Friday, February 20, 2015

နုုိင္ငံျခားရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရး ဘယ္ဟာကုုိသင္ေရြးမလဲ

လူ႔အခြင့္အေရးဟာ နုုိင္ငံျခားရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈအတြက္ေပးလုုိက္ရတဲ့ တန္းဖုုိးလား Human Right: The Price for Investments? လုုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြတခုု ဇန္နာ၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔က ေနာ္ေ၀းနုုိင္ငံ ေအာ္စလိုု တကၠသုုိလ္မွာက်င္းပခဲ့ပါတယ္။ နုုိင္ငံတခုုကုုိေရြးခ်ယ္ျပီး ရင္းနွီးျမႈပ္ႏွံမႈ၀င္လုုပ္တဲ့အခါ လူ႔အခြင့္အေရးမခ်ဳိးေဖာက္မိေစဖုုိ႔၊ အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့ အစိုုးရကိုု အားေပးတာမ်ဳိးမျဖစ္မိေစဖုုိ႔ ေနာ္ေ၀းလူထုုက ပူပန္ေနတဲ့ သေဘာပါ။ အဲဒီပူပန္မႈေတြထဲက အေကာင္းဆုုံး ဥပမာကေတာ့ ျမန္မာနုုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႈပ္နံွမႈလုုပ္မယ္ဆုုိျပီး ေနာ္ေ၀းက ေရြးခ်ယ္လုုိက္ျခင္းပါပဲ။

(ေနာ္ေ၀း လက္ေထာက္နုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကိး Morten Høglunde ေဆြးေႏြးေနစဥ္) ဓာတ္ပုုံ-ထက္ေအာင္ေက်ာ္။

ဒီေဆြးေနြးပဲြကုုိစီစဥ္သူကေတာ့ မၾကာေသးခင္ကမွ ရန္ကုုန္မွာ နုုိဗယ္စာေပပဲြေတာ္ကုုိ စီစဥ္ခဲ့သူ ေနာ္ေ၀း-ျမန္မာ ေကာ္မီတီ NBC နဲ႔ အျခားအဖြဲ႔ ခုုျဖစ္ပါတယ္။ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးသူေတြကေတာ့ ေနာ္ေ၀းလက္ေထာက္ နုုိင္ငံ ျခားေရး၀န္ၾကီး Morten Høglunde ေနာ္ေ၀းပါလီမန္ နုုိင္ငံျခားေရးေကာ္မီတီမွ Trine Skei Grande ျငိမ္းခ်မ္းေရး သုုေတသီ Stein Tønnesson နဲ႔ ရန္ကုုန္နုုိင္ငံေရးသိပၺံေက်ာင္းမွ ဦးစုုိးျမင့္ေအာင္တိုု႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာ္စလုုိတကၠ သုုိလ္ကေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ေနာ္ေ၀းေရာက္ျမန္မာေတြအပါ၀င္ ပရိသတ္ ၁၀၀ နီးပါး ေတြ႔ရပါတယ္။

‘’စီးပြါးေရးတုုိးတက္မႈကိုုဖန္တီးေပးတာနဲ႔တျပိဳင္တည္းမွာ ဒီမုုိကေရစီတုုိးတက္မႈကိုုလုုိလဲ အားေပးမႈျဖစ္ေစရမယ္။ ဒီရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈဟာ ရင္းနွီးမႈလုုပ္သူတဦးတည္း အက်ဳိးခံစားဖုုိ႔မဟုုတ္ဘူး။ ပါ၀င္ပတ္သတ္သူအားလုုံး အျပန္အလွန္ အက်ဳိးရွိေစရပါ့မယ္။ ျမန္မာနုုိင္ငံဟာ ပုုဂၢလိကပုုိင္စီးပြါးေရးလုုပ္ငန္းေတြ၊ အလုုပ္အကိုုင္အခြင့္အလမ္းသစ္ေတြ ဖန္တီးဖုုိ႔လုုိေနပါတယ္’’ လုုိ႔ Morten ကေျပာပါတယ္။ 

