စင္ကာပူဖိုရမ္ႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲအႏၲရာယ္သံုးသြယ္

(7daydaily.com သတင္းစာပါ ကုုိမင္းဇင္ရဲ့ေဆာင္းပါးကုုိ စိတ္၀င္စားတဲ့အတြက္ ျပန္လည္ကူးယူေဖၚျပပါသည္)

By

မင္းဇင္

On  

Wed, 2016-06-08. 

------------------

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ၂၀ ရက္က စင္ကာပူႏိုင္ငံမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေလ့လာေရးဌာန (Institute of Southeast Asian Studies- ISEAS) က ကမကထျပဳ က်င္းပတဲ့ ျမန္မာ့အေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲဖုိရမ္ ၂၀၁၆ ကို က်င္းပခဲ့ပါတယ္။

ဒီဖိုရမ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Joh-anna Son ဆိုတဲ့ သတင္းစာဆရာက Myanmar’s deep fissures make explosive powder keg ‘ျမန္မာျပည္ရဲ႕ နက္႐ႈိင္းတဲ့ အကြဲအၿပဲ ပဋိပကၡေတြက ေပါက္ကြဲလုဆဲ အေျခအေနဆိုးကို ျဖစ္ေစတယ္’ ဆိုၿပီး ေမလ ၂၄ ရက္ထုတ္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းစာမွာ ေရးပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္က ၫႊန္းသလိုပဲ ေဆာင္းပါးဟာ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲတက္တဲ့သူေတြ ေျပာစကားေတြကို မွ်တေအာင္ ေရးသားတာထက္ ေ၀ဖန္ခ်က္အမ်ားစုကိုပဲ စုစည္း တင္ဆက္ထားတာေတြ႕ရပါတယ္။

ဒီေဆာင္းပါးကိုပဲ ဒီဗီဘီကေန Burma’s road to ‘liberal authoritarianism’ ‘‘လစ္ဘရယ္ အာဏာပိုင္၀ါဒကို ေရွး႐ႈေနတဲ့ ျမန္မာ့ဦးတည္ရာ’’ ဆိုၿပီး ေခါင္းစဥ္ ေျပာင္းတပ္ကာ ေမလ ၂၄ ရက္ မွာပဲ ဒီဗီဘီအဂၤလိပ္ပိုင္း ၀က္ဘ္စာမ်က္ႏွာကေန ထပ္ျဖန္႔ပါတယ္။ ဒီအဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ ေရးသားခ်က္ကို ဧရာ၀တီ ျမန္မာပိုင္းက ေကာက္ႏုတ္ ျမန္မာလိုျပန္ဆိုၿပီး ‘စင္ကာပူဖိုရမ္တြင္ အစိုးရသစ္ အားေ၀ဖန္’ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေပးၿပီး သတင္းေျခဆင္းမွာ ‘ႏွစ္လနီးပါး ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) အစိုးရ သစ္ကို ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္ ေသာၾကာေန႔က စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ျမန္မာဖိုရမ္ ၂၀၁၆ ၌ တက္ေရာက္သူမ်ားက ျပင္းျပင္္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကေၾကာင္းသိရသည္’လို႔ ေရးသားပါတယ္။ ဘာသာျပန္အမွားအယြင္းေတြပါတဲ့ ဧရာ၀တီေဆာင္းပါးကို လူမႈကြန္ရက္မွာျဖန္႔ၿပီး ေ၀ဖန္ေရးသားသူ၊ ဆဲဆိုသူေတြကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္ဟာ ဒီဖိုရမ္မွာ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့သူ တစ္ေယာက္ပါ။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြအေပၚ ပံုမွန္အားျဖင့္ တံု႔ျပန္ေလ့မရွိပါဘူူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီတစ္ခါေတာ့ သတင္းမွားေတြ၊ လိုရာဆြဲေတြအေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ေျပာဆိုေလွာင္ေျပာင္ ဆဲေရးေနရင္းကေန လြတ္လပ္စြာေဖာ္ထုတ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္္စြာ ကြဲလြဲခြင့္နဲ႔ အဲဒီကြဲလြဲတဲ့အျမင္ေတြအေပၚ အေျခခံၿပီးမွ လက္ေတြ႕က်တဲ့ ျပည္သူ႔အက်ိဳးျပဳ မူ၀ါဒခ်မွတ္ေရးဆုိတဲ့ ဒီမိုကေရစီ က်င့္ထံုးကို တားျမစ္ရာေရာက္ၿပီး ဗဟု၀ါဒ ေဘာင္က်ဥ္းသြားမွာစိုးလို႔ ဒီေဆာင္းပါးကို ေရးပါတယ္။ မတူ ကြဲလြဲတဲ့ အယူအဆေတြ ရွင္သန္ ၿပိဳင္ဆိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ အယူအဆေစ်း ခင္း(marketplace of ideas) ကို ၀ိုင္းဖ်က္ေနၾကတာကို လက္မခံႏိုင္ လို႔ ဒီေဆာင္းပါးကို ေရးပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးမွာ အခ်က္သံုးခ်က္ ကို အဓိကတင္ျပလိုပါတယ္။ (၁) တိက်မွ်တမႈမရွိတဲ့ သတင္း အႏၲ ရာယ္၊ (၂) ေဆြးေႏြးခ်က္တစ္ခုခုနဲ႔ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္တဲ့ အက်ိဳးအ ျပစ္ (merit of argument) ကို ေ၀ဖန္တာမဟုတ္ဘဲ ၀ါးလံုးရွည္နဲ႔ရမ္းတဲ့ ေ၀ဖန္ေရးမ်ိဳးရဲ႕အႏၲရာယ္၊ (၃) အျပဳသေဘာ ေ၀ဖန္ေရးသာ လက္ခံထိုက္တယ္ဆိုတဲ့ အႏၲရာယ္ ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

