ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး သမၼတအျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သူ ေညာင္ေရႊ ေစာ္ဘြား စဝ္ေရႊသိုက္၏ အငယ္ဆံုးသား ျဖစ္ၿပီး ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ကတည္းကပင္ ျပည္ပသို႕ ထြက္ခြာသြားခဲ့သူ ဦးဟန္ေညာင္ေဝသည္ သမီးျဖစ္သူႏွင့္အတူ ႏွစ္ ၅၀ ခန္႕အတြင္း ပထမဆံုး အႀကိမ္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ ယမန္ေန႔ ညေနပိုင္းက Air Asia ေလေၾကာင္းလိုင္းျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွ တစ္ဆင့္ ေရာက္ရွိလာစဥ္
...The Voice Weekly မွ ေနာက္ဆုံးရသတင္းတုိ....
...........................................................................................................
INTERVIEW
An Exile Returns
Thursday, November 10, 201, Irrawaddy.
ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္ႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲလ္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ဥေရာပ-ျမန္မာရံုး (EBO) ၏
အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ဦးဟန္ေညာင္ေဝသည္ ေမြးရပ္ ျမန္မာျပည္သို႔ ႏွစ္ ၅၀
နီးပါးအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ မၾကာေသးမီက
အလည္အပတ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ၎၏ ခရီးစဥ္ အေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ ပတ္သက္၍
အရင္ကမသိခဲ့ေသာ အရာမ်ားကို ေလ့လာခြင့္၊ နားလည္ခြင့္ရသည့္ သည္ဟု သူက
ေျပာသည္။
ဦးဟန္ေညာင္ေဝ၏ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာဝတီမဂၢဇင္းက ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရာတြင္ ၎ျမန္မာျပည္၌ ရွိစဥ္အတြင္း ေတြ႔ဆံုခဲ့သည့္ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအပါအဝင္ တျခားသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ႀကံဳေတြ႕ရေသာ အေျခအေနမ်ား၊ ျမန္မာျပည္၏ လက္ရွိအေျခအေနအေပၚ အျမင္၊ တုိင္းရင္းသား အေရးကိစၥ စသည္တုိ႔ကို ေျဖၾကားသြားခဲ့သည္။
ေမး။ ။ ႏွစ္ ၅၀ နီးပါးအတြင္း
ျမန္မာျပည္ကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အလည္အပတ္သြားခဲ့တဲ့ ခရီးစဥ္မွာ
ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရတာေတြထဲက တစံုတရာအေပၚ လံုးဝ
အံ့အားသင့္တာမ်ိဳးရွိခဲ့ ပါသလား။ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြက ႏိုင္ငံေရးအရ
ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈေတြ အျဖစ္ ျမင္ရလား။
ေျဖ။ ။ ႏိုင္ငံေရးဝန္းက်င္က က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ ပိုအျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီး ပြင့္လင္းတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ လူေတြက အရင္ထက္စာရင္ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြ႕ံမႈပိုနည္းသလို ရွိပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ရဲအထူး သတင္းတပ္ဖြဲ႔က က်ေနာ့္အခန္း နံပါတ္ကိုေမးတဲ့အခါ ဟုိတယ္ဧည့္ႀကိဳက သူ႔မွာဒီလိုအခ်က္အလက္ကို ထုတ္ေျပာဖို႔ အခြင့္အေရးမရွိဘူးဆိုၿပီး ျငင္းလိုက္တာမ်ိဳး ေပါ့ဗ်ာ။ ဟုိအရင္ကဆိုရင္ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးက စိတ္ကူးၾကည့္လို႔ေတာင္ ရတာမဟုတ္ဘူးေလ။ ေနာက္တခု အံ့ၾသစရာကေတာ့ က်ေနာ္ရန္ကုန္မွာရွိေနခ်ိန္ ရဲအထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔က ဘယ္သြားသြား အေနာက္ကလိုက္ေန ေပမယ့္ ရွမ္းျပည္ ေရာက္တဲ့အခါ က်ေတာ့ သူတို႔ကို ဘယ္မွာမွ မေတြ႔ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနတယ္။
ေမး။ ။ သြားတုန္းက ရွမ္းျပည္က ေမြးရပ္ၿမိဳ႕နဲ႔ ရန္ကုန္ကိုပဲ အလည္အပတ္ အစီအစဥ္ေတြ ရွိခဲ့တာလို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္တကယ္မွာေတာ့ ဦးဟန္ေညာင္ေဝက အဆင့္ျမင့္ အစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ေရာ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၁၂ ခုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ သိရတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ မသြားခင္ကတည္းက ႀကိဳတင္စီစဥ္ ခဲ့တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲ့ဒီလူေတြက ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ဦးဟန္ေညာင္ေဝေရာက္ေနတယ္ ဆိုတာကို သိသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ေတြ႔ဖို႔ စီစဥ္ၾကတာလား။
ေျဖ။ ။ အလည္အပတ္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ၊ က်ေနာ္က က်ေနာ့္ကိုေတြ႔ခ်င္တဲ့ ဘယ္သူ နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေတြ႔ဖို႔ဆႏၵရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာေမွ်ာ္လင့္ရမွန္း မသိလို႔ ဘာကိုမွ ႀကိဳတင္မစီစဥ္ခဲ့ပါဘူး။ လူေတြက က်ေနာ့္ကို ေတြ႔ဖို႔ ေၾကာက္ေနမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ က်ေနာ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေလွ်ာက္သြားလို႔ရပါ့မလား ဆိုတာကို ဘယ္လိုမွ မေတြးတတ္ခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ လူေတြကေတာ့ က်ေနာ္ေရာက္ေနမွန္း သိသြားၿပီး က်ေနာ့္ေနာက္မွာ ရဲအထူး သတင္းတပ္ဖြဲ႔ လိုက္ေနတာကို သိေပမယ့္ ေတြ႔ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ၾကတာပါ။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ရန္ကုန္မသြားခင္ ဘန္ေကာက္မွာ ျမန္မာအစိုးရက အႀကီးတန္းအရာရွိေတြ၊ Myanmar Egress အဖြဲ႔ဝင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီလို ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ဘာေတြမ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသလဲ။ ျမန္မာျပည္သြားဖို႔ကို Myanmar Egress က စီစဥ္ေပးခဲ့တာလား။
ေျဖ။ ။ Myanmar Egress အဖြဲ႔ဝင္ေတြက အႀကီးတန္း အစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ က်ေနာ့္ကို မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီ အရာရွိေတြက က်ေနာ္ဘယ္သူလဲဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိခ်င္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ က်ေနာ္က ဘယ္သူဘယ္ဝါျဖစ္တယ္၊ ဘာေတြလုပ္တယ္ ဆိုတာနဲ႔ က်ေနာ့္အစ္ကိုႏွစ္ေယာက္က ဘယ္သူေတြျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ဘာေတြ လုပ္ၾကတယ္ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ အေတာ္ေလး ရႈပ္ရႈပ္ေထြးေထြး ရွိခဲ့ပါတယ္။
အစ္ကိုအႀကီးဆံုး ဦးတိုက္ဂါးေညာင္ေဝ ဆုိရင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ရွမ္းျပည္လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာခဲ့သူပါ။ ေနာက္အစ္ကို တေယာက္ကေတာ့ ဦးေက်ာက္ဇန္ေညာင္ေဝ၊ သူက ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္မွာ အမႈထမ္းခဲ့ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ဆံုးပါးသြားသူ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရ အရာရွိေတြက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား ေျပာဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း က်ေနာ့္အျမင္ကို သိခ်င္ၾကပါတယ္။
ျပႆနာဟာ ေရရွည္ တည္ရွိခဲ့တာမို႔ အဲဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ဖို႔ လုိလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဘက္ႏွစ္ဘက္ စလံုးအေပၚမွာ ယံုၾကည္ဖို႔နဲ႔ နားလည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်မႈ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရမွာသာ ျပႆနာကို မွ်မွ်တတ သမာသမတ္ က်တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ႏိုင္ငံေရးဆႏၵရွိမယ္ဆိုရင္ ဒီျပႆနာဟာ ေျပလည္ႏိုင္ပါတယ္။
က်ေနာ့္ခရီးစဥ္ကို Myanmar Egress က စီစဥ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အစိုးရကလည္း စီစဥ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ပိုင္ခရီး စဥ္ ျဖစ္တာမို႔ အင္တာနက္၊ ခရီးသြားေအးဂ်င့္နဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးမိတ္ေဆြေတြက တဆင့္ က်ေနာ့္ဘာသာ စီစဥ္ခဲ့တာပါ။ က်ေနာ့္ခရီးစဥ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တာ အားလံုးကို Myanmar Egress က ႀကိဳတင္စီစဥ္ေပးသလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ့္ခရီး စဥ္ကို အမ်ားသိေအာင္ သူတို႔ကလုပ္ခဲ့တာကိုး။ တကယ္တမ္းျဖစ္ခဲ့တာက က်ေနာ့္ေလယာဥ္ဟာ ထိုင္းအဲေဝးေလယာဥ္ မဆိုက္ခင္ နည္းနည္း ႀကိဳေရာက္သြားတာပါပဲ။
အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ သတင္းေထာက္ေတြက ရန္ကုန္မွာ က်င္းပမယ့္ ကိုရီးယားရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္အတြက္ ထိုင္းေလယာဥ္နဲ႔ လာၾကတဲ့ ကိုရီးယားရုပ္ရွင္မင္းသား၊ မင္းသမီးေတြကို ေလဆိပ္ထဲမွာ ေစာင့္ေနၾကပါတယ္။
ျပည္တြင္းဝင္လာတဲ့ ခရီးသည္ေတြအတြက္ ခန္းမထဲကို က်ေနာ္ဝင္သြားတယ္ ဆိုရင္ပဲ ရန္ကုန္တုိင္းမ္စ္သတင္းေထာက္ တေယာက္က က်ေနာ့္ကို မွတ္မိသြားပါတယ္။ က်ေနာ္ ေလဆိပ္ကေန ထြက္ဖို႔လုပ္ေနတုန္းမွာ သူက က်ေနာ့္ကို ဓာတ္ပံုေတြ ရိုက္ၿပီး အင္တာဗ်ဴး လုပ္ပါတယ္။ တျခား သတင္းေထာက္ေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ဆီ ေရာက္လာၾကၿပီး က်ေနာ္ေရာက္တဲ့သတင္းလည္း ျပန္႔သြားတာပါ။ Myanmar Egress နဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္ရွိတဲ့ The Voice ဂ်ာနယ္က က်ေနာ္ ေရာက္တဲ့သတင္းကို Facebook ေပၚမွာ ခ်က္ခ်င္းတင္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ပံုႏွိပ္ဂ်ာနယ္ထဲမွာေတာ့ ေရာက္ၿပီးေနာက္တပတ္အထိ မထည့္ခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ္ ဧရာဝတီနဲ႔ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ခဲ့သလိုပဲ က်ေနာ့္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး True News၊ Financial Times တို႔နဲ႔လည္း ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာမရခင္မွာ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ အဲ့ဒီသတင္းဌာနေတြက က်ေနာ္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးကို က်ေနာ္ရန္ကုန္မွာရွိေနတဲ့
အခ်ိန္မွာ ထုတ္ခဲ့ၾကတာပါ။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ေတြ႕ခဲ့တဲ့သူေတြက ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြအေပၚ အလြန္ပဲ အားရ ေက်နပ္မႈရွိတယ္လို႔ သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္က ေဆာင္းပါးတပုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားတာေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ တေယာက္ ကပဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သံသယရွိတဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို သလိုမ်ိဳး ဥပမာ ေပးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ တျခား သံသယရွိသလိုျဖစ္ေနသူ ေတြနဲ႔ေရာ ေတြ႔ခဲ့ပါေသးသလား။
ေျဖ။ ။ အဲဒီေဆာင္းပါးက ေသေသခ်ာခ်ာ အာရံုမစိုက္ဘဲ တလြဲထင္ျမင္ခ်က္ ေပးထားတာပါ။ ေဆာင္းပါးမွာ ရည္ညႊန္းထားသူက အေစာပိုင္းမွာ သံသယ ရွိသူျဖစ္ေပမယ့္ က်ေနာ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ သူလည္းပဲ အေကာင္းဘက္က ျမင္သူျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့သူေတြဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြအေပၚ သံသယ မရွိၾကပါဘူး။ လုပ္ငန္းေတြ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ေမာင္းႏွင္ ႏိုင္ဖို႔ အစိုးရရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႔ ဗ်ဴရိုကေရစီ ယႏၱရားက ဦးေဆာင္ဦးရြက္ ျပဳမႈေတြ မရွိတဲ့အေပၚမွာပဲ သူတို႔ စိုးရိမ္မႈ ရွိၾကတာပါ။ ထိပ္ပိုင္း တာဝန္ရွိသူေတြက အေျပာင္းအလဲကို လိုခ်င္သလိုျဖစ္ေနေပမယ့္ ယႏၱရားအေဟာင္းက စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း အေဟာင္းေတြနဲ႔ လည္ပတ္ေနဆဲပါပဲ။ ဥပမာ သမၼတက ျပည္ပအတိုက္အခံေတြ ျပန္လာႏိုင္တယ္လို႔ ေၾကညာခဲ့ေပမယ့္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ျပန္လာခ်င္သူေတြကို သံရံုးေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ စံ လုပ္ငန္း လုပ္ထံုးကို အခုထိ ထုတ္ျပန္ေပးတာမ်ိဳး မရွိသလိုေပါ့။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနတာမို႔ အစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမကထျပဳ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြအေပၚ သံသယရွိတယ္လို႔ တခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းသားေတြက ေျပာၾကတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ေျပာတာက လြဲလို႔ သံသယရွိသူ တျခားဘယ္သူနဲ႔မွ က်ေနာ္မေတြ႔ခဲ့ပါဘူး။
ေမး။ ။ ျမန္မာျပည္ကို လြန္ခဲ့တဲ့တႏွစ္ေက်ာ္ သာသာေလာက္က အလည္သြားတဲ့ ဘယ္သူမဆို ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ေစ၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးျဖစ္ေစ အလြန္သံသယ ရွိၾကတယ္ဆိုတာကို ၾကားရပါလိမ့္မယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ တႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ဆိုတဲ့ ကာလမွာ ေလသံျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာင္းလဲသြားတယ္လို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ယူဆပါသလဲ။ သာမန္ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ ဒီေလာက္ေတာင္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားၿပီဆိုတာကို တကယ္ခံစားရတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သံသယအမ်ားႀကီးရွိခဲ့တဲ့အျပင္ အစိုးရအသစ္အေပၚမွာလည္း ဒီႏွစ္ ဇူလိုင္လကုန္အထိ သံသယေတြ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္လည္း သံသယရွိသူေတြထဲမွာ ပါတာမို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ မတ္လ သမၼတ က်မ္း သစၥာက်ိန္ဆိုပြဲ မိန္႔ခြန္းကို ၾကားရတဲ့အခါမွာ အံအားသင့္ခဲ့ပါတယ္။ EBO က အဲ့ဒီမိန္႔ခြန္းအေပၚ စိစစ္ေလ့လာခ်က္ တခုေတာာင္ ထုတ္ေဝ ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကိစၥအားလံုးကို ရပ္ဆိုင္းထားသလိုျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ေတာ့ ရုတ္တရက္ ဆိုသလိုပဲ ၾသဂုတ္လမွာ အရာအားလံုး ေရွ႕ကို စတင္ေရြ႕လ်ားလာခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ သမၼတက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အဲဒီေတြ႔ဆံုမႈကို အေကာင္းဘက္က တုံ႔ျပန္ခဲ့တယ္၊ ျပည္ပအတိုက္အခံေတြ ျပန္လာႏိုင္တယ္လို႔ သမၼတက ေျပာခဲ့တယ္၊ အစိုးရက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာဖို႔ ေၾကညာခဲ့တယ္။ သမၼက ျမစ္ဆံုေရကာတာစီမံကန္းကို ဆိုင္းငံ့ခဲ့တယ္၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေဆြးေႏြးျငင္းခံုမႈေတြကို အမ်ားသိေအာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့အျပင္ အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ ဘယ္လိုမွ မရႏိုင္ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ ေရး၊ ဆင္ဆာနဲ႔ နယူးကလီးယား စီမံကိန္း စသျဖင့္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ လူ႔ အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္၊ ၿပီးေတာ့ အလုပ္သမား သမဂၢေတြ ဖြဲ႔ခြင့္ရွိတဲ့ အလုပ္သမား ဥပေဒအသစ္ကိုလည္း ျပဌာန္းခဲ့တဲ့အျပင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေတြကိုလည္း လႊတ္ေပးခဲ့တယ္။ သာမန္ျပည္သူေတြ အတြက္ေတာ့ သူတို႔ ဘယ္လိုခံစားရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္မေျပာႏိုင္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သူအားလုံုးကေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ခံစားရတာ အမွန္ပါပဲ။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ စကားေျပာခဲ့တဲ့ ေစ်းဆိုင္ပိုင္ရွင္တေယာက္က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ အခုလို ႏိုင္ငံထဲမွာ ရွိေနတာကိုကပဲ ျမန္မာျပည္အေျခအေန တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈရွိတဲ့ လကၡဏာတခုျဖစ္တယ္လို႔ ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့တာရွိတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြ တကယ္ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ လူေတြထင္ရေအာင္ ဦးဟန္ေညာင္ေဝကို ျမန္မာျပည္ အလည္လာဖို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့တယ္လို႔ ယူဆပါသလား။
ေျဖ။ ။ အဲဒါေၾကာင့္ဖိတ္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ျပည္လည္ႏိုင္တာက အမွန္တကယ္အေျပာင္းအလဲျဖစ္လို႔ ျပန္လည္ ႏိုင္တာပါ။
ႏိုင္ငံတကာမိသားစုရဲ႕ ဖိအားအေပၚ မီခိုေနရံုနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲေတြ မေပၚေပါက္ႏိုင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ျဖစ္လာတဲ့ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ အားလံုးအေလးထားတဲ့ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ ေဒါက္တာေက်ာ္ဝင္း (ကေနဒါ ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ေဟာင္းနဲ႔ ေနာက္ပုိင္း ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ျဖစ္လာသူ) နဲ႔ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ေဒါက္တာစိန္ဝင္းတို႔ရဲ႕သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ အခုလို ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။