ဒီအတြက္ ေနာ္ေ၀းနုုိင္ငံဟာ နုုိင္ငံတကာစံခ်ိန္စံညြန္းေတြနဲ႔အညီ ျမန္မာနုုိင္ငံအတြင္း ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈ၀င္လုုပ္ေနပါတယ္။ ဒီလုုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေနာ္ေ၀းကုုပၺဏီေတြဖက္ကေရာ၊ ျမန္မာအစိုုးရဖက္ကေရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈရွိရပါ့မယ္လုုိ႔လဲ သူကဆုုိပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေနာ္ေ၀းကေပးခဲ့တဲ့ ဖြံံျဖိဳးေရးအကူညီဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ ခုုနွစ္အတြင္း ခရုုိနာ ၁၉၃ သန္း (အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၃၀ ၀န္းက်င္) သာရွိျပီး ပုုဂၢလကကုုပၺဏီ တယ္လီေနာ္ရဲ့ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈဟာ ခရိုုနာ ဘီလီယံေလာက္ေတာင္ရွိနုုိင္တယ္လိုု႔ သူကတြက္ျပပါတယ္။

ေနာ္ေ၀းကေပးတဲ့ ဖြံျဖိဳးေရးအကူညီေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ ဒီမုုိကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္ေရး၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔စည္း၊ သဘာ၀ပန္၀န္းက်င္၊ ရာသီဥတုု၊ လက္ရွိသြားေနတဲ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ တက္ၾကြစြာပါ၀င္ေရးအပါ၀င္ အခန္း က႑ ၁၂ ခုုအတြက္ျဖစ္တယ္လိုု႔ဆုုိပါတယ္။ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈထဲမွာေတာ့ ဆက္သြယ္ေရး၊ ေရနံနဲ႔ ဓာတ္ေငြ႔၊ စြမ္းအင္၊ (Clean Energy) ရေအာင္အဓိကၾကိဳးစားေပးေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုုိရင္ ျမန္မာ့နုုိင္ငံလူဦးေရရဲ့ ၇၀ ရာခုုိင္ နႈန္းဟာ အခုုခ်ိန္ထိ လ်ပ္စစ္မီးမရေသးလုုိ႔ျဖစ္တယ္လိုု႔ သူကရွင္းျပပါတယ္။

နိဂံုုးခ်ဳပ္တဲ့အခါမွာေတာ့ ျပီးခဲ့တဲ့တနဂၤေႏြေန႔ထုုတ္ နယူးေယာက္တုုိင္း သတင္းစာအယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ကုုိ ကုုိး ကားျပီး ျမန္မာနုုိင္ငံက နုုိင္ငံျခားရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈကုုိ လုုိေနတာမွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္  အဲဒီျမႈပ္နွံမႈဟာ လူ႔အခြင့္ေရးနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုုေလးစားတဲ့ျမႈပ္နွံမႈျဖစ္ရမယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔လည္း လာဘ္စားမႈနဲ႔ ခရုုိနီျပသာ နာကိုု အေသအခ်ာကုုိင္တြယ္ဖုုိ႔လုုိေနပါတယ္ဆုုိျပီး ေထာက္ျပသြားပါတယ္။

ဒုုတိယ ဆက္ေျပာသူကေတာ့ လစ္ဘရယ္ပါတီ ဥကၠဌ လဲျဖစ္၊ ပါလီမန္နုုိင္ငံျခားေရးဌာနအဖြဲ႔၀င္လည္းျဖစ္တဲ့ Trine Skei Grande ပါ။ သူမဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာကမွ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ျမန္မာနုုိင္ငံေတြဆီ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ‘’ဗီယက္နမ္ကလူေတြက က်မတုုိ႔ကုုိ အမွန္အတုုိင္းတခုုမွမေျပာဘူး။ သူတုုိ႔မွာ ပါတီတခုုတည္းသာရွိေပမဲ့ ဒီမုုိကေရစီအျပည့္အ၀ရေနျပီလုုိ႔ေျပာၾကပါတယ္’’ လုုိ႔ သူမက နိဒါန္းခ်ီပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ‘’ျမန္မာေတြက ေတာ့ သူတုုိ႔ဆီမွာ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုုိကေရစီမရေသးဘူးလုုိ႔ အမွန္တုုိင္းေျပာၾကပါတယ္’’ ဆုုိျပီး သူမက နႈိင္းယွဥ္ျပပါတယ္။ 

