ဇြန္လအကုန္ ဇူလုိင္လထဲေရာက္တာနဲ႔ ေနာ္ေ၀းနဲ႔အေနာက္ကမၻာမွာ ေႏြရာသီ ေဟာလီးေဒး Holiday သုိ႔မဟုတ္ နွစ္ပတ္လည္ Vacation ရာသီစပါၿပီ။ အတိအက်ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဇူလုိင္လ ဒုတိယ သတင္းပတ္အစ ၇ ရက္ေန႔ကေန တတိယ သတင္းပတ္ အကုန္ ၂၅ ရက္ေန႔အထိ၊ ဒီကအေခၚတုိင္း ဆုိရင္ေတာ့ သတင္းပတ္အမွတ္ ၂၈ ကေန ၃၀ အထိ သတင္း ၃ ပတ္ကုိ ေႏြရာသီေဟာလီးေဒး ကာ လအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာပါ။ အစုိးရရံုးေတြ၊ ေက်ာင္းေတြအပါ၀င္ လုပ္ငန္းဌာနအေတာ္မ်ားမ်ား ပိတ္ၿပီး ၀န္ထမ္းေတြ အားလုံးနီးပါး အပန္းေျဖခရီးထြက္ၾကပါတယ္။
(ထား၀ယ္ခရုိင္ ေလာင္းလုံးျမိဳ့အနီးက စမ္းလမ္းကမ္းေျခ။ ဓာတ္ပုံ- ထက္ေအာင္ေက်ာ္)
တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ဇူလုိင္လအထိမေစာင့္ဘဲ ဇြန္လ ၂၁ ရက္၊ ေန႔တာအရွည္ဆုံးေန႔ကတည္းက ေဟာလီးေဒး ယူ သြားၾကပါၿပီ။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေဟာလီးေဒးမန္းနီး ကုိယ့္ဘဏ္ထဲ၀င္လာတဲ့ ဇြန္လေနာက္ဆုံး သ တင္းပတ္မွာ ခရီးထြက္ၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေနာ္ေ၀းေရာက္ျမန္မာေတြလည္း ဘယ္နည္းပါ့မလဲ။ တခ်ဳိ႕က အိမ္နီးခ်င္း ဥေရာပနုိင္ငံေတြဆီ သြားလည္ၾကၿပီး တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံက မိဘေဆြမ်ဳိး ေတြဆီ ျပန္လည္ၾကတာ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
က်ေနာ္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္ဇြန္လတုန္းက ေဟာလီးေဒးအျဖစ္ သတင္းေလးပတ္ခြင့္ယူၿပီး ျမန္မာနုိင္ငံ ဆီျပန္လည္ခဲ့ပါတယ္။ ''မင္းက အလုပ္လက္မဲ့ဆုိေတာ့ တခ်ိန္လုံးအားေနတာပဲ မဟုတ္ဘူးလား။ ေဟာလီးေဒး ထပ္ယူစရာလုိေသးလုိ႔လား'' ဆုိၿပီး မိတ္ေဆြတခ်ဳိ႕က ေနာက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆ နာက သူတုိ႔နားလည္ထားတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံကအလုပ္လက္မဲ့ ၁၀၉၊ ၁၀၁ ဆုိတဲ့ လူေတြနဲ႔ ဒီနုိင္ငံက အလုပ္လက္မဲ့ သို႔မဟုတ္ အလုပ္ရွာေဖြေနသူေတြအျဖစ္ တရား၀င္မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့လူေတြၾကား အဓိ ပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ မတူပါ။
ဒီနုိင္ငံမွာက အခြန္ေဆာင္ဖူးတဲ့ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္ျပဳတ္တဲ့အခါ အစိုးရက အလုပ္လက္မဲ့ခံစား ခြင့္ ေပးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္လက္မဲ့ ဦးေရ ဘယ္ေလာက္ရာခုိင္နႈန္းရွိတယ္ဆုိတာ သိပ္အေရး ႀကီးပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာေတာ့ အလုပ္ရွိသူနဲ႔မလုပ္မရွိသူ သိပ္မကြဲျပား၊ အလုပ္ရွိသူေရာ၊ အလုပ္မရွိ သူ အတြက္ပါ အစိုးရက ဘာမွလုပ္ေပးဖုိ႔တာ၀န္မရွိေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရ ဘယ္ေလာက္ရွိလုိ႔ရွိ ေနမွန္း အစိုးရကိုယ္တုိင္ သိပုံမရပါ။