အဲဒီ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ အစိုးရနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အၾကား ေတြ႔ဆံုမႈဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ အက်ိဳးရွိလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ အဆုိျပဳခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝင္းေအာင္နဲ႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢမွာ ေတြ႔ႏိုင္ဖို႔လည္း ေဒါက္တာေက်ာ္ဝင္းက စီစဥ္ေပးခဲ့ ပါတယ္။ ဦးဝင္းေအာင္နဲ႔ ေတြ႔ၾကတဲ့အခါ သူက က်ေနာ္ ျမန္မာျပည္ အလည္သြားၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အစိုးရနဲ႔ စကားေျပာဖို႔ ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးမယ္လို႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္က ျမန္မာသံရံုးကို ေက်ာင္းသားေတြ သိမ္းလိုက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီအစီအစဥ္ေတြ အားလံုး လြဲေခ်ာ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ရာဇာလီအစၥေမးကို ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ကေန ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အထိ က်ေနာ္အက်ဥ္းခ်ံဳး ရွင္းျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အစိုးရအၾကား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ ျဖစ္လာေအာင္ ေစ့စပ္ေဆာင္ရြက္ေပးတာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အစိုးရအၾကား ေဆြးေႏြးပြဲေတြပ်က္သြားၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ အဖမ္းခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔ဘယ္လို ေျပာင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္မလဲလို႔ BBC ျမန္္မာပိုင္းအစီအစဥ္က က်ေနာ့္ကို ေမးျမန္းခဲ့ ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က အေျပာင္းအလဲကို ဦးေဆာင္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္သေဘာထားကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေမးဖို႔ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ကိုယ္စားလွယ္တဦး က်ေနာ့္ထံ ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။
တိုင္းျပည္အာဏာကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲကို သူတို႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရမွာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္က အဲဒီကိုယ္စားလွယ္ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လိုအေကာင္အထည္ ေဖာ္မလဲဆိုတာကို ရွင္းျပဖို႔နဲ႔ အသြင္းကူးေျပာင္းေရးအတြက္ အကူအညီေပးဖို႔ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္မလားလို႔ သူက က်ေနာ့္ကို ေမးပါေသးတယ္။ က်ေနာ္က ျပန္မယ္လို႔ သေဘာတူခဲ့ေပမယ့္ ဘာအစီအစဥ္မွ ျဖစ္မလာခဲ့ပါဘူး။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ထိပ္ပိုင္းက ေနာက္ဆံုးမီးစိမ္းလည္း မျပခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီတႀကိမ္ က်ေနာ္ျပန္ခြင့္ရတာဟာ အေျပာင္းအလဲေတြ တကယ္ျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို အေသအခ်ာ ညႊန္ျပေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီ (SNDP) က ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (SNLD) က ေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္။ ဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ (ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီ) အာဏာရခဲ့တဲ့ မႏွစ္ကစလို႔ အခုထိ ေျပာင္းလဲလာမႈေတြအေပၚ ဒီပါတီႏွစ္ခုၾကားမွာ အျမင္ကြဲျပားတာ ရွိပါသလား။
ေျဖ။ ။ အရင္အေျခအေနနဲ႔ မတူဘဲ ႀကံ့ဖြံ႕က ပါတီကို ကိုယ္စားျပဳဖို႔ ရွမ္းျပည္ထဲမွာ ရပ္ကြက္လူႀကီးေတြကို ပါတီဝင္အျဖစ္ စုစည္းခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္စကားေျပာခဲ့တဲ့ SNDP ပါတီဝင္က ေျပာပါတယ္။ ရွမ္းျပည္အစိုးရဟာလည္း SNDP နဲ႔ တျခား ပါတီေတြ စုေပါင္းဖြဲ႔ ထားတဲ့ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္နယ္အစိုးရဟာ ပိုစုစုစည္းစည္းျဖစ္ၿပီး ရွမ္းျပည္ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ပိုေကာင္းေအာင္ ကိုယ္စားျပဳေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ SNLD ပါတီဝင္ေတြ ကေတာ့ ရန္ကုန္မွာပါ၊ သူတို႔ထဲမွာ အက်ဥ္းခ်ခံထားရတဲ႔ SNLD ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦးရဲ႕ဇနီးနဲ႔ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္ရဲ႕ဇနီးတို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ သူတို႔လြတ္ေျမာက္ေရး အလားအလာနဲ႔ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကပါတယ္။ SNLD နဲ႔ SNDP ဟာ သီးျခားပါတီေတြျဖစ္ၾကေပမယ့္ ပါတီႏွစ္ခုစလံုးဟာ အေျခအေနအတူတူေအာက္က ေပါက္ဖြားလာၾကတာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ပါတီ ရည္မွန္းခ်က္ေတြဟာလည္း ဆင္ဆင္တူၾကပါတယ္။
ေမး။ ။ ရွမ္းျပည္ရဲ႕ တခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့သူေတြထဲက ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစံုတရာစိုးရိမ္မႈ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုသူမ်ား ရွိပါသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ သူတို႔က ေနျပည္ေတာ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြအေပၚ ပိုၿပီး အာရံုစိုက္ေနၾကပါသလား။
ေျဖ။ ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြ စိုးရိမ္မႈရွိၾကတာေတာ့ အေသအခ်ာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ အေပၚမွာေရာ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အေပၚမွာပါ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္လို႔မွ မယူဆၾကတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္တဲ့ ေဒသဘက္ကိုပဲ အာရံုစိုက္ၾကတာေပါ့။ က်ေနာ္ေတြ႕ခဲ့သူေတြကေတာ့ ရွမ္းျပည္အစိုးရသစ္ရဲ႕ လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္မႈအေပၚမွာ အားရေက်နပ္မႈ ရွိၾကပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္က သူ႔တို႔အတြက္ ဒုတိယ ဦးစားေပးကိစၥသာ ျဖစ္ပါတယ္။ (ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေျပာခ်င္တာရဲ႕ အေျခခံက ျမန္မာျပည္မွာ မၾကာေသးခင္ကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အစစ္အမွန္ေတြျဖစ္ေပမယ့္ အလြယ္တကူနဲ႔ ပ်က္စီးသြားႏိုင္ေသးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ျပည္တြင္း အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြ၊ ျပည္ပ အတိုက္အခံေတြအေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြ ေနာက္ထပ္ျဖစ္လာေအာင္ တြန္းအားေပးသင့္တယ္လို႔ ဆိုလိုသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြ ထပ္ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္လို အေထာက္အပံ့မ်ိဳးေတြ ေပးသင့္တယ္လို႔ ယူဆပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီမိုကရက္တစ္ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြကို တည္ေဆာက္ဖို႔နဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ တိုးတက္မႈရွိလာေစဖို႔ တြန္းအား ေပးသင့္ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈရွိတယ္လို႔ သမၼတက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ရွိတဲ့ သူ႔ရဲ႕တာဝန္ေတြအတိုင္း တကယ္တမ္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ သမၼတကို က်ေနာ္တို႔ တြန္းအား ေပးသင့္ပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ ထင္သလိုစိုးမိုးမႈနဲ႔ အလြန္ကြဲျပားျခားနားတဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးတာပါပဲ။ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကိုလည္း မဲဆႏၵရွင္ေတြအတြက္ အက်ိဳးရွိေစမယ့္ ဥပေဒေတြ တင္ျပျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ျပည္သူေတြအေပၚ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈရွိလာေအာင္ က်ေနာ္တို႔ တြန္း
အားေပးသင့္ပါတယ္။ ေရွရွည္ တည္တံ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ မူဝါဒ ႏွစ္ခုစလံုးမွာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
မူဝါဒေရးဆြဲရာ၊ ဥပဒၾကမ္းေရးဆြဲရာနဲ႔ ပါတီရဲ႕အျမင္သေဘာထားေတြကို
လူထုထံတင္ျပရာမွာ သူတို႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ ျမင့္တက္လာေစဖို႔ က်ေနာ္တို႔
သူတို႔ကို ကူညီသင့္ပါတယ္။ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြ ကိုလည္း
သက္ဦးဆံပိုင္ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ ထင္သလို စိတ္ကူးေနာက္လုိက္ လုပ္တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ
လူထုကို အလုပ္အေကၽြးျပဳဖို႔ သူတို႔ အလုပ္ေတြကို ေဆာင္ရြက္ရာမွာ
ပိုၿပီးစနစ္တက် လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ တတ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးဖို႔
လိုအပ္ပါတယ္။ တျခား စကားလံုးနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္
ျဖစ္လာဖို႔ ေစာင့္ေနမယ့္အစား ရႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြကို အသံုးျပဳၿပီး
အစိုးရ အတြင္းမွာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်တဲ့ စံနမူနာေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္မႈေတြ
အားေကာင္းလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္
သူတို႔အေနနဲ႔လည္း အေျခခံေကာင္းတဲ့ စနစ္ထဲမွာ အဖြဲ႔အစည္းပံုစံတက်
လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ လာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ဘာျဖစ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မေတြ႔ႏိုင္ခဲ့ပါသလဲ။ တကယ္လို႔ ေတြ႔ႏိုင္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ သူ႔ကို ဘာေတြမ်ား ေျပာခ်င္ခဲ့ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ရန္ကုန္မွာ က်ေနာ္ ပထမဆံုး တေန႔လံုးရွိေနခဲ့တာက ေသာၾကာေန႔ပါ။ အဲဒီေန႔က ၿမိဳ႕ထဲစိတ္ဝင္စားစရာေတြ ေလွ်ာက္ၾကည့္တာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ အေျခအေနနဲ႔ အသားက်ေအာင္ လုပ္တာရယ္နဲ႔ က်ေနာ္အခ်ိန္ကုန္ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔သင့္တယ္လို႔ အဲ့ဒီေန႔မွာပဲ အႀကံေပးတာရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္လည္း ေတြ႔ဖို႔သေဘာတူၿပီး ေတြ႕မယ့္အခ်ိန္၊ ေန႔ရက္ကို စီစဥ္ေပးဖို႔ အကူအညီေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္ သိရတာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ စေန၊ တနဂၤေႏြမွာ မိသားစုနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြေတြကလြဲလို႔ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေတြ႔ဘူးဆိုတာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ ရွမ္းျပည္ကျပန္လာတဲ့အခ်ိန္ ဗုဒၶဟူး ဒါမွမဟုတ္ ၾကာသာပေတးမွာ ေတြ႔မယ္ ဆိုတာေတြပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ သူ႔ဆီကို အေမရိကန္ သံတမန္ ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ လာလည္ေနတာမို႔ ဗုဒၶဟူး ေန႔မွာ မေတြ႔ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ၾကာသာပေတးေန႔ က်ျပန္ေတာ့လည္း က်ေနာ့္မွာ တျခားပါတီေတြနဲ႔ ေတြ႔ဖို႔စီစဥ္ၿပီးသားျဖစ္ေနတာရယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သူ႔ပါတီတြင္း အစည္းအေဝး ရွိေနတာရယ္ေတြေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ျဖစ္ခဲ့ျပန္ပါဘူး။
က်ေနာ္လည္း ေသာၾကာေန႔မနက္မွာ ျမန္မာျပည္ကေန ျပန္ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေတြ႔ျဖစ္ခဲ့ၾကမယ္ဆိုရင္ လက္ရွိအေျခ အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ဖို႔ သူဘယ္လိုစဥ္းစားသလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ သူနဲ႔ အျမင္ဖလွယ္ခ်င္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ျမန္မာျပည္ထဲက တခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြ ဦးဟန္ေညာင္ေဝနဲ႔ မေတြ႔ခ်င္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကားရပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ထင္ျမင္ခ်က္ ေပးႏိုင္ပါသလား။ ျမန္မာျပည္မွာရွိေနစဥ္ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့သလဲဆိုတာကို ေျပာျပႏိုင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ့္မွာ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေတြ႔ဖို႔ ႀကိဳတင္ အစီအစဥ္မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ က်ေနာ့္ကို မေတြ႔ခ်င္ဘူးဆိုတာကိုလည္း မသိပါဘူး။ က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့တာေတြကေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသား မ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးပါတီ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားပါတီ၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု၊ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ (ျမန္မာ)၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ၊ ျပည္ေထာင္စုဒီမိုကေရစီပါတီနဲ႔ မတူကြဲျပားျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပါတီတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီနဲ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီ (တစည) ေတြကို က်ေနာ္မေတြ႔ခဲ့ပါဘူး။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာ EBO က ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့ ေပးခဲ့တဲ့ ပါတီေတြလား။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုမွ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ မေပးခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီလိုေထာက္ပံ့မယ္ဆိုရင္ တရားမဝင္လို႔ သတ္မွတ္ခံရၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြလည္း မွတ္ပံုတင္ ပယ္ဖ်က္ခံရပါလိမ့္မယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခ်င္တဲ့ သူေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ပံ့မယ္လို႔ ေျပာတဲ့အခါ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအတြက္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မယ္လို႔ လူေတြက ျမင္ၾကပါတယ္။ တကယ္က အဲဒီလို မဟုတ္ပါဘူး။
က်ေနာ္တို႔ရည္ရြယ္ခ်က္က ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ထူေထာင္ဖို႔မဟုတ္သလို ဂိုဏ္းဂန ထူေထာင္ဖို႔လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔အခြင့္အေရးကို သူတို႔သိၿပီး သူတို႔ရည္မွန္းခ်က္ျပည့္ဝဖို႔ ဆႏၵမဲေပးတာနဲ႔ ပါလီမန္စနစ္ေတြကို အသံုးျပဳႏိုင္ ေစခ်င္ ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအေျခခံ သေဘာတရား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔စည္းမႈ၊ မဲဆႏၵရွင္ စည္းရံုးမႈ၊ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဘယ္လိုက်င္းပသလဲ ဆိုတာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သင္တန္းေပးဖို႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေငြးေၾကးေထာက္ပံ့ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာမယ့္ အစုအဖြဲ႔ေတြကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
သင္တန္းလာတက္တဲ့ သင္တန္းသားေတြအေနနဲ႔ သင္တန္းအတြက္ ေငြေၾကး အကူအညီဟာ က်ေနာ္တို႔ဆီက လာတယ္ဆိုတာကို မသိသလို သင္တန္းသားေတြဟာလည္း ဘယ္ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္ ေနသလဲ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔မသိပါဘူး။ တခ်ိဳ႕သင္တန္းသားေတြဟာ ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီနဲ႔ တစညပါတီက လူေတြေတာင္ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ လူေတြထဲမွာ ဘယ္သူကေတာ့ျဖင့္ EBO ေငြေၾကးေထာက္ပံ့တဲ့ သင္တန္း တက္လာခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ဘယ္လိုမွ ခြဲျခားမသိႏိုင္ပါဘူး။
ေမး။ ။ အစိုးရအသစ္ထဲမွာ သေဘာထား တင္းမာသူနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြအၾကား အကြဲအၿပဲရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ အေပၚ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ ဒီလိုအကြဲအၿပဲေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့ၾကားမွာပဲ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္း ဆိုင္းငံ့လိုက္တဲ့အေပၚ ဘယ္လိုယူဆပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီကိစၥဟာ သေဘာထား တင္းမာသူေတြက တဘက္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားေတြက တဘက္ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥလို႔ က်ေနာ္ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ အယံုအၾကည္မရွိပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ လူတိုင္းဟာ အစိုးရအသစ္ကို ေအာင္ျမင္ေစခ်င္ ၾကတာပါ။ ဒါဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ့္ နအဖ အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္ တစံုလံုးျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက လူေတြထဲမွာ ကြဲျပားတာကေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြနဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးကို တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ သူ႔ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ သိပ္ကို အလွမ္းကြာၿပီး သိပ္ျမန္သြားမလား ဆိုတဲ့အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြသာ အလုပ္ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ အဲဒီ စိုးရိမ္မႈေတြ ေျပေပ်ာက္ သြားမွာျဖစ္ၿပီး သေဘာထားတင္းမာသူလို႔ ဆိုသူေတြဟာလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို သေဘာတူၾကမွာပါ။
ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္း ဆိုင္းင့ံမႈမွာ တခ်ိဳ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးဂယက္ ရိုက္မႈရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးတာေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ အထက္အာဏာပိုင္ အဆင့္မွာ ထင္ရွားတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ဘာမွ ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။
ေမး။ ။ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္တခ်ိဳ႕ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို ဆန္႔က်င္ သူေတြလို႔ ျမင္ၾကတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ၿခံစည္းရိုး ခြထိုင္ေနသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီ ၿခံစည္းရိုး ခြထိုင္ေနသူေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြနဲ႔ေပါင္းေအာင္ ဘယ္လို ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္မယ္လို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ယူဆပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ အမ်ားစုက ၿခံစည္းရိုးခြထိုင္ေနသူေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၅၀ ေလာက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ စနစ္ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ၊ နဝတ၊ နအဖတို႔က လက္ဆင့္ ကမ္းခဲ့တဲ့ အဲဒီစနစ္ ေအာက္မွာ ၿခံစည္းရိုးေပၚခြထိုင္ၿပီး အေျခအေနေတြ ေအးေဆးသြားတဲ့အထိ ေစာင့္ႏိုင္မွပဲ ခင္ဗ်ား အသက္ရွင္ ရပ္တည္ႏိုင္မွာေလ။ ေလက ဘယ္ဘက္ကို တုိက္ေနသလဲဆိုတာ ရွင္းသြားရင္ေတာ့ လူတိုင္းလာေပါင္းၾကမွာပါပဲ။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေဖ်ာင္းဖ်ဖို႔ မလိုပါဘူး။
