Sunday, December 11, 2016

နုုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔မွာ

လြတ္လပ္ေရးရတဲ့နွစ္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာစာတန္းထြက္လာ
ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔ဟာ နုုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ (Human Right Day) ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုုနွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ကတည္းက နုုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာစာတန္း (the Universal Declaration of Human Rights) ကုုိ ကုုလသဂၢအေထြေထြညီလာခံက အတည္ျပဳခဲ့တာေၾကာင့္ အခုု ၆၈ ၾကိမ္ေျမာက္ရွိသြားခဲ့ပါျပီ။ ဒါေပမဲ့ တကမၻာလုုံးကလူေတြ အဲဒီ ေၾကျငာစာတန္းပါ အခ်က္ ၃၀ ကုုိ ခံစားခြင့္ရ ေနျပီလားဆိုုတာကေတာ့ ေမးခြန္းအျဖစ္ရွိေနဆဲပါ။


တျခားနုုိင္ငံေတြကိုု ခဏထားဦး။ ကုုိယ့္နုုိင္ငံအေျခအေနကုုိပဲ အရင္ဆုုံး ေမးခြန္းထုုတ္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ၁၉၄၈ ဆုုိတာ့ ျမန္မာနုုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးရတဲ့ႏွစ္ေပါ့။ ျမန္မာနုုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရတဲ့နွစ္မွာ လူ႔အခြင့္ အေရးေၾကျငာစာတန္းၾကီးထြက္လာတယ္ဆုုိေပမဲ့ အဲဒီထဲမွာပါတဲ့ အခ်က္ ၃၀ ကိုု ၁၉၈၈ ခုုနွစ္၊ ေလးလုုံး အေရးေတာ္ပုုံျဖစ္တဲ့ကာလ ေရာက္တဲ့အထိ၊ တနည္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးရျပီး နွစ္ ၄၀ ၾကာတဲ့အထိ စာေရးသူေတာ့ တခါမွ မဖတ္ခဲ့ဖူးပါ။ ဖတ္ဖူးဆုုိ ျမန္မာနုုိင္ငံက စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ အဲဒီကာလက လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္း ေျပာခြင့္မရွိေသးဘူး မဟုုတ္ပါလား။

ေလးလုုံးအေရးေတာ္ပုုံကာလ လူထုုေဟာေျပာပဲြေတြ၊ ဆႏၵျပပဲြေတြက်မွ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုုိတဲ့ စကားလုုံး ကိုု တင္ၾကားဖူးတယ္ဆုုိရင္ အေတာ္ေလ့လာေရးအားနည္းတဲ့ ေက်ာင္းသားတဦးအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရ မယ္ထင္ပါတယ္။ မတတ္နုုိင္။ အဲဒီအခ်ိန္အထိ မၾကာဖူး၊ မေလ့လာဖူးခဲ့တာအမွန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္ က်မွ တကယ္ေလ့လာျဖစ္သလဲဆုုိေတာ့ ေလးလုုံးအေရးေတာ္ပုုံ ျဖိဳခြဲခံရျပီး ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီေတာခုုိ၊ လက္နက္ကုုိင္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ထုုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသဆီေရာက္ေတာ့မွ နုုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ေရးေၾကျငာစာတန္းဆုုိတာကိုု စတင္ျမင္ဖူးပါတယ္။ 

မွတ္မိသေလာက္ဆိုုရင္ အဲဒီအခ်ိန္အထိ (နွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ၾကာျပီးတဲ့အထိ) ျမန္မာဘာသာနဲ႔ျပန္ထားတာ မရွိေသးပါ။ ဒါက လြတ္ေျမာက္ေဒသကအေျခအန။ စစ္အစိုုးရအုုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ျမန္မာနုုိင္ငံမွာဆုုိ အဲဒီစာတန္း ကိုု ဘာသာျပန္ျပီးထုုတ္ေ၀ဖုုိ႔ေနေနသာသာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုုိတဲ့စကားလုုံးကိုုေျပာတာနဲ႔တင္ ေထာင္ ၁၀ နွစ္ေလာက္က်နုုိင္တဲ့ အေနအထားမဟုုတ္ပါလား။ အဲဒီလုုိ အေနအထားမွာ လူ႔အခြင့္အေရးအခ်က္ ၃၀ ကိုုရေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖၚဖုုိ႔ ဆုုိတာ ဘယ္လြယ္ပါ့မလဲ။