(၁) တိက်မွ်တမႈမရွိတဲ့ သတင္းရဲ႕ အႏၲရာယ္

ကြၽန္ေတာ္ဟာ ဧရာ၀တီ၊ အာရ္အက္ဖ္ေအစတဲ့ ပံုႏွိပ္္နဲ႔ အသံလႊင့္မီဒီယာေတြမွာ လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အခုလည္း New York Times နဲ႔ Foreign Policy စတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းစာေတြမွာ မၾကာခဏ သံုးသပ္ေဆာင္းပါးေတြ ေရးေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ မီဒီယာရဲ႕ အေရးပါပံုကို သေဘာေပါက္သလို မီဒီယာအေနနဲ႔ ပရိသတ္ရဲ႕ အာ႐ံုကို ဖမ္းစားႏိုင္ေရးလုပ္ဖို႔ လုိအပ္တာကိုလည္း နားလည္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထု အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥေတြမွာ ပရိသတ္ေတြစိတ္ထဲ ‘ဘ၀င္ဆူ’ သြားမွ ႏိုင္ငံေရးပဲျဖစ္ေစ၊ ယဥ္ေက်းမႈပဲျဖစ္ေစ၊ အမႈအခင္းပဲျဖစ္ေစ အဲဒီကိစၥရပ္နယ္ပယ္မွာ ‘ပြဲဆူ’ မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ပြဲဆူသြားမွလည္း အမ်ားျပည္သူၾကားေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈေတြရွိလာမယ္။ မူ၀ါဒခ်မွတ္ရတဲ့ အစိုးရေတြအမ်ားစုဟာ သူတို႔သင့္မယ္ထင္တဲ့ စီမံကိန္းႀကီးေတြကိုသာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခ်င္ၿပီး အဲဒီလိုေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ လက္ေတြ႕က်၊မက်၊ လူထုနစ္နာမႈရွိ၊မရွိ ေအာက္ေျခက ေဖာ္ထုတ္တင္ျပေဆြးေႏြးတာကိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီစီမံကိန္းမလုပ္ပါနဲ႔၊ ဒီထက္အေရးပါတာ လုပ္ပါဦးလို႔ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပတာေတြကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရွာင္ရွားလိုတတ္ၾကပါတယ္။ 

ဒါေၾကာင့္ အေပၚကခ်မွတ္တဲ့မူ၀ါဒကို ေအာက္ေျခက ျပန္ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္ေအာင္ ျပည္သူ႔ျပႆနာေတြကို မီးေမာင္းထိုးေပးၿပီး ‘ပြဲဆူ’ ေအာင္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈေတြဟာ ပံုမွန္အားျဖင့္ ျပႆနာကို ေရွာင္ရွားလိုတဲ့မူ၀ါဒခ်မွတ္သူ အမ်ားစု ဘာသိဘာသာ လ်စ္လ်ဴ႐ႈမေနႏိုင္ေအာင္၊ အာ႐ံုစိုက္မႈကို ဆြဲေခၚႏိုင္စြမ္းတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ပဲ ျပႆနာေျဖရွင္းေရး လမ္းစပြင့္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ‘ဘ၀င္ဆူ’ေရး၊ ‘ပြဲဆူ’ ေရးအား ျပႆနာတစ္ရပ္ မူ၀ါဒခ်မွတ္သူေတြရဲ႕ စားပြဲေပၚေရာက္လာဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အေျခခံစာနယ္ဇင္းက်င့္၀တ္နဲ႔ အတတ္ပညာမွာ လိမၼာတဲ့ ‘ပြဲဆူ’ ေအာင္ ေဖာ္ထုတ္မႈေတြေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တိုးတက္ေကာင္းမြန္သြားရတဲ့ သာဓကေတြ ျမန္မာမွာေရာ ကမၻာမွာပါ အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။

ဒီလိုေျပာလို႔ မီဒီယာသမားေတြဟာ ကိုယ္က်ိဳးလံုးလံုးမဖက္တဲ့ သူေတာ္စင္ေတြလို႔ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါ။ အဲဒီလို ‘ဘ၀င္ဆူ၊ ပြဲဆူ’ေအာင္ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ မီဒီယာသမားနဲ႔ သူ႔အဖဲြ႕အစည္းရဲ႕ ေက်ာ္ၾကားေအာင္ျမင္လိုစိတ္၊ သက္ဆုိင္ရာ မီဒီယာရဲ႕ အယူ၀ါဒ ကိုင္းၫြတ္ဘက္လိုက္မႈ၊ ႏိုင္ငံေရး မုိုးေလ၀သ အတြက္အခ်က္နဲ႔ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ေတြလည္း ပါ၀င္ႏိုင္ပါတယ္။ ျဖစ္စဥ္အားျဖင့္ေတာ့ မီဒီယာက ‘ဘ၀င္ဆူ’ေရး၊ ‘ပြဲဆူ’ ေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ဟာ အမ်ားျပည္သူနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ျပႆနာရပ္ေတြကို အမ်ားျပည္သူအၾကား ေဆြးေႏြးျငင္းခံုေရးနဲ႔ မူ၀ါဒခ်မွတ္သူေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ ထည့္၀င္ခ်က္တစ္ခုပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ‘ပြဲဆူ’ ေအာင္ လုပ္ခ်င္ေဇာမ်ားၿပီး ျဖစ္ရပ္မွန္နဲ႔ ကင္းကြာသြားတာ တိက်မႈမရွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ မီဒီယာရဲ႕ အေျခခံတာ၀န္ျဖစ္တဲ့ သတင္းမွန္ေပးေရးနဲ႔ က်င့္၀တ္ ေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာ ေရာက္ တတ္ပါတယ္။ သတင္းျဖစ္တာနဲ႔ သတင္းသမားက ေရးမွာပဲဆိုေပ မယ့္ တစ္စိတ္ကို တစ္အိတ္လုပ္ ၿခံဳငံုသိမ္းက်ံဳးၿပီး သတင္းေခါင္းစဥ္ တပ္မယ္၊ တိက်မႈမရွိဘဲ သတင္းေရးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဂတိျဖစ္တယ္၊ ၀စီဒုစ႐ိုက္ေျမာက္ႏိုင္ပါတယ္။

စင္ကာပူမွာလုပ္တဲ့ ျမန္မာဖိုရမ္နဲ႔ပတ္သက္ရင္ အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ မီဒီယာေတြဟာ အခ်က္အလက္မစစ္ေဆးဘဲ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းေရး၊ မွ်တ၏၊ မမွ်တ၏ စစ္ေဆးလို႔ရပါရဲ႕နဲ႔ သတင္းရင္းျမစ္ေတြကို မဆက္သြယ္မေမးျမန္းဘဲ လိုရာဆြဲေရး၊ ဘာသာျပန္ မႏိုင္မနင္းေရးတာေတြ ျဖစ္လာေတာ့ ဘ၀င္မဆူ၊ ဆူေအာင္၊ ပြဲမဆူ၊ ဆူေအာင္ လုပ္တဲ့သေဘာ ျဖစ္သြားရပါတယ္။ အဲဒီဖိုရမ္မွာ သမိုင္းနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈေရးရာ၊ ႏိုင္ငံေရးရာ၊ လူမႈစီးပြားေရးရာ၊ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးရာ၊ ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ျခင္း ဆုိုင္ရာနဲ႔ အထူးက႑အျဖစ္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးကိုကိုႀကီးနဲ႔ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးျခင္းေတြပါ၀င္ပါတယ္။