ေမး။ ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲႏိုင္ေအာင္ အစိုးရ ေျပာသလို တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြ အစိုးရနဲ႔ တဖြဲ႔ခ်င္းစီ ေတြ႔ၾကဖို႔နဲ႔ အဲ့ဒီေဆြးေႏြးမႈေတြ အၿပီးမွာ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက ေဆာ္ၾသသလို ေရရွည္တည္တံ့ႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံေရး အေျဖရႏိုင္ေအာင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အားလံုးပါဝင္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေဆာ္ၾသခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ ပထမအဆင့္ကို အစိုးရက “ခြဲျခားၿပီးအႏိုင္ယူမယ့္” နည္းနာတခုလို႔ မွတ္ယူၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဒီနည္းလမ္းသာ သေဘာတူ လက္ခံခဲ့မယ္ဆိုရင္ လုပ္ငန္းစဥ္ ဒုတိယအဆင့္ကို ဘယ္ေလာက္ျမန္ျမန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ၾကားမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ေအာင္ ေျပာပါရေစ။ ႏိုင္ငံေရးအေျဖတခုကို က်ေနာ္ အၿမဲတမ္း ေဆာ္ၾသခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုၿပီးေျမာက္ေအာင္ လုပ္မလဲဆိုတာကို တိုက္ပြဲဝင္ေနသူေတြကိုယ္တိုင္ ဆံုးျဖတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရက အဆင့္ ၄ ဆင့္ပါ လုပ္ငန္းစဥ္ကို အဆိုျပဳေနပါတယ္။ ပထမအဆင့္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ဒုတိယက ဆက္သြယ္ေရး ရံုးေတြ အျပန္အလွန္ဖြင့္လွစ္ေရး၊ တတိယက တေယာက္နယ္ထဲကို တေယာက္မလာခင္ ႀကိဳတင္အသိေပးေရးနဲ႔ စတုတၳက ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈတို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဆင့္ ၁ ကေန ၃ အထိကို ျပည္နယ္အဆင့္မွာ ၿပီးေအာင္လုပ္ဖို႔ျဖစ္ၿပီး အဆင့္ ၄ ကိုေတာ့ ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးစကား စေျပာႏိုင္ဖို႔အတြက္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနတာေတြကို ကနဦး ရပ္ဆိုင္းရမွာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ခင္ဗ်ား တေယာက္ေယာက္နဲ႔ အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္ေနခ်ိန္မွာ အဲ့ဒီလူနဲ႔ စကားမေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ပစ္ခတ္တာေတြ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ စိတ္ခံစားမႈေတြ ျမင့္တက္လာၿပီး ပဋိပကၡဟာလည္း ဘယ္လိုမွ ေရွ႕ဆက္ထိန္းခ်ဳပ္မရႏိုင္တဲ့ အဆင့္အထိ ႀကီးထြားလာႏိုင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအဆင့္ကိုေရာက္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈအတြက္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ အခြင့္အလမ္းေတြဟာ နတိၳပါပဲ။
အစိုးရရဲ႕ အဆိုျပဳခ်က္ကို သဘာဝအတိုင္း သံသယနဲ႔ ရႈျမင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအဆိုျပဳခ်က္ဟာ ႏွစ္ ၅၀ အတြင္း အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြက္ ဒုတိယအႀကိမ္ တရားဝင္ကမ္းလွမ္းမႈျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၃ မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ပထမ အႀကိမ္ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၉ နဲ႔ ၁၉၉၀ အေစာပိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကေတာ့ နည္းနာအရ တရားဝင္ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ေထာက္လွမ္းေရးက ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိကမ္းလွမ္းမႈကို လက္မလႊတ္သင့္ပါဘူး။ ဒီကမ္းလွမ္းခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရေရရာရာသိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
ဘယ္လို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေစ့စပ္ ေဆြးေႏြးမႈမွာမဆို တကယ္တိုက္ပြဲဝင္ေနသူေတြအၾကား သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအေပၚ ညႇိႏိႈင္းၾကတာဟာ သဘာဝ က်ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔မွာ သူတို႔အေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ သီးျခား လုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ သီအုိရီအရ အဆင့္ ၁ ကေန ၃ အထိ ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ စကားေျပာတာဟာ ျပႆနာႀကီးတရပ္အျဖစ္ ရွိမေနသင့္ပါဘူး။
ပဋိပကၡတရပ္မွာ ဘယ္ၿပိဳင္ဘက္မဆို ကိုယ့္ၿပိဳင္ဘက္ကို ခြဲျခားအႏိုင္ယူဖို႔ ႀကိဳးစားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက သဘာဝပါ။ လူတိုင္းက ကိုယ့္ရဲ႕ အားေကာင္းတဲ့ အေနအထားကေနပဲ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးခ်င္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကို အသံုးခ်မခံရေအာင္ ျပင္ဆင္ထားဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ လူတေယာက္ဟာ ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္ရွိမယ္ဆိုရင္ သူ႔ၿပိဳင္ဘက္က ဘယ္လို နည္းဗ်ဴဟာသံုးသံုး ျပႆနာမရွိပါဘူး။ ကိုယ့္တဖြဲ႔တည္းျဖစ္ျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္လည္း အဖြဲ႔ေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ျပင္ဆင္မႈမရွိဘူးဆိုရင္္ေတာ့ ကိုယ့္တဖြဲ႔တည္း ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးရင္ေတာင္မွပဲ ေခ်မႈန္းခံရပါလိမ့္မယ္။
ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္လာတဲ့အခါ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးစီးပြားပိုင္ဆိုင္သူေတြဟာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြခ်ည္းသက္သက္ မဟုတ္ေတာ့ပါ ဘူး။ သူတို႔ဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အက်ိဳးစီးပြားပိုင္ဆိုင္သူတဦးသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းငယ္ေတြနဲ႔ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ေတြကို ကိုယ္စားျပဳသူေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ထည့္သြင္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလို မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔မွာ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၉၉၀ ကာလ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ မႈေတြဟာ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပဆိုေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြၾကားမွာ အေပးအယူလုပ္ခဲ့ပါတယ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတစံုတရာ ရွိခဲ့ေပမယ့္ မထိန္းထားႏိုင္ခဲ့ပါဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အေျဖေတြကိုလည္း မရွာႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။
စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနတာေတြကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းႏိုင္ပါတယ္။ စစ္မက္ျပန္မျဖစ္ေအာင္ ေသခ်ာေစဖို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေသးစိပ္ညိႇႏိႈင္းမႈေတြဟာ အခ်ိန္ၾကာႏိုင္ပါတယ္၊ တႏွစ္ေလာက္ေတာင္ ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွာဖို႔ဆိုရင္ ေတာ့ ဒီထက္ ပိုၾကာႏိုင္ပါတယ္။ အေျဖရွာတဲ့ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ ၇ ခုသာမကပဲ တတိုင္းတျပည္လံုး ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာၿပီးမွဘာလုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ေတြကို အစီအစဥ္ခ်ထားစရာမလုိပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းမႈေတြကို စစ္မက္ျဖစ္ပြားတာေတြ ရပ္ဆိုင္းတာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ အျမန္ဆံုး စတင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒါမွန္ပါသလား။ မွန္တယ္ဆိုရင္ ဘယ္အခန္းက႑ကေန ပါဝင္ႏိုင္မယ္လို႔ ကိုယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ျမင္ၾကည့္မိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးစီးပြား ပိုင္ဆိုင္သူေတြအားလံုးအေနနဲ႔ မွ်မွ်တတ သမာသမတ္က်တဲ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွာဖို႔ တြန္းအားေပးတဲ့ အခန္းက႑ကေက်ာ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္မျမင္ၾကည့္မိပါဘူး။ အစိုးရအဆက္ဆက္က “တိုင္းရင္းသားျပႆနာ” ကို နည္းလမ္း အမွားနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မတူတဲ့အျမင္ကို တင္ျပဖို႔ ႀကိဳးစားသူ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ အစိုးရကို ပုန္ကန္သူလို႔ အၿမဲတမ္း အျမင္ခံရပါတယ္။ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ဗမာေတြကလည္း တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြဘာေၾကာင့္ သိပ္ဒုကၡေရာက္ေနၾကတယ္ဆိုတာကို ဘယ္ေတာ့မွ နားမလည္ခဲ့ပါဘူး။ ဘယ္အရင္ေခါင္းေဆာင္မွ နားမလည္သလို အခု ေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း နားမလည္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာေျဖရွင္းတာဟာ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ျဖစ္လာဖို႔ မလြယ္ကူ ႏိုင္ပါဘူး။
အစိုုးရအပါအဝင္ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ အရင္းခံအေၾကာင္းတရားေတြနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ အကိုႀကီး ဗမာေတြရဲ႕ “သေဘာထားႀကီးမႈ” အေပၚ “တန္ဖိုးထားေက်းဇူးတင္ျခင္း” မရွိဘူးဆိုတာကို နားလည္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီတဲ့ တန္ျပန္ ေသာင္းက်န္းသူ စစ္ဆင္ေရးေတြဟာ အမုန္းတရားနဲ႔ ခါးသီးမႈေတြကို နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း ႀကီးထြားေစခဲ့ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားေကာင္စီရဲ႕ ေလ့လာခ်က္တခုမွာ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ အခုလို အျပန္အလွန္တံု႔ျပန္မႈမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္တို႔ ပိုေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။
ျမန္မာျပည္သူေတြအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုက လူအမ်ားစုဟာ တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို အပယိကကိစၥလို႔ ယူဆေနဆဲပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီရတာနဲ႔ အဲဒီကိစၥကို ေျဖရွင္းႏို္င္လိမ့္မယ္လို႔ သူတို႔ ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။ မမွန္ပါဘူး။ ျပႆနာက ဒီမိုကေရစီကာလမွာ ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့တာပါ။
ဒီမိုကေရစီနည္းက်ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ ဦးႏုအစိုးရက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ၿပီး တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက သေဘာမတူတာ ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔လြတ္လပ္မႈ ဆံုးရံႈးခဲ့ရသလို ဒီမိုကေရစီလည္း ဆံုးရံႈးခဲ့ရပါတယ္။ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားကိစၥကို စိတ္တိုင္း က်တဲ့အထိ မေျဖရွင္းဘဲ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီအျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ခြင့္ျပဳမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒီေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားေတြ၊ လူမ်ားစုဗမာေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔ ေက်နပ္မယ့္အေျဖကို က်ေနာ္တို႔ ရွာႏိုင္မလားဆိုတာ ေမးစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ေရွ႕တိုးႏိုင္တဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခနည္းလမ္းတခုကေတာ့ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရေတြ ရွိခြင့္ျပဳ တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို အသံုးျပဳဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစိုးရေတြမွာ လုပ္ပိုင္ ခြင့္ အကန္႔အသတ္ရွိပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ကတည္းက တိုင္းရင္းသားျပည္ နယ္ေတြ လႈပ္ရွားေတာင္းဆိုလာခဲ့တဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ကိစၥကို စတင္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတဲ့ တခုတည္းေသာ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပါ။ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကိုေတာ့ သမၼတရဲ႕ ဗဟုိဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးမူဝါဒနဲ႔ အညီ ခ်ဲ႕ထြင္ ႏိုင္ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြဟာလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက National Guard လိုမ်ိဳး ျပည္နယ္အစိုးရလက္ ေအာက္ခံ အင္အားစုေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
ေမး။ ။ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကိုလႊတ္ေပးဖို႔ ဘာေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးေနရတယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းကို ဆိုင္းငံ့လိုက္တာမ်ိဳး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ျပန္လည္ဆက္သြယ္တာမ်ိဳး၊ မီဒီယာအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ေတြ ေလွ်ာ့ေပးတာမ်ိဳး စတဲ့လိုက္ေလ်ာမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာမို႔ တစံုတရာ “အက်ိဳးအျမတ္” ျပန္ရေအာင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို မလႊတ္ဘဲ ထားထားတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔မွာ အခု “အရပ္သား” အစိုးရရွိေနေပမယ့္ အစိုးရရဲ႕ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ပံုေတြကေတာ့ စစ္တပ္လိုပဲ ရွိေနဆဲပါ။ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြက ကိစၥရပ္ေတြကို လံုၿခံဳေရးရႈေထာင့္ကပဲ စဥ္းစားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးကို လႊတ္ေပး ျခင္းအားျဖင့္ အံုႂကြမႈဆီကို ဦးတည္ႏိုင္တဲ့ အလားအလာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို အသုတ္လိုက္ပဲ လႊတ္ေပးၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈကို အကဲျဖတ္သံုးသပ္ေနတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစမယ့္ အက်ိဳးဆက္ေတြ ဘာမွမရွိဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို သူတို႔ လႊတ္ေပးမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အံုႂကြမႈျဖစ္ရင္ေတာ့ လႊတ္ေပးတာကို ရပ္လိုက္ပါလိမ့္မယ္။
ဘယ္သူ႔ဆီကေန “အက်ိဳးအျမတ္” ျပန္ရဖို႔ သူတို႔ ေမွ်ာ္လင့္မွာလဲ၊ ႏိုင္ငံတကာ မိသားစုဆီကလား။ သူတို႔အဲဒီလို စဥ္းစားမယ္ဆို တာကို က်ေနာ္သံသယ ရွိပါတယ္။ သူတို႔သာ တကယ္လို႔ စဥ္းစားခဲ့ရင္ ဒီထက္ပိုထိေရာက္တဲ့ “လိုက္ေလ်ာမႈေတြ” ကို စီမံေဆာင္ ရြက္ၿပီးၿပီေပါ့။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားကိစၥက အျငင္းပြားစရာကိစၥပါ။ အရင္အစုိးရေတြက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမရွိဘူးလို႔ အခိုင္ အမာေျပာခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ရွိတယ္လို႔ အခုိင္အမာဆိုပါတယ္။ ဒီကိစၥကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔မသိၾကပါဘူး၊
ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာႏိုင္ငံ) က စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အသင္းမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရအတြက္ကို ၁၃၀၀ ရွိတယ္လို႔ ျပန္လည္စိစစ္အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔လည္း အရင္ကမေျပာေပမယ့္ အခုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားရွိတယ္လို႔ ထုတ္ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံ ေရးအက်ဥ္းသား ၆၀၀ ခန္႔ရွိတယ္၊ အဲ့ဒီအထဲက ၁၀၀ ဟာ တျခားရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ပါ အျပစ္ေပး ခံထားရတာျဖစ္တယ္လို႔ အစိုးရက ဆိုပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေမးခြန္းေမးစရာျဖစ္လာတာက ႏိုင္ငံအက်ဥ္းသားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ၿပီလို႔ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေျပာႏိုင္မွာလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ႏိုင္ငံအက်ဥ္းသားအေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္လြတ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေက်နပ္မွာလဲ၊ ၆၀၀ လား၊ ၁၃၀၀ လား ဒါမွမဟုတ္ ၂၀၀၀ လား။
ေမး။ ။ ျမန္မာျပည္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကာလထဲကို ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္ေနၿပီလို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ ေသခ်ာတာေပါ့။ ျမန္မာျပည္ကို စံျပဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲ့ဒီအဆင့္ကို မေရာက္ေသးဘူးဆိုတာ ရွင္းပါတယ္၊ ၿပီးေတာ့ စံျပဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တေယာက္ခ်င္းရဲ႕အျမင္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး အဲဒီ အဆင့္ကို ေရာက္ခ်င္မွလည္း ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုျမန္မာျပည္မွာ ဘာေတြျဖစ္ေနသလဲဆိုတာနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ လ ေလာက္က ဘယ္လိုျဖစ္ခဲ့သလဲ ဆိုတာကို ယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ အေသအခ်ာ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနက အေနာက္ကို ျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ပါေသးတယ္။
ဒါေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ အရွိန္ရလာ ေနသလိုမ်ိဳးရွိပါတယ္၊ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရတဲ့ အေနအထားႀကီးတခု ေပၚေပါက္လာၿပီး သမၼတအေနနဲ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုင္တြယ္မႈ မရွိတာကလြဲလို႔ လက္ရွိအေျခအေနကေန အရင္စနစ္ေဟာင္းဆီ ျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ဖို႔ သိပ္ကို ခက္ခဲသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္သူေတြ ေကာင္းစားဖို႔အတြက္ အဲဒီလိုအေနအထား မေပၚေပါက္ပါေစနဲ႔လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ဧရာဝတီမဂၢဇင္း အဂၤလိပ္ စာမ်က္ႏွာမွ An Exile Returns ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။
..............................................
