြကေတာ့ လုပ္လို႔ရေနၿပီ။ အဲဒီလုပ္လို႔ရတဲ့ အပိုင္းက အထဲမွာ။ သတင္းက ျမန္မာျပည္တြင္းသတင္းက ျမန္မာျပည္တြင္းမွာပဲ လုပ္ရမယ္။ အဲဒီအလုပ္ေတြ လုပ္လို႔ရၿပီဆိုကတည္းက ဝင္လုပ္တဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခုလံုး လြတ္လပ္ခြင့္ရေအာင္ေတာ့ တျခား ဒီမုိကေရစီနိုင္ငံေတြမွာ ရွိေနတဲ့ မီဒီယာမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးလုပ္ဖို႔ဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သိပါတယ္။ အခုလက္ရွိ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ထားတဲ့ မီဒီယာဥပေဒကလည္း အျငင္းခံုစရာ၊ ေဆြးေႏြးစရာ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးတယ္ဆိုတာကို သိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကိုယ္တုိင္က အခုအခ်ိန္အထိ အသံလႊင့္လိုင္စင္ မရေသးပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ အသံလႊင္လိုင္စင္ မရေသးေတာ့ အထဲကိုေျပာင္းဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အထဲကိုေျပာင္းၿပီး လုပ္တယ္ဆိုတာက လုပ္လို႔ရတဲ့အပိုင္းေတြကေနစၿပီး လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခုက DVB ဆိုတာ Democratic Voice of Burma ဆိုေတာ့ Burma vs. Myanmar ျပႆနာကလည္း က်န္ေနေသးေတာ့ အဲဒီကိစၥကို ဘယ္လို ေျဖရွင္းထားပါသလဲ။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔ DVB အေနနဲ႔ အထဲမွာ မွတ္ပံုတင္က်ၿပီးပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔က်တဲ့ မွတ္ပံုတင္က DVB Multimedia Group လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဗမာလုိကေတာ့ ဒီဗီြဘီ သတင္းဌာနလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံလို႔ မေျပာေတာ့ပါဘူး။ အခု ဒီဗီြဘီ သတင္းဌာနလို႔ ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ က်တဲ့မွတ္ပံုတင္ကလည္း DVB Multimedia Group လို႔ တရားဝင္မွတ္ပံုတင္ က်ထားတာရွိပါတယ္။ DVB ကေတာ့ ဒီအတိုင္းပဲ ဒီဗီြဘီ လို႔ပဲ ဆက္သြားေနပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အက်ယ္ေကာ ေရးသလား။ Democratic Voice of Burma - Burma ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို ေဖာ္ထည့္လို႔ ေရးလု႔ိရပါသလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒါ မေရးေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ station ရဲ ႔ အေခၚအေဝၚ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ Democratic Voice of Burma လို႔ မေခၚေတာ့ပါဘူး။ DVB Multimedia Group အဂၤလိပ္လို၊ ျမန္မာလိုကေတာ့ ဒီဗီြဘီ သတင္းဌာနလို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲဒါ B ဆိုတဲ့ဟာ Burma မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာမွလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ နံမည္တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခ်ိန္တုန္းက ဒီဗီြဘီသတင္းဌာနဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ သတင္းဌာနဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရးစီ လႈပ္ရွားမႈရဲ ႔အသံ။ ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈရဲ ႔ အာေဘာ္တခုအျဖစ္နဲ႔ ျပည္သူေတြက အမ်ားႀကီး အားေပးလက္ခံခဲ့ၾကပါတယ္။ အခု ျမန္မာျပည္ထဲကေန လုပ္ရေတာ့ အကန္႔အသတ္ေတြလည္း က်န္ေသးတယ္။ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ အျပည့္အဝမရရွိေသးဘူးလို႔