ေဆြးေႏြးသူေတြဟာ ဘက္စံုေထာင့္စံု သူတို႔ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေျပာၾကတာပါပဲ။ ေဆြးေႏြးသူအားလံုးဟာ လက္ရွိအစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ အခြင့္အလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးေပၚလာတယ္လို႔ တညီတၫြတ္တည္းသံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက ဆက္ခံလာတဲ့ အေမြဆိုးေတြနဲ႔ လက္ရွိအစိုးရရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳနဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ အကန္႔အသတ္ေတြ၊ မူ၀ါဒပီပီျပင္ျပင္ မရွိတာေတြကိုလည္း စိန္ေခၚမႈေတြအျဖစ္ ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ ေဆြးေႏြးသူတခ်ိဳ႕မ်ားဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လူထုက ခ်စ္ခင္တာမုိ႔ သူ႔လက္သူ႔ေျခ အာဏာပိုင္၀ါဒသေဘာမ်ိဳးျဖစ္သြားလည္း ဒါဟာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ဓေလ့သစ္ျဖစ္သြားမယ္လို႔ သံုးသပ္ေျပာဆိုတာရွိပါတယ္။ စီးပြားေရးပညာရွင္ တစ္ဦးကဆိုရင္လည္း ျမန္မာျပည္မွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔ အလားအလာ ေကာင္းေတြရွိေနေၾကာင္း၊ ေခ်းေငြေတြ အေျမာက္အျမား ေတာင္းခံထားေၾကာင္း၊ အရင္အစိုးရလက္ထက္မွာ ဒါမ်ိဳးမျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စသျဖင့္ ေျပာသြားပါတယ္။

အလားတူပဲ ေဒသတြင္း လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုပ္ဖို႔ တစ္ျပားတစ္ခ်ပ္မွ လာဘ္ေပးစရာ မလိုဘူး။ ေဒသတြင္းမွာ လာဘ္စားမႈ အနည္းဆံုးႏိုင္ငံ၊ ျမန္မာ့စြန္႔ဦးထြင္လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ စင္ကာပူက လုပ္ငန္းရွင္ေတြထက္ေတာင္ သာလြန္တယ္။ ျမန္မာအစိုးရဝန္ႀကီးေတြဟာ သဘာဝဝန္းက်င္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဂ႐ုဓမၼထားရမယ္ဆိုတာ နားလည္ၾကတယ္ စသျဖင့္ ေျပာၾကပါတယ္။ ဖိုရမ္ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းအရ ဘယ္သူဘာေျပာတယ္ဆိုတာ ၫႊန္းဖို႔ခက္ေပမယ့္ အားလံုးက အခြင့္အလမ္းနဲ႔ စိန္ေခၚမႈကို မွ်တေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေျပာၾကတာသတိထားမိပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ ‘ႏုိင္ငံေရးဆင့္ကဲေျပာင္းလဲမႈ-ဒီမိုကေရစီအက်ပ္အတည္း’ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးက႑မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ေခါင္းစဥ္က ‘ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီ-ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈတြင္ ျဖစ္ထြန္းလာေသာ ေျပာင္းလဲျခင္းကို နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားခ်က္’ျဖစ္ပါတယ္။ အပိုင္းေလးပိုင္းခြဲတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ပထမပိုင္းမွာ အေျပာင္းအလဲနဲ႔ အေျပာင္းအလဲကို စိန္ေခၚေနမႈမ်ားကို ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဒုတိယပိုင္းမွာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္သစ္ကို ပိုင္းျခားသံုးသပ္မႈျပဳလုပ္ပါတယ္။ တတိယပိုင္းမွာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္သစ္အတြက္ အဓိကအကဲစမ္းမႈကို ေလ့လာၿပီး စြမ္းေဆာင္ရည္ရွိ၊ မရွိ သံုးသပ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးပိုင္းမွာေတာ့ ေရွ႕လာမယ့္အလားအလာကို မွန္းဆပါတယ္။

ေဆြးေႏြးခ်က္ အခ်ဳပ္က ေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD အျပတ္အသတ္အႏုိင္ရခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၁၉၆၂ စစ္အာ ဏာသိမ္းခ်ိန္ကစလို႔ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၾသဇာနဲ႔အာဏာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ပူးတြဲပိုင္စိုးတဲ့ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာတယ္။ ဒါဟာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ စိတ္ေကာင္းေစတနာနဲ႔ ေထာက္ခံမႈ (legitimacy) အားေကာင္းျခင္းအထြတ္ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ အဓိက အကန္႔အသတ္ကေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အခြင့္ထူးအက်ိဳးစီးပြား၊ ႏိုင္ငံေရးအာဏာေနာက္ခံနဲ႔ အေက်ာရေနတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအစုအဖြဲ႕ေတြ (Oligarchs)နဲ႔ ဗမာဗုဒၶဘာသာအေပၚ အားျပဳျပင္းထန္တဲ့ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒဆိုတဲ့ ဖိုခံုေလာက္ဆိုင္အာဏာ (Iron Triangle of Power) ဟာ စနစ္တည္ေဆာက္ပုံအရဆို အျမစ္တြယ္လာၿပီး NLDအစိုးရအတြက္ ႐ုန္းရခက္ေစတဲ့ Structural straightjacket အကန္႔အသတ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအကန္႔အသတ္အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သည္းေျခႀကိဳက္ႏိုင္ငံေရး (populism) တိမ္းၫြတ္မႈရွိေနတာကလည္း ဒီမိုကေရစီရွင္သန္ေရးအတြက္ စိုးရိမ္စရာပါပဲ။ သည္းေျခႀကိဳက္ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကေတာ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အၾကား ေပါင္းကူးဆက္သြယ္ေပးတဲ့ အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ မီဒီယာေတြစတဲ့ ၾကားခံအဖြဲ႕အစည္း (mediating institutions) ေတြရဲ႕အခန္းက႑ကို ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး လူထုကို တိုက္႐ိုက္ခ်ဥ္းကပ္တာကို ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ NLD အစိုးရအတြက္ အဓိက စိန္ေခၚမႈကေတာ့ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ဘယ္က သတင္းအခ်က္အလက္ရမလဲဆိုတဲ့ informational challenge ပါပဲ။ လံုၿခံဳေရးက႑ အတြက္ကေတာ့ တပ္မေတာ္မွာပဲ အဓိကသတင္းအခ်က္အလက္ရွိ တာပါ။