ဦးဟန္ေညာင္ေဝ၏ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာဝတီမဂၢဇင္းက ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရာတြင္ ၎ျမန္မာျပည္၌ ရွိစဥ္အတြင္း ေတြ႔ဆံုခဲ့သည့္ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအပါအဝင္ တျခားသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ႀကံဳေတြ႕ရေသာ အေျခအေနမ်ား၊ ျမန္မာျပည္၏ လက္ရွိအေျခအေနအေပၚ အျမင္၊ တုိင္းရင္းသား အေရးကိစၥ စသည္တုိ႔ကို ေျဖၾကားသြားခဲ့သည္။
ဦးဟန္ေညာင္ေဝ (ဓာတ္ပံု - Shan Herald Agency for News)
ေျဖ။ ။ ႏိုင္ငံေရးဝန္းက်င္က က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ ပိုအျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီး ပြင့္လင္းတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ လူေတြက အရင္ထက္စာရင္ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြ႕ံမႈပိုနည္းသလို ရွိပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ရဲအထူး သတင္းတပ္ဖြဲ႔က က်ေနာ့္အခန္း နံပါတ္ကိုေမးတဲ့အခါ ဟုိတယ္ဧည့္ႀကိဳက သူ႔မွာဒီလိုအခ်က္အလက္ကို ထုတ္ေျပာဖို႔ အခြင့္အေရးမရွိဘူးဆိုၿပီး ျငင္းလိုက္တာမ်ိဳး ေပါ့ဗ်ာ။ ဟုိအရင္ကဆိုရင္ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးက စိတ္ကူးၾကည့္လို႔ေတာင္ ရတာမဟုတ္ဘူးေလ။ ေနာက္တခု အံ့ၾသစရာကေတာ့ က်ေနာ္ရန္ကုန္မွာရွိေနခ်ိန္ ရဲအထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔က ဘယ္သြားသြား အေနာက္ကလိုက္ေန ေပမယ့္ ရွမ္းျပည္ ေရာက္တဲ့အခါ က်ေတာ့ သူတို႔ကို ဘယ္မွာမွ မေတြ႔ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနတယ္။
ေမး။ ။ သြားတုန္းက ရွမ္းျပည္က ေမြးရပ္ၿမိဳ႕နဲ႔ ရန္ကုန္ကိုပဲ အလည္အပတ္ အစီအစဥ္ေတြ ရွိခဲ့တာလို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္တကယ္မွာေတာ့ ဦးဟန္ေညာင္ေဝက အဆင့္ျမင့္ အစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ေရာ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၁၂ ခုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ သိရတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ မသြားခင္ကတည္းက ႀကိဳတင္စီစဥ္ ခဲ့တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲ့ဒီလူေတြက ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ဦးဟန္ေညာင္ေဝေရာက္ေနတယ္ ဆိုတာကို သိသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ေတြ႔ဖို႔ စီစဥ္ၾကတာလား။
ေျဖ။ ။ အလည္အပတ္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ၊ က်ေနာ္က က်ေနာ့္ကိုေတြ႔ခ်င္တဲ့ ဘယ္သူ နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေတြ႔ဖို႔ဆႏၵရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာေမွ်ာ္လင့္ရမွန္း မသိလို႔ ဘာကိုမွ ႀကိဳတင္မစီစဥ္ခဲ့ပါဘူး။ လူေတြက က်ေနာ့္ကို ေတြ႔ဖို႔ ေၾကာက္ေနမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ က်ေနာ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေလွ်ာက္သြားလို႔ရပါ့မလား ဆိုတာကို ဘယ္လိုမွ မေတြးတတ္ခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ လူေတြကေတာ့ က်ေနာ္ေရာက္ေနမွန္း သိသြားၿပီး က်ေနာ့္ေနာက္မွာ ရဲအထူး သတင္းတပ္ဖြဲ႔ လိုက္ေနတာကို သိေပမယ့္ ေတြ႔ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ၾကတာပါ။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ရန္ကုန္မသြားခင္ ဘန္ေကာက္မွာ ျမန္မာအစိုးရက အႀကီးတန္းအရာရွိေတြ၊ Myanmar Egress အဖြဲ႔ဝင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီလို ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ဘာေတြမ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသလဲ။ ျမန္မာျပည္သြားဖို႔ကို Myanmar Egress က စီစဥ္ေပးခဲ့တာလား။
ေျဖ။ ။ Myanmar Egress အဖြဲ႔ဝင္ေတြက အႀကီးတန္း အစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ က်ေနာ့္ကို မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီ အရာရွိေတြက က်ေနာ္ဘယ္သူလဲဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိခ်င္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ က်ေနာ္က ဘယ္သူဘယ္ဝါျဖစ္တယ္၊ ဘာေတြလုပ္တယ္ ဆိုတာနဲ႔ က်ေနာ့္အစ္ကိုႏွစ္ေယာက္က ဘယ္သူေတြျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ဘာေတြ လုပ္ၾကတယ္ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ အေတာ္ေလး ရႈပ္ရႈပ္ေထြးေထြး ရွိခဲ့ပါတယ္။
အစ္ကိုအႀကီးဆံုး ဦးတိုက္ဂါးေညာင္ေဝ ဆုိရင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ရွမ္းျပည္လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာခဲ့သူပါ။ ေနာက္အစ္ကို တေယာက္ကေတာ့ ဦးေက်ာက္ဇန္ေညာင္ေဝ၊ သူက ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္မွာ အမႈထမ္းခဲ့ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ဆံုးပါးသြားသူ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရ အရာရွိေတြက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား ေျပာဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း က်ေနာ့္အျမင္ကို သိခ်င္ၾကပါတယ္။
ျပႆနာဟာ ေရရွည္ တည္ရွိခဲ့တာမို႔ အဲဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ဖို႔ လုိလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဘက္ႏွစ္ဘက္ စလံုးအေပၚမွာ ယံုၾကည္ဖို႔နဲ႔ နားလည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်မႈ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရမွာသာ ျပႆနာကို မွ်မွ်တတ သမာသမတ္ က်တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ႏိုင္ငံေရးဆႏၵရွိမယ္ဆိုရင္ ဒီျပႆနာဟာ ေျပလည္ႏိုင္ပါတယ္။
က်ေနာ့္ခရီးစဥ္ကို Myanmar Egress က စီစဥ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အစိုးရကလည္း စီစဥ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ပိုင္ခရီး စဥ္ ျဖစ္တာမို႔ အင္တာနက္၊ ခရီးသြားေအးဂ်င့္နဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးမိတ္ေဆြေတြက တဆင့္ က်ေနာ့္ဘာသာ စီစဥ္ခဲ့တာပါ။ က်ေနာ့္ခရီးစဥ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တာ အားလံုးကို Myanmar Egress က ႀကိဳတင္စီစဥ္ေပးသလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ့္ခရီး စဥ္ကို အမ်ားသိေအာင္ သူတို႔ကလုပ္ခဲ့တာကိုး။ တကယ္တမ္းျဖစ္ခဲ့တာက က်ေနာ့္ေလယာဥ္ဟာ ထိုင္းအဲေဝးေလယာဥ္ မဆိုက္ခင္ နည္းနည္း ႀကိဳေရာက္သြားတာပါပဲ။
အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ သတင္းေထာက္ေတြက ရန္ကုန္မွာ က်င္းပမယ့္ ကိုရီးယားရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္အတြက္ ထိုင္းေလယာဥ္နဲ႔ လာၾကတဲ့ ကိုရီးယားရုပ္ရွင္မင္းသား၊ မင္းသမီးေတြကို ေလဆိပ္ထဲမွာ ေစာင့္ေနၾကပါတယ္။
ျပည္တြင္းဝင္လာတဲ့ ခရီးသည္ေတြအတြက္ ခန္းမထဲကို က်ေနာ္ဝင္သြားတယ္ ဆိုရင္ပဲ ရန္ကုန္တုိင္းမ္စ္သတင္းေထာက္ တေယာက္က က်ေနာ့္ကို မွတ္မိသြားပါတယ္။ က်ေနာ္ ေလဆိပ္ကေန ထြက္ဖို႔လုပ္ေနတုန္းမွာ သူက က်ေနာ့္ကို ဓာတ္ပံုေတြ ရိုက္ၿပီး အင္တာဗ်ဴး လုပ္ပါတယ္။ တျခား သတင္းေထာက္ေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ဆီ ေရာက္လာၾကၿပီး က်ေနာ္ေရာက္တဲ့သတင္းလည္း ျပန္႔သြားတာပါ။ Myanmar Egress နဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္ရွိတဲ့ The Voice ဂ်ာနယ္က က်ေနာ္ ေရာက္တဲ့သတင္းကို Facebook ေပၚမွာ ခ်က္ခ်င္းတင္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ပံုႏွိပ္ဂ်ာနယ္ထဲမွာေတာ့ ေရာက္ၿပီးေနာက္တပတ္အထိ မထည့္ခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ္ ဧရာဝတီနဲ႔ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ခဲ့သလိုပဲ က်ေနာ့္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး True News၊ Financial Times တို႔နဲ႔လည္း ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာမရခင္မွာ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ အဲ့ဒီသတင္းဌာနေတြက က်ေနာ္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးကို က်ေနာ္ရန္ကုန္မွာရွိေနတဲ့
အခ်ိန္မွာ ထုတ္ခဲ့ၾကတာပါ။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ေတြ႕ခဲ့တဲ့သူေတြက ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြအေပၚ အလြန္ပဲ အားရ ေက်နပ္မႈရွိတယ္လို႔ သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္က ေဆာင္းပါးတပုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားတာေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ တေယာက္ ကပဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သံသယရွိတဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို သလိုမ်ိဳး ဥပမာ ေပးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ တျခား သံသယရွိသလိုျဖစ္ေနသူ ေတြနဲ႔ေရာ ေတြ႔ခဲ့ပါေသးသလား။
ေျဖ။ ။ အဲဒီေဆာင္းပါးက ေသေသခ်ာခ်ာ အာရံုမစိုက္ဘဲ တလြဲထင္ျမင္ခ်က္ ေပးထားတာပါ။ ေဆာင္းပါးမွာ ရည္ညႊန္းထားသူက အေစာပိုင္းမွာ သံသယ ရွိသူျဖစ္ေပမယ့္ က်ေနာ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ သူလည္းပဲ အေကာင္းဘက္က ျမင္သူျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့သူေတြဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြအေပၚ သံသယ မရွိၾကပါဘူး။ လုပ္ငန္းေတြ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ေမာင္းႏွင္ ႏိုင္ဖို႔ အစိုးရရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႔ ဗ်ဴရိုကေရစီ ယႏၱရားက ဦးေဆာင္ဦးရြက္ ျပဳမႈေတြ မရွိတဲ့အေပၚမွာပဲ သူတို႔ စိုးရိမ္မႈ ရွိၾကတာပါ။ ထိပ္ပိုင္း တာဝန္ရွိသူေတြက အေျပာင္းအလဲကို လိုခ်င္သလိုျဖစ္ေနေပမယ့္ ယႏၱရားအေဟာင္းက စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း အေဟာင္းေတြနဲ႔ လည္ပတ္ေနဆဲပါပဲ။ ဥပမာ သမၼတက ျပည္ပအတိုက္အခံေတြ ျပန္လာႏိုင္တယ္လို႔ ေၾကညာခဲ့ေပမယ့္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ျပန္လာခ်င္သူေတြကို သံရံုးေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ စံ လုပ္ငန္း လုပ္ထံုးကို အခုထိ ထုတ္ျပန္ေပးတာမ်ိဳး မရွိသလိုေပါ့။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနတာမို႔ အစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမကထျပဳ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြအေပၚ သံသယရွိတယ္လို႔ တခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းသားေတြက ေျပာၾကတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ေျပာတာက လြဲလို႔ သံသယရွိသူ တျခားဘယ္သူနဲ႔မွ က်ေနာ္မေတြ႔ခဲ့ပါဘူး။
ေမး။ ။ ျမန္မာျပည္ကို လြန္ခဲ့တဲ့တႏွစ္ေက်ာ္ သာသာေလာက္က အလည္သြားတဲ့ ဘယ္သူမဆို ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ေစ၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးျဖစ္ေစ အလြန္သံသယ ရွိၾကတယ္ဆိုတာကို ၾကားရပါလိမ့္မယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ တႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ဆိုတဲ့ ကာလမွာ ေလသံျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာင္းလဲသြားတယ္လို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ယူဆပါသလဲ။ သာမန္ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ ဒီေလာက္ေတာင္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားၿပီဆိုတာကို တကယ္ခံစားရတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သံသယအမ်ားႀကီးရွိခဲ့တဲ့အျပင္ အစိုးရအသစ္အေပၚမွာလည္း ဒီႏွစ္ ဇူလိုင္လကုန္အထိ သံသယေတြ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္လည္း သံသယရွိသူေတြထဲမွာ ပါတာမို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ မတ္လ သမၼတ က်မ္း သစၥာက်ိန္ဆိုပြဲ မိန္႔ခြန္းကို ၾကားရတဲ့အခါမွာ အံအားသင့္ခဲ့ပါတယ္။ EBO က အဲ့ဒီမိန္႔ခြန္းအေပၚ စိစစ္ေလ့လာခ်က္ တခုေတာာင္ ထုတ္ေဝ ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကိစၥအားလံုးကို ရပ္ဆိုင္းထားသလိုျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ေတာ့ ရုတ္တရက္ ဆိုသလိုပဲ ၾသဂုတ္လမွာ အရာအားလံုး ေရွ႕ကို စတင္ေရြ႕လ်ားလာခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ သမၼတက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အဲဒီေတြ႔ဆံုမႈကို အေကာင္းဘက္က တုံ႔ျပန္ခဲ့တယ္၊ ျပည္ပအတိုက္အခံေတြ ျပန္လာႏိုင္တယ္လို႔ သမၼတက ေျပာခဲ့တယ္၊ အစိုးရက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာဖို႔ ေၾကညာခဲ့တယ္။ သမၼက ျမစ္ဆံုေရကာတာစီမံကန္းကို ဆိုင္းငံ့ခဲ့တယ္၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေဆြးေႏြးျငင္းခံုမႈေတြကို အမ်ားသိေအာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့အျပင္ အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ ဘယ္လိုမွ မရႏိုင္ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ ေရး၊ ဆင္ဆာနဲ႔ နယူးကလီးယား စီမံကိန္း စသျဖင့္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ လူ႔ အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္၊ ၿပီးေတာ့ အလုပ္သမား သမဂၢေတြ ဖြဲ႔ခြင့္ရွိတဲ့ အလုပ္သမား ဥပေဒအသစ္ကိုလည္း ျပဌာန္းခဲ့တဲ့အျပင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေတြကိုလည္း လႊတ္ေပးခဲ့တယ္။ သာမန္ျပည္သူေတြ အတြက္ေတာ့ သူတို႔ ဘယ္လိုခံစားရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္မေျပာႏိုင္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သူအားလုံုးကေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ခံစားရတာ အမွန္ပါပဲ။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ စကားေျပာခဲ့တဲ့ ေစ်းဆိုင္ပိုင္ရွင္တေယာက္က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ အခုလို ႏိုင္ငံထဲမွာ ရွိေနတာကိုကပဲ ျမန္မာျပည္အေျခအေန တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈရွိတဲ့ လကၡဏာတခုျဖစ္တယ္လို႔ ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့တာရွိတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြ တကယ္ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ လူေတြထင္ရေအာင္ ဦးဟန္ေညာင္ေဝကို ျမန္မာျပည္ အလည္လာဖို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့တယ္လို႔ ယူဆပါသလား။
ေျဖ။ ။ အဲဒါေၾကာင့္ဖိတ္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ျပည္လည္ႏိုင္တာက အမွန္တကယ္အေျပာင္းအလဲျဖစ္လို႔ ျပန္လည္ ႏိုင္တာပါ။
ႏိုင္ငံတကာမိသားစုရဲ႕ ဖိအားအေပၚ မီခိုေနရံုနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲေတြ မေပၚေပါက္ႏိုင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ျဖစ္လာတဲ့ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ အားလံုးအေလးထားတဲ့ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ ေဒါက္တာေက်ာ္ဝင္း (ကေနဒါ ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ေဟာင္းနဲ႔ ေနာက္ပုိင္း ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ျဖစ္လာသူ) နဲ႔ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ေဒါက္တာစိန္ဝင္းတို႔ရဲ႕သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ အခုလို ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။
အဲဒီ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ အစိုးရနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အၾကား ေတြ႔ဆံုမႈဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ အက်ိဳးရွိလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ အဆုိျပဳခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝင္းေအာင္နဲ႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢမွာ ေတြ႔ႏိုင္ဖို႔လည္း ေဒါက္တာေက်ာ္ဝင္းက စီစဥ္ေပးခဲ့ ပါတယ္။ ဦးဝင္းေအာင္နဲ႔ ေတြ႔ၾကတဲ့အခါ သူက က်ေနာ္ ျမန္မာျပည္ အလည္သြားၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အစိုးရနဲ႔ စကားေျပာဖို႔ ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးမယ္လို႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္က ျမန္မာသံရံုးကို ေက်ာင္းသားေတြ သိမ္းလိုက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီအစီအစဥ္ေတြ အားလံုး လြဲေခ်ာ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ရာဇာလီအစၥေမးကို ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ကေန ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အထိ က်ေနာ္အက်ဥ္းခ်ံဳး ရွင္းျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အစိုးရအၾကား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ ျဖစ္လာေအာင္ ေစ့စပ္ေဆာင္ရြက္ေပးတာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အစိုးရအၾကား ေဆြးေႏြးပြဲေတြပ်က္သြားၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ အဖမ္းခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔ဘယ္လို ေျပာင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္မလဲလို႔ BBC ျမန္္မာပိုင္းအစီအစဥ္က က်ေနာ့္ကို ေမးျမန္းခဲ့ ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က အေျပာင္းအလဲကို ဦးေဆာင္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္သေဘာထားကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေမးဖို႔ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ကိုယ္စားလွယ္တဦး က်ေနာ့္ထံ ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။
တိုင္းျပည္အာဏာကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲကို သူတို႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရမွာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္က အဲဒီကိုယ္စားလွယ္ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လိုအေကာင္အထည္ ေဖာ္မလဲဆိုတာကို ရွင္းျပဖို႔နဲ႔ အသြင္းကူးေျပာင္းေရးအတြက္ အကူအညီေပးဖို႔ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္မလားလို႔ သူက က်ေနာ့္ကို ေမးပါေသးတယ္။ က်ေနာ္က ျပန္မယ္လို႔ သေဘာတူခဲ့ေပမယ့္ ဘာအစီအစဥ္မွ ျဖစ္မလာခဲ့ပါဘူး။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ထိပ္ပိုင္းက ေနာက္ဆံုးမီးစိမ္းလည္း မျပခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီတႀကိမ္ က်ေနာ္ျပန္ခြင့္ရတာဟာ အေျပာင္းအလဲေတြ တကယ္ျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို အေသအခ်ာ ညႊန္ျပေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီ (SNDP) က ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (SNLD) က ေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္။ ဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ (ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီ) အာဏာရခဲ့တဲ့ မႏွစ္ကစလို႔ အခုထိ ေျပာင္းလဲလာမႈေတြအေပၚ ဒီပါတီႏွစ္ခုၾကားမွာ အျမင္ကြဲျပားတာ ရွိပါသလား။
ေျဖ။ ။ အရင္အေျခအေနနဲ႔ မတူဘဲ ႀကံ့ဖြံ႕က ပါတီကို ကိုယ္စားျပဳဖို႔ ရွမ္းျပည္ထဲမွာ ရပ္ကြက္လူႀကီးေတြကို ပါတီဝင္အျဖစ္ စုစည္းခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္စကားေျပာခဲ့တဲ့ SNDP ပါတီဝင္က ေျပာပါတယ္။ ရွမ္းျပည္အစိုးရဟာလည္း SNDP နဲ႔ တျခား ပါတီေတြ စုေပါင္းဖြဲ႔ ထားတဲ့ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္နယ္အစိုးရဟာ ပိုစုစုစည္းစည္းျဖစ္ၿပီး ရွမ္းျပည္ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ပိုေကာင္းေအာင္ ကိုယ္စားျပဳေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ SNLD ပါတီဝင္ေတြ ကေတာ့ ရန္ကုန္မွာပါ၊ သူတို႔ထဲမွာ အက်ဥ္းခ်ခံထားရတဲ႔ SNLD ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦးရဲ႕ဇနီးနဲ႔ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္ရဲ႕ဇနီးတို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ သူတို႔လြတ္ေျမာက္ေရး အလားအလာနဲ႔ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကပါတယ္။ SNLD နဲ႔ SNDP ဟာ သီးျခားပါတီေတြျဖစ္ၾကေပမယ့္ ပါတီႏွစ္ခုစလံုးဟာ အေျခအေနအတူတူေအာက္က ေပါက္ဖြားလာၾကတာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ပါတီ ရည္မွန္းခ်က္ေတြဟာလည္း ဆင္ဆင္တူၾကပါတယ္။
ေမး။ ။ ရွမ္းျပည္ရဲ႕ တခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့သူေတြထဲက ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစံုတရာစိုးရိမ္မႈ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုသူမ်ား ရွိပါသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ သူတို႔က ေနျပည္ေတာ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြအေပၚ ပိုၿပီး အာရံုစိုက္ေနၾကပါသလား။
ေျဖ။ ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြ စိုးရိမ္မႈရွိၾကတာေတာ့ အေသအခ်ာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ အေပၚမွာေရာ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အေပၚမွာပါ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္လို႔မွ မယူဆၾကတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္တဲ့ ေဒသဘက္ကိုပဲ အာရံုစိုက္ၾကတာေပါ့။ က်ေနာ္ေတြ႕ခဲ့သူေတြကေတာ့ ရွမ္းျပည္အစိုးရသစ္ရဲ႕ လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္မႈအေပၚမွာ အားရေက်နပ္မႈ ရွိၾကပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္က သူ႔တို႔အတြက္ ဒုတိယ ဦးစားေပးကိစၥသာ ျဖစ္ပါတယ္။ (ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေျပာခ်င္တာရဲ႕ အေျခခံက ျမန္မာျပည္မွာ မၾကာေသးခင္ကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အစစ္အမွန္ေတြျဖစ္ေပမယ့္ အလြယ္တကူနဲ႔ ပ်က္စီးသြားႏိုင္ေသးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ျပည္တြင္း အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြ၊ ျပည္ပ အတိုက္အခံေတြအေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြ ေနာက္ထပ္ျဖစ္လာေအာင္ တြန္းအားေပးသင့္တယ္လို႔ ဆိုလိုသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြ ထပ္ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္လို အေထာက္အပံ့မ်ိဳးေတြ ေပးသင့္တယ္လို႔ ယူဆပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီမိုကရက္တစ္ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြကို တည္ေဆာက္ဖို႔နဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ တိုးတက္မႈရွိလာေစဖို႔ တြန္းအား ေပးသင့္ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈရွိတယ္လို႔ သမၼတက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ရွိတဲ့ သူ႔ရဲ႕တာဝန္ေတြအတိုင္း တကယ္တမ္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ သမၼတကို က်ေနာ္တို႔ တြန္းအား ေပးသင့္ပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ ထင္သလိုစိုးမိုးမႈနဲ႔ အလြန္ကြဲျပားျခားနားတဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးတာပါပဲ။ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကိုလည္း မဲဆႏၵရွင္ေတြအတြက္ အက်ိဳးရွိေစမယ့္ ဥပေဒေတြ တင္ျပျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ျပည္သူေတြအေပၚ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈရွိလာေအာင္ က်ေနာ္တို႔ တြန္း
အားေပးသင့္ပါတယ္။ ေရွရွည္ တည္တံ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ မူဝါဒ ႏွစ္ခုစလံုးမွာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ဦးဟန္ေညာင္ေဝ (ဓာတ္ပံု - Shan Herald Agency for News)
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ဘာျဖစ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မေတြ႔ႏိုင္ခဲ့ပါသလဲ။ တကယ္လို႔ ေတြ႔ႏိုင္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ သူ႔ကို ဘာေတြမ်ား ေျပာခ်င္ခဲ့ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ရန္ကုန္မွာ က်ေနာ္ ပထမဆံုး တေန႔လံုးရွိေနခဲ့တာက ေသာၾကာေန႔ပါ။ အဲဒီေန႔က ၿမိဳ႕ထဲစိတ္ဝင္စားစရာေတြ ေလွ်ာက္ၾကည့္တာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ အေျခအေနနဲ႔ အသားက်ေအာင္ လုပ္တာရယ္နဲ႔ က်ေနာ္အခ်ိန္ကုန္ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔သင့္တယ္လို႔ အဲ့ဒီေန႔မွာပဲ အႀကံေပးတာရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္လည္း ေတြ႔ဖို႔သေဘာတူၿပီး ေတြ႕မယ့္အခ်ိန္၊ ေန႔ရက္ကို စီစဥ္ေပးဖို႔ အကူအညီေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္ သိရတာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ စေန၊ တနဂၤေႏြမွာ မိသားစုနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြေတြကလြဲလို႔ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေတြ႔ဘူးဆိုတာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ ရွမ္းျပည္ကျပန္လာတဲ့အခ်ိန္ ဗုဒၶဟူး ဒါမွမဟုတ္ ၾကာသာပေတးမွာ ေတြ႔မယ္ ဆိုတာေတြပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ သူ႔ဆီကို အေမရိကန္ သံတမန္ ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ လာလည္ေနတာမို႔ ဗုဒၶဟူး ေန႔မွာ မေတြ႔ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ၾကာသာပေတးေန႔ က်ျပန္ေတာ့လည္း က်ေနာ့္မွာ တျခားပါတီေတြနဲ႔ ေတြ႔ဖို႔စီစဥ္ၿပီးသားျဖစ္ေနတာရယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သူ႔ပါတီတြင္း အစည္းအေဝး ရွိေနတာရယ္ေတြေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ျဖစ္ခဲ့ျပန္ပါဘူး။