ျမန္မာေတြဟာ အရွိတရားကိုုအမွန္တုုိင္းေျပာေပမဲ့ အမွန္တုုိင္းမလုုပ္ၾကေသးတာက ခက္ေနတယ္ဆုုိျပီးသူမက ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ျမန္မာနုုိင္ငံမွာက်င့္သုုံးေနတဲ့လက္ရွိဒီမုုိကေရစီနဲ႔ တကယ့္ဒိီမုုိကေရစီ ဘယ္ေလာက္အထိ ကြာေနသလဲဆိုုတာကိုု အရွင္းဆုုံးျပနုုိင္တဲ့ သာဓကကေတာ့ ေနာ္ေ၀းဘုုရင္မင္းျမတ္ မႏၱေလးကုုိေရာက္စဥ္က အျဖစ္အပ်က္ပါပဲလုုိ႔ သူမကေထာက္ျပပါတယ္။

‘’ဆင္းရဲသားေတြကိုု ဒီလုုိေရႊေျပာင္းလုုိက္တာဟာ အာဏာရွင္ရဲ့လုုပ္ရပ္ပါပဲ’’ လုုိ႔သူမကေျပာပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေအာ္စလိုုမွာလဲ လမ္းမေပၚမွာ သူေတာင္း စားေတြရွိေနတာကုုိ ဖယ္ရွားသင့္မသင့္ မၾကာခဏျငင္းခုုန္ေနၾကတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတိုု႔ကုုိဒီတုုိင္းဖယ္ရွားလုုိ႔ မရပါဘူး။ ‘’ဘာေၾကာင့္လည္းဆုုိရင္ က်မတုုိ႔ဟာ ဒီမုုိကေရစီစနစ္ကုုိ လက္ ေတြ႔က်င့္သုုံးေနလုုိ႔ပါပဲ’’ တဲ့။

တတိယ ေဆြးေႏြးသူကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသုုေတသီ ပါေမာကၡ Stein Tønnesson ပါ။ ‘’လက္ရွိျမန္မာနုုိင္ငံရဲ့ အေျခအေနနဟာ အလြန္စိတ္၀င္စားဘြယ္ေကာင္းတဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာပဲရွိေနပါေသးတယ္။ ဒီမုုိကေရစီစနစ္ဆီ မေရာက္ေသးပါဘူး၊ ဒါဟာ စစ္တပ္က ခန္႔အပ္ထားသူေတြက အုုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ စနစ္တခုုမွ်သာျဖစ္ ပါတယ္’’ လိုု႔ ေျပာပါတယ္။ 

ျပီးေတာ့ လက္ရွိသမၼတဦးသိန္းစိန္၊ လႊတ္ေတာ္နာယက ဦးေရႊမန္းတုုိ႔ဟာ ဗုုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြျဖစ္တဲ့အျပင္ စစ္ သားအမတ္ ၂၅ ရာခုုိင္နႈန္းကုုိလည္းေပးထားရေသးတယ္လိုု႔ေထာက္ျပပါတယ္။ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္အပါ၀င္ တခ်ဳိ႔ အခြင့္ေရးတခ်ဳိ႔ရလာတယ္ဆုုိေပမဲ့ အဓိက အာဏာကုုိ စစ္ဖက္က ဆက္ကုုိင္ထားဦးမွာျဖစ္တယ္လိုု႔ ပါေမာကၡက ေျပာပါတယ္။

ျငိမ္းခ်မ္းေရးအေၾကာင္းေျပာတဲ့အခါမွာေတာ့ ဦးသိန္းစိန္ အစိုုးရလက္ထက္မွာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ အင္ တုုိက္အားတုုိက္လုုပ္ေနတယ္ဆိုုေပမယ့္ ၁၉၉၀ ၀န္းက်င္ကစျပိး အပစ္ရပ္ထားတဲ့ KIO ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ ဟာ ၂၀၁၁ ခုုနွစ္ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရလက္ထက္က်မွ တုုိက္ပဲြျပန္ျဖစ္တာဟာ ထူးျခားေနတယ္။ တခါ ရခုုိင္ဖက္က ရုုိဟင္ဂ်ာ ပဋိပကၡနဲ႔ ဘာသာေရးျပသာနာေတြဟာလဲ ဒီအစိုုးရလက္ထက္က်မွေပၚလာတာျဖစ္တယ္လိုု႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။