လံုၿခံဳေရးနဲ႔မဆိုင္တဲ့ကိစၥရပ္ လူမႈစီးပြားစတဲ့ေရးရာေတြမွာ NLD အစိုးရဟာ ေထြအုပ္နဲ႔ဌာနဆုိင္ရာ ဗ်ဴ႐ိုကရက္ေတြကိုပဲ အဓိကအားကိုးမလား၊ သူ႔ရဲ႕ေတာက္ေလွ်ာက္ေထာက္ခံသူ မဟာမိတ္ရင္းေတြျဖစ္တဲ့ ၾကားခံေပါင္းကူးအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပခ်က္ ေတြကိုပါ ဆက္စပ္စဥ္းစား အေလးထားမလားဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပါ။ လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ မီဒီယာေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ သေဘာထားကြဲလြဲခြင့္ကို အားမေပးဘူး။ နားေထာင္၊ ထည့္သြင္းမစဥ္းစားဘူး (ပိုဆိုးတာက သည္းေတာင္မခံႏိုင္ဘူး) ဆိုရင္ သတင္းမွားေတြ၊ သတင္းဖားေတြနဲ႔သာ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့အျဖစ္ ဆုိက္သြားတတ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးမွာ ‘‘ေခါင္းေဆာင္ႀကီးက မသိဘူး။ အားလံုးဝိုင္းလိမ္ေနၾကလို႔၊ အနားကလူေတြမေကာင္းလို႔’’ ဆိုတဲ့ ဆင္ေျခမ်ိဳးကို ႀကိဳေရွာင္ရွားႏုိင္မယ့္ ေဆးနည္းကေတာ့ ကြဲလြဲတဲ့အျမင္ေတြ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကို အားေပးဖို႔ပါပဲ။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ စိတ္ေကာင္းရွိတဲ့၊ ေစတနာပါတဲ့ အာဏာရွင္ဝါဒ (benevolent authoritarianism) ဆိုတာမ်ိဳးနဲ႔ပဲ တိုင္းျပည္ႏွာေခါင္းက်ည္ေပြ႕ ေတြ႕မွာပါ။ အခုထိေတာ့ ၾကားခံေပါင္းကူးအဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေဘးဖယ္ထားေလ့ရွိတဲ့ သည္းေျခႀကိဳက္ႏိုင္ငံေရးဗ်ဴဟာနဲ႔ သြားေနတာဟာ အားရစရာ မေကာင္းလွပါဘူး။

NLD ပါတီဟာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြမွာ အေတြ႕ရမ်ားတဲ့ ေႂကြးေၾကာ္သံ (slogan) နဲ႔ မူဝါဒ စီမံခ်က္ (program) မကြဲတဲ့ျပႆနာကို ႀကံဳေနရပံုပါပဲ။ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြမွာ အေျပာင္းအလဲေႂကြးေၾကာ္သံ နဲ႔ဆီေလ်ာ္တဲ့၊ ပီျပင္တဲ့ မူဝါဒအ သစ္ေတြကို မေတြ႕ရေသးပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ကိစၥမ်ိဳးမွာေတာ့ NLD အေနနဲ႔ ျပင္ဆင္မႈမရွိဘူးဆိုရင္ တပ္မေတာ္ရဲ႕မူဝါဒကိုပဲ ရွိရင္းစြဲအထုိင္ (default option) ေရြးစရာအျဖစ္နဲ႔ အဖြဲ႕နဲ႔ စီမံကိန္းေတြကို ေခါင္းစဥ္အမည္ေလးေျပာင္း ဖာေထးၿပီး လက္ခံရဖြယ္ မ်ားပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ တပ္မေတာ္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အၾကား ႏိုင္ငံေရးအရ အနည္းနဲ႔ အမ်ားဆိုသလို အျမင္တူေနပံုလည္း ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာထူေထာင္မႈေတြကို လက္ကုန္ႏိႈက္ဆက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ မလိုလားအပ္တဲ့ ထိပ္တိုက္ေတြ႕မႈေတြျဖစ္မွာ စိုးရိမ္စရာရွိပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အာဏာတည္ေဆာက္တာကို ကိုယ္ရွိန္ ခဏသတ္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ ေရွ႕ခရီးမွာေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးမွ်ေျခတစ္ခုရွာၿပီး တုိင္းျပည္ေကာင္းေၾကာင္း ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္တာနဲ႔ မဟာမိတ္အရင္းေတြျဖစ္တဲ့ အရပ္ဘက္ အသင္းအပင္းေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ မီဒီယာေတြစတဲ့ ၾကားခံအဖြဲ႕အစည္္းေတြကို ရွင္သန္ႀကီးထြားေအာင္ အားေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ တကယ့္တန္းတူေရးမူဝါဒေပၚ အေျခခံတဲ့ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို ႏွလံုးပိုက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ကို ဆံုခ်က္အျဖစ္ထား၊ တစ္ဆက္တည္းမွာ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ တည္ေဆာက္ေရးကိုပါ ကြၽဲကူးေရပါ အားစိုက္သင့္ပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တင္ျပသြားခဲ့တဲ့ အပိုင္းေလးပိုင္းကုိအႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာတာပါ။

ကြၽန္ေတာ့္ ေျပာဆိုခ်က္အ ေတာ္မ်ားမ်ားကို ကိုးကားထားတဲ့ မီဒီယာေတြဟာ အခြင့္အလမ္းနဲ႔ အဆိုျပဳခ်က္္ေတြထက္ စိန္ေခၚမႈ နဲ႔ ေဝဖန္ခ်က္ေတြကိုပဲ အဓိက ေကာက္ႏုတ္သြားတာ ေတြ႕ႏိုင္ပါ တယ္။ အဲဒီေတာ့ ရလဒ္က လိုအပ္တဲ့ ေဆြးေႏြး ဖလွယ္တာေတြ ေနာက္ဆက္တြဲေပၚမလာေတာ့ဘဲ သည္းမခံႏုိင္တာ၊ တိုက္ခိုက္ ေလွာင္ေျပာင္တာေတြနဲ႔ ဘယ္သူမွ အက်ိဳးမမ်ားျဖစ္ရပါတယ္။ ဧရာ ဝတီသတင္းကို ျပန္ေဖာ္ျပတဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚက မွတ္ခ်က္တစ္ခုရဲ႕ ေခါင္းစဥ္ကဆိုရင္ ‘One-Sided Arguments မဟာအမွားႀကီး’လို႔ ဆိုပါတယ္။ အခု အဲဒီေဝဖန္ေရး ဓေလ့အေၾကာင္း နည္းနည္းဆက္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