က်ေနာ္လည္း ေသာၾကာေန႔မနက္မွာ ျမန္မာျပည္ကေန ျပန္ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေတြ႔ျဖစ္ခဲ့ၾကမယ္ဆိုရင္ လက္ရွိအေျခ အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ဖို႔ သူဘယ္လိုစဥ္းစားသလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ သူနဲ႔ အျမင္ဖလွယ္ခ်င္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ျမန္မာျပည္ထဲက တခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြ ဦးဟန္ေညာင္ေဝနဲ႔ မေတြ႔ခ်င္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကားရပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ထင္ျမင္ခ်က္ ေပးႏိုင္ပါသလား။ ျမန္မာျပည္မွာရွိေနစဥ္ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့သလဲဆိုတာကို ေျပာျပႏိုင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ့္မွာ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေတြ႔ဖို႔ ႀကိဳတင္ အစီအစဥ္မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ က်ေနာ့္ကို မေတြ႔ခ်င္ဘူးဆိုတာကိုလည္း မသိပါဘူး။ က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့တာေတြကေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသား မ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးပါတီ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားပါတီ၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု၊ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ (ျမန္မာ)၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ၊ ျပည္ေထာင္စုဒီမိုကေရစီပါတီနဲ႔ မတူကြဲျပားျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပါတီတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီနဲ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီ (တစည) ေတြကို က်ေနာ္မေတြ႔ခဲ့ပါဘူး။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာ EBO က ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့ ေပးခဲ့တဲ့ ပါတီေတြလား။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုမွ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ မေပးခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီလိုေထာက္ပံ့မယ္ဆိုရင္ တရားမဝင္လို႔ သတ္မွတ္ခံရၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြလည္း မွတ္ပံုတင္ ပယ္ဖ်က္ခံရပါလိမ့္မယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခ်င္တဲ့ သူေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ပံ့မယ္လို႔ ေျပာတဲ့အခါ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအတြက္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မယ္လို႔ လူေတြက ျမင္ၾကပါတယ္။ တကယ္က အဲဒီလို မဟုတ္ပါဘူး။
က်ေနာ္တို႔ရည္ရြယ္ခ်က္က ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ထူေထာင္ဖို႔မဟုတ္သလို ဂိုဏ္းဂန ထူေထာင္ဖို႔လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔အခြင့္အေရးကို သူတို႔သိၿပီး သူတို႔ရည္မွန္းခ်က္ျပည့္ဝဖို႔ ဆႏၵမဲေပးတာနဲ႔ ပါလီမန္စနစ္ေတြကို အသံုးျပဳႏိုင္ ေစခ်င္ ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအေျခခံ သေဘာတရား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔စည္းမႈ၊ မဲဆႏၵရွင္ စည္းရံုးမႈ၊ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဘယ္လိုက်င္းပသလဲ ဆိုတာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သင္တန္းေပးဖို႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေငြးေၾကးေထာက္ပံ့ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာမယ့္ အစုအဖြဲ႔ေတြကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
သင္တန္းလာတက္တဲ့ သင္တန္းသားေတြအေနနဲ႔ သင္တန္းအတြက္ ေငြေၾကး အကူအညီဟာ က်ေနာ္တို႔ဆီက လာတယ္ဆိုတာကို မသိသလို သင္တန္းသားေတြဟာလည္း ဘယ္ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္ ေနသလဲ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔မသိပါဘူး။ တခ်ိဳ႕သင္တန္းသားေတြဟာ ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီနဲ႔ တစညပါတီက လူေတြေတာင္ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ လူေတြထဲမွာ ဘယ္သူကေတာ့ျဖင့္ EBO ေငြေၾကးေထာက္ပံ့တဲ့ သင္တန္း တက္လာခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ဘယ္လိုမွ ခြဲျခားမသိႏိုင္ပါဘူး။
ေမး။ ။ အစိုးရအသစ္ထဲမွာ သေဘာထား တင္းမာသူနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြအၾကား အကြဲအၿပဲရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ အေပၚ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ ဒီလိုအကြဲအၿပဲေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့ၾကားမွာပဲ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္း ဆိုင္းငံ့လိုက္တဲ့အေပၚ ဘယ္လိုယူဆပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီကိစၥဟာ သေဘာထား တင္းမာသူေတြက တဘက္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားေတြက တဘက္ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥလို႔ က်ေနာ္ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ အယံုအၾကည္မရွိပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ လူတိုင္းဟာ အစိုးရအသစ္ကို ေအာင္ျမင္ေစခ်င္ ၾကတာပါ။ ဒါဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ့္ နအဖ အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္ တစံုလံုးျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက လူေတြထဲမွာ ကြဲျပားတာကေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြနဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးကို တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ သူ႔ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ သိပ္ကို အလွမ္းကြာၿပီး သိပ္ျမန္သြားမလား ဆိုတဲ့အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြသာ အလုပ္ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ အဲဒီ စိုးရိမ္မႈေတြ ေျပေပ်ာက္ သြားမွာျဖစ္ၿပီး သေဘာထားတင္းမာသူလို႔ ဆိုသူေတြဟာလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို သေဘာတူၾကမွာပါ။
ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္း ဆိုင္းင့ံမႈမွာ တခ်ိဳ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးဂယက္ ရိုက္မႈရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးတာေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ အထက္အာဏာပိုင္ အဆင့္မွာ ထင္ရွားတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ဘာမွ ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။
ေမး။ ။ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္တခ်ိဳ႕ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို ဆန္႔က်င္ သူေတြလို႔ ျမင္ၾကတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ၿခံစည္းရိုး ခြထိုင္ေနသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီ ၿခံစည္းရိုး ခြထိုင္ေနသူေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြနဲ႔ေပါင္းေအာင္ ဘယ္လို ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္မယ္လို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ယူဆပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ အမ်ားစုက ၿခံစည္းရိုးခြထိုင္ေနသူေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၅၀ ေလာက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ စနစ္ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ၊ နဝတ၊ နအဖတို႔က လက္ဆင့္ ကမ္းခဲ့တဲ့ အဲဒီစနစ္ ေအာက္မွာ ၿခံစည္းရိုးေပၚခြထိုင္ၿပီး အေျခအေနေတြ ေအးေဆးသြားတဲ့အထိ ေစာင့္ႏိုင္မွပဲ ခင္ဗ်ား အသက္ရွင္ ရပ္တည္ႏိုင္မွာေလ။ ေလက ဘယ္ဘက္ကို တုိက္ေနသလဲဆိုတာ ရွင္းသြားရင္ေတာ့ လူတိုင္းလာေပါင္းၾကမွာပါပဲ။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေဖ်ာင္းဖ်ဖို႔ မလိုပါဘူး။
ေမး။ ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲႏိုင္ေအာင္ အစိုးရ ေျပာသလို တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြ အစိုးရနဲ႔ တဖြဲ႔ခ်င္းစီ ေတြ႔ၾကဖို႔နဲ႔ အဲ့ဒီေဆြးေႏြးမႈေတြ အၿပီးမွာ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက ေဆာ္ၾသသလို ေရရွည္တည္တံ့ႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံေရး အေျဖရႏိုင္ေအာင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အားလံုးပါဝင္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေဆာ္ၾသခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ ပထမအဆင့္ကို အစိုးရက “ခြဲျခားၿပီးအႏိုင္ယူမယ့္” နည္းနာတခုလို႔ မွတ္ယူၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဒီနည္းလမ္းသာ သေဘာတူ လက္ခံခဲ့မယ္ဆိုရင္ လုပ္ငန္းစဥ္ ဒုတိယအဆင့္ကို ဘယ္ေလာက္ျမန္ျမန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ၾကားမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ေအာင္ ေျပာပါရေစ။ ႏိုင္ငံေရးအေျဖတခုကို က်ေနာ္ အၿမဲတမ္း ေဆာ္ၾသခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုၿပီးေျမာက္ေအာင္ လုပ္မလဲဆိုတာကို တိုက္ပြဲဝင္ေနသူေတြကိုယ္တိုင္ ဆံုးျဖတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရက အဆင့္ ၄ ဆင့္ပါ လုပ္ငန္းစဥ္ကို အဆိုျပဳေနပါတယ္။ ပထမအဆင့္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ဒုတိယက ဆက္သြယ္ေရး ရံုးေတြ အျပန္အလွန္ဖြင့္လွစ္ေရး၊ တတိယက တေယာက္နယ္ထဲကို တေယာက္မလာခင္ ႀကိဳတင္အသိေပးေရးနဲ႔ စတုတၳက ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈတို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဆင့္ ၁ ကေန ၃ အထိကို ျပည္နယ္အဆင့္မွာ ၿပီးေအာင္လုပ္ဖို႔ျဖစ္ၿပီး အဆင့္ ၄ ကိုေတာ့ ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးစကား စေျပာႏိုင္ဖို႔အတြက္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနတာေတြကို ကနဦး ရပ္ဆိုင္းရမွာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ခင္ဗ်ား တေယာက္ေယာက္နဲ႔ အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္ေနခ်ိန္မွာ အဲ့ဒီလူနဲ႔ စကားမေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ပစ္ခတ္တာေတြ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ စိတ္ခံစားမႈေတြ ျမင့္တက္လာၿပီး ပဋိပကၡဟာလည္း ဘယ္လိုမွ ေရွ႕ဆက္ထိန္းခ်ဳပ္မရႏိုင္တဲ့ အဆင့္အထိ ႀကီးထြားလာႏိုင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအဆင့္ကိုေရာက္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈအတြက္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ အခြင့္အလမ္းေတြဟာ နတိၳပါပဲ။
အစိုးရရဲ႕ အဆိုျပဳခ်က္ကို သဘာဝအတိုင္း သံသယနဲ႔ ရႈျမင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအဆိုျပဳခ်က္ဟာ ႏွစ္ ၅၀ အတြင္း အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြက္ ဒုတိယအႀကိမ္ တရားဝင္ကမ္းလွမ္းမႈျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၃ မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ပထမ အႀကိမ္ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၉ နဲ႔ ၁၉၉၀ အေစာပိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကေတာ့ နည္းနာအရ တရားဝင္ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ေထာက္လွမ္းေရးက ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိကမ္းလွမ္းမႈကို လက္မလႊတ္သင့္ပါဘူး။ ဒီကမ္းလွမ္းခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရေရရာရာသိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
ဘယ္လို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေစ့စပ္ ေဆြးေႏြးမႈမွာမဆို တကယ္တိုက္ပြဲဝင္ေနသူေတြအၾကား သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအေပၚ ညႇိႏိႈင္းၾကတာဟာ သဘာဝ က်ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔မွာ သူတို႔အေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ သီးျခား လုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ သီအုိရီအရ အဆင့္ ၁ ကေန ၃ အထိ ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ စကားေျပာတာဟာ ျပႆနာႀကီးတရပ္အျဖစ္ ရွိမေနသင့္ပါဘူး။
ပဋိပကၡတရပ္မွာ ဘယ္ၿပိဳင္ဘက္မဆို ကိုယ့္ၿပိဳင္ဘက္ကို ခြဲျခားအႏိုင္ယူဖို႔ ႀကိဳးစားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက သဘာဝပါ။ လူတိုင္းက ကိုယ့္ရဲ႕ အားေကာင္းတဲ့ အေနအထားကေနပဲ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးခ်င္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကို အသံုးခ်မခံရေအာင္ ျပင္ဆင္ထားဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ လူတေယာက္ဟာ ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္ရွိမယ္ဆိုရင္ သူ႔ၿပိဳင္ဘက္က ဘယ္လို နည္းဗ်ဴဟာသံုးသံုး ျပႆနာမရွိပါဘူး။ ကိုယ့္တဖြဲ႔တည္းျဖစ္ျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္လည္း အဖြဲ႔ေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ျပင္ဆင္မႈမရွိဘူးဆိုရင္္ေတာ့ ကိုယ့္တဖြဲ႔တည္း ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးရင္ေတာင္မွပဲ ေခ်မႈန္းခံရပါလိမ့္မယ္။
ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္လာတဲ့အခါ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးစီးပြားပိုင္ဆိုင္သူေတြဟာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြခ်ည္းသက္သက္ မဟုတ္ေတာ့ပါ ဘူး။ သူတို႔ဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အက်ိဳးစီးပြားပိုင္ဆိုင္သူတဦးသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းငယ္ေတြနဲ႔ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ေတြကို ကိုယ္စားျပဳသူေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ထည့္သြင္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလို မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔မွာ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၉၉၀ ကာလ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ မႈေတြဟာ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပဆိုေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြၾကားမွာ အေပးအယူလုပ္ခဲ့ပါတယ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတစံုတရာ ရွိခဲ့ေပမယ့္ မထိန္းထားႏိုင္ခဲ့ပါဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အေျဖေတြကိုလည္း မရွာႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။
စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနတာေတြကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းႏိုင္ပါတယ္။ စစ္မက္ျပန္မျဖစ္ေအာင္ ေသခ်ာေစဖို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေသးစိပ္ညိႇႏိႈင္းမႈေတြဟာ အခ်ိန္ၾကာႏိုင္ပါတယ္၊ တႏွစ္ေလာက္ေတာင္ ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွာဖို႔ဆိုရင္ ေတာ့ ဒီထက္ ပိုၾကာႏိုင္ပါတယ္။ အေျဖရွာတဲ့ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ ၇ ခုသာမကပဲ တတိုင္းတျပည္လံုး ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာၿပီးမွဘာလုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ေတြကို အစီအစဥ္ခ်ထားစရာမလုိပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းမႈေတြကို စစ္မက္ျဖစ္ပြားတာေတြ ရပ္ဆိုင္းတာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ အျမန္ဆံုး စတင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒါမွန္ပါသလား။ မွန္တယ္ဆိုရင္ ဘယ္အခန္းက႑ကေန ပါဝင္ႏိုင္မယ္လို႔ ကိုယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ျမင္ၾကည့္မိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးစီးပြား ပိုင္ဆိုင္သူေတြအားလံုးအေနနဲ႔ မွ်မွ်တတ သမာသမတ္က်တဲ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွာဖို႔ တြန္းအားေပးတဲ့ အခန္းက႑ကေက်ာ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္မျမင္ၾကည့္မိပါဘူး။ အစိုးရအဆက္ဆက္က “တိုင္းရင္းသားျပႆနာ” ကို နည္းလမ္း အမွားနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မတူတဲ့အျမင္ကို တင္ျပဖို႔ ႀကိဳးစားသူ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ အစိုးရကို ပုန္ကန္သူလို႔ အၿမဲတမ္း အျမင္ခံရပါတယ္။ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ဗမာေတြကလည္း တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြဘာေၾကာင့္ သိပ္ဒုကၡေရာက္ေနၾကတယ္ဆိုတာကို ဘယ္ေတာ့မွ နားမလည္ခဲ့ပါဘူး။ ဘယ္အရင္ေခါင္းေဆာင္မွ နားမလည္သလို အခု ေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း နားမလည္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာေျဖရွင္းတာဟာ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ျဖစ္လာဖို႔ မလြယ္ကူ ႏိုင္ပါဘူး။
အစိုုးရအပါအဝင္ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ အရင္းခံအေၾကာင္းတရားေတြနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ အကိုႀကီး ဗမာေတြရဲ႕ “သေဘာထားႀကီးမႈ” အေပၚ “တန္ဖိုးထားေက်းဇူးတင္ျခင္း” မရွိဘူးဆိုတာကို နားလည္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီတဲ့ တန္ျပန္ ေသာင္းက်န္းသူ စစ္ဆင္ေရးေတြဟာ အမုန္းတရားနဲ႔ ခါးသီးမႈေတြကို နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း ႀကီးထြားေစခဲ့ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားေကာင္စီရဲ႕ ေလ့လာခ်က္တခုမွာ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ အခုလို အျပန္အလွန္တံု႔ျပန္မႈမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္တို႔ ပိုေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။
ျမန္မာျပည္သူေတြအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုက လူအမ်ားစုဟာ တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို အပယိကကိစၥလို႔ ယူဆေနဆဲပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီရတာနဲ႔ အဲဒီကိစၥကို ေျဖရွင္းႏို္င္လိမ့္မယ္လို႔ သူတို႔ ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။ မမွန္ပါဘူး။ ျပႆနာက ဒီမိုကေရစီကာလမွာ ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့တာပါ။
ဒီမိုကေရစီနည္းက်ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ ဦးႏုအစိုးရက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ၿပီး တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက သေဘာမတူတာ ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔လြတ္လပ္မႈ ဆံုးရံႈးခဲ့ရသလို ဒီမိုကေရစီလည္း ဆံုးရံႈးခဲ့ရပါတယ္။ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားကိစၥကို စိတ္တိုင္း က်တဲ့အထိ မေျဖရွင္းဘဲ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီအျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ခြင့္ျပဳမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒီေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားေတြ၊ လူမ်ားစုဗမာေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔ ေက်နပ္မယ့္အေျဖကို က်ေနာ္တို႔ ရွာႏိုင္မလားဆိုတာ ေမးစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ေရွ႕တိုးႏိုင္တဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခနည္းလမ္းတခုကေတာ့ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရေတြ ရွိခြင့္ျပဳ တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို အသံုးျပဳဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစိုးရေတြမွာ လုပ္ပိုင္ ခြင့္ အကန္႔အသတ္ရွိပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ကတည္းက တိုင္းရင္းသားျပည္ နယ္ေတြ လႈပ္ရွားေတာင္းဆိုလာခဲ့တဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ကိစၥကို စတင္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတဲ့ တခုတည္းေသာ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပါ။ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကိုေတာ့ သမၼတရဲ႕ ဗဟုိဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးမူဝါဒနဲ႔ အညီ ခ်ဲ႕ထြင္ ႏိုင္ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြဟာလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက National Guard လိုမ်ိဳး ျပည္နယ္အစိုးရလက္ ေအာက္ခံ အင္အားစုေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
ေမး။ ။ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကိုလႊတ္ေပးဖို႔ ဘာေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးေနရတယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းကို ဆိုင္းငံ့လိုက္တာမ်ိဳး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ျပန္လည္ဆက္သြယ္တာမ်ိဳး၊ မီဒီယာအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ေတြ ေလွ်ာ့ေပးတာမ်ိဳး စတဲ့လိုက္ေလ်ာမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာမို႔ တစံုတရာ “အက်ိဳးအျမတ္” ျပန္ရေအာင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို မလႊတ္ဘဲ ထားထားတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔မွာ အခု “အရပ္သား” အစိုးရရွိေနေပမယ့္ အစိုးရရဲ႕ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ပံုေတြကေတာ့ စစ္တပ္လိုပဲ ရွိေနဆဲပါ။ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြက ကိစၥရပ္ေတြကို လံုၿခံဳေရးရႈေထာင့္ကပဲ စဥ္းစားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးကို လႊတ္ေပး ျခင္းအားျဖင့္ အံုႂကြမႈဆီကို ဦးတည္ႏိုင္တဲ့ အလားအလာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို အသုတ္လိုက္ပဲ လႊတ္ေပးၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈကို အကဲျဖတ္သံုးသပ္ေနတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစမယ့္ အက်ိဳးဆက္ေတြ ဘာမွမရွိဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို သူတို႔ လႊတ္ေပးမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အံုႂကြမႈျဖစ္ရင္ေတာ့ လႊတ္ေပးတာကို ရပ္လိုက္ပါလိမ့္မယ္။
ဘယ္သူ႔ဆီကေန “အက်ိဳးအျမတ္” ျပန္ရဖို႔ သူတို႔ ေမွ်ာ္လင့္မွာလဲ၊ ႏိုင္ငံတကာ မိသားစုဆီကလား။ သူတို႔အဲဒီလို စဥ္းစားမယ္ဆို တာကို က်ေနာ္သံသယ ရွိပါတယ္။ သူတို႔သာ တကယ္လို႔ စဥ္းစားခဲ့ရင္ ဒီထက္ပိုထိေရာက္တဲ့ “လိုက္ေလ်ာမႈေတြ” ကို စီမံေဆာင္ ရြက္ၿပီးၿပီေပါ့။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားကိစၥက အျငင္းပြားစရာကိစၥပါ။ အရင္အစုိးရေတြက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမရွိဘူးလို႔ အခိုင္ အမာေျပာခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ရွိတယ္လို႔ အခုိင္အမာဆိုပါတယ္။ ဒီကိစၥကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔မသိၾကပါဘူး၊
ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာႏိုင္ငံ) က စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အသင္းမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရအတြက္ကို ၁၃၀၀ ရွိတယ္လို႔ ျပန္လည္စိစစ္အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔လည္း အရင္ကမေျပာေပမယ့္ အခုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားရွိတယ္လို႔ ထုတ္ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံ ေရးအက်ဥ္းသား ၆၀၀ ခန္႔ရွိတယ္၊ အဲ့ဒီအထဲက ၁၀၀ ဟာ တျခားရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ပါ အျပစ္ေပး ခံထားရတာျဖစ္တယ္လို႔ အစိုးရက ဆိုပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေမးခြန္းေမးစရာျဖစ္လာတာက ႏိုင္ငံအက်ဥ္းသားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ၿပီလို႔ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေျပာႏိုင္မွာလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ႏိုင္ငံအက်ဥ္းသားအေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္လြတ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေက်နပ္မွာလဲ၊ ၆၀၀ လား၊ ၁၃၀၀ လား ဒါမွမဟုတ္ ၂၀၀၀ လား။
ေမး။ ။ ျမန္မာျပည္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကာလထဲကို ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္ေနၿပီလို႔ ထင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ ေသခ်ာတာေပါ့။ ျမန္မာျပည္ကို စံျပဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲ့ဒီအဆင့္ကို မေရာက္ေသးဘူးဆိုတာ ရွင္းပါတယ္၊ ၿပီးေတာ့ စံျပဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တေယာက္ခ်င္းရဲ႕အျမင္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး အဲဒီ အဆင့္ကို ေရာက္ခ်င္မွလည္း ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုျမန္မာျပည္မွာ ဘာေတြျဖစ္ေနသလဲဆိုတာနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ လ ေလာက္က ဘယ္လိုျဖစ္ခဲ့သလဲ ဆိုတာကို ယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ အေသအခ်ာ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနက အေနာက္ကို ျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ပါေသးတယ္။
ဒါေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ အရွိန္ရလာ ေနသလိုမ်ိဳးရွိပါတယ္၊ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရတဲ့ အေနအထားႀကီးတခု ေပၚေပါက္လာၿပီး သမၼတအေနနဲ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုင္တြယ္မႈ မရွိတာကလြဲလို႔ လက္ရွိအေျခအေနကေန အရင္စနစ္ေဟာင္းဆီ ျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ဖို႔ သိပ္ကို ခက္ခဲသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္သူေတြ ေကာင္းစားဖို႔အတြက္ အဲဒီလိုအေနအထား မေပၚေပါက္ပါေစနဲ႔လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ဧရာဝတီမဂၢဇင္း အဂၤလိပ္ စာမ်က္ႏွာမွ An Exile Returns ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။
..............................................