ေဟာလီးေဒးဘက္ကုိျပန္လွည့္ရမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္ျမန္မာနုိင္ငံမွာေနစဥ္တုန္းက ေဟာလီးေဒးဆုိတာ ကို ၾကားဖူးသလုိလုိရွိေပမယ့္ တခါမွမၾကံဳဖူးခဲ့ပါ။ ရြာကလူတခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေႏြရာသီ စပါးေပၚၿပီးခ်ိန္မွာ အလုပ္နားၿပီး ၅၄ ၿမိဳ့ဘုရားဖူးလုိက္ၾကတာကုိ ေဟာလီးေဒးသြားတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ၿမိဳ့ေပၚက မိတ္ေဆြတခ်ိဳ႕ကေတာ့ သၾကၤန္ကာလမွာ အလုပ္နားၿပီး ရြာကမိဘေဆြမ်ဳိးေတြဆီ ျပန္လည္ၾကတာကို ေဟာလီးေဒးသြားတယ္လို႔ ဆုိၾကပါတယ္။ အခုဆုိရင္ေတာ့ ေမာင္းမကန္၊ ေခ်ာင္းသာ၊ ငပလိကမ္းေျခ ေတြအထိ။ ပုဂံ၊ ေတာင္သမန္အင္း၊ အင္းေလးအထိ ေငြေၾကးတတ္နုိင္သူတခ်ဳိ႕ ေဟာလီးေဒး သြား ေနၾကၿပီလုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီလုိ စိတ္ကူးရတဲ့အခ်ိန္ ကိုယ့္အစီစဥ္နဲ႔ကုိယ္၊ ကုိယ့္စရိတ္နဲ႔ကုိယ္ ထသြားတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံ က ေဟာလီးေဒးနဲ႔ အခုက်ေနာ္ေျပာေနတဲ့ ေနာ္ေ၀းက ေဟာလီးေဒးမတူပါ။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေဟာလီး ေဒးရာသီ သတ္သတ္မွတ္မွတ္မရွိပါ။ ေဟာလီးေဒးကာလမွာ လစာဘယ္လုိေပးသလဲ။ အခြန္ေငြ ဘယ္ လုိျပန္အမ္းသလဲဆုိတဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းလည္း မရွိပါ။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ သၾကၤန္ ကာလ ၁၀ ရက္မွာ လစာအျပည့္နဲ႔ ေဟာလီးေဒးေပးတာမွအပ တျခားတရား၀င္ေဟာလီးေဒး မရွိေသး တဲ့ သေဘာပါ။
(ေမာင္းမကန္ကမ္းေျခ။ ဓာတ္ပုံ ထက္ေအာင္ေက်ာ္)
နုိင္ငံျခားသံရံုး၀န္ထမ္းေတြ၊ NGO ၀န္ထမ္းေတြ၊ သတင္းဌာနေတြက မိတ္ေဆြတခ်ဳိ႔ကေတာ့ သူတုိ႔ လည္း အေနာက္နုိင္ငံမွာလုိ လစာအျပည့္နဲ႔ေဟာလီးေဒး တလ (သတင္း ၄ ပတ္၊ တခ်ဳိ႔က သတင္း ၅ ပတ္) ရတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းဆရာေတြအပါ၀င္ အစုိးရ၀န္ထမ္းေတြ၊ ကုမၸ ဏီ၀န္ထမ္းေတြကေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ လစာအျပည့္နဲ႔ သတင္း ၄ ပတ္ ေဟာလီးေဒးဆုိတာကို မၾကားဖူး ေသးဘူူးလုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ၀န္ထမ္းမဟုတ္တဲ့ သာမန္လက္လုပ္လက္စားေတြဆုိရင္ ေဟာလီးေဒး အေၾကာင္း သိဖုိ႔ေတာင္ မလြယ္တဲ့အေျခေနပါ။
ဒီနုိင္ငံမွာကေတာ့ လူတုိင္းတန္းတူအခြင့္အေရးရွိတဲ့အတြက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကေန သာမန္ (အခ်ိန္ျပည့္) အလုပ္သမားအထိ တနွစ္မွာ သတင္းေလးပတ္ကေန ငါးပတ္အထိ လစာအျပည့္နဲ႔ ေဟာလီးေဒး ခံစား ခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာနုိင္ငံမွာလုိ သၾကၤန္ရံုးပိတ္ရက္နဲ႔မတူပါ။ တရား၀င္အစိုးရရံုးပိတ္ရက္၊ ဘာ သာေရးရံုးပိတ္ရက္ေတြနဲ႔ အခု က်ေနာ္ေျပာေနတဲ့ ေဟာလီးေဒး ဘာမွမဆုိင္ပါ။
နွစ္စဥ္ ဒီလုိေဟာလီးေဒး သြားဖုိ႔အတြက္ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးဆုိတာ သီးျခားရွိပါတယ္။ ဇြန္လအတြက္ ၀င္ေငြကို အစိုးရက အခြန္မျဖတ္ေတာ့ပဲ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးအျဖစ္ ေပးပါတယ္။ တခါ တနွစ္လုံး အ တြက္ အစိုးကုိေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ေငြထဲက လုိအပ္တာထက္ ပုိျဖတ္ထားမိတဲ့အခြန္ေငြကုိ Tax return အျဖစ္ ဇြန္လေနာက္ဆုံး သတင္းပတ္ထဲမွာ ကုိယ့္ဘဏ္ထဲ အစိုးရကျပန္ထည့္ေပးပါတယ္။ ဒီေငြနွစ္ခုေပါင္း လုိက္ရင္ ခရုိနာနွစ္ေသာင္း (ေဒၚလာ ၃ ေထာင္ေက်ာ္) အထက္ရွိတဲ့အတြက္ တလစာ ခရီးသြားဖုိ႔ ဘာမွပူစရာမလုိေတာ့ပါ။