တုုိက္ပဲြကာလနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး

လက္နက္နဲ႔အနုုိင္က်င့္ေနတဲ့ စစ္အစိုုးရကုုိ လက္နက္ကုုိင္ျပီး ျပန္ေတာ္လွန္မွရမယ္ဆုုိတဲ့ စဥ္းစားခ်က္နဲ႔ ေတာခုုိခဲ့ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ လက္နက္ကုုိင္တပ္ ထူေထာင္တဲ့အခါမွာလည္း အဖြဲ႔အစည္းရဲ့ ဦးတည္ခ်က္ ရပ္ထဲမွာ ဒီမုုိကေရစီနွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ရရွိေရးဆုုိတာ နံပတ္ အျဖစ္ပါလာပါတယ္။ နံပတ္ ကေတာ့ တနုုိင္ငံလုုံး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ေရးပါ။ နံပတ္ က ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္စဲေရးနဲ႔ နံပတ္ က ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုုေပၚထြန္းေရးျဖစ္ပါတယ္။


ဒီ ဦးတည္ခ်က္ ရပ္ဟာ တခုုနဲ႔တခုုဆက္စပ္ေနတဲ့အျပင္ တခုုမရပဲ ေနာက္တခုုရဖုုိ႔ မလြယ္တဲ့ သေဘာရွိ တယ္လိုု႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒါ ၁၉၈၈ ၀န္းက်င္ကအေျခအေနကိုုေျပာတာပါ။ အခုု ၂၀၁၆ မွာေတာ့ ဦးတည္ခ်က္ ရပ္စလုုံး အတိအက်မရေသးေပမဲ့ အားလုုံးဟာ လမ္းတ၀က္ဆီမွာ ေရာက္ေနျပီလုုိ႔ေတာ့ ထင္ပါတယ္။ ထားေတာ့။ ဒီေန႔ေဆြး ေႏြးခ်င္တာက ဒုုတိယ ဦးတည္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဒီမုုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရးေၾကာင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ 

ဒီအခြင့္အေရး ခုုဟာ အျပန္အလွန္ဆက္စပ္ေနတဲ့အတြက္ တခုုမရပဲ တခုုရဖုုိ႔မျဖစ္နုုိင္ပါ။ အထူးသျဖင့္ ဒီမုုိကေရစီ အခြင့္အေရးမရပဲ လူ႔အခြင့္အေရးရဖုုိ႔မျဖစ္နုုိင္ပါ။ အခုု ျမန္မာနုုိင္ငံမွာ ဒီမုုိကေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္ပဲြကေနတက္လာတဲ့ အရပ္သားအစိုုးရ (စစ္တပ္လႊမ္းမုုိးခံထားရသည့္တုုိင္) ရွိေနျပီျဖစ္ တာေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္း က်ေနာ္တုုိ႔ေျပာခြင့္ရေနတယ္မဟုုတ္ပါလား။ အရင္ စစ္အစိုုးရေခတ္ က လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္း ဘယ္သူ ရဲလုုိ႔လဲ။ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကျငာ ခ်က္ေ၀မိလုုိ႔ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရသူေတြ ရွိခဲ့ဖူးတာကုုိ အားလုုံးမွတ္မိေနၾကဦးမယ္ထင္ပါတယ္။ 

ဒါေပမဲ့ လက္ရွိအေျခအေနဟာ စစ္တပ္ကလႊမ္းမုုိးထားတဲ့ကာလ၊ တနည္းအားျဖင့္ ဒီမုုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး တုုိက္ပဲြမျပီးေသးတဲ့ကာျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီလုုိၾကားကာလမွာ ဒီမုုိကေရစီနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးကုုိ အျပည့္အ၀က်င့္သုုံးဖုုိ႔ ျဖစ္နုုိင္-မနုုိင္ဆိုုတဲ့ အျငင္းပြားမႈရွိလာေနပါတယ္။ ဒါဟာ ေတာခုုိေက်ာင္းသားေတြ ေတာထဲေရာက္ကာစက ဒီမုုိက ေရစီရေအာင္တုုိက္ေနခ်ိန္မွာ ဒီမုုိကေရစီစနစ္ကိုု အျပည့္အ၀က်င့္သုုံးလုုိ႔ မျဖစ္နုုိင္ေသးဘူးဆုုိတဲ့ အျငင္းပြားမႈနဲ႔ အေျခခံသေဘာတရားတူေနတယ္လိုု႔ စာေရးသူကထင္ပါတယ္။