ရွမ္းသံေတာ္ဆင့္မွာ ေဖၚျပတဲ့သတင္းတပုဒ္..
ေအာက္တုိဘာ ၂၄
ပထမဆံုး သမ0x081မတ၏သား သွ်မ္းေခါင္းေဆာင္ ဟန္ေယာင္ေဟြ့ေမြးဇာတိ သွ်မ္းေျမသို့ျပန္
Monday, 24 October 2011 18:02 သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္
နွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ျကာ ျပည္ပေရာက္ေနသည့္ ေညာင္ေရွြ ေစာ္ဘြားမို်းဆက္ ပထမဆံုးအျကိမ္ျပန္ေတာ္ျပန္ရာ၌ မိမိေမြးရပ္ ဇာတိ ေညာင္ေရွြသို့ ခရီးထြက္ေနေျကာင္း သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္သို့ေျပာသည္။
“ က်ေနာ့္သမီးနဲ့အတူတူေပါ့။ ဒီေန့ ေညာင္ေရွြတက္မယ္။ အင္းေလးအထိသြားမယ္။အလည္သက္သက္ဘဲခင္ဗ်။ ေနာက္ျပီး က်ေနာ့ဇာတိက လူထုဘယ္လိုေနထိုင္စား ေသာက္ေနျကတာလဲ။ အမို်းေတြ အေဆြေတြဘယ္လို ေနထိုင္စားေသာက္ေန ျကတာလဲ စသျဖင့္ေပါ့။ ဇာတိကေန ထြက္လာတာ က်ေနာ့အသက္ ၁၀ နွစ္ဝန္းက်င္က တည္း ကေလဗ်ာ” ဟု စဝ္ဟန္က ေျပာသည္။
နွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ျကာမွ ပထမဆံုးအျကိမ္ ျပည္ေတာ္ျပန္သည့္ကိစ0x081စမွာ နိုင္ငံေရးကိစ0x081စေျကာင့္မဟုတ္ဘဲ ေမြးရပ္ေျမသို့ အလြမ္းေျပအလည္သက္သက္သာျဖစ္ေျကာင္း စဝ္ဟန္ေယာင္ေဟြ့ကေျပာသည္။
ေဖ့စ္ဘုခ္နွင့္ အြန္လိုင္းစာမ်က္နွာမ်ားတြင္ ပံ့်လွြင့္ေနေသာ သတင္းမ်ားနွင့္ပတ္သက္၍ ထိုသို့ေျပာ ျခင္းျဖစ္သည္။
“ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ ျပည္ပေရာက္ေနသူေတြကို ဖိတ္ေခၚ တဲ့အခ်က္ေျကာင့္ရယ္၊ က်ေနာ္ေနလာခဲ့ဖူးတဲ့ေဒသကိုျပန္ ျကည့္ ခ်င္တာရယ္ သာမာန္အလည္သက္သက္ျပန္တာပါ။ ဘာနိုင္ငံေရး ေဆြးေနြးေရးကိစ0x081စ ေျကာင့္မွမဟုတ္ ပါဘူး။ က်ေနာ့္ကိုျပန္ ဖို့လဲ ဘယ္သူမွ ဖိအားမေပးရပါဘူး” ဟု ရန္ကုန္ေရာက္ စဝ္ဟန္ေယာင္ေဟြ့က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ အားေျပာျပသည္။
စဝ္ဟန္ျပည္ေတာ္ျပန္သည့္ကိစ0x081စေျကာင့္ “ အစိုးရနွင့္ နိုင္ငံေရးကိစ0x081စေဆြးေနြးရန္၊ ျပည္ေတာ္ျပန္အကို်းစီးပြါးရွာရန္” စသျဖင့္ ေဝဖန္ သံသယရိွေနမႈအေပၚ စဝ္ဟန္၏ ထုတ္ျပန္ေျကျငာခ်က္တေစာင္အား EBO Euro Burma Office ရံုးမွထုတ္ျပန္ ခဲ့ သည္။
စဝ္ဟန္၏ ထုတ္ျပန္ေျကျငာခ်က္မွာ- သမ0x081မတျကီး ဦးသိန္းစိန္၏ ျပည္ပေရာက္ေနသူမ်ားအား ဖိတ္ေခၚခ်က္ ေျကာင့္ ျမန္မာ ျပည္သို့ ျပန္သြားလည္ရျခင္းျဖစ္ေျကာင္း၊ ေမြးရပ္ဇာတိရိွ လူထု မည္သို့ေနထိုင္ စားေသာက္ေန မည္ကို ေလ့လာသိရိွလို သျဖင့္ ျပန္ျခင္းျဖစ္ေျကာင္း၊ျမန္မာနိုင္ငံရိွ တျခားေသာ ျပည္နယ္နွင့္ တိုင္းမ်ား၌ သြားေရာက္လည္ပတ္ရန္ ဆန0x081ဒရိွေျကာင္း၊ မိမိအေနနွင့္မူ နိုင္ငံေရးနွင့္ပတ္သက္၍ တစံုတေယာက္ (အဖဲြ့ အစည္း) နွင့္ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးရန္ အစီအစဉ္မရိွေျကာင္း၊ မိမိ၏ခရီးစဉ္မွာ အဖဲြ့အစည္းတခုခု၏ကိုယ္စားျပုသည့္ ခရီးစဉ္မဟုတ္သကဲ့သို့ အဖဲြ့အစည္းတခုခုအားကိုယ္စားျပု၍ နိုင္ငံေရးအေျကာင္းေဆြးေနြးမည္မဟုတ္ေျကာင္း -စသျဖင့္ပါရိွသည္။
အလားတူ EBO အေနျဖင့္လည္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ 0x158င္း၏ ေျကျငာခ်က္မွာ- စဝ္ဟန္ေယာင္ေဟြ့ သည္မိမိကိုယ္ေရးကိုယ္တာကိစ0x081စျဖင့္သာ ျမန္မာျပည္ျပန္ျခင္းျဖစ္သည္။ 0x158င္းအား မိမိတို့အေနျဖင့္(အစိုးရနွင့္ေဆြးေနြးေရး ကိစ0x081စအပါအဝင္) မည္သည့္အာဏာမွ ေပးမထားသျဖင့္ 0x158င္း၏ ျပည္ေတာ္ျပန္သည့္ကိစ0x081စ အဖဲြ့အစည္းအားထိခိုက္ နစ္နာ ေစ မည္မဟုတ္ စသျဖင့္ ပါရိွသည္။
ဟန္ေယာင္ေဟြ့ဟု လူသိမ်ားေသာ စဝ္ေဆဟန္ဖွ (အသက္ ၆၃ နွစ္) သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ သမ0x081မတ ေညာင္ေရွြေစာ္ဘြား စဝ္ေရွြသိုက္၏ အငယ္ဆံုးသား၊ မဟာေဒဝီ စဝ္နန္းဟိန္းခမ္းက ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ၁၉၆၃ ဗိုလ္ခု်ပ္ေနဝင္း အာဏာသိမ္းျပီးတနွစ္အျကာ (အသက္ ၁၅ နွစ္အရြယ္ခန့္က) မိခင္နွင့္အတူ ထိုင္းနယ္စပ္သို့ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ခဲ့ျပီး ဘန္ေကာက္ျမို့ ကူ်လားလံုးေကာန္းတက0x081ကသိုလ္၌ ပညာဆည္းပူးခဲ့သည္။
ကေနဒါနိုင္ငံအေျချပု Associates to Develop Democratic Burma ADDB နွင့္ 0x158င္းမွခ်မွတ္သည့္ လုပ္ငန္းတာဝန္ မ်ားေဖာ္ေဆာင္သည့္ ဘယ္လ္ဂီ်ယမ္အေျချပု Euro Burma Office EBO ရံုးကိုလည္း တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ထို့မွ ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားေနသည့္ ျမန္မာနိုင္ငံသား အဖဲြ့အစည္းမ်ားအားဒါရိုက္တာ အျဖစ္ တာဝန္ယူ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ သည္။
အစ္ကိုျကီးျဖစ္သူ ေဆခန္ဖွ( Tiger Yawnghwe )၂၀၀၅ မွာ ခုနွစ္က Federal Shan Government ေျကျငာခဲ့သည္။ ဒုတိယအစ္ကိုျဖစ္ သူ စဝ္ဇန့္ ေယာင္ေဟြ့ Chao Tzang Ywanghwe (၁၉၃၉ - ၂၀၀၄) မွာမူ ၁၉၆၃ မွ ၁၉၇၆ အထိ သွ်မ္းျပည္ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ငန္း၌ ပါဝင္ခဲ့ဖူးသကဲ့သို့ (ယေန့အထိ တည္ရိွေနဆဲျဖစ္ ေသာ) SSPP သွ်မ္းျပည္တိုးတက္ ေရးပါတီ ကို စတင္တည္ ေထာင္သူျဖစ္သျဖင့္တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရး အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားက ျကည္ညိုေလးစား ျကသည္။
..................................................................................
ေအာက္တုိဘာ ၂၁-ရက္ည ဘီဘီစီ-သတင္းထုတ္လြင့္ခ်က္..
ဥေရာပ-ျမန္မာရံုး တာဝန္ခံ ဦးဟန္ေယာင္ေဝ ျပည္ေတာ္ျပန္
ဥေရာပဆိုင္ရာ ျမန္မာရံုး တာဝန္ခံ၊ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ DVB ရဲ့ ယာယီ ညွြန္ျကားေရးမႉးတာဝန္ယူထားသူ၊ အေဝးေရာက္ စင္ျပိုင္အစိုးရမွာလည္း အျကံေပးလုပ္ခဲ့ဖူးသူ ဦးဟန္ေယာင္ေဝ ဟာ သူ့သမီးနဲ့အတူ ျကာသပေတး ညက ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ေတာ္ျပန္သြားခဲ့ျပီလို့ သိရပါတယ္။
ဦးဟန္ေယာင္ေဝက ပုဂလိက ခရီးစဉ္အေနနဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံကို ေခတသြားေရာက္တာ ျဖစ္ေျကာင္း DVB ကို အေျကာင္းျကားသြားတယ္လို့ DBV ရဲ့ ထိုင္းနိုင္ငံ ဌာနခဲြရံုး တာဝန္ခံ ကိုတိုးေဇာ္လတ္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ျပန္မေရာက္တာ နွစ္ ၅၀ ရိွသြားျပီျဖစ္တဲ့အတြက္ သူငယ္ငယ္က ေနထိုင္ ျကီးျပင္းခဲ့ရာ ေနရာကို ျပန္သြားျကည့္ဖို့နဲ့ လက္ရိွ အေျခအေနကို ေလ့လာခ်င္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
လက္ရိွအေျခအေနအရ ျမန္မာအစိုးရကလည္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျမန္ဆန္ေနတဲ့အခိ်န္မွာ နွစ္ ၅၀ အတြင္း ပထမဦးဆံုးျပန္သြားတဲ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ တဦး ျဖစ္ေလေတာ့ ထူးျခားမႈရိွေျကာင္း ကိုတိုးေဇာ္လတ္က ေျပာပါတယ္။
သူထားခဲ့တဲ့စာထဲမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ေရာက္တဲ့အခါ သူ့ကိုေတြ့ခ်င္သူေတြကို လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေတြ့မွာ ျဖစ္ေျကာင္း ေရးသားထားတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
သူ့အေနနဲ့ အစိုးရနဲ့ အေပးအယူ လုပ္ဖို့ သြားတာ မဟုတ္ေျကာင္းကိုလည္း ဦးဟန္ေယာင္ေဝက ေျပာထားခဲ့ေျကာင္း ကိုတိုးေဇာ္လတ္က ေျပာပါတယ္။
..............................................................
ဦးဟန္ ရန္ကုန္မသြားခင္ ဧရာ၀တီမဂဇင္းနဲ့ ေျမးျမန္းခန္း....
ဧရာ၀တီ on October 14, 2011 5:04 pm in အင္တာဗ်ဴး / 56 comments, Hits: 9381ဦးဟန္ေညာင္ေဝသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး သမၼတႀကီးလည္းျဖစ္၊ ေညာင္ေရႊ ေစာ္ဘြားဆက္၏ ေနာက္ဆံုး ေစာ္ဘြားလည္းျဖစ္ေသာ ေစာ္ဘြားႀကီးစပ္ေရႊသိုက္၏ သားတဦးျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ ေၾကျငာၿပီး ၄ လ အၾကာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ဦးဟန္ေညာင္ေဝကို ေမြးဖြားခဲ့သည္။ အေျခခံပညာေရးကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သင္ယူဆည္းပူးခဲ့ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ကေနဒါႏိုင္ငံတို႔တြင္ ပညာ ဆက္လက္ဆည္းပူးကာ ဘြဲ႔ရရွိသည္။ ထို႔ေနာက္ ကေနဒါႏိုင္ငံ McGill University မွ စီးပြားေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈဆိုင္ရာ မဟာဘြဲ႔ (MBA) ကို ရရိွခဲ့သည္။
ဦးဟန္ေညာင္ေဝ (ဓာတ္ပံု - Shan Herald Agency for News)
ဦးဟန္ေညာင္ေဝသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈအတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာပင္ ေဆာင္ရြက္လာခဲ့သည္။ သူသည္ Burma Alert လစဥ္သတင္းစာေစာင္၏ အယ္ဒီတာ၊ အေ၀းေရာက္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားညြန္႔ေပါင္းအစိုးရ (NCGUB) ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးစိန္၀င္း၏ အႀကံေပး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းသို႔ ေန႔စဥ္ ျမန္မာဘာသာအျပင္ တိုင္းရင္းသား (၇) ဘာသာျဖင့္ သတင္းထုတ္လႊင့္ေနေသာ ဒီမုိကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ (DVB) ၏ စီမံခန္႔ခြဲေရး ညႊန္ၾကားေရးမႉး စသည့္ တာ၀န္မ်ား ယူခဲ့သည္။
၁၉၉၇ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ဦးဟန္ေညာင္ေဝသည္ ဥေရာပ ျမန္မာ႐ံုး၏ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရတရပ္သို႔ အသြင္းကူးေျပာင္းရာတြင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈအား ကူညီေထာက္ပ့ံေပးရန္ ဥေရာပသမဂၢႏွင့္ ဂ်ာမန္ Friedrich Ebert ေဖာင္ေဒးရွင္းတို႔က ပူးတြဲအေကာင္အထည္ေဖာ္ေသာ စီမံကိန္းတခုျဖစ္သည္။
လက္ရိွျမန္မာ့ႏို္င္ငံေရး၀န္းက်င္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား၏ လက္ရိွအေနအထား၊ တိုင္းျပည္အတြင္းျဖစ္ေပၚေနေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားအေပၚ ႏုိင္ငံတကာ၏ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ခ်က္၊ သက္ဆိုင္ရာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သူမ်ား ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနရသည့္ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းက ဦးဟန္ေညာင္ေရႊကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါသည္။
ေမး ။ ။ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ထဲမွာ တဖက္နဲ႔တဖက္ အႀကိတ္အနယ္ ၿပိဳင္ေနၾကတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လိုလားတဲ့အုပ္စုရယ္၊ ေျပာင္းလဲေရးကို မလိုလားတဲ့ ေခါင္းမာတဲ့အုပ္စုရယ္လို႔ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝကေရာ ဘယ္လိုသေဘာရပါသလဲ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားေတြက အသာစီးရေနတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။ ဒါမွမဟုတ္ ဒီအုပ္စုႏွစ္ခုစလံုးက အတိုက္အခံနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းကို ေခ်ာ့တခါ၊ ေျခာက္တလွည့္ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ကစားေနတာလား။
ေျဖ ။ ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလိုတဲ့ လစ္ဘရယ္အုပ္စုနဲ႔ ေခါင္းမာတဲ့အုပ္စုၾကား တိုက္ပြဲရယ္လို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရိွပါဘူး။ သီအုိရီအရ ဆန္းစစ္ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခုအေျခအေနက အဲဒီလိုပံု ေပါက္ေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညြန္႔ကို တခ်ိဳ႕အကဲျဖတ္သူေတြက လစ္ဘရယ္တဦးရယ္လို႔ ျမင္ခဲ့ၾကတာေပါ့။ တဖက္ကၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း ခင္ဗ်ားေျပာသလို အေကာင္းနဲ႔အဆိုး ပံုစံလည္း မဟုတ္ျပန္ဘူးဗ်။ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္ က်ေနာ္တို႔လည္း အ႐ူးမလုပ္သင့္ဘူး။ တပ္မေတာ္က အတိုက္အခံကိုလည္း ဂ႐ုမစိုက္ဘူး၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကိုလည္း ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက ၁၉၆၂ မွာ အာဏာသိမ္းခဲ့တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဦးႏုက အေျခအေနကို မထိန္းႏိုင္ေတာ့လို႔။ ဦးေန၀င္းက ၁၉၈၈ မွာ ထိန္းမထားႏုိင္ေတာ့ တပ္မေတာ္က တခါ အာဏာထပ္သိမ္းလိုက္တာပဲ။
အဓိကသေဘာတရားက ဘာလဲဆိုေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရး၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ တစံုတဦး (တပ္မေတာ္) က အေျခအေနကို ထိန္းထားႏိုင္ရမယ္။ လမ္းျပေျမပံု ၇ ခ်က္ဆိုတာ ခိုင္မာတဲ့အစိုးရတရပ္နဲ႔ ေဘးနားကေန မားမားရပ္ေပးမယ့္ ခိုင္မာတဲ့တပ္မေတာ္တရပ္ ျဖစ္လာဖို႔ပဲ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊက သူ႔ကိုယ္သူကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႕ ဇာတ္ညႊန္းထဲကေန ဖယ္ေပးလိုက္ၿပီး ယိုင္နဲ႔နဲ႔ပါတီ၊ အားေပ်ာ့တဲ့ သမၼတနဲ႔ ဒုသမၼတ၊ ခ်ိနဲ႔နဲ႔ ပါလီမန္နဲ႔ ခ်ိနဲ႔နဲ႔တပ္မေတာ္ကို အာဏာလႊဲေပးလိုက္တယ္။ အၿငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတေယာက္အေနနဲ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကလည္း ဒီအေျခအေနကို ဆက္အျဖစ္မခံႏိုင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေဘာင္အတြင္းကေန ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ သူႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ အခုက်ေနာ္တို႔ ျမင္ေနၾကားေနရတဲ့ သေဘာထား ကြဲလြဲခ်က္ေတြဆိုတာ အေတြးအေခၚပိုင္းအရ မဟုတ္ဘူး။ ပုဂိၢဳလ္ေရးအရ ျဖစ္ေနတာ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တခ်ိဳ႕ေတြက ဦးသိန္းစိန္ကို ေခါင္းေဆာင္ေနရာေပးတာ မႀကိဳက္ၾကဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခ်င္ေနတာ။
ခိုင္မာတဲ့ အစိုးရတရပ္အေနနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔အားထုတ္တာ လြန္တဲ့ကိစၥေတာ့မဟုတ္ဘူး။ အေမရိကန္လို ဒီမုိကေရစီ အစိုးရမ်ားကိုယ္တိုင္ အရာရာအားလံုးကို ထိန္းထားခ်င္တယ္။ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ မင္းမဲ့စ႐ိုက္ ျဖစ္ကုန္မွာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ေမးရမွာက ဘယ္သူကို ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ ဘယ္လိုေပးမလဲနဲ႔ အဲဒီထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ကို ဘယ္လိုမ်ိဳး လက္ေတြ႔က်င့္သံုးမလဲ ဆိုတာပဲ။ အဲဒီ ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ရိွသူကို လူထုဆႏၵ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ၊ စည္း႐ံုးဆြဲေဆာင္မႈစတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကေန ယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လံုး၀ဥႆုံလက္ခံရမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါကို လက္နက္နဲ႔ လုပ္ယူမယ္ဆိုေတာ့ လက္ခံႏုိင္စရာမရွိဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ေတြက ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ တရား၀င္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမြးခြန္းထုတ္ေနၾကတယ္။ အခုသူလုပ္ေနတဲ့ နည္းလမ္းေတြအရဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္လက္ခံႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရိွပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊနဲ႔ မတူတဲ့ တျခားျခားနားခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့ ယေန႔ေခတ္ကာလမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္ ဆက္လက္ရပ္တည္ႏုိင္ဖို႔ဆိုရင္ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ဖို႔လုိတယ္လို႔ ဦးသိန္းစိန္က ျမင္ပံုရတယ္။ သူကုိယ္တုိင္က လြတ္လပ္မွ်တသူ လစ္ဘရယ္သမားေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အေျခအေနတခုလံုးကုိ ထိန္းထားႏိုင္တဲ့ အစိုးရမ်ိဳး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြား (တျခားတိုင္းျပည္မ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားနဲ႔ ယွဥ္၍) ကို ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ အစိုးရမ်ိဳး သူ႔အစိုးရကို ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။
သူ႔အေျပာင္းအလဲေတြ ေအာင္ျမင္မွာလား။ ဒီအတြက္ေတာ့ အေျဖမရိွေသးပါဘူး။ သူ႔ရန္ဖက္ေတြက သူ႔ကို အာဏာကေန ဖယ္လိုက္ႏုိင္တယ္ဆိုရင္၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ဒုကၡသုကၡေတြကို သူ႔ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကေန ဖယ္ရွားပစ္ႏုိင္ပါတယ္လို႔ သူ႔အေနနဲ႔ ျပည္သူေတြကို နားမခ်ႏိုင္ဘူးဆိုရင္၊ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ သူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မတည္ေဆာက္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္၊ အစိုးရက သူ႔ရဲ႕ ကတိေတြကို အေကာင္အထည္ မေဖာ္ေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္၊ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းက သူ႔ရဲ႕အားထုတ္ခ်က္ေတြကို လက္မခံဘဲ ဖိအားေတြ ဆက္ေပးေနမယ္ဆိုရင္ စသျဖင့္ စသျဖင့္ေပါ့၊ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ သူက်ဆံုးမွာပဲ။
က်ေနာ္တို႔ကိုယ္က်ေနာ္တို႔ ေမးရမယ့္ ေမးခြန္းက တျခားအစားထိုးစရာ ရိွသလား၊ အကယ္၍ သူ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ပိုေကာင္းလာမွာလား၊ သူ႔ေနရာမွာ ဘယ္သူနဲ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ဘာနဲ႔ အစားထိုးမလဲ။ ပိုၿပီး ပြင့္လင္းတဲ့ လစ္ဘရယ္ဆန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီအရပ္သားအစိုးရ ျဖစ္မလာမွာေတာ့ က်ိန္းေသတယ္။ အျဖစ္ႏုိင္ဆံုး အေျခအေနက တပ္မေတာ္က အာဏာသိမ္းလိမ့္မယ္။ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ က်ဆံုးခန္းကို ၾကည့္ၿပီး ေနာင္တက္လာမယ့္ စစ္အစိုးရက ပိုၿပီးေတာ့ ေရွး႐ိုးဆန္မယ္၊ ပိုၿပီးဖိႏွိပ္မယ္၊ လစ္ဘရယ္ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။
ေမး ။ ။ ဘယ္လို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ိဳးကို ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ျမင္ေတြ႕လိုပါသလဲ။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ေရာ အခုအခ်ိန္မွာ ဘယ္လို အေသးစိတ္လုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါသလဲ။
ေျဖ ။ ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုေတာ့ လုပ္ေပးမယ္လို႔ ကတိျပဳထားၿပီးပါၿပီ။ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြကေတာ့ ေတာ့္ေတာ့္ကို ရႈပ္ေထြးၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔လည္း ခက္ခဲပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီကိစၥေတြက တခုနဲ႔တခု ဆက္စပ္ေနလို႔လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ေလာက္ က်ေနာ္တို႔ မ်က္ႏွာလြဲခဲပစ္လုပ္ထားတဲ့၊ ပိုဆိုးလာေနတဲ့ ျပႆနာေတြလည္း ရိွပါတယ္။ က်ေနာ္ထင္တာကေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ကတိအသစ္ေတြ ထပ္ေပးေနမယ့္အစား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ေပးၿပီးသားကတိေတြကိုပဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ပိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ အခက္အခဲက ဘာလဲဆိုေတာ့ အစိုးရမွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လုပ္ႏိုင္စြမ္းအား မရိွႏိုင္တာပဲ။ အစိုးရလုပ္ႏုိင္တာထက္ ပိုၿပီး ေမွ်ာ္မွန္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြက ပိုၿပီးေတာ့ လက္ေတြ႔နဲ႔ ကင္းကြာသြားႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြ ဖ်က္သိမ္းပစ္တာမ်ိဳး၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေၾကညာတာမ်ိဳး၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာမ်ိဳး၊ ျပည္ပက အတိုက္အခံေတြ ျပည္တြင္းျပန္လာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းတခ်ိဳ႕ ခ်ေပးတာမ်ိဳး၊ စာေပစိစစ္ေရး ဥပေဒေတြကို ဖ်က္သိမ္းေပးတာမ်ိဳး၊ သတင္းေထာက္ေတြအတြက္ လြတ္လပ္ခြင့္ ပိုေပးတာမ်ိဳးအျပင္ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြကို ၀င္ခြင့္ျပဳတာမ်ိဳးေတြက ရိွေနၿပီးသား ဗ်ဴ႐ိုကေရစီကို ထပ္ၿပီး အလုပ္မရႈပ္ေစတဲ့ ျပဳလြယ္ျပင္လြယ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြပါ။
ေမး ။ ။ တ႐ုတ္ကေဆာက္ေပးမယ့္ ျမစ္ဆံုေရကာတာ တည္ေဆာက္ေရး ယာယီရပ္ဆိုင္းဖို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို တခ်ိဳ႕က အေမရိကန္အပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္လိုက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ က်ားကြက္လို႔ ျမင္ၾကတယ္။ အာဏာခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညိွတဲ့သေဘာေပါ့။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝကေရာ အဲဒီအျမင္ကို သေဘာတူလား။ တ႐ုတ္လႊမ္းမိုးမႈကို ျမန္မာက တုန္႔ျပန္လိုက္တဲ့အကြက္တခုလို႔ တကယ္ေရာ မွတ္ယူလို႔ရပ့ါမလား။ တ႐ုတ္ဖဲခ်ပ္ကို ျမန္မာက ထုတ္ကစားလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ အစစ္အမွန္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကေန အသာေလး ေရွာင္ထြက္သြားႏိုင္သလို၊ အေနာက္အုပ္စုနဲ႔လည္း မိတ္ေဆြလုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ တခ်ိဳ႕ အကဲျဖတ္ေတြက ေျပာေနၾကတယ္။ အဲဒါကိုေရာ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒီလုပ္ရပ္ကို လူအထင္ႀကီးေလာက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာမဟာဗ်ဴဟာတခုနဲ႔ ဆက္စပ္တယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္မယံုၾကည္ဘူးဗ်။ အေနာက္ႏိုင္ငံက တခ်ိဳ႕လူေတြရဲ႕ ျဖစ္လိုတဲ့ဆႏၵပါ။ ယာယီရပ္ဆိုင္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာက သမၼတဟာ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္တဲ့ အႀကီးအကဲေနရာမွာ ရိွေနတယ္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္တဲ့ အ႐ိုက္အရာေခါင္းေဆာင္သစ္ တေယာက္ရိွေနၿပီလို႔ ျပည္တြင္းကို အသိေပးလိုက္တာပဲ။ ဒီအျငင္းပြားဖြယ္ ေရကာတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ယခင္အခ်ိန္ကေရာ၊ အခုအခ်ိန္အထိပါ ျမန္မာအစိုးရအဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ကုမၼဏီအၾကား လွ်ိဳ႕၀ွက္ညိွႏိႈင္းမႈေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္။ သေဘာတူညီခ်က္ပါ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြကို ဦးသိန္းစိန္ သိပံုမေပၚပါဘူး။ ဆိုေတာ့ ဒီကိစၥႀကီးက ႏိုင္ငံေတာ္ကိစၥရပ္ႀကီးတခု ျဖစ္လာၿပီး ဦးသိန္းစိန္ရွာေနတဲ့ က်ည္ဆန္တေတာင့္ ျဖစ္လာတာေပါ့။ ျမစ္ဆံုေရကာတာကိစၥက ကခ်င္ျပည္သူေတြတင္မကဘဲ ျမန္မာတမ်ိဳးသားလံုးနဲ႔ပါ သက္ဆိုင္တယ္။ ဒီလိုကိစၥမ်ိဳးေတြကေန အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးကို တကယ္တမ္း တည္ေဆာက္ႏိုင္တယ္။ သမၼတရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ တ႐ုတ္က ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ မထင္ပါဘူး။ တ႐ုတ္က သူရဲ႕ပုဂၢလိက ကုမၸဏီတခု ပိုက္ဆံ ဆံုးရံႈးလို႔ မေပ်ာ္တာမဟုတ္ပါဘူး၊ အႏိုင္က်င့္စရာ တိုင္းျပည္တခု ဆံုး႐ႈံးသြားရေတာ့မွာေၾကာင့္ စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ေနပံုရပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ သမၼႀကီးအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကို ဆက္လက္ရွင္သန္ေစခ်င္တယ္၊ ကာကြယ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုတာကို သူ႔အေနနဲ႔ ေရွာင္လႊဲလို႔မရပါဘူး။ ေရွ႕ဆက္တိုးဖို႔အတြက္ တျခားနည္းလမ္းလည္း မရိွပါဘူး။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဆိုးျမင္ေနၾကတုန္းပဲဗ်။ ဒါေပမယ့္ ဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ စြန္႔စားမႈအမ်ားႀကီးယူၿပီး လူတိုင္းထင္ထားတာထက္ ပိုၿပီးလုပ္ျပေနတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ရိွေနတဲ့အႏၲရာယ္က ဘာလဲဆိုေတာ့ လက္ရိွအေနအထားကို ဆက္ထိန္းထားလိုၿပီး အေျပာင္းအလဲကို မလိုလားတဲ့ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ လူေတြဆီက ရလာႏိုင္တဲ့ လက္တုန္႔ျပန္ခ်က္ေတြပဲ။
ေမး ။ ။ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာထားတဲ့ မူ၀ါဒက ေပ်ာ့ေျပာင္းလြန္းတယ္၊ ဘက္ေပါင္းစံုမဟုတ္ဘူး၊ တဖက္တည္းကျဖစ္ေနၿပီး၊ စစ္အစိုးရနဲ႔သူ႔ဘက္သားေတြ အလိုက် လုပ္ေပးေနတဲ့ မူ၀ါဒနီးပါးေတာင္ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ တခ်ိဳ႕ လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူေတြ၊ အတိုက္အခံေတြက ယံုၾကည္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာထားရိွတဲ့ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ မူ၀ါဒအေပၚမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳးအေျပာင္းအလဲ လုပ္သင့္တယ္လို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါသလဲ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားရိွတဲ့ ဘ႑ာေရးအကူအညီ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ေလွ်ာ့ေပးဖို႔ စဥ္းစားေနတယ္ဆိုၿပီး ယူဆခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။ အကယ္၍ အမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အမ်ားႀကီး လႊတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ ထားရိွတဲ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းေပးသင့္တဲ့ အခ်ိန္ေရာက္ၿပီလား။ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ မ႐ုပ္သိမ္းဘဲနဲ႔ေရာ ဥေရာပသမဂၢနဲ႕ အေမရိကန္အစိုးရအနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အားထုတ္ခ်က္ေတြအေပၚ သူတို႔ကလည္း အေကာင္းျမင္ပါတယ္ဆိုတာကို ေနျပည္ေတာ္ကသိေအာင္ ဘယ္လိုအရာမ်ိဳးေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ပါသလဲ။ သိပ္မေ၀းေတာ့တဲ့ အနာဂတ္မွာ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (IMF) နဲ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္ (World Bank) တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို နည္းပညာနဲ႔ ေငြေၾကးအကူအညီေပးမယ္လို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေမွ်ာ္လင့္ပါသလား။