သာမန္အလုပ္သမားတဦးရဲ့၀င္ေငြဟာ ၃ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီး အခြန္က ၃၅ ရာခုိင္နႈန္းျဖတ္ပါတယ္။ ၁၀၀ ၀င္ရင္ ၃၅ က်ပ္ကုိ အစိုးရကျဖတ္ယူလုိက္ၿပီး ကုိယ္က ၆၅ က်ပ္ပဲရတဲ့ သေဘာပါ။ အဲဒီလုိျဖတ္ထားတဲ့ အခြန္ေငြေတြဟာ ကုိယ္အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္သြားတဲ့အခါ ၂ နွစ္အထိ ေထာက္ပံ့ေၾကးရနုိင္ပါတယ္။ အခ မဲ့က်န္းမာေရး၊ အခမဲ့ပညာေရးနဲ႔ အျခားအေရးႀကီးတဲ့ လူမႈဖူလုံေရးကိစၥေတြအတြက္ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ ဒါအျပင္ နွစ္စဥ္နွစ္တုိင္း အခုလုိ Tax return နဲ႔ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးေပးတဲ့ အတြက္ ဒီကလူေတြအားလုံးနီးပါး ဒီရာသီမွာ ေဟာလီးေဒးယူၿပီး ခရီးထြက္ေနၾကတာပါ။
ဒါျဖင့္ အလုပ္လက္မဲ့က ၀င္ေငြလည္းမရွိဘဲနဲ႔ ဘယ္လုိလုပ္ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးရသလဲလုိ႔ ေမးစရာရွိပါ တယ္။ ေရွ႕မွာပုလႅင္ခံခဲ့တဲ့အတုိင္း ဒီကအလုပ္လက္မဲ့က ၂ နွစ္ (သတင္းပတ္ ၅၂ ပတ္) တိတိ မူလ လစာရဲ့ ၆၂ ရာခုိင္းနႈန္းကုိ ခံစားခြင့္ရွိပါတယ္။ အဲဒီအလုပ္လက္မဲ့ခံစားခြင့္ကိုလည္း အခြန္က အလြတ္ မေပးပါဘူး။ ၃၀ ရာခုိင္းနႈန္းေလာက္ အခြန္ျဖတ္တာပါပဲ။ ဒီအတြက္ အလုပ္လက္မဲ့လည္း အလုပ္ရွိ တဲ့လူေတြလုိပဲ ဇြန္လမွာ အခြန္မျဖတ္တဲ့ ေထာက္ပံ့ေၾကးနဲ႔ အခြန္ျပန္အမ္းေငြရတာေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ ခရီး သြားေနတာေပါ့။
ဒီလုိေဟာလီးေဒးေငြနဲ႔ ခရီးထြက္လာၾကတဲ့ အေနာက္တုိင္းသားေတြကုိ ထုိင္းနုိင္ငံက ပင္လယ္ကမ္းေျခ ေတြမွာ အမ်ားအျပားျမင္ရနုိင္ပါတယ္။ အခုဆုိရင္ ျမန္မာနုိင္ငံက ကမ္းေျခေတြ၊ ထင္ရွားတဲ့ ေရွး ေဟာင္း နယ္ေျမေတြမွာလည္း ေတြ႔နုိင္ပါတယ္။ သတင္း ၃-၄ ပတ္အတြင္း ဒီလူေတြ သုံးျဖဳန္း တာကို ၾကည့္ၿပီး အေနာက္တုိင္းသားေတြအားလုံး ေန႔စဥ္ဒီလုိသုံးျဖဳန္းေနတယ္လို႔ မထင္လုိက္ပါနဲ႔။ ေဟာလီး ေဒးရာသီမုိ႔ ေဟာလီးေဒးဆန္ဆန္ သုံးေနတာပါ။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ အဲဒီတလစာမွာ အလြန္အကြ်ံသုံးမိတဲ့ အတြက္ တနွစ္လုံး အလုပ္လုပ္ၿပီး အေႂကြးကတ္ကုိ ျပန္ဆပ္ေနၾကရပါတယ္။
ျမန္မာနုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလုိေဟာလီးေဒးစနစ္ မရွိေသးတဲ့အျပင္ တိက်တဲ့ အခြန္စနစ္ေတြ၊ တေန႔ အ လုပ္ခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ရွိရမယ္ဆုိတာေတြ၊ အနိမ့္ဆုံးလစာသတ္မွတ္မႈေတြ မလုပ္နုိင္ေသးပါ။ ဒါေပ မယ့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္မွာေတာ့ ရံုးအားရက္အပန္းေျဖဖုိ႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ လယ္ေတာအိမ္ယာဆုိတာ ရွိေနၿပီလုိ႔ သတင္းေတြထဲဖတ္ရပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားအပါ၀င္ အေနာက္နုိင္ငံက ေခါင္း ေဆာင္ေတြလုိ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔၀န္ႀကီးအဖြဲ႔ တနွစ္မွာ သတင္း ၄ ပတ္ေဟာလီးေဒးယူ မယူ ေတာ့ သတင္းေတြထဲ မေတြ႔မိေသးပါ။
အနွစ္ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ေတာ့ ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံရဲ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္နဲ႔ လူမႈဖူလုံေရးစနစ္ေကာင္းမြန္ေၾကာင္း အမြန္း တင္ျခင္းမဟုတ္ပါ။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာလည္း ဒီလုိစနစ္မ်ဳိး လုပ္နုိင္ရင္ေကာင္းမလား၊ လက္ရွိျမန္မာ့ နုိင္ငံ ေရးစနစ္က ဆုိရွယ္ဒီမုိကေရစီကုိ ဦးတည္ေနတာလား။ ဘယ္စနစ္ဆီ ဦးတည္ေနတာလဲ။ နုိင္ငံေရး ပါတီေတြကေကာ သူတုိ႔ပါတီနုိင္ရင္ ဘယ္လုိနုိင္ငံေရးစနစ္မ်ဳိးကို ဦးတည္မယ္လို႔ေၾကညာထားသလဲ။ အခြန္စနစ္ေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ဖို႔ စိတ္ကူးထားသလဲ။
တေလာက ထြက္ေပၚလာတဲ့သတင္းေတြအရဆုိရင္ တနွစ္ကို၀င္ေငြ သိန္း ၂၀ နွင့္အထက္ (တလကုိ ၀င္ေငြ ၂ သိန္းနီးနီး) ရွိသူတုိင္းကုိ ၀င္ေငြအခြန္ေကာက္မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အျမင့္ဆံုးနႈန္းက ၂၅ ရာ ခုိင္နႈန္း (ေငြ ၁၀၀ ၀င္ရင္ အခြန္ ၂၅ ျဖတ္ၿပီး ကုိယ္ဘဏ္ထဲ ၇၅ က်ပ္ပဲ၀င္မယ္) ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံက လူမ်ားစုႀကီးကေတာ့ ဒီအခြန္စနစ္ကို နားမလည္ သလို သိပ္လည္းစိတ္မ၀င္စားၾကပါ။ အစိုးရလုပ္တာ သူတုိ႔နဲ႔မဆုိင္သလုိပါပဲ။ တခါ လစာေပးတဲ့စနစ္ကို ဘဏ္နဲ႔ လႊဲေပးတဲ့အဆင့္ထိ မသြားနုိင္ေသးတဲ့အတြက္ ဘယ္သူေတြ လစာဘယ္ေလာက္၀င္ေနမွန္း အစိုးရဘက္က စစ္ေဆးဖုိ႔လည္း မလြယ္ေသးပါ။
(ပုဂံ ေရွးေဟာင္းနယ္ေျမ။ ဓာတ္ပုံ- ထက္ေအာင္ေက်ာ္)
ဒါေပမယ့္ ဘာျဖစ္ျဖစ္ ၀င္ေငြအခြန္ေကာက္ဖုိ႔ အေသခ်ာျပင္ဆင္ေနၿပီဆုိကတည္းက ဒီအခြန္စနစ္ အေပၚ နွစ္ဖက္စလုံး (အစိုးရနဲ႔ျပည္သူ) က အေသခ်ာ နားလည္သေဘာေပါက္ထားဖုိ႔ လုိမယ္ထင္ပါ တယ္။ ဒီအခြန္ေငြေတြကုိ ဘယ္ေနရာေတြမွာ သုံးမွာလဲ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ပညာေရးက႑မွာ သုံးေနတယ္ လုိ႔ေျပာၿပီး ေဆးမရွိတဲ့ေဆးရံုနဲ႔ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းမရွိတဲ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ေဆာက္ေပးလုိက္ရံု နဲ႔ မၿပီးပါ။ အခမဲ့ေဆးကုသခြင့္၊ အခမဲ့ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ အလုပ္သမားေထာက္ပံ့ေၾကးကေန အခုေျပာ ေနတဲ့ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးကိစၥအထိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖုိ႔လုိပါတယ္။
နုိ႔မုိ႔ရင္ အစိုးရက အခြန္ေကာက္တယ္ဆုိတာဟာ နယ္စပ္က သူပုန္အဖြဲ႔ေတြ ဆက္ေၾကးေကာက္တာနဲ႔ ဘာ မွထူးျခားလာဘြယ္မရွိပါ။ ျပည္သူေတြက ေၾကာက္လုိ႔ေပးေပးလုိက္ရတာပဲရွိၿပီး သူတုိ႔အတြက္ အက်ဳိးရွိမယ္ထင္လုိ႔ ယုံယံုၾကည္ၾကည္ေပးလုိက္ရတာမ်ဳိးျဖစ္လာဖုိ႔ မလြယ္ေသးပါ။ အခြန္လည္း ေကာက္၊ အခြန္ထမ္းျပည္သူေတြအတြက္လည္း အစိုးရဘက္က အစြမ္းကုန္ေဆာင္ရြက္ေပးနုိင္ေအာင္ စတင္စဥ္းစားဖုိ႔ လုိေနၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း ေဟာလီးေဒးထြက္ဖုိ႔ အထုတ္အပိုးျပင္ေနရင္းနဲ႔ စဥ္းစားေနမိပါ တယ္။ ။
.................................