ျပီးေတာ့ လာမဲ့ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ျငိမ္း အဖြဲ႔ေတြကိုုဘယ္လိုုသေဘာထားမလဲ။ ဥပမာ တရုုတ္နယ္စပ္က - နယ္ကိုု ဆုုိရင္ အစိုုးရက လုုံး၀မတုုိ႔မထိရဲဘူး။ အလားတူပဲ က်န္တဲ့တုုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုုိင္အဖဲြ႔ေတြကလဲ ၂၀၁၅ ေရြး ေကာက္ပဲြအထိ ဒီတုုိင္းရွိေနဦးမွာဆုုိေတာ့ ဒီနယ္ေတြကုုိ ဘယ္လိုုလုုပ္မလဲ။ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္မဲ့ တုုိင္းရင္းသား ပါတီေတြကလည္း အဲဒီနယ္ေတြကိုု ကိုုယ္စားျပဳနုုိင္တာမဟုုတ္တဲ့အတြက္ ဒါကိုု အေသခ်ာစဥ္းစားသင့္တယ္လိုု႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသုုေတသီက ေထာက္ျပသြားခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ဆုုံးေဆြးေႏြးသူ ရန္ကုုန္ နုုိင္ငံေရးသိပၺံေက်ာင္းမွ ဦးစုုိးျမင့္ေအာင္ရဲ့အျမင္ကလဲ ေနာ္ေ၀းျငိမ္းခ်မ္းေရး သုုေတသီရဲ့အျမင္နဲ႔ အေတာ္နီးစပ္ပါတယ္။ လက္ရွိအစိုုးရဟာ ေရြးေကာက္ခံအရပ္သားအစိုုးရလုုိ႔ေျပာေနေပမဲ့ အမ်ားစုုဟာ စစ္ဖက္ကလူေတြခ်ည္းျဖစ္ေနတယ္လိုု႔ သူကဆုုိပါတယ္။ 

အရင္ နအဖ ေခတ္က ထိပ္တန္း စစ္ဗုုိလ္ ဦးမွာ ဦးသန္းေရြနဲ႔ ဦးေမာင္ေအးတုုိ႔ အနားယူသြားတယ္ဆုုိေပမယ့္ တတိယလူ ဦးသိန္းစိန္က သမၼတ၊ စတုုတၱလူ ဦးေရႊမန္းက လႊတ္ေတာ္နာယက။ ပဥၥမလူကေတာ့ ေသသြားျပီး ဆဌမလူ ဦးတင္ေအးက ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠျဖစ္ေနပါတယ္။ အလားတူပဲ ၀န္ၾကီးဌာနေတြကိုုၾကည့္မယ္ ဆုုိရင္လည္း ၀န္ၾကီးေတြအားလုုံးက စစ္ဗိုုုုလ္ေဟာင္း၊ ဒုု၀န္ၾကီးေတြက အရပ္သား။ တခါ ဌာနဆုုိင္ရာေတြမွာဆုုိရင္ လည္း ညြန္မႈးေတြအားလုုံးက စစ္ဗိုုလ္ေဟာင္း၊ ဒုုညြန္မႈးေတြက အရပ္သားျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္ဖက္က လူ ေတြဆက္အုုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့သေဘာျဖစ္ေနတယ္လိုု႔ သူကေထာက္ျပပါတယ္။

တခါ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၀ါဒီပါလုုိ႔ အေနာက္တုုိင္းမီဒီယာကပုုံေဖၚေလ့ရွိတဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကုုိယ္တုုိင္က မ်ဳိး ေစာင့္ဥပေဒလုုိဟာမ်ဳိးကိုု လြတ္ေတာ္ဆီတင္သြင္းတာေတြ၊ ၉၆၉  လႈပ္ရွားမႈကုုိ အားေပးတာေတြ၊ အမုုန္းတရား ေဟာေျပာမႈကိုု မတားဆီးပဲေနတာေတြဟာ လက္ရွိအေျပာင္းအလဲအေပၚ လူေတြကစိတ္ပ်က္လာနုုိင္တယ္လိုု႔ သူကဆုုိပါတယ္။