ကိုခင္ေမာင္ဝင္း က ေျပာေတာ့ ဒီဗီြဘီရဲ ႔ အေနအထား ပံုရိပ္ အေျပာင္းအလဲ ဒီအတြက္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ အခု က်ေနာ္တို႔ ေနာ္ေဝကရံုးပိတ္ၿပီးေတာ့ အထဲျပန္ေျပာင္းတာေပါ့။ ဒီလို အေျပာင္းအလဲလုပ္တဲ့ေနရာမွာ location အရေတာ့ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားတာေပါ့။ အရင္တုန္းက ေနာ္ေဝမွာ အေျခစိုက္တယ္။ အခု ျမန္မာျပည္ထဲ ေျပာင္းသြားတယ္။ ထိုင္းမွာလည္း ရွိတယ္။ အရင္တုန္းက ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် တရားဝင္လုပ္ခြင့္မရတဲ့ အလုပ္ေတြ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ လုပ္ခြင့္ရေနၿပီ။ အဲဒီလို အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ အေျပာင္းအလဲ အျဖစ္မခံတဲ့အရာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါက က်ေနာ္တို႔ရဲ ႔ editorial standard နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ တန္းဖိုးထားတဲ့ စံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြပါ။ အဲဒါ ဘာလဲဆိုေတာ့ public service broadcasting value - psbv ကုိ တန္းဖိုးထားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ public service broadcasting value အဓိက ဦးထိပ္ထားရမွာက publc interest ပါ။ ဟိုအရင္တုန္းကေတာ့ အျဖဴနဲ႔အမဲ။ စစ္အစိုးရနဲ႔ က်န္တဲ့လူအားလံုးက အတိုက္အခံျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ကလည္း အစိုးရရဲ ႔သေဘာထား၊ အစိုးရကိုလည္း ေမးခြင့္လည္းမရ၊ အစိုးရမွာရွိတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို လိုက္ခြင့္မရေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အတိုက္အခံဖက္နဲ႔ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ လႈပ္ရွားမႈသတင္းေတြပဲ အမ်ားႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ အခုအေျခအေန အမ်ားႀကီးေျပာင္းလာတဲ့အေပၚမွာ သမၼတကိုယ္တုိင္က သတင္းမီဒီယာေတြ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ခြင့္ေပးတယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြ ထုတ္ခြင့္ေပးတဲ့အခ်ိန္မွာ အစိုးရရဲ ႔ သတင္းေတြလည္း လက္လွမ္းမိသေလာက္ cover လုပ္တယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ လူေတြကေတာ့ ျမင္ေကာင္းျမင္မွာေပါ့ ဟိုအရင္တုန္းက အစုိးရအသံမပါဘူး။ အခု အစိုးရအသံ ပါလာၿပီ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ သတင္းဌာန၊ သတင္းမီဒီယာတခုအေနနဲ႔ေတာ့ ဘက္ေပါင္းစံုအသံေတြပါေအာင္ တင္ျပတာကေတာ့ ဘာမွမမွားဘူး။ လုပ္သင့္တဲ့အလုပ္၊ လုပ္ကိုလုပ္ရမယ့္အလုပ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဦးထိပ္ထားတဲ့ လူထုအက်ဳိးစီးပြား public interest ကေတာ့ ဘာမွမေျပာင္းပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တေလာတုန္းက လက္ပံေတာင္းေတာင္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ထပ္ၿပီးဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္တ့ဲအတြက္ေၾကာင့္ ေဒသအတြင္း local သတင္းေထာက္တခ်ဳိ ႔က အဲဒီမွာ သတင္းဓါတ္ပံုေတြ ရိုက္ယူၾကတယ္။ အဲဒီမွာ အာဏာပိုင္ေတြက၊ ရဲေတြက ကင္မရာေတြကို လုယူၿပီးေတာ့ အဲဒီဖလင္ေတြကို ဖ်က္ခိုင္းတယ္။ ဆိုေတာ့ သတင္းအမွန္ကို ရယူဖို႔ိကိစၥမွာ အခက္အခဲရွိတယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီကိစၥမ်ဳိးကို ဒီဗီြဘီ အေနနဲ႔ ႀကံဳရပါသလား။ ႀကံဳခဲ့ရရင္ ဘယ္လိုသံုးသပ္ပါသလဲ။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ အဲဒါမ်ဳိး အခက္အခဲႀကံဳတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အရင္တုန္းကနဲ႔စာရင္ အရင္တုန္းကေတာ့ ဒါမ်ဳိးကိစၥေတြ cover လုပ္လို႔မရဘူး။ အခုကေတာ့ cover လုပ္လို႔ရတယ္။ အဲဒီလို cover လုပ္တဲ့ၾကားက က်ေနာ္တို႔ သတင္းေထာက္ေတြ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတာတို႔၊ တိုက္ခိုက္ခံရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ လာရႈိးမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းကိစၥေတြ သြားၿပီးေတာ့ cover လုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းေထာက္ဆိုလို႔ရွိရင္ ရိုက္ႏွက္တာေတြ ခံရပါတယ္။ ထို႔အတူပဲ မိတီၳလာမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္း သြားခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တို႔ သတင္းေထာက္ေတြလည္း အဲဒီလို ၿခိမ္းေျခာက္တာ ခံရပါတယ္။ အဲဒီိလို ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြက အဓိကရုဏ္းေတြမွာ ပါဝင္တဲ့ အုပ္စုေတြက လုပ္သလို၊ တခ်ဳိ ႔ေနရာေတြမွာ အစိုးရကလည္း ရွိပါတယ္။ အစိုးရတခုတည္းကပဲ ဒီလို ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ဳိးကို လုပ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တခ်ဳိ ႔အင္အားစုေတြက အဲဒီ အဓိကရုဏ္းထဲမွာပါတဲ့ အင္အားစုေတြကိုယ္တိုင္က ၿခိမ္းေျခာက္တာမ်ဳိးေတြ ခံရပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီေတာ့ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့ကိစၥကို ၿခိမ္းေျခာက္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေဝဖန္ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ ေရးသားတာ၊ တင္ျပတာမ်ဳိး လုပ္ရပါသလား။ လုပ္ရဲပါသလား။ လုပ္ေနပါသလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ လုပ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဝဖန္တယ္။ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့အတိုင္းလည္း က်ေနာ္တို႔ တင္ျပပါတယ္ခင္မ်ား။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု ျပည္သူလူထုက တခ်ိန္တုန္းက ဒီဗီြဘီ ကို ဒီမိုကေရစီ ဘက္ေတာ္သား အသံလႊင္ဌာနတခုအေနနဲ႔ အားေပးၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အခု တိုင္းျပည္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အေျခစိုက္လုပ္လာေတာ့ ပရိသတ္ရဲ ႔ တုန္႔ျပန္မႈ၊ လူထုရဲ ႔ သေဘာထား attitude က ဘယ္လိုရွိသလဲ။ အေျပာင္းအလဲ တစံုတရာ ခံစားရပါသလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဘယ္ မီဒီယာ မဆိုပါ။ တျခား မီဒီယာေတြလိုပဲ ပရိသတ္ရဲ ႔ အားေပးမႈကို အၿမဲအကဲျဖတ္ေနရမွာပဲ။ ပရိသတ္ရဲ ႔ အားေပးမႈမရွိတဲ့ မီဒီယာကေတာ့ ေရရွည္လည္း မခံဘူးေလ။ က်ေနာ္တို႔ ေအာင္ျမင္မႈတဲ့ မီဒီယာ ျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ပရိသတ္ရဲ ႔ အားေပးမႈကို အၿမဲၾကည့္ရမွာပဲ။ ပရိသတ္ရဲ ႔ အားေပးမႈဆိုတဲ့ေနရာမွာ ပရိသတ္ရဲ ႔ အက်ဳိးစီးပြား၊ public interest, public service broadcasting value ဒီဟာေတြပဲ အဓိကထား လုပ္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေနရာမွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားႏိုင္တာက အစုိးရေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေထာက္ပံ့တဲ့ေငြနဲ႔ လည္ပတ္ရတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ အသံလႊင့္လုပ္ငန္းမွာ commercial လုိ႔ေခၚတဲ့ စီးပြားေရးေႀကာ္ျငာေတြ လံုးဝမပါဘူး။ အခုမွာေတာ့ အဲဒီ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈေတြက တျဖည္းျဖည္းရပ္တန္႔ဖို႔ရွိတယ့္အတြက္ က်ေနာ္တို႔က စီးပြားေရးေၾကညာဖက္က ဝင္လာတဲ့အတြက္ ပရိသတ္ဖက္က ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ ဒီဗီြဘီ content က အရင္တုန္းကလို hard reporting program မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ entertainment ေဖ်ာ္ေျဖေရးပရိုဂရမ္လိုလို ပါလာၿပီးေတာ့ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဖက္က ထိန္းရမယ့္ဟာက က်န္တဲ့ editorial content အပိုင္း၊ ပညာေပးနဲ႔ သတင္းျဖန္႔ခ်ီေရးလုပ္ငန္းမွာ ေလွ်ာ့ခ်မွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီလို ေလ်ွာ့မခ်ဘဲနဲ႔ တဖတ္က ဝင္ေငြရမယ့္ commercial နဲ႔ entertainment ကိုေတာ့ အခ်ဳိးညီေအာင္ေတာ့ ေပါင္းစပ္သြားမယ္အပိုင္းေတာ့ ရွိပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဲဒီလို commercial ေတြကို အေျခခံၿပီးေတာ့ မီဒီယာလုပ္ငန္း လုပ္မယ္ဆိုရင္ လူေတြေထာက္ျပၾကတာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးုုလုပ္ငန္းကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လုပ္ခြင့္ရတာဟာ လူတိုင္းသံုးႏႈန္းေနတဲ့အတိုင္း ခရိုနီေတြ၊ အာဏာရွင္တဲ့လူေတြ၊ စစ္ဗိုလ္ေတြရဲ ႔ လက္ကိုင္တုတ္ေတြ၊ သူတုိ႔ေတြရဲ ႔ လူေတြသာ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြလို႔ ဆုိပါတယ္။ ကိုခင္ေမာင္ဝင္းတို႔ လုပ္ငန္းမွာလည္း ဒီလူေတြရဲ ႔ commercial ေတြ ထည့္သြင္းရမယ္။ ေႀကာ္ျငာေတြ ထည့္ေပးရမယ့္ အလွည့္ႀကံဳလာရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုဟာေတြကို လိပ္ျပာသန္႔သန္႔နဲ႔ ေၾကညာေပးမလား။ လူထုလက္ခံမလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔က အစကတည္းက commercial မီဒီယာအတြက္ လုပ္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ အခု commercial လက္ခံတယ္ဆိုတာကလည္း စီးပြားျဖစ္၊ က်န္တဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြလို စီးပြားေရးတည္ေထာင္ၿပီးေတာ့ အျမတ္အက်ဳိးအတြက္ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ commercial ကိုပဲ လက္ခံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ ethnical standard အျမင့္ႀကီးထားထားပါတယ္။ ဥပမာဆိုၾကပါစို႔ သူမ်ား တီဗီြ station ေတြမွာ ျမင္ေနၾက အရက္ေဆးလိပ္ေႀကာ္ျငာေတြ။ ဒါမ်ဳိးေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ စဥ္းစားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခု ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ အသံလႊင့္ဌာနေတြမွာဆိုရင္ တစ္နာရီမွာ မိနစ္ (၂၀)၊ မိနစ္ (၃၀) ေလာက္ ေႀကာ္ျငာေတြ ထည့္ၿပီးေတာ့ commercial အႀကီးအက်ယ္ ယူေနတဲ့ဟာမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ လုပ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ content ရဲ ႔ (၁၀) ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ပိုၿပီး ေႀကာ္ျငာ ဘယ္ေတာ့မွ မထည့္ဘူး။ ပိုက္ဆံရေကာင္းရတာ နည္းလိမ့္မယ္။ အဲဒါက လူထု interest ကို ေရွ ႔တန္းထားလို႔ပါ။ အဲဒီလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ေႀကာ္ျငာလာထည့္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းက ဘယ္လိုမ်ဳိး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလဲ။ ဒါကို ခ်ိန္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ethics နဲ႔ မကိုက္တဲ့ဟာေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မီဒီယာလုပ္ငန္းကိုယ္တိုင္က ethics နဲ႔ မကိုက္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ေထာက္ျပဖို႔ တာဝန္ရွိတဲ့အတြက္ အဲဒီလူေတြဆီကေန ပိုက္ဆံေတြယူၿပီးမွ ေႀကာ္ျငာေတြကို လက္ခံတာမ်ဳိး ေရွာင္ရွားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုခင္ေမာင္ဝင္း အခုန နမူနာေပးတာ ethical မျဖစ္တဲ့ဟာဆိုလို႔ ေဆးလိပ္နဲ႔ အရက္ဆိုတဲ့ ႏွစ္ခုကေတာ့ မွန္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေျပာတာက မ်ားေသာအားျဖင့္ မရိုးသားတဲ့ေငြေတြ၊ ခရိုနီေတြ မတရားရယူထားတဲ့ ေငြေတြနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့ စီးပြားေရးေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အဲဒီဟာေတြက ပိုေတာင္မ်ားမယ္ထင္တယ္။ သူတို႔ေတြကို ပယ္မလား။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေဆြးေႏြးတာတုိ႔၊ ပတ္သက္တာေတြ ဘာမွမရွိပါဘူး။ အခုအခ်ိန္အထိ donor ေတြရဲ ႔ ေထာက္ပံ့ေငြနဲ႔ပဲ လည္ပတ္ေနေသးတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ သူတို႔ေတြရဲ ႔ လုပ္ငန္းေႀကာ္ျငာေတြကို ထည့္လာရင္ေကာ။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ ေႀကာ္ျငာေတြကို ထည့္လာရင္ေတာ့ တခုခ်င္း case by case စဥ္းစားဖို႔ရွိတယ္။ ဘယ္လိုမ်ဳိး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလဲ။ ဘယ္ကိစၥအတြက္ ေၾကညာလာထည့္သလဲေပါ့။ အဲဒီမွာ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ ရွိပါတယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔ဆီ လာမထည့္ေသးတဲ့အတြက္ ဘာမွ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္စရာ ေလာေလာဆယ္ မရွိေသးဘူး။ ေလာေလာဆယ္ ထည့္ေနတဲ့ ေႀကာ္ျငာေတြက ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ အေသးစားေလးေတြ၊ ဥပမာ တိုင္းရင္းေဆးလုပ္ငန္းတုိ႔၊ ေရႊဆိုင္တို႔ လုပ္ငန္းအေသးေလးေတြပဲ ရွိပါေသးတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္အႀကီးႀကီးေတြ မရွိေသးပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးေမးခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းတခုက မျဖစ္ပါေစနဲ႔လို႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။ တကယ္လို႔ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ေကာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးဟာ ေနာက္ျပန္မလွည့္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေျခအေနမဟုတ္ေသးဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။ တကယ္လို႔ ေနာက္ျပန္လွည့္ရမ္ဆိုရင္ မီဒီယာေတြလည္း ေနာက္ျပန္လွည့္ရမယ္ထင္တယ္။ အဲဒီလိုက်ရင္ ဘယ္လို ဆံုးျဖတ္ၾကမလဲ။

ဦးခင္ေမာင္ဝင္း ။ ။ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းတခုလံုး ေနာက္ျပန္လွည့္သြားမွေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း ဘာမွ မတတ္ႏိုင္ဘူးေလ။ က်ေနာ္တို႔ တာဝန္က အဲဒီလို ေနာက္ျပန္လွည့္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို မျဖစ္ေအာင္ ဝိုင္းဝန္လုပ္ဖို႔ မီဒီယာေတြမွာလည္း တာဝန္ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆပါတယ္ခင္မ်ား။ လုပ္ႏိုင္တဲ့ဖက္က ဝိုင္းဝန္လုပ္ဖုိ႔ ရွိပါတယ္။

Posted in: ABSDF,LEARNING MEDIA,LIFE IN MEDIA