၂၀၀၇-၂၀၀၈ ၀န္းက်င္ကသြားခဲ့တဲ့ ထုိင္းနုိင္ငံ ခရီးစဥ္မ်ား... ဗီြဒီြယုိ
တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ဇူလုိင္လအထိမေစာင့္ဘဲ ဇြန္လ ၂၁ ရက္၊ ေန႔တာအရွည္ဆုံးေန႔ကတည္းက ေဟာလီးေဒး ယူ သြားၾကပါၿပီ။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေဟာလီးေဒးမန္းနီး ကုိယ့္ဘဏ္ထဲ၀င္လာတဲ့ ဇြန္လေနာက္ဆုံး သ တင္းပတ္မွာ ခရီးထြက္ၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေနာ္ေ၀းေရာက္ျမန္မာေတြလည္း ဘယ္နည္းပါ့မလဲ။ တခ်ဳိ႕က အိမ္နီးခ်င္း ဥေရာပနုိင္ငံေတြဆီ သြားလည္ၾကၿပီး တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံက မိဘေဆြမ်ဳိး ေတြဆီ ျပန္လည္ၾကတာ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
က်ေနာ္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္ဇြန္လတုန္းက ေဟာလီးေဒးအျဖစ္ သတင္းေလးပတ္ခြင့္ယူၿပီး ျမန္မာနုိင္ငံ ဆီျပန္လည္ခဲ့ပါတယ္။ ''မင္းက အလုပ္လက္မဲ့ဆုိေတာ့ တခ်ိန္လုံးအားေနတာပဲ မဟုတ္ဘူးလား။ ေဟာလီးေဒး ထပ္ယူစရာလုိေသးလုိ႔လား'' ဆုိၿပီး မိတ္ေဆြတခ်ဳိ႕က ေနာက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆ နာက သူတုိ႔နားလည္ထားတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံကအလုပ္လက္မဲ့ ၁၀၉၊ ၁၀၁ ဆုိတဲ့ လူေတြနဲ႔ ဒီနုိင္ငံက အလုပ္လက္မဲ့ သို႔မဟုတ္ အလုပ္ရွာေဖြေနသူေတြအျဖစ္ တရား၀င္မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့လူေတြၾကား အဓိ ပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ မတူပါ။
ဒီနုိင္ငံမွာက အခြန္ေဆာင္ဖူးတဲ့ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္ျပဳတ္တဲ့အခါ အစိုးရက အလုပ္လက္မဲ့ခံစား ခြင့္ ေပးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္လက္မဲ့ ဦးေရ ဘယ္ေလာက္ရာခုိင္နႈန္းရွိတယ္ဆုိတာ သိပ္အေရး ႀကီးပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာေတာ့ အလုပ္ရွိသူနဲ႔မလုပ္မရွိသူ သိပ္မကြဲျပား၊ အလုပ္ရွိသူေရာ၊ အလုပ္မရွိ သူ အတြက္ပါ အစိုးရက ဘာမွလုပ္ေပးဖုိ႔တာ၀န္မရွိေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့ဦးေရ ဘယ္ေလာက္ရွိလုိ႔ရွိ ေနမွန္း အစိုးရကိုယ္တုိင္ သိပုံမရပါ။
ေဟာလီးေဒးဘက္ကုိျပန္လွည့္ရမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္ျမန္မာနုိင္ငံမွာေနစဥ္တုန္းက ေဟာလီးေဒးဆုိတာ ကို ၾကားဖူးသလုိလုိရွိေပမယ့္ တခါမွမၾကံဳဖူးခဲ့ပါ။ ရြာကလူတခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေႏြရာသီ စပါးေပၚၿပီးခ်ိန္မွာ အလုပ္နားၿပီး ၅၄ ၿမိဳ့ဘုရားဖူးလုိက္ၾကတာကုိ ေဟာလီးေဒးသြားတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ၿမိဳ့ေပၚက မိတ္ေဆြတခ်ိဳ႕ကေတာ့ သၾကၤန္ကာလမွာ အလုပ္နားၿပီး ရြာကမိဘေဆြမ်ဳိးေတြဆီ ျပန္လည္ၾကတာကို ေဟာလီးေဒးသြားတယ္လို႔ ဆုိၾကပါတယ္။ အခုဆုိရင္ေတာ့ ေမာင္းမကန္၊ ေခ်ာင္းသာ၊ ငပလိကမ္းေျခ ေတြအထိ။ ပုဂံ၊ ေတာင္သမန္အင္း၊ အင္းေလးအထိ ေငြေၾကးတတ္နုိင္သူတခ်ဳိ႕ ေဟာလီးေဒး သြား ေနၾကၿပီလုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီလုိ စိတ္ကူးရတဲ့အခ်ိန္ ကိုယ့္အစီစဥ္နဲ႔ကုိယ္၊ ကုိယ့္စရိတ္နဲ႔ကုိယ္ ထသြားတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံ က ေဟာလီးေဒးနဲ႔ အခုက်ေနာ္ေျပာေနတဲ့ ေနာ္ေ၀းက ေဟာလီးေဒးမတူပါ။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေဟာလီး ေဒးရာသီ သတ္သတ္မွတ္မွတ္မရွိပါ။ ေဟာလီးေဒးကာလမွာ လစာဘယ္လုိေပးသလဲ။ အခြန္ေငြ ဘယ္ လုိျပန္အမ္းသလဲဆုိတဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းလည္း မရွိပါ။ တနည္းအားျဖင့္ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ သၾကၤန္ ကာလ ၁၀ ရက္မွာ လစာအျပည့္နဲ႔ ေဟာလီးေဒးေပးတာမွအပ တျခားတရား၀င္ေဟာလီးေဒး မရွိေသး တဲ့ သေဘာပါ။
နုိင္ငံျခားသံရံုး၀န္ထမ္းေတြ၊ NGO ၀န္ထမ္းေတြ၊ သတင္းဌာနေတြက မိတ္ေဆြတခ်ဳိ႔ကေတာ့ သူတုိ႔ လည္း အေနာက္နုိင္ငံမွာလုိ လစာအျပည့္နဲ႔ေဟာလီးေဒး တလ (သတင္း ၄ ပတ္၊ တခ်ဳိ႔က သတင္း ၅ ပတ္) ရတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းဆရာေတြအပါ၀င္ အစုိးရ၀န္ထမ္းေတြ၊ ကုမၸ ဏီ၀န္ထမ္းေတြကေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ လစာအျပည့္နဲ႔ သတင္း ၄ ပတ္ ေဟာလီးေဒးဆုိတာကို မၾကားဖူး ေသးဘူူးလုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ၀န္ထမ္းမဟုတ္တဲ့ သာမန္လက္လုပ္လက္စားေတြဆုိရင္ ေဟာလီးေဒး အေၾကာင္း သိဖုိ႔ေတာင္ မလြယ္တဲ့အေျခေနပါ။
ဒီနုိင္ငံမွာကေတာ့ လူတုိင္းတန္းတူအခြင့္အေရးရွိတဲ့အတြက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကေန သာမန္ (အခ်ိန္ျပည့္) အလုပ္သမားအထိ တနွစ္မွာ သတင္းေလးပတ္ကေန ငါးပတ္အထိ လစာအျပည့္နဲ႔ ေဟာလီးေဒး ခံစား ခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာနုိင္ငံမွာလုိ သၾကၤန္ရံုးပိတ္ရက္နဲ႔မတူပါ။ တရား၀င္အစိုးရရံုးပိတ္ရက္၊ ဘာ သာေရးရံုးပိတ္ရက္ေတြနဲ႔ အခု က်ေနာ္ေျပာေနတဲ့ ေဟာလီးေဒး ဘာမွမဆုိင္ပါ။
နွစ္စဥ္ ဒီလုိေဟာလီးေဒး သြားဖုိ႔အတြက္ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးဆုိတာ သီးျခားရွိပါတယ္။ ဇြန္လအတြက္ ၀င္ေငြကို အစိုးရက အခြန္မျဖတ္ေတာ့ပဲ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးအျဖစ္ ေပးပါတယ္။ တခါ တနွစ္လုံး အ တြက္ အစိုးကုိေဆာင္ထားတဲ့ အခြန္ေငြထဲက လုိအပ္တာထက္ ပုိျဖတ္ထားမိတဲ့အခြန္ေငြကုိ Tax return အျဖစ္ ဇြန္လေနာက္ဆုံး သတင္းပတ္ထဲမွာ ကုိယ့္ဘဏ္ထဲ အစိုးရကျပန္ထည့္ေပးပါတယ္။ ဒီေငြနွစ္ခုေပါင္း လုိက္ရင္ ခရုိနာနွစ္ေသာင္း (ေဒၚလာ ၃ ေထာင္ေက်ာ္) အထက္ရွိတဲ့အတြက္ တလစာ ခရီးသြားဖုိ႔ ဘာမွပူစရာမလုိေတာ့ပါ။