ပရိတ္သတ္ေတြေမးျမန္းတဲ့အထဲမွာေတာ့ မၾကာခင္ေရြးေကာက္ပြဲလာေတာ့မယ္။ တကယ္လိုု႔ ဒီေရြးေကာက္ပဲြမွာ အမ်ဳိးသားဒိီမုုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ပါတီအနုုိင္ရရင္ အစိုုးရတရပ္အျဖစ္ အုုပ္ခ်ဳပ္နုုိင္တဲ့လူေတြ အဆင္သင့္ရွိရဲ့လား ဆုုိတဲ့ေမးခြန္းက စိတ္၀င္စားဖုုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းကိုု ဦးစိုုးျမင့္ေအာင္ကေျဖတဲ့အခါမွာ NLD မွာ လုုပ္နုုိင္ ကုုိင္နုုိင္တဲ့လူတခ်ဳိ႔ရွိနုုိင္ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးစြမ္းရည္နဲ႔ပတ္သက္ျပီး NLD ဖက္က အမ်ားသိေအာင္ ေဆြးေႏြးတာ၊ ထုုတ္ေျပာတာ သိပ္မေတြ႔ရေသးဘူးလုုိ႔ပါ၀င္ပါတယ္။

ဒုုတိယ ေမးခြန္းကေတာ့ ေနာ္ေ၀းရဲ့အကူညီေတြကိုု အစိုုးရဆီတုုိက္ရုုိက္ေပးသလား၊ ဒီအကူညီေတြ အလြဲသုုံးမခံ ရေအာင္ ဘယ္လုုိေမာ္နီတာလုုပ္သလဲဆိုုတာပါ။ ဒီေမးခြန္းကိုုေတာ့ နုုိင္ငံျခားေရးဒုု၀န္ၾကီးက ျမန္မာအစုုိးရကုုိ တုုိက္ရုုိက္ေပးတာ လုုံး၀မရွိေၾကာင္းနဲ႔ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔စည္းေတြကေနတဆင့္သာ အမ်ားျပည္သူကိုုေပး တာျဖစ္ တယ္။ အလဲြသုုံးမႈရွိရင္ အခ်ိန္မေရြးတုုိင္ၾကားနုုိင္တယ္။ ေနာ္ေ၀းဟာ လြတ္လပ္တဲ့ လူ႔အဖဲြ႔စည္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘာမွကြယ္၀ွက္ထားစရာမရွိ၊ အားလုုံးပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိတယ္လိုု႔ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာပရိသတ္ ဦးဆီကထြက္လာတဲ့ေမးခြန္းထဲမွာေတာ့ ေနာ္ေ၀းအပါ၀င္ နုုိင္ငံတကာအဖြဲ႔စည္းေတြဟာ အရင္ က ဒိီမုုိကေရစီအင္အားစုုေတြကိုု အင္တုုိက္အားတုုိက္ကူညီေနရာကေန အခုု ေရြးေကာက္ခံအစိုုးရမဟုုတ္တဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရကုုိ အဓိကသြားကူညီေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမုုိကေရစီအင္အားစုုေတြရဲ့ လႈပ္ရွားမႈ အားနည္းသြား တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္အပါ၀င္ ဒီမုုိကေရစီအင္အားစုုတရပ္လုုံး အစိုုးရခင္းတဲ့လမ္းေၾကာင္းအတုုိင္းလုုိက္ ေအာင္ နုုိင္ငံတကာဖက္က တြန္းပိုု႔သလုုိျဖစ္ေနတယ္ဆိုုတာ ပါ၀င္ပါတယ္။