(၂) ဝါးလံုးရွည္နဲ႔ ရမ္းတဲ့ ေဝဖန္ေရးရဲ႕အႏၲရာယ္

ဒီစင္ကာပူ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကို ေဝဖန္သူအေတာ္မ်ားမ်ားက သတင္းမွန္မသိတာလည္းပါသလို တစ္ဖက္ကလည္း ႀကံဳတုန္း ႏွက္လိုက္မဟဲ့ဆိုတဲ့ ဆြမ္းႀကီးဝင္ေလာင္းသူေတြလည္း ပါပါတယ္။ ေဆြးေႏြးခ်က္တစ္ခုခုနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ သက္ဆုိင္တဲ့ အက်ိဳးအျပစ္ (merit of argument)ကို ေဝဖန္တာမဟုတ္ဘဲ ဝါးလံုးရွည္နဲ႔ ရမ္းတဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြကို လက္လြတ္စပယ္ေပးၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဥပမာ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက သူ႔ရဲ႕ ‘One-Sided Arguments မဟာအမွား ႀကီး’ဆိုတဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ပို႔စ္မွာ ဒီေဆြးေႏြးသူေတြဟာ ‘‘ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းကို ရစရာမရွိေအာင္ ဗုိလ္လုိ ေျပာတတ္ၾကကုန္ေသာ ပညာရွင္ႀကီးမ်ား ပါတကား။ ... ျပက္ရယ္ျပဳႏုိင္စြမ္း ရွိသူမ်ားပါ တကား။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဤသို႔ ႏွလံုးရည္ျပည့္၀ၾကကုန္ေသာ ျမန္မာပညာရွိႀကီးမ်ား ကို ေနရာမေပးျခင္းသည္ မဟာအမွားႀကီးျဖစ္ေတာ့သတည္း’’စသျဖင့္ ေလွာင္ေျပာင္ေရးထားတာ ဖတ္ရပါတယ္။ ေ၀ဖန္ေရးမွာေဆြးေႏြးခ်က္ေတြနဲ႔ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္တဲ့ အက်ိဳးအျပစ္ကုိ အဓိက ေ၀ဖန္တာမဟုတ္ဘဲ ေခတ္စနစ္၊ ပုဂၢိဳလ္ေနာက္ခံအေၾကာင္းျခင္းရာ ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး contextualize ေ၀ဖန္တာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါ ေပမဲ့ ေလွာင္တာေျပာင္တာ။ စြပ္စဲြတုိက္ခုိက္တာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ ပါဘူး။

အခုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေနရာမေပးလို႔ အခုလို အျပစ္ေျပာေနၾကတာ။ ဒီအက်င့္ေတြေၾကာင့္ပဲ ဒီလိုလူေတြကို ေနရာမေပးဆုိၿပီး ၀ါးလံုးရွည္နဲ႔ သိမ္းရမ္းတာမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ က်န္တဲ့သူူေတြမွာလည္း ဒီလုိအက်င့္ ဆိုးမ်ိဳးရွိမယ္လို႔မထင္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တစ္ဦးတည္းအေနနဲ႔ ရွင္းေအာင္ေျပာရရင္ ၁၉၈၈၊ ၁၄ ႏွစ္ သားအရြယ္ကတည္းက ေက်ာင္းသားသမဂၢအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမွာပါခဲ့တယ္။ ဘယ္ေခတ္ဘယ္ကာလမွာမွ အစိုးရအတြက္ အလုပ္မလုပ္ခဲ့ဖူးဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ပြင့္လင္းလာလို႔ မိတ္ေဆြရင္းတခ်ိဳ႕တတ္ႏိုင္သမွ် ၀ိုင္းကူရေအာင္ဆုိေတာ့လည္း ၀င္မပါခဲ့ဘူး။ အရင္အစိုးရ၀န္ႀကီးေတြ၊ လႊတ္ေတာ္အႀကီးအကဲတခ်ိဳ႕က ကူညီလုပ္ကိုင္ဖို႔ တရား၀င္ေျပာတာေတြရွိေပမယ့္ တစ္ခါမွ မလုပ္ခဲ့ဘူး။ ဘာအခြင့္အေရးမွ မယူခဲ့ဘူး။ ေနာက္ဆံုး ျမန္မာျပည္ျပန္လာလို႔ရတာေတာင္ ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္ ျပန္တယ္။ အစိုးရဆီက အခြင့္ထူးနဲ႔ ဗီဇာမ ေတာင္းဖူးဘူး။ အခု NLD အစိုးရ နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္မႈကို လူထုက ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရတာ ၀မ္းသာတယ္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ကတည္းက ႐ုန္းကန္တုိက္ပဲြ၀င္ခဲ့တဲ့ ရလဒ္အသီးအပြင့္တစ္ခုမို႔ ေထာက္ခံတယ္။ ေအာင္ျမင္ေစခ်င္တယ္။ အကူအညီလိုရင္ အစြမ္းကုန္ပံ့ပိုးလိုတယ္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢစိတ္နဲ႔ သင္ယူခဲ့တဲ့ ပညာေရးေပါင္းၿပီးႏိုင္သမွ် ေျပာဆုိကူညီတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနရာတစ္ခါမွ မေတာင္းဖူးဘူး။ စိတ္ေတာင္မကူးဖူးဘူး။ တပ္မေတာ္၊ ယခင္ ယခုအစိုးရေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕နဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ သုေတသနလုိအပ္ခ်က္အတြက္ ေမးျမန္းေလ့လာတာေတြ လုပ္တယ္။ အစိုးရအတြက္ လုပ္တဲ့သူ ေတြကိုလည္း ပုဂၢိဳလ္ေရးတိုက္ခုိက္ ၿပီး အမနာပေျပာဆုိတာ မလုပ္ခဲ့ ဘူး။ မီဒီယာတခ်ိဳ႕က ထိပ္တိုက္ တည္းၿပီးေထာင္တဲ့ ေမးခြန္းေမးတာေတာင္ ဒါမ်ိဳးအေပါစားတုိက္ ကြက္ေတြ ကၽြန္ေတာ္ေရွာင္တယ္။ ေ၀ဖန္စရာရွိရင္ မူအရ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္ကစလို႔ ေ၀ဖန္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့ New York Times နဲ႔ Foreign Policy က ေဆာင္းပါးေတြကုိ သက္ေသခံခ်က္အျဖစ္သာ ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ဆဲဗင္းေဒးအပါအ၀င္ ဂ်ာနယ္ေတြမွာေပးခဲ့တဲ့ အင္တာဗ်ဴးေတြကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ဒီေတာ့ အေပြးျမင္ အပင္သိဆိုတဲ့သေဘာနဲ႔ ေ၀ဖန္လုိသပဆုိရင္လည္း ဘယ္သူနဲ႔မဆုိ မ်က္လံုးခ်င္းဆံုၿပီး လိပ္ျပာသန္႔သန္႔ေျပာရဲပါတယ္။