ေျဖ ။ ။ လူတေယာက္က အားနည္းတယ္ဆိုရင္ သူ႔ကို အႏုိင္က်င့္မယ့္သူကို အႏိုင္လာမက်င့္ေအာင္လို႔ မ်က္ႏွာခ်ဳိေသြးႏိုင္တယ္။ အဲဒီ အယူအဆက ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥမွာေတာ့ မဆိုသေလာက္ပဲ မွန္ပါတယ္။ ဥေရာပသမဂၢ ရပ္တည္မႈအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ မလိုပါဘူး။ သူ႔မွာ ျမန္မာထက္ ပိုအားသာတဲ့အခ်က္ ဒုနဲ႔ေဒးပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဥေရာပသမဂၢက ျမန္မာႏိုင္င္ငံကို သြားေလခ်ိဳေသြးေနရမွာတုန္း။ အေနာက္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားလိုပါပဲ၊ ၁၉၉၀ နဲ႔ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ အေစာပိုင္းႏွစ္ေတြတုန္းက အတိုက္အခံေတြဆီကေန မူ၀ါဒအႀကံဉာဏ္ေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ဥေရာပသမဂၢက လမ္းဖြင့္ေပးထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၅ ႏွစ္ (ေရြးခ်ယ္ခံအစိုးရသက္တမ္း သံုးႀကိမ္၊ ေလးႀကိမ္ႏွင့္ ညီမွ်သည္) ၾကာလာတဲ့အခါမွာေတာ့ ဥေရာပသမဂၢကလည္း အတိုက္အခံေတြရဲ႕ မူ၀ါဒ ဘယ္ေလာက္ထိ အရာေရာက္သလဲ ဆိုတဲ့အေပၚ ေမးခြန္းေတြ စေမးလာပါေတာ့တယ္။ အတိုက္အခံေတြထားတဲ့ မူ၀ါဒက အဓိကအားျဖင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ေရး၊ စစ္အစိုးရကို အထီးက်န္ထားေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက သူ႔ဟာသူ ပဋိပကၡနဲ႔ နပမ္းလံုးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဥေရာပက မတူညီတာေတြကို ျပန္လည္ စုစည္းေနတဲ့အခ်ိန္၊ နယ္စပ္မ်ဥ္းေတြကို ဖြင့္ေပးေနတဲ့အခ်ိန္၊ ပဋိပကၡအမ်ားစုကို ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရးနည္းလမ္းနဲ႔ ႀကိဳးစားေျဖရွင္းေနတဲ့အခ်ိန္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ သတိခ်ပ္သင့္ပါတယ္။ ဥေရာပသမဂၢက ဒီမိုကရက္တစ္မူေတြ အေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ သူ႔ကိုယ္ပိုင္မူ၀ါဒကို စတင္ေရးဆြဲလာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေစဖို႔ ျပႆနာေတြကို ကူညီေျဖရွင္းေပးဖို႔ နည္းလမ္းေတြပါ ရွာေဖြလာပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ အေရးယူမႈက ဘက္ေပါင္းစံုမဟုတ္ဘူးလို႔ ဘယ္သူမွ မစြပ္စြဲႏိုင္ပါဘူး။ မူ၀ါဒတခုရဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာ အခ်ိန္ယူရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၇ ႏိုင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ခံ အစိုးရေတြအားလံုးက ခၽြင္းခ်က္မရိွ သေဘာတူရပါတယ္။ ဥေရာပသမဂၢတခုလံုးက ျမန္မာအတိုက္အခံကို ၁၀၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအျပည့္အ၀ သေဘာတူတာ မဟုတ္ဘူး၊ အထူးသျဖင့္ ျပည္ပေရာက္ အတုိက္အခံေတြနဲ႔ေပါ့။ တခ်ိဳ႕က ေျပာၿပီေပါ့။ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ မူ၀ါဒက ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအေပၚမွာ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းလြန္းတယ္၊ စစ္အစိုးရကို ခ်ဥ္းကပ္တဲ့အခါမွာ တျခားသူေတြထက္ပိုၿပီး ေပ်ာ့လြန္းတယ္ စသျဖင့္ေပါ့။ အဖြဲ႔၀င္အစိုးရေပါင္း ၂၇ ခုက သေဘာတူသည့္တိုင္ ဥေရာပသမဂၢ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီမုိကေရစီ အေျခခံမူေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ စြန္႔လႊတ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဥေရာပတိုက္သူတိုက္သားေတြက ဒီလိုလုပ္ရပ္မ်ိဳးကို ဘယ္ေတာ့မွ လက္ခံမွာ မဟုတ္လို႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စိတ္ခ်လက္ခ်ေနလို႔ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ သူမ်ားကို မေ၀ဖန္ခင္ ပထမဦးဆံုးအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္က်ေနာ္တို႔ ေမးသင့္တာက က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ကေရာ ဒီမိုကေရစီ က်ေနၿပီလားလို႔ပါ။
ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ဆက္လက္ၿပီး ဆက္ဆံေနမယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္ယံုၾကည္တယ္။ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ လူထုအက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းေတြ (က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ အသက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္းမႈ၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ပေပ်ာက္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ စသျဖင့္) ရဲ႕ လုပ္ႏိုင္စြမ္းေတြကို ကူညီျဖည့္ဆည္းေပးေနမွာပါ။ သေဘာတရားကဘာလဲဆိုေတာ့ အားေကာင္းတဲ့ လူထုအေျချပဳ လူအဖြဲ႔အစည္းမရိွဘဲ ျပည္သူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာပဲ။ အလားတူပါပဲ။ ျခစားမႈမရိွတဲ့ ပညာရွင္အရင္းခံ လူထုအက်ိဳးျပဳ၀န္ေဆာင္မႈေတြ မဟုတ္သေရြ႕ ဘယ္အစိုးရကမွ ျပည္သူ႔ထံကို မရိွမျဖစ္ ၀န္ေဆာင္မႈေတြ ေဆာင္းက်ဥ္းေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ တကယ္စစ္မွန္တယ္လို႔ ဥေရာပသမဂၢက သေဘာက် ေက်နပ္တယ္ဆိုရင္ သူတို႔ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဖယ္ရွားမွာပဲ။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးျခင္းက သူတို႔ထည့္သြင္းစဥ္းစားမယ့္ အခ်က္ေတြထဲက တခ်က္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ ပိတ္ဆို႔မႈတခုတည္းက ဥေရာပသမဂၢမူ၀ါဒရဲ႕ အဓိကအေရးပါတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိကအခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ မူ၀ါဒဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲ၊ ဒီမုိကေရစီက်တဲ့၊ တရားမွ်တ ပြင့္လင္းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခု ျဖစ္လာေစေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းေတြပါပဲ။ တကယ္ပဲ IMF နဲ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို နည္းပညာနဲ႔ ေငြေၾကးအကူအညီ ေပးေကာင္းေပးႏုိင္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲက ေရွ႕ႏွစ္မွာဆိုတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မၿပီးမခ်င္း အေမရိကန္ဆီက အမ်ားႀကီးေမွ်ာ္လင့္လို႔ မရႏုိင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက သူတို႔အတြက္ အေရးတႀကီး ဦးစားေပးရမယ့္ကိစၥ မဟုတ္ဘူးေလ။
ေမး ။ ။ အရင္တုန္းက ဦးဟန္ေညာင္ေဝက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈ မူ၀ါဒကို ေထာက္ခံပါတယ္။ အခုေတာ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးဘက္ကို ပိုၿပီး ေထာက္ခံေနပံုေပါက္ေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အဲဒီလို ေျပာင္းလဲသြားရတာပါလဲ။
ေျဖ ။ ။ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရင္ လူေတြမွာ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြ ပါလာတတ္တယ္။ အမွားလုပ္တဲ့ လူေတြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ခြင့္ ျပဳသင့္သလား၊ အျပစ္ေပးသင့္သလားဆိုၿပီး ေဆြးေႏြးျငင္းခံုပြဲ ျဖစ္လာပါတယ္။ သူတို႔အတြက္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈဆိုတာ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ သက္ဆုိင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ အေစာပိုင္းႏွစ္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ က်ေနာ္တို႔ (ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားညြန္႔ေပါင္းအစိုးရ – NCGUB၊ ျပည္ေထာင္စုအမ်ိဳးသားေကာင္စီ – NCUB၊ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ – NLD-LA စသျဖင့္ေပါ့) ေဆြးေႏြးတုန္းက ပိတ္ဆို႔မႈကို ႏိုင္ငံေရးလက္နက္တခုအျဖစ္ ရႈျမင္ခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ေတြ ေအာင္ျမင္ဖို႔ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေမးစရာရိွတာက အဲဒီရည္မွန္းခ်က္ကေရာ ေအာင္ျမင္ခဲ့လားေပါ့။ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဆက္မလုပ္သင့္ဘူးေပါ့။ ပိတ္ဆို႔မႈကို က်ေနာ္တို႔ တင္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စစ္အစိုးရကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ စကားေျပာေစခ်င္လို႔ပါ။ အေပးအယူတခုေတာ့ရမယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြလည္း ျပန္လည္ရရိွမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကတယ္။ အဓိကကေတာ့ စစ္ေရး ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ (ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး) မလုပ္လို႔ကေတာ့ စစ္တပ္ကို အေပးအယူစားပြဲဆီ ေရာက္လာဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ လံုေလာက္တဲ့ဖိအား ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘူး။ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ထပ္ခ်မယ္ဆိုရင္ အေပါက္ေပါက္ေနတဲ့ ပူေဖါင္းကို ေလျဖည့္ေနသလိုပဲ၊ ဘယ္ေတာ့မွ ျပည့္မွာမဟုတ္ဘူး။ ပိတ္ဆို႔မႈ ဖယ္ရွားၿပီးေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြကို ေက်နပ္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။
ပိတ္ဆို႔မႈေတြက ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းကိုလည္း ခ်ိနဲ႔ေစတယ္။ ဘယ္သူကမွ ဦးစီးဦးေဆာင္ မလုပ္ရဲေတာ့ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စစ္အစိုးရကို ေထာက္ခံတယ္၊ ဒီမိုကေရစီမက်ဘူးဆိုၿပီး ေခါင္းစဥ္တပ္ခံရမွာစိုးလို႔။ အေျပာင္းအလဲေတြ ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္းကို တျခားနည္းလမ္းေတြမွာ ပိုၿပီး တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ေစလိုပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ခ်ိနဲ႔ေနမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အသံုးမ၀င္သလို ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္လည္း အကူအညီ မျဖစ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္က ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို မေထာက္ခံေတာ့တာပါ။ က်ေနာ္လိုခ်င္တဲ့အရာတခုကို က်ေနာ္တို႔လိုခ်င္တဲ့ ပံုစံအတိုင္း မရႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ ေပးလာတဲ့အေျခအေနေပၚမွာ အေျခခံၿပီး တျခားနည္းလမ္းတခုကို က်ေနာ္တို႔ရွာဖို႔လိုပါတယ္။ ဥပမာ ဦးသိန္းစိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ စကားေျပာေနတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ နားလည္မႈတစံုတရာ ရေနပံုရပါတယ္။ အေပးအယူလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားၿပီးပံုလည္း ရပါတယ္။ ဒါ က်ေနာ္တို႔ အရင္ကလိုခ်င္ခဲ့တဲ့အရာ မဟုတ္ဘူးလား။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ထဲက တခ်ိဳ႕သူေတြက ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ပိုေတာင္းဆိုေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဘာလုိခ်င္တာလဲ။ က်ေနာ္တို႔ ႀကံဳရသမွ်အရာေတြဟာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ အေရးပါသလား၊ မပါဘူးလားဆိုတာေတာင္ မသံုးသပ္ေတာ့ဘဲ က်ေနာ္တို႔က ခံစားတတ္လြန္း၊ မေကာင္းျမင္လြန္းတာ မ်ားေနပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တုန္းက က်ေနာ္ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တကယ္စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲကို က်ေနာ္တို႔ လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ တပ္မေတာ္က အဲဒီအေျပာင္းအလဲေတြကို ဦးေဆာင္ရမယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူ႔မွာ အာဏာရိွလို႔ပဲ။ အခု ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဦးေဆာင္လုပ္ေနၿပီ။ ဆိုေတာ့ စစ္မွန္တဲ့အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာမယ္၊ ေနာက္ဆံုးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီရလာမွာပါ။
ေမး ။ ။ မၾကာေသးမီက ျမန္မာအစိုးရခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အခုလက္ရိွအစိုးရဟာ အရင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေန ဖြယ္ခြာလာၿပီလုိ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစု အေရးမွာေတာ့ တုိးတက္လာတာ က်ေနာ္တို႔ ဘာေၾကာင့္မေတြ႔ရေသးတာလဲ။ ျမန္မာျပည္ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ျခမ္းမွာရိွတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အုပ္စုေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္တုိက္ပြဲေတြကလည္း ဆက္ျဖစ္ေနတုန္းပဲ။ တိုင္းရင္းသားအေရးကိစၥ ေသေသခ်ာခ်ာ ေျဖရွင္းၿပီးတဲ့အခ်ိန္အထိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို တက္တက္ႂကြႂကြ တုန္႔ျပန္တာက ပိုသင့္ေလ်ာ္တယ္လို႔ ထင္ပါသလား။ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ လက္ရိွျဖစ္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေပၚနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ (CoI) ဖြဲ႔စည္းေပးေရး ေတာင္းဆိုမႈေတြအေပၚမွာ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ဘယ္လို တုန္႔ျပန္ခ်င္ပါသလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဘာေၾကာင့္ မတိုးတက္ေသးသလဲဆိုတာက ဒီျပႆနာေတြဟာ ပိုၿပီးနက္နဲတယ္၊ လူေတြ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ အားေတြပိုစိုက္ဖို႔လိုတယ္၊ အခ်ိန္ပိုယူဖို႔လိုတာေၾကာင့္ပါ။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာ တည္ရိွခဲ့တဲ့ ႏွိပ္စက္မႈေတြ၊ ဒုကၡခံစားမႈေတြ ေက်ာ္လြန္ဖို႔ ယံုၾကည္မႈ၊ စိတ္ခ်မႈေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အစိုးရစစ္သားေတြဟာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြကို ဆက္ဆံတဲ့အခါမွာ ဥေပဒအရ ကင္းလြတ္ခြင့္အျပည့္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ႐ိုး႐ိုးသားသား အသိအမွတ္ျပဳဖို႔လိုပါတယ္။ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲက တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို လႊတ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ျပန္လည္ကုစားျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ကို သူတို႔အေနနဲ႔ ကူညီေပးႏိုင္မွာျဖစ္သလို ျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာလည္း ၀ိုင္း၀န္း ပံ့ပိုးေပးသြားႏိုင္မွာပါ။ ေနျပည္ေတာ္အေနနဲ႔ လုပ္ႏိုင္တာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ျမစ္ဆံုေရကာတာကိစၥကို ဦးသိန္းစိန္ လုပ္သလိုမ်ိဳး သူတို႔ကုိယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္မယ္ဆို ပိုၿပီးထိေရာက္မွာပါ။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ဒါမွမဟုတ္ တျခားႏိုင္ငံျခား အစိုးရေတြက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္တာထက္ သူ႔တို႔ကိုယ္တိုင္ ေဆာင္ရြက္တာက ပိုၿပီးထိေရာက္မွာပါ။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္းအေနနဲ႔ ႏွစ္ဖက္စလံုးကို ညိွႏိႈင္းဖို႔ တြန္းအားေပးတဲ့ေနရာမွာ၊ ၿပီးေတာ့ စစ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို စြန္႔ခြာတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္တခုလံုးအတြက္ နည္းပညာအကူအညီနဲ႔ အေထာက္အပံ့ေတြ ပံ့ပိုးတဲ့ေနရာမွာ ကူညီေပးႏိုင္ပါတယ္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ဆိုတာ ျဖစ္လာမယ့္ဟာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုကာလက က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ သီအိုရီ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေတြဆိုတာထက္ လက္ေတြ႔က်တဲ့ အဆင့္ေတြကိုပဲ အာ႐ံုစိုက္သင့္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ အကယ္၍ တေန႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ပြင့္လင္းလာၿပီဆိုပါေတာ့။ ပြင့္လင္းလာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ အေနနဲ႔ေရာ၊ ဦးဟန္ေညာင္ေဝရဲ႕ အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ပါ ဘယ္လိုအခန္းက႑ကေန ပါ၀င္လုိပါသလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဥေရာပ ျမန္မာ႐ံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္နဲ႔ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ လုပ္ႏိုင္စြမ္းေတြ ျမွင့္တင္ေပးတဲ့က႑မွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မတူညီတဲ့ တိုင္းရင္းသားအုပ္စုေတြအၾကား နားလည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ေပးတဲ့လုပ္ငန္းေတြ၊ လက္နက္နဲ႔ ေျဖရွင္းတဲ့နည္းလမ္းအစား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး၊ ေစ့စပ္ညိွႏိႈင္းေရးကတဆင့္ ျပႆနာေတြကို အတူတကြ ေျဖရွင္းတဲ့နည္းလမ္းေတြကို လူထုအၾကား ပညာေပးျခင္း စတဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း က်ေနာ္တို႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ေယဘုယ်အေနနဲ႔ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းအၾကား က်ေနာ္တို႔ ေပါင္းကူးေပးႏုိင္ပါတယ္။ အကယ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပြင့္လင္းလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အလုပ္ေတြကို ပိုၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏိုင္လာမွာပါ။ ။
........................................................................................................................................
စက္တင္ဘာ ၃၀-ရက္ေန့ DVB အေရးေပၚ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္...
DVB ျပည္တြင္းသတင္းလုပ္င�... [HQ]
DVB ျပည္တြင္းသတင္းလုပ္ငန္းကြန္ယက္မွာ ေငြအလြဲသံုးစားရွိေနႏိုင္တယ္ဆိုျပီး တာ၀န္ရွိသူေတြက စက္တင္ဘာလ ၃၀ မွာ သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္.. အလြဲသံုးစားလုပ္တာ ၂၀၁၀ နွစ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ႏိုင္ျပီး ေဒၚလာ ၃သိန္းေလာက္- ျမန္မာေငြ သိန္း ၃၀၀၀ ေလာက္လို ့ ခန္ ့မွန္းပါတယ္.. အလြဲသံုးစားမႈမွာ ပါ၀င္ပါတ္သက္မႈ မရွိေပမယ့္ အဖြဲ ့အစည္းတခုလံုး စီမံခန္ ့ခြဲေရးနဲ ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ယူထားတဲ့ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမႈး ဦးေအးခ်မ္းႏိုင္နဲ ့လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမႈး ဦးခင္ေမာင္၀င္းတို ့က စီမံခန္ ့ခြဲေရးတာ၀န္ကေန ႏႈတ္ထြက္ေပးပါတယ္.. ဒီကိစေတြနဲ ့ပါတ္သက္ျပီး အေျဖမွန္ အမႈမွန္ အေျခအေနမွန္ သိရေအာင္ ေနာ္ေ၀ရဲဌာနမွာ အမႈဖြင့္ျပီး စံစမ္းစစ္ေဆးေနစဥ္ကာလမွာ ဘုတ္အဖြဲ ့၀င္ စပ္ဟန္ေညာင္ေရႊက DVB ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမႈးတာ၀န္ ယာယီ ထမ္းေဆာင္ပါမယ္..
Length: 8:24
...............................................................
Statement:
possible embezzlement of DVB funds thumbnail
By DVB
Published: 30 September 2011
1. The Management and Board of Directors of the Democratic Voice of Burma (DVB) have discovered that the leadership of DVB ’Inside Operations’ in Burma may have embezzled in 2010, up to Baht 9 million (1.7 million Norwegian Kroners or approximately 300,000 US Dollars) from funds allocated for journalists and operations inside Burma.
2. Preliminary investigations by the Board show that other DVB journalists working in Burma and elsewhere were not involved.
3. The Executive Director of DVB, Aye Chan Naing, and the Deputy Executive Director, Khin Maung Win, although not involved in the embezzlement, have taken full responsibility. They have stepped down from their management positions to enable external auditors to conduct an impartial investigation.
4. The Board of Directors have accepted the decision of the two Executive Directors and have appointed Harn Yawnghwe as Acting Executive Director of DVB to oversee operations in the interim.
5. The DVB Board has initiated legal action. This initiative is of crucial importance to prove that the DVB as an exiled media institution that promotes democratic values and transparency does not allow any organisational practices that go contrary to what it is promoting. DVB is registered as a Norwegian Foundation.
6. This process will not have any major impact on DVB operations, nor on any of the DVB affiliates.
Over the years, DVB has built up an extensive network of reporters inside the country, which has delivered news under challenging conditions. The fact that 17-DVB journalists from the network at present are serving from 3 to 65 year terms in various prisons in Burma is a clear indicator of the selfless and dedicated work of these journalists.
(Harald Bockman)
Contacts:
1. Mr. Harald Bockman, Board Chairman, Tel +47 9414 38 38.
2. Mr. Harn Yawnghwe, Acting Executive Director, Tel +32 475 75 3632.
.......................................................................................................................................
0 comments:
Post a Comment