သာမန္အလုပ္သမားတဦးရဲ့၀င္ေငြဟာ ၃ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီး အခြန္က ၃၅ ရာခုိင္နႈန္းျဖတ္ပါတယ္။ ၁၀၀ ၀င္ရင္ ၃၅ က်ပ္ကုိ အစိုးရကျဖတ္ယူလုိက္ၿပီး ကုိယ္က ၆၅ က်ပ္ပဲရတဲ့ သေဘာပါ။ အဲဒီလုိျဖတ္ထားတဲ့ အခြန္ေငြေတြဟာ ကုိယ္အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္သြားတဲ့အခါ ၂ နွစ္အထိ ေထာက္ပံ့ေၾကးရနုိင္ပါတယ္။ အခ မဲ့က်န္းမာေရး၊ အခမဲ့ပညာေရးနဲ႔ အျခားအေရးႀကီးတဲ့ လူမႈဖူလုံေရးကိစၥေတြအတြက္ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ ဒါအျပင္ နွစ္စဥ္နွစ္တုိင္း အခုလုိ Tax return နဲ႔ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးေပးတဲ့ အတြက္ ဒီကလူေတြအားလုံးနီးပါး ဒီရာသီမွာ ေဟာလီးေဒးယူၿပီး ခရီးထြက္ေနၾကတာပါ။
ဒါျဖင့္ အလုပ္လက္မဲ့က ၀င္ေငြလည္းမရွိဘဲနဲ႔ ဘယ္လုိလုပ္ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးရသလဲလုိ႔ ေမးစရာရွိပါ တယ္။ ေရွ႕မွာပုလႅင္ခံခဲ့တဲ့အတုိင္း ဒီကအလုပ္လက္မဲ့က ၂ နွစ္ (သတင္းပတ္ ၅၂ ပတ္) တိတိ မူလ လစာရဲ့ ၆၂ ရာခုိင္းနႈန္းကုိ ခံစားခြင့္ရွိပါတယ္။ အဲဒီအလုပ္လက္မဲ့ခံစားခြင့္ကိုလည္း အခြန္က အလြတ္ မေပးပါဘူး။ ၃၀ ရာခုိင္းနႈန္းေလာက္ အခြန္ျဖတ္တာပါပဲ။ ဒီအတြက္ အလုပ္လက္မဲ့လည္း အလုပ္ရွိ တဲ့လူေတြလုိပဲ ဇြန္လမွာ အခြန္မျဖတ္တဲ့ ေထာက္ပံ့ေၾကးနဲ႔ အခြန္ျပန္အမ္းေငြရတာေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ ခရီး သြားေနတာေပါ့။
ဒီလုိေဟာလီးေဒးေငြနဲ႔ ခရီးထြက္လာၾကတဲ့ အေနာက္တုိင္းသားေတြကုိ ထုိင္းနုိင္ငံက ပင္လယ္ကမ္းေျခ ေတြမွာ အမ်ားအျပားျမင္ရနုိင္ပါတယ္။ အခုဆုိရင္ ျမန္မာနုိင္ငံက ကမ္းေျခေတြ၊ ထင္ရွားတဲ့ ေရွး ေဟာင္း နယ္ေျမေတြမွာလည္း ေတြ႔နုိင္ပါတယ္။ သတင္း ၃-၄ ပတ္အတြင္း ဒီလူေတြ သုံးျဖဳန္း တာကို ၾကည့္ၿပီး အေနာက္တုိင္းသားေတြအားလုံး ေန႔စဥ္ဒီလုိသုံးျဖဳန္းေနတယ္လို႔ မထင္လုိက္ပါနဲ႔။ ေဟာလီး ေဒးရာသီမုိ႔ ေဟာလီးေဒးဆန္ဆန္ သုံးေနတာပါ။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ အဲဒီတလစာမွာ အလြန္အကြ်ံသုံးမိတဲ့ အတြက္ တနွစ္လုံး အလုပ္လုပ္ၿပီး အေႂကြးကတ္ကုိ ျပန္ဆပ္ေနၾကရပါတယ္။
ျမန္မာနုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလုိေဟာလီးေဒးစနစ္ မရွိေသးတဲ့အျပင္ တိက်တဲ့ အခြန္စနစ္ေတြ၊ တေန႔ အ လုပ္ခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ရွိရမယ္ဆုိတာေတြ၊ အနိမ့္ဆုံးလစာသတ္မွတ္မႈေတြ မလုပ္နုိင္ေသးပါ။ ဒါေပ မယ့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္မွာေတာ့ ရံုးအားရက္အပန္းေျဖဖုိ႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ လယ္ေတာအိမ္ယာဆုိတာ ရွိေနၿပီလုိ႔ သတင္းေတြထဲဖတ္ရပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားအပါ၀င္ အေနာက္နုိင္ငံက ေခါင္း ေဆာင္ေတြလုိ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔၀န္ႀကီးအဖြဲ႔ တနွစ္မွာ သတင္း ၄ ပတ္ေဟာလီးေဒးယူ မယူ ေတာ့ သတင္းေတြထဲ မေတြ႔မိေသးပါ။