ခက္တာက အရင္ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ေအာက္မွာ သုေတသီအႀကံေပးလုပ္ခဲ့တဲ့ (ဦး)တင္ေမာင္သန္း (သင့္ဘ၀ မဂၢဇင္းအယ္ဒီတာေဟာင္း) လုိ လူမ်ိဳးကပါ ေလဖမ္းဒန္းစီး၀င္ေျပာလာတာပါပဲ။ ဇြန္ လ ၁ ရက္ေန႔ထုတ္ ဒီဗီဘီ ျမန္မာပိုင္း အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွာ (ဦး) တင္ေမာင္သန္းရဲ႕ မိတ္ေဆြမ်ားသို႔ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ (၁)ဆုိၿပီး စင္ကာပူဖိုိရမ္က အစိုးရသစ္မွာ မူ၀ါဒမရွိဘူးလို႔ေျပာတဲ့ ပညာရွင္ေတြကို ေခါင္းထဲထည့္မေနပါနဲ႔လို႔ ေရးပါတယ္။ (ဦး)တင္ေမာင္သန္းဟာ အရင္အစိုးရဆီမွာ ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္ခဲ့သလို အခု NLD အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာလည္း အနည္းဆံုး တုိင္းေဒသႀကီးအဆင့္မွာ ပညာရွင္တစ္ဦးအေနန႔ဲ ကူညီေပးေနတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အင္မတန္လိုအပ္တဲ့ကိစၥပါ။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔လည္း ရင္းႏွီးခင္မင္ၿပီး အင္မတန္အေတြး ရဲရင့္သူတစ္ေယာက္ပါ။ ဒါေပမဲ့ (ဦး) တင္ေမာင္သန္းက ‘‘မူ၀ါဒ ရွိရွိ၊ မရွိရွိ ဘာမ်ား အေရးႀကီးလို႔လဲလို႔ အဲဒီ စင္အထက္က ပညာရွင္ေတြကို ေမာင္တင္ေမာင္သန္းက ေမးခ်င္တယ္ဗ်။ အခုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မွာ လိုအပ္ေနတာက မူ၀ါဒဆုိတာထက္ ယံုၾကည္မႈ (Trust)၊ တည္ ေဆာက္ပံုနဲ႔ စနစ္ (Structure & System) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္’’လို႔ ေရးတာ ဖတ္ရေတာ့ ျဖစ္ရေလလို႔သာ ‘တ’မိပါတယ္။ ဒါဟာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအတြက္ ငါးႏွစ္ေလာက္ လုပ္ေပးၿပီးေတာ့မွ ရလာတဲ့သင္ခန္းစာဆိုရင္ေတာ့ ပုိးသာကုန္ ေမာင္ပံုေစာင္းမတတ္ပါပဲလားလို႔ ဆုိရမွာပါပဲ။ ႏုိင္ငံတကာမွာ ေလာက္ေလာက္လားလား မူ၀ါဒအေရး ေဆာင္ရြက္သူမွန္သမွ် ေနာက္ဆံုး ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား ဖတ္တဲ့စာအုပ္မွာကအစ မူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ပထမဆံုးသိသင့္တာတစ္ခုကေတာ့ Policy is not made in a vacuum မူ၀ါဒကို ဆက္စပ္အေျခအေနေတြ ထည့္မ စဥ္းစားဘဲ သူ႔ခ်ည္းသက္သက္ ခ်မွတ္လို႔ မရဘူးဆုိတာပါပဲ။ ႏုိင္ငံ ေရး၊ လူမႈ၊ စီးပြား၊ အစိုးရတည္ေဆာက္ပံုနဲ႔ စနစ္၊ ႏုိင္ငံေရးဓေလ့၊ လူထုရဲ႕ စိတ္အေျခအေန Public mood စတဲ့ contexts ဆက္စပ္အေျခအေနေတြ အမ်ားအျပားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါတယ္။ စာအုပ္တိုင္းမွာပါတာမုိ႔ က်မ္းကိုးေပးစရာေတာင္ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ စင္ကာပူ ေဆြးေႏြးခ်က္မွာ အုပ္စိုးမႈစနစ္ကုိ ပိုင္းျခားသံုးသပ္ျခင္းဆုိတဲ့ regime analysis လုပ္တာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ၾသဇာနဲ႔ အာဏာႏွစ္ရပ္စလံုးရွိလာတဲ့အတြက္ လူထုေထာက္ခံမႈ၊ ယံုၾကည္မႈ အ ထြတ္ေရာက္ေနတယ္ဆုိတာ၊ ဖိုခံု ေလာက္ဆုိင္အာဏာကုိ ပိုင္းျခားသံုးသပ္တာေတြဟာ ဆက္စပ္အ ေျခအေနေတြကုိ အရင္ခ်ျပေဆြးေႏြးတာပါပဲ။

(ဦး)တင္ေမာင္သန္းအေနနဲ႔ ငါးႏွစ္လုပ္လုိ႔ မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ အားနည္းခ်က္ေတြကို သင္ခန္းစာယူတာဟာ အင္မတန္ေကာင္းပါတယ္။ ကိုယ့္အတြက္ေရာ၊ က်န္သုေတသီေတြအတြက္ေရာ အက်ိဳးမ်ားလွပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ကိုယ့္ အမွားကုိ အခုမွ ကိုယ့္ရဲ႕ အထူးအဆန္းရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္လို၊ က်န္ပညာရွင္ေတြေတာင္ ဒါမ်ိဳးမေတြးမိ မေတြးဖူးသလို၊ ႏုိင္ငံတကာစာေပနဲ႔ အေတြ႕အႀကံဳေတြမွာ ဒါမ်ိဳးမရွိခဲ့ဖူးသလို မေျပာသင့္ပါဘူး။ ေျပာခ်င္ရင္ ရွိဆဲ သုေတသီေတြရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္တဲ့ Literature review လုပ္ ၿပီး‘‘ဒီမွာ ငါေတြ႕ရွိခ်က္က အသစ္ကြ’’ဒါမွမဟုတ္ ‘‘ရွိဆဲ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို အားျဖည့္ေထာက္ခံတဲ့ အေရးပါတဲ့ အခ်က္အလက္အ သစ္ကြ’’လို႔ေျပာၿပီး ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ရွိတဲ့ ပညာရပ္ဂ်ာနယ္ေတြမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခံရေအာင္ လုပ္သင့္ပါတယ္။

အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲ ပညာရပ္ကို လုိက္စားတဲ့ သုေတသီတစ္ဦးျဖစ္ပါရဲ႕နဲ႔ ကိုယ္တုိင္ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ အရင္အေျခအေနေဟာင္းမွာ အလုပ္မျဖစ္ခဲ့တာကို မိုးလြတ္၊ေလလြတ္၊ က်ည္လြတ္ အေျခအေနေရာက္မွာ သူမ်ားကုိ ေထ့ေငါ့အျပစ္တင္တဲ့နည္းနဲ႔ ကိုယ့္အမွားကုိယ္ သင္ခန္းစာယူတာမ်ိဳးကေတာ့ မေလ်ာ္လွပါဘူး။ အဆုိးဆံုးကေတာ့ (ဦး) တင္ေမာင္သန္းလို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးဆီက စိန္တလံုးသရက္ေကာင္းေၾကာင္း ေျပာတဲ့ ပညာရွင္တို႔၊ ပညာရွင္ေတြကုိ ေခါင္းထဲမ်ား ထည့္မေနပါနဲ႔တို႔ ဆိုတဲ့စကားေတြကုိ ၾကားရေတာ့ အံ့ၾသမိပါတယ္။ သေရာ္စာေရးခ်င္ရင္ သေရာ္စာသီးသန္႔ေရးပါ။ ပညာရပ္အေၾကာင္းေဆြးေႏြး လိုတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေထ့ေထ့ေငါ့ ေငါ့မလုပ္ပါနဲ႔။ လူေတြအမွတ္မွား ကုန္မွာစုိးလို႔ပါ။ လူေတြက ပညာ ရွင္ေတြ၊ သုေတသီေတြကို အလ ကားေလကန္ေနတဲ့သူေတြ၊ ေဘး ထုိင္ဘုေျပာေတြ၊ ေနရာမရလို႔ ေလွ်ာက္ေျပာေနသူေတြ၊ ကုိယ္တုိင္တတ္ရင္ ၀င္လုပ္ပါလား စသ ျဖင့္ ေလွာင္ေျပာင္ေနတာကို မွ်မွ် တတ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရွင္းလင္းရမယ့္အစား အာဏာရွင္ေခတ္ေဟာင္းကလူေတြလို၊ သည္းေျခႀကိဳက္ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြလို ပညာတတ္႐ႈတ္ခ်ေရးပဲြမွာ အဆင္း ဘီးတပ္ေပးတာ၊ မီးေလာင္ ရာေလပင့္လုပ္တာကို သုေတသီ အမည္ခံၿပီး ပုိေတာင္မလုပ္သင့္ပါ ဘူး။

(၃) အျပဳသေဘာေ၀ဖန္ေရးေသာ လက္ခံထိုက္တယ္ဆုိတဲ့ အႏၲရာယ္

ေနာက္ဆံုးတစ္ခုကေတာ့ စင္ကာပူဖိုရမ္က ပညာရွင္ဆိုသူ ေတြဟာ အပ်က္သေဘာပဲ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ေနၾကတယ္။ ေ၀ဖန္ေရးမွာ အျပဳသေဘာပဲ လက္ခံထိုက္တယ္ဆုိတဲ့ကိစၥပါ။ ဒါဟာ အေပၚ ယံၾကည့္ရင္ ဟုတ္သလိုလိုနဲ႔လက္ေတြ႕မွာေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ကို ကန္႔သတ္တာပါပဲ။ ေ၀ဖန္ေရးဟာ ေ၀ဖန္ေရးပါပဲ။ နာမ၀ိေသသနေတြ မလိုပါဘူး။ ဟင္းတစ္ခြက္ကို ေကာင္း၊ မေကာင္း ဟင္းတစ္ခါမွမခ်က္ဖူးဘဲ သာမန္အသိနဲ႔ ေ၀ဖန္ႏုိင္သလို၊ နာမည္ေက်ာ္ စားဖိုမွဴးေတြကလည္း စနစ္တက် အက်ိဳးအျပစ္နဲ႔ ေ၀ဖန္ႏုိင္ပါတယ္။

အမ်ားျပည္သူရဲ႕ ဆန္းစစ္တာကို ခံယူရမယ့္ နယ္ပယ္အသီးသီးကအေရးပါသူ ပုဂၢဳိလ္ေက်ာ္တုိင္းနဲ႔ အင္စတီက်ဴးရွင္းတုိင္း Public Figures and Institutions ဟာ လူၿပိန္းေ၀ဖန္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပညာရွင္ ေ၀ဖန္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္ခံရမွာပါ။ ပုဂၢလိကဘ၀ထဲ ခ်ဳိးေဖာက္ေစာ္ကားရင္၊ အသက္အႏၲရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္လာရင္ တည္ဆဲဥပေဒေတြနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္႐ုံပါပဲ။ ဒါကတရားဥပေဒစုိးမုိးမႈနဲ႔ပဲဆုိင္ပါတယ္။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းကစလုိ႔ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ အေျခခံဥပေဒေတြမွာလည္း လြတ္လပ္စြာေဖာ္ထုတ္ခြင့္ Free Speech or Freedom of expression လုိ႔ပဲ ေျပာပါတယ္။ အျပဳသေဘာေဆာင္ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္၊ တာ၀န္သိေသာ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ Constructive Speech or responsible Speech ဆုိၿပီး မျပ႒ာန္းထားပါဘူး။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ အျပဳသေဘာေဆာင္ တာ၀န္သိေစတဲ့ နာမ၀ိေသသနေတြပါလာရင္ ဘယ္သူကအျပဳ သေဘာ ေဆာင္၊ မေဆာင္ဘယ္လုိစံခ်ိန္နဲ႔ ဆုံးျဖတ္မွာလဲ၊ ဘယ္လုိတားျမစ္မွာလဲဆုိတဲ့ ေမးခြန္းက ဆက္တုိက္ပါလာတာပါပဲ။ အာဏာရွိသူက ဆုံးျဖတ္ရင္ သူနဲ႔ကြဲလြဲတဲ့အျမင္ ေဖာ္ထုတ္မႈကို တားျမစ္ေတာ့မယ္ ဆုိတာ ႏုိင္ငံေရးဒႆန ပညာရွင္ေတြ၊ ဒီမုိကေရစီေခါင္းကုိင္ ဖခင္ႀကီးေတြက အေစာကတည္းက သိခဲ့တာပါ။