ဒီေဆြးေႏြးပဲြအျပီး ေနာက္တရက္မွာထြက္လာတဲ့ နယူးေယာက္အေျခစိုုက္ နုုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္ေရးေစာင့္ၾကည့္မႈ အဖြဲ႔ HRW ရဲ့ ၂၀၁၅ ခုုနွစ္အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ျမန္မာနုုိင္ငံရဲ့လူ႔အခြင့္ေရးအေျခေနဟာ မနွစ္ကထက္ပုုိဆုုိးလာ ေနတယ္လိုု႔ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။ျမန္မာအစုိးရကုိ ေထာက္ခံအားေပးေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာက အလႈရွင္ေတြအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြဆုိးရြားေနတဲ့ၾကားက မသိက်ဳိးကၽြန္ျပဳၿပီး ဆက္လက္ေထာက္ခံ အားေပးေနတဲ့ အေပၚ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ အထူးစုိးရိမ္မိပါတယ္’’ လိုု႔ HRW ရဲ့ အာရွေရးရာ လက္ေထာက္ညြန္ၾကားရးမႈး Phil Robertson က VOA ျမန္မာပုုိင္းကုုိေျပာတာ ၾကားလုုိက္ရပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ေျမာက္အေမရိကနဲ႔ ဥေရာပတုိက္ကနုုိင္ငံေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန ေတြတုိးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ ဖိအားေပးေျပာဆုိဖုိ႔ထက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စီးပြားလုပ္လုိတဲ့ဆႏၵက ပုိျပင္းျပ ေနတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီလုိ မ်က္စိမွိတ္ေထာက္ခံေနတာဟာ အႏၱရာယ္မ်ားၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ေတြကုုိ ပုိမုိဆုိးရြားလာေစတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းအရာေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔လဲ သူကေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာနုုိင္ငံတြင္းကထြက္လာတဲ့ အခုုတေလာသတင္းေတြကိုုၾကည့္မယ္ဆုုိရင္လည္း ျပီးခဲ့တဲ့သတင္းပတ္ကပဲ ကခ်င္ေက်ာင္းဆရာမ ၂ ဦး အဓမၼက်င့္ အသတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ လအနည္းငယ္ကလည္း သတင္းေထာက္ ကုုိပါၾကီး အသတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ သိမ္းဆည္းခံလယ္ေတြကိစၥ၊ လက္ပံေတာင္းမုုိင္းကိစၥမွာ လယ္သမားေတြကိုု ကူညီမႈနဲ႔ ကုုိေနမ်ဳိးဇင္၊ ေနာ္အုုန္းလွ အပါ၀င္ အနည္းဆုုံး ၄ ဦး ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးခံေနရပါတယ္။ 

ကုုန္ေစ်းနံႈးက်ဆင္းေရးဆႏၵျပမႈနဲ့ ေထာင္ခ်ခံထားရတဲ့ ကိုုထင္ေက်ာ္၊ ယူနတီနဲ႔မြန္းတည့္ေနမွ သတင္းသမားေတြ အပါ၀င္ နုုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၁၆၀ အက်ဥ္းေထာင္ေတြအတြင္း ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ကခ်င္၊ တေအာင္း၊ ရွမ္း တပ္ေတြနဲ႔ အစိုုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြၾကား ေန႔စဥ္လုုိလိုု တုုိက္ပြဲျဖစ္ေနပါတယ္။ 

ဒါေတြဟာ ျမန္မာနုုိင္ငံမွာ တည္ျငိမ္မႈမရွိေသးသလုုိ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြါးေနဆဲဆုုိတဲ့ သဓကေတြျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာမယ္ဆုုိရင္ေတာ့ စီးပြါးေရးလြတ္လပ္ခြင့္ရွိလာရင္ နုုိင္ငံေရးလြတ္ လပ္ခြင့္ပါရွိလာတယ္ဆုုိတဲ့ သီအုုိရီဟာ ျမန္မာနုုိင္ငံအတြက္ မမွန္နုုိင္ဘူးဆုုိတာကုုိ ဒီအခ်က္ေတြက သက္ေသျပ ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီးပြါးေရးကုုိခ်ည္းဦးစားမေပးပဲ စီးပြားေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရး၊ ဒီမုုိကေရစီအေရးေတြ ဟန္ခ်က္ညီ တုုိးတက္လာေအာင္ နုုိင္ငံတကာအဖြဲ႔စည္းေတြဖက္ကေရာ၊ အစုုိးရဖက္ကပါ ေဒသခံလူထုုေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ဖုုိ႔လုုိေနျပီျဖစ္ပါ တယ္။

(အေရးေပၚေဆာင္းပါးေတြၾကားမွာ ဒီေဆာင္းပါးက ၾကားညွပ္ျပီး က်န္ေနတဲ့အတြက္ မွတ္တမ္းအျဖစ္ သိရွိေလ့လာနုုိင္ေအာင္ ျပန္လည္တင္ေပးလုုိ္က္ပါသည္။)။

0 comments:

Post a Comment

Share

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More