ဒီမုုိကေရစီနည္းနဲ႔သြားေနတယ္ဆုုိေပမဲ့ တုုိက္ပဲြကာလမွာေတာ့ ဗဟုုိရဲ့ဦးေဆာင္မႈကိုု မ်ားမ်ားယူထားဖုုိ႔လုုိ တယ္။ ေနရာတုုိင္း ဒီမုုိကေရစီလုုပ္ေနလုုိ႔မရဘူး။ အေပၚ-ေအာက္ အဆင့္ဆင့္ အမိန္႔စီးဆင္းမႈနဲ႔သြားမွ အဆင္ေျပမယ္ စသျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ပုုိင္းတာ၀န္ရွိသူေတြဖက္က ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေအာက္ေျခထုု ရဲေဘာ္ေတြဖက္ကေတာ့ ဒီမိုုကေရစီကုုိအေျခခံတဲ့အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ေနရာတုုိင္းမွာ တန္းတူအခြင့္ အေရးေပးသင့္တယ္။ တုုိက္ပဲြကာလမွာလည္း ဒီမုုိကေရစီနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးကိုု အျပည့္အ၀ က်င့္သုုံးသင့္ တယ္လိုု႔ အျမင္ရွိၾကပါတယ္။

အခုု ျမန္မာ့ဒီမုုိကေရစီအသြင္ေျပာင္းေရးကာလမွာလည္း အစိုုးရတာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေအာက္ေျခက အမ်ား ျပည္သူကားမွာ ဒီလုုိအျမင္ကြာဟေနသလားလုုိ႔ စာေရးသူ စဥ္းစားေနမိပါတယ္။ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ ေတြ၊ အစိုုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြက လုုပ္ပုုိင္ခြင့္အမ်ားၾကီးကိုု ဗဟုုိကေနခ်ဳပ္ကုုိင္ထားခ်င္တာ ျမင္ေနပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမုုိကေရစီအခြင့္အေရးကိုု တေျဖးေျဖးခ်င္း၊ တဆင့္ျပီးတဆင့္သာေပးသြားသင့္တယ္လိုု႔ ေခါင္းေဆာင္ပုုိင္းက ရႈျမင္ထားပုုံရပါတယ္။ ျမန္မာနုုိင္ငံရဲ့လက္ရွိအေျခအေနအရ ဒါကိုု မွားတယ္လုုိ႔ေျပာ ဖုုိ႔ခက္ေပမဲ့ အမွန္အျဖစ္လက္ခံမယ္ ဆုုိရင္လည္း ဒီမုုိကေရစီနည္းမက်တာကိုု အားေပးသလုုိျဖစ္သြားနုုိင္ပါ တယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးထဲမွာ အဲဒီလူေတြမပါဘူးလား


(ရခုုိင္နယ္က ရုုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ စစ္ပဲြေဒသက တုုိင္းရင္းသားေတြအေၾကာင္းေျပာဖုုိ႔ ျပင္ထားေပမဲ့ ရုုိဟင္ဂ်ာ ကိစၥကိုု မေလးက ဆႏၵျပ၊ ျမန္မာေတြက စိတ္ဆုုိး၊ အစိုုးရက ပူညံညံလုုပ္တာနဲ႔ ဆက္မေရးျဖစ္၊ ဆက္မေရးရဲ တာနဲ႔ တန္းလန္းျဖစ္ေနပါတယ္။ မတင္ပဲထားရင္လည္း အလကားျဖစ္မယ္။ ဆက္ေရးရင္လည္း အဆဲခံရ မယ္။ ဒီေတာ့ မွတ္ တမ္းအျဖစ္နဲ႔ တင္ထားလုုိက္ပါေၾကာင္း) ဒါလည္း Self-censor တမ်ဳိးပဲေပါ့။   

ျမန္မာအစိုုးရ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနရဲ့ သတင္းစာဆုုိက္ထဲ ၀င္လုုိက္တာနဲ႔ ဒီပုုံကိုု အရင္ဆုုံးျမင္ရပါတယ္။

0 comments:

Post a Comment

Share

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More