အနွစ္ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ေတာ့ ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံရဲ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္နဲ႔ လူမႈဖူလုံေရးစနစ္ေကာင္းမြန္ေၾကာင္း အမြန္း တင္ျခင္းမဟုတ္ပါ။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာလည္း ဒီလုိစနစ္မ်ဳိး လုပ္နုိင္ရင္ေကာင္းမလား၊ လက္ရွိျမန္မာ့ နုိင္ငံ ေရးစနစ္က ဆုိရွယ္ဒီမုိကေရစီကုိ ဦးတည္ေနတာလား။ ဘယ္စနစ္ဆီ ဦးတည္ေနတာလဲ။ နုိင္ငံေရး ပါတီေတြကေကာ သူတုိ႔ပါတီနုိင္ရင္ ဘယ္လုိနုိင္ငံေရးစနစ္မ်ဳိးကို ဦးတည္မယ္လို႔ေၾကညာထားသလဲ။ အခြန္စနစ္ေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ဖို႔ စိတ္ကူးထားသလဲ။
တေလာက ထြက္ေပၚလာတဲ့သတင္းေတြအရဆုိရင္ တနွစ္ကို၀င္ေငြ သိန္း ၂၀ နွင့္အထက္ (တလကုိ ၀င္ေငြ ၂ သိန္းနီးနီး) ရွိသူတုိင္းကုိ ၀င္ေငြအခြန္ေကာက္မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အျမင့္ဆံုးနႈန္းက ၂၅ ရာ ခုိင္နႈန္း (ေငြ ၁၀၀ ၀င္ရင္ အခြန္ ၂၅ ျဖတ္ၿပီး ကုိယ္ဘဏ္ထဲ ၇၅ က်ပ္ပဲ၀င္မယ္) ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံက လူမ်ားစုႀကီးကေတာ့ ဒီအခြန္စနစ္ကို နားမလည္ သလို သိပ္လည္းစိတ္မ၀င္စားၾကပါ။ အစိုးရလုပ္တာ သူတုိ႔နဲ႔မဆုိင္သလုိပါပဲ။ တခါ လစာေပးတဲ့စနစ္ကို ဘဏ္နဲ႔ လႊဲေပးတဲ့အဆင့္ထိ မသြားနုိင္ေသးတဲ့အတြက္ ဘယ္သူေတြ လစာဘယ္ေလာက္၀င္ေနမွန္း အစိုးရဘက္က စစ္ေဆးဖုိ႔လည္း မလြယ္ေသးပါ။
ဒါေပမယ့္ ဘာျဖစ္ျဖစ္ ၀င္ေငြအခြန္ေကာက္ဖုိ႔ အေသခ်ာျပင္ဆင္ေနၿပီဆုိကတည္းက ဒီအခြန္စနစ္ အေပၚ နွစ္ဖက္စလုံး (အစိုးရနဲ႔ျပည္သူ) က အေသခ်ာ နားလည္သေဘာေပါက္ထားဖုိ႔ လုိမယ္ထင္ပါ တယ္။ ဒီအခြန္ေငြေတြကုိ ဘယ္ေနရာေတြမွာ သုံးမွာလဲ။ က်န္းမာေရးနဲ႔ပညာေရးက႑မွာ သုံးေနတယ္ လုိ႔ေျပာၿပီး ေဆးမရွိတဲ့ေဆးရံုနဲ႔ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းမရွိတဲ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ေဆာက္ေပးလုိက္ရံု နဲ႔ မၿပီးပါ။ အခမဲ့ေဆးကုသခြင့္၊ အခမဲ့ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ အလုပ္သမားေထာက္ပံ့ေၾကးကေန အခုေျပာ ေနတဲ့ ေဟာလီးေဒးမန္းနီးကိစၥအထိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖုိ႔လုိပါတယ္။
နုိ႔မုိ႔ရင္ အစိုးရက အခြန္ေကာက္တယ္ဆုိတာဟာ နယ္စပ္က သူပုန္အဖြဲ႔ေတြ ဆက္ေၾကးေကာက္တာနဲ႔ ဘာ မွထူးျခားလာဘြယ္မရွိပါ။ ျပည္သူေတြက ေၾကာက္လုိ႔ေပးေပးလုိက္ရတာပဲရွိၿပီး သူတုိ႔အတြက္ အက်ဳိးရွိမယ္ထင္လုိ႔ ယုံယံုၾကည္ၾကည္ေပးလုိက္ရတာမ်ဳိးျဖစ္လာဖုိ႔ မလြယ္ေသးပါ။ အခြန္လည္း ေကာက္၊ အခြန္ထမ္းျပည္သူေတြအတြက္လည္း အစိုးရဘက္က အစြမ္းကုန္ေဆာင္ရြက္ေပးနုိင္ေအာင္ စတင္စဥ္းစားဖုိ႔ လုိေနၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း ေဟာလီးေဒးထြက္ဖုိ႔ အထုတ္အပိုးျပင္ေနရင္းနဲ႔ စဥ္းစားေနမိပါ တယ္။ ။
.................................
၂၀၀၇-၂၀၀၈ ၀န္းက်င္ကသြားခဲ့တဲ့ ထုိင္းနုိင္ငံ ခရီးစဥ္မ်ား... ဗီြဒီြယုိ
0 comments:
Post a Comment