ဒါေၾကာင့္ႏုိင္ငံေရးမွာအမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပါတီႏုိင္ငံေရးခြဲျခားတာ၊ ဒီမုိကေရစီကို စည္းကမ္းျပည့္၀ေသာလုိ နာမ၀ိေသသန တပ္တာေတြဟာ အေပၚယံၾကည့္ရင္ ဟုတ္သေယာင္နဲ႔ တုိင္းျပည္ကို ဘယ္ေလာက္ဒုကၡေပးခဲ့သလဲဆုိ တာ စစ္အစုိးရအဆက္ဆက္သမုိင္းကို တကယ္ျဖတ္သန္းဖူးရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေ၀ဖန္ေရးကိုလည္းအျပဳသေဘာ၀ိေသသတပ္ၿပီး လြတ္လပ္စြာေဖာ္ထုတ္ခြင့္၊ ကြဲလြဲခြင့္ကို မပိတ္ပင္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒီလုိဆုိရင္ ဗဟု၀ါဒေဘာင္ က်ဥ္းသြားပါလိမ့္မယ္။ မတူကြဲလြဲတဲ့အျမင္ေတြ၊ လြတ္လပ္စြာဖလွယ္ခြင့္ Free Trade in Ideas ရွိတာဟာ အမွန္တရားကို စမ္းသပ္ႏုိင္တဲ့ အေကာင္းဆုံးနည္းျဖစ္ပါတယ္။ ‘‘ေဟ့ ... ဒါျမန္မာျပည္ မင္းေျပာတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြနဲ႔ မတူဘူး။လူထုခ်စ္တဲ့အစုိးရကိုေ၀ဖန္ရင္ လူထုဒဏ္ခတ္တာခံရမယ္’’ဆုိရင္လည္း အထက္မွာဆုိခဲ့သလုိလြတ္လပ္စြာေဖာ္ထုတ္ခြင့္ကို တရားသေဘာအရ မယုံၾကည္ေတာင္အုပ္စုိးသူတုိင္းအတြက္ သတင္းအခ်က္ လက္စုံလင္ႂကြယ္၀ရႏုိင္ဖို႔၊ မူ၀ါဒေရေသာက္ျမစ္တစ္ခုအျဖစ္ လက္ခံသင့္တယ္လုိ႔ပဲေျပာရမွာပါ။ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းစီးဆင္းမႈမရွိဘဲ ေျပာႏုိင္ဆုိႏုိင္တဲ့ လူတုိင္းကအရိပ္အျခည္ၾကည့္၊ ကုိယ့္ဘာသာ ကုိယ္ဆင္ဆာ Self-censor ျပန္ျဖတ္ေနရၿပီဆုိရင္ အစုိးရေတြဟာ သတင္းမွားေတြ၊ သတင္းဖားေတြနဲ႔သာ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့အျဖစ္ ဆုိက္သြားတတ္ပါတယ္။ အပ်က္အပ်က္နဲ႔ ႏွာေခါင္းေသြးထြက္မွ ‘‘အားလုံး၀ုိင္းလိမ္ေနၾကလုိ႔၊ အနားကလူေတြမေကာင္းလုိ႔’’ ဆုိတဲ့ ဆင္ေျခမ်ဳိးကို ထပ္ၾကားၾကရမွာ မလြဲပါဘူး။ တုိင္းျပည္တစ္ျပည္မွာ မူ၀ါဒပီပီျပင္ျပင္မရွိလည္း ရွိဆဲစနစ္အရွိန္နဲ႔ Auto-Pilotဆက္သြား ေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လြတ္လပ္ စြာေဖာ္ထုတ္ခြင့္ကို အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပတားျမစ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ တုိင္းျပည္ကိုထြက္ေပါက္ပိတ္ထားသလို ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ကၽြန္ေတာ္အၿမဲေဆြးေႏြးေရးသားဖူးတာတစ္ခုကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အဓိကပညာတတ္အစဥ္လာႏွစ္ရပ္ရွိပါတယ္။ တစ္ခုက ကင္း၀န္မင္းႀကီး ဦးေကာင္းအစဥ္အလာျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေယာအတြင္း၀န္ဦးဖိုိးလႈိင္ အစဥ္အလာပါ။ ပထမအစဥ္အလာက အာဏာနဲ႔ အနီးဆုံးမွာမင္းဆရာလုပ္တဲ့ ပညာတတ္လမ္းစဥ္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ခုကေတာ့အာဏာရွိသူကို အမွန္အတုိင္းကုိယ္ယုံ ၾကည္ရာေျပာတဲ့အစဥ္အလာပါ။ ဒီအစဥ္အလာႏွစ္ရပ္စလုံးဟာသူ႔ေနရာနဲ႔သူတန္ဖုိးရွိပါတယ္။ တုိင္းျပည္အတြက္လုိအပ္ပါတယ္။ ပညာရွင္တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ေရြးခ်ယ္မႈအေပၚမူတည္ၿပီး ေလးစားသင့္ပါတယ္။ အဲဒီအစဥ္အလာႏွစ္ရပ္ထဲမွာပဲ အာဏာရွိသူမွန္သမွ်ကို ၿခံခုန္ခ်ဥ္းကပ္တဲ့ ပညာတတ္အေခ်ာင္သမားေတြလည္း ရွိတတ္သလုိ အစုိးရမွန္သမွ်ကို ဆဲဆုိၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ထူေထာင္ေနသူေတြလည္းရွိတတ္ပါတယ္။ ျပႆ နာမရွိပါဘူး။ အခ်ိန္တစ္ခုေရာက္ရင္ သာမေဏနသာမေဏာစစ္ သြားမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ပညာတတ္ ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္တာ၊ ေလွာင္ေျပာင္သေရာ္တာေတြကေတာ့ ျပ ႆနာရွိပါတယ္။ ပညာမပါဘဲ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္မယ္ထင္တာ၊ ပညာကြၽမ္းက်င္မႈဆုိတာ စနစ္တက်သင္စရာမလုိေစတနာနဲ႔ အေတြ႕အႀကဳံပဲလုိ႔ သတ္မွတ္တာေတြကေတာ့ တုိင္းျပည္ကို ‘‘လူေကာင္း လူေတာ္’’ လမ္းစဥ္ ေဟာင္းအေပၚ ျပန္ဆြဲတင္ရာ ေရာက္ႏုိင္ပါတယ္။ ‘‘ေတာ္စရာမလုိဘူး၊ ငါ့အေပၚသစၥာရွိသူဟာ လူေကာင္းပဲ’’ ဆုိတဲ့ ဦးေန၀င္းရဲ႕ သစၥာခံေတြနဲ႔ပဲ ၀န္းရံေရးလမ္းစဥ္ဟာ တုိင္းျပည္ေကာင္းက်ဳိးမျဖစ္ထြန္းေစခဲ့ပါဘူး။ ဒီထက္ခ်ဲ႕ေျပာရရင္ လြတ္လပ္စြာေဖာ္ထုတ္ခြင့္၊ ကြဲလြဲခြင့္နဲ႔ အဲဒီကြဲလြဲတဲ့အျမင္ေတြကို ေခါင္းထဲထည့္စရာမလုိဘူးဆုိတဲ့ သေဘာထားမ်ဳိးကေတာ့ တုိင္းျပည္အတြက္ အႏၲရာယ္မ်ားလြန္းတယ္လုိ႔သာ ဆုိရမွာပါပဲ။

(ေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္ပါသည္)

Posted